Atuagagdliutit

Árgangur
Tölublað

Atuagagdliutit - 22.12.1987, Blaðsíða 34

Atuagagdliutit - 22.12.1987, Blaðsíða 34
34 ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN NR. 52 1987 A G-OQ A LI LI N N m O ISUMMAT AG-KUT SAQQUMMIUGUK Asasara »Naalagaaffik« Aningaasanut naalakkersuisup Emil Abelsenip naalakker- suisut atorfikkaallu eqqissillutik juullisiorsinnaanngortip- pai. »Naalagaaffimmut« allassimagami oqaluttuarlunilu Landskassi imaarutilernerarlugu. Namminersornerullu- tik Oqartussani direktøriujunnaangajalersup John Jense- nip oqarneratuut allassimagami: »Atuivallaartoorsimagat- ta aningaasaataaruttuulivippugut«. Upperinerluunniit ajomangajappoq. Aningaasarsiakkaarsuarnik atorfllittar- passuaqarpugut, ilinniagartunersuartik tunngavigallugu kalaallit aningaasaqarnerata allanngortitigaaneranik isu- maginnittuusussaasunik, taamaattumik isumaqarnaralu- arpoq piffissaq kingullerpaaq aatsaat atorlugu paasineqas- sanngitsoq aningaasaasiviup imaaruttuulivinnera. Pikkorluttumik pilersaarusiornerup tusagaanerlutsissi- mavaatigut allaat oqaluttoqalersimalluni Kalaallit Nunaat naalagaaffeeqqat Amerikami qiterlermiittut ingerlatseri- aasiannut assingusumik ingerlatseriaaseqartoq. Kalaallit Nunaat taamatut pineqartariaqanngikkaluar- poq. Ukiut ajornartorsiornartut qaangerumallugit sulias- saqarfippassuamik naalagaaffimmiit tigooraasariaqarsi- mavugut nammineersinnaanerulerumalluta akisussaasu- seqarnerusumillu ingerlatsilerumalluta. Taama sukkatigisumik ingerlatsisoqarsimammat sooru- nalimi kukkusoqartarsimavoq - oqartariaqanngilagulli sukkavallaartumik tigooraasimasugut. Pissutsit tamarmik imminnut ataqatigiipput, inuiaqatigiinnummi pitsaaneru- sussaq anguniartillugu ilaanni sukkassusissaa nammineq aalajangersinnaasanngilarput. Landskassilli imaaruttuu- ngajassimanera eqqaagaanni isumaliunngitsoorneq ajor- narpoq namminersomerullutik oqartussani atorfikkaat pikkorilluinnartuusimanersut. Taamaassimagaluarpata- mi Emil Abeisen ilungersoqaluni »Naalagaaffik«-mut qin- nuuloortutut iliortariaqarsimassanngikkaluarpoq. Naalagaaffik akulerukkumanngittuarsimagaluarpoq. Eqqortumik oqartarlutik aningaasanut tunngasut nammi- nersomerullutik oqartussat namminneq akisussaaffigi- gaat. Imatut paasisarialimmik: Kukkusumik ingerlatsisi- manermi kingunerisai Kalaallit Nunaata nammineerluni maannakkut qaangerniartariaqarpai. Naalagaaffik taama- tut oqarsinnaalluarpoq, maannali piffissaq kingullerpaaq nallileriannguallartorlu angaju - imaluunniit nissimaaq - iluasaarumallerpoq namminersornerullutillu oqartussat nunanit allaniit imaluunniit taarsigassarsiniartarfinnit re- alkreditiniit taarsigassarsinissaasa tungaannut anersaar- torallarfissillugit. Qanormi ilillutik atorfikkaarsuit isuma- liorsinnaappat naalagaaffiup 1.8 milliard kr-it tikillugit tuniumaaraatik namminersomerullutik oqartussani ator- filiunertik pissutigiinnarlugu. Maanna pimoomllugu sulisariaqalerput - juullikkunni ukiortaakkunnilu sulissagaluamnilluunniit. Kalaallit Nu- naat maanna aningaasassaqalerpoq, kisiannili aasam aat- saat ataatsimoortumik tapiissutinik tunineqaqqittussaas- saagut. Taamaattumik taarsigassarsiniameq pimoorutivil- lugu sukataarunneqartariaqalerpoq. Pissutsit taamatut ineriartorsimanerat pissutaalluni naalakkersuisut allamik periusisaqanngillat. Juullilli na- laani tamanna akisussaaffiuvoq annertooq, tassami tamat- taq akissarsiassatsinnik siumoortalereeratta. Juullimi ukiortaassamilu pilluaritsi! AG-1P 0QALL1FF4ANUT ALLAGIT Naatsumik allag'it. Aaqqissuisiqarfik naalisaa- sinnaatitaavoq. Atit aviisimi allassimanng'it- soorsinnaavoq, oqalliffirnmilli aaciqissuisup ki- naanerit sumilu najugaqarnerit ilisimassavai. Katsorsarneqar- sinnaanngilaq All. Niels P. Broberg, nakorsaq, Nuuk Kinguaassiuutitigut nappaa- tip nunarsuarmi tamarmi si- aruaassimalersup katso rs ar- niarnerani ajornartorsiuter- passuit ilagaat, nappaatip taassumap, AIDS-ip, inuup timaata imminut illersorsin- naassusianik aseruilluinnar- tartup aammattaaq timip sa- naneqaatai allanngortissin- naammagit. Tamatuma kin- gunerisarpaa, akiuussutissa- mik kapuutissaliortartut sa- naartik inerlugulu paasisin- naasarmassuk AIDS-ip tunil- lannartui allanngoreersima- sut sanaajugaluartoq ator- sinnaajunnaarsillugu. Taa- matut nappaateqalersima- sut toqulertorajupput, akiuussutissanillu kapuutis- saliortartut suli nassaarsi- manngillat kapuutissamik nappaatillit iluaqutigisin- naasaannik. Nakorsaaterpaaloqalereeralu- arpoq eqqortumik akoomeqar- nermikkut nappaammik sakku- killisitsisinnaasumik, taamalu napparsimasut inuunerannut si- vitsorsaataasinnaasunik. Pimoo- rullugulu paasisitsiniaanerujus- suit nunani killemi sunniuteqa- lersimagunarput. Paasineqarsi- mavoq nappaatipalaamik, ki- gaatsumik sunniukkiartuaartar- tumik nappaateqalersimasut, sa- pinngisamik siusissukkut kat- sorsaleraanni taava aamma inuup AIDS-imik nappaateqaler- simasup tiqunissaa kinguarsar- neqarsinnaasoq. Danmarkimi nunanilu allani nakorsanngortut uppemarsaati- gisartagaasa allanngortinneqar- sinnaanerat oqaluuserineqaler- simavoq, tamatumani pingaartu- mik pineqarlutik AIDS-ip tunil- lannartuisa inunnit »peqqissu- nit« pigineqartarnerat. Tamatu- munnga tunulequtaavoq nakor- sat nipangiussisussaatitaanerata ullumikkut ilusilersugaanera kinguneqartarsimammat inuit pisuussuteqanngitsut inuuneri- nik, tamannalu aamma Dan- markimissaaq pisars imavoq. Dr. Med. et PC. Johs. Clem- mensen - Cancerregisterimi Kø- benhavnimiittumi pisortaasima- soq 1987-imi augustimi »Jyl- lands-Posten«-ikkut allaaserisa- qarluni sakkortuumik isomar- torsiuivoq oqarluni, Sundheds- styrelsip AIDS-imut immikkoor- tortaqarfia arlaleriarluni qallu- naanik kukkusumik ilisimatitsi- sarsimasoq - isornartorsiunni nakorsaanermut V. Magnusimut sammitillugu. Nakorsaaneq Clemmensen isumaqarluinnaq- qissaarami, nalunaarsuinikkut taamaallaat qallunaat Sund- hedsstyrelsiata nappaatip Ka- laallit Nunaannut Savalimmiu- nullu siaruaakkiartomera malit- tarisinnaagaa. Seruminstitutimissaaq Kø- benhavnimiittumi sakkortuu- mik isomartorsiuisoqarpoq, nap- parsimasut AIDS-ip tunillannar- tuinik peqalereersimasut nakor- saanerit nipangiukkajunngim- matigit, (Berlingske Tidende 2/9- 87). Qallunaat Sundhedsstyrelsi- at nalunaarpoq AIDS pillugu nu- taamik periaaseqalerumaarlutik ukiortaamiit, pissanganarporlu takussallugu taamanikkussa- mut qanoq pisoqarumaarnersoq. 27/10 FN-imi siulersuisuune- rit ataatsimiipput, ilaatigut AIDS oqaluuseralugu oqaase- qaatissamillu isumaqatigiissute- qarput, tassanilu nunat tamat kajinnissaarneqarput AIDS-imik akiuiniarneq eqqarsaatigalugu silarsuarmi tamarmi suleqati- giittoqaleqqullugu. Siulersuisuunerillu WHO ka- jumissaarpaat FN-imi sulinini annertuseqqullugu ataqatigiis- sinneruleqqullugulu taamalu aamma nunani tamani suleqati- giifliit suleqatigineruleqqullugit. Maani Kalaallit Nunaanni iso- rartoqisumi, inukittunnguusu- milu taamalu angallattunit aq- qusaartugaatigisumi uagut iller- sorfissaqamata ammaannartu- tut ippugut. Nappaassuaq taanna ilulissa- mut assersuunneqarsinnaavoq: Ilulissap ersittortaa tassaapput AIDS-imik nappaateqalereersi- masut, ilulissallu ersinngitsor- taa anneroqisorlu tassaapput su- li peqqikkaluarlutik nappaatilli tunil lannartuinik peqalereersi- masut qassiuneri ihsimaneqan- ngitsut. Inuit taakkua nappaate- qarnertik nammineq nalullugu qaammaterpassuami assigiin- ngitsunik atoqateqartarsinnaap- put taamalu nappaat siaruarter- sinnaallugu.

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.