Atuagagdliutit - 25.06.1996, Qupperneq 15
Nr. 48 • 1996
15
GRØNLANDSPOSTEN
Sundhedsmedhjælpere skal oplæres
til jordemodeigemingen
Af Kirsten Ahlquist, jordemoder i Aasiaat
Efter at have set landstings-
forordning om sygeplejer-
skers autorisation og virke i
Grønland, opdager jeg, at
svangerskab, fødsel og barsel
helt er »glemt« - tabt på gul-
vet.
Man har afskaffet en god
uddannelse som sundheds-
medhjælper og oprettet en
sygeplejeuddannelse med ind-
bygget nødhjælp.
Sådan kan man ikke be-
handle befolkningen.
I Kapitel 3, paragraf 12
står: »en sygeplejerske er for-
pligtet til på begæring og efter
bedste evne« - er det godt
nok? - Er I sikre på, at befolk-
ningen vil dette?
Hvorfor ikke blive ved med
' at uddanne sundhedsmed-
hjælpere, til Grønland har nok
jordemødre? - Hvordan med
lægedækning! Lægerne er
allerede nu bange for akut ki-
rurgi - hvis de så skal stå ale-
ne med fødsler, får vi endnu
færre herop.
Og hvad skete: Jordemo-
dermangel og overarbejde.
Vil Grønland nu gøre det
samme - med halve løsnin-
ger?
Tag solbrillerne/skyklap-
peme af og se tingene i øjne-
ne - skal det grønlandske
sundhedssystem tilbage til
30-40’erne med selvlærte jor-
demødre/kloge koner? - Nej
vel, det skal være et sund-
hedssystem, der fungerer med
veluddannet og motiveret
personale.
Men tro ikke, I kan få dan-
ske jordemødre herop i åre-
målsansættelser til 14.000
kroner om måneden - 4.300
kroner i rådighed før skat -
med det arbejde der idag
kræves.
Døgnvagter - 40 timers ar-
bejdsuge - tilkald på fridage -
evakueringer uden ekstra
honorar - bygdebesøg og ple-
je af bygdebefolkningen -
undervisning af gravide og
personale - undervisning på
skolerne af 8., 9. og 10. klas-
setrin.
Jordemoderarbejdet er ikke
kun at tage imod børn, det er
faktisk den mindste del. Jor-
demoderarbejdet kan deles op
i flere faser, som hænger sam-
men, og hvis der mangler en
del, sker ulykkerne.
1. del: Svangerskabet - med
diverse undersøgelser, vejled-
ning, undervisning, evt. ind-
læggelse i svangerskabet
samt behandling af f.eks.
præeklampsi, for tidlig fødsel,
for tidlig vandafgang.
Omsorg for bygdebefolknin-
gen ved besøg og/eller indkal-
delse til undersøgelse af 3-4
uger før fødsel med indkvar-
tering på gæsteværelse.
2. del: Ugerne op til fødslen
- opdage uregelmæssigheder i
og under fødsel plus papir-
nusseri.
3. del: Fødslen med over-
Nunaqarfimmioqatiimut
All. Bendt Kleist Alluitsup Paa
Nunatsinni nunaqarfimmio-
qaterpassuit saaffigaassi, isu-
maginninnermut iluarsartuus-
seqqinnermut ataatsimiititali-
arsuarmut nunaqarfiit sinner-
lugit ilaasortaanera tunnga-
vigalugu.
Pifftssami maanna atuuttu-
mi isumaginninermut iluar-
saaqqinnermut ataatsimiitita-
liarsuaq ulappuseruttomikuu-
voq, nunatsinni isumaginnin-
nerup iluani ullutsinnut inatsi-
sit peqqussutillu naleqquk-
kunnaarsimasut iluarsartuuf-
figiniarlugit.
Oqallisissiat upernaaq o-
qallisissiatut saqqummersut
kommuneni socialudvalg-inut
kiisalu nunaqarfiit aqutsisui-
nut nassiussuunneqarnikuu-
voq, qujanavissumillu piffiit
ilaanit qisuariarfigineqarni-
kuullutik.
Kisiannili maluginiakkama
ilagaat, nunaqarfinniit anne-
rusumik qisuariarfigineqarsi-
mannginneri, immaqa taman-
na patsiseqarpoq kommuneni
socialudvalg-itik aqqutigalu-
git isummaminnik ingerlateq-
qinnikuuneri.
Nalunngisatsitut nunatsinni
innuttaasuniit nunaqarfimmi-
uusugut ima amerlatigivugut,
vågning, sommetider i døgn-
drift, og omsorg for mor/far
ved for tidligt født barn plus
kuvøse plus CPAP behand-
ling. Evt overflyttelse til
Nuuk eller Danmark.
4. del: Barselsdelen - med
råd, vejledning i amning kon-
tra flaske, barselsgymnastik,
personlig hygiejne, udskriv-
ningssamtale, prævention,
efterundersøgelse.
5. del: 8 ugers opfølgning
plus prævention. Somme ste-
der også delvis sundhedspleje
og vaccinationer. Foruden
dette er der jo også opfyld-
ning af føde-/barselsstuer,
jordemoderkontor o.s.v.
Hvis nogle tror, at dette er
venstrehåndsarbejde, så grib i
egen barm. Vi I/jeres familie
nøjes med mindre end det
bedste?
Ville I finde jer i evt. fejl-
behandling/ingen behandling
eller støtte?
Nej vel - så se at komme op
af stolene. Sundhed for mor
og bam/hele familien koster -
ulluinnarni inuiaqatigiit i-
ngerlanneqameranni malun-
naatilimmik ingerlatseqataal-
luta.
Taamaattorli inatsisit peq-
qussutillu isumaginninnermut
attuumassuteqarsinnaasut
namminersomerullutik oqar-
tussat kommunellu inatsisili-
aat peqqussusiaallu arlalip-
passuariarlutik nunaqarfinni
unioqqutinneqartarlutik.
Maanna periarfissatsialaa-
voq nunaqarfimmiut isumma-
minnik saqqummiussuissallu-
tik, taamaalilluni isumagin-
ninnermut iluarsartuusseqqin-
nermut ataatsimiititaliarsuup
sulinermini tunngavissaqarlu-
amerulluni suleriaqqissinnaa-
niassammat.
Taamaammat nunaqarfiit
aqutsisui kajumissaarpakka
oqallisissianik tigusigaanga-
mik, isumaminnik saqqum-
miilaartaqqullugit, kikkul-
luunniit isumaat tusarusoqi-
gatsigit.
Assersuutitut taatsiarsin-
naavara Utoqqaat kattuffiata
qanoq eqqummaaritsigaluni
ataatsimiititaliarsuup suliat
malinnaaffigalugillu oqalli-
seqataaffigigaat, tamanna qu-
janavippoq.
Genopsiag
Ammassallip Kommunia
søger
Sagsbehandler
i socialforvaltningen
Hvis du har lyst til at beskæftige dig med et lærerigt
og udfordrende socialt arbejde på en arbejdsplads
med et godt arbejdsmiljø, og i en kommune som især
er kendetegnet ved sin storslåede natur, og meget
imødekommende befolkning - bør du søge dette job.
Arbejdet består primært i sagsbehandling af sager
vedrørende:
- handicappede
- førtidspension
Herudover er der få opgaver vedrørende børneforsorg
og offentlig hjælp.
Vi har mange nye tiltag vedrørende forebyggelse og
behandling som skal iværksættes indenfor de næste
år - og kommunen er meget åbent overfor nye tiltag
og metodeudvikling i sagsbehandlingen.
Der er 2.900 indbyggere i kommunen fordelt med
1.500 i Tasiilaq og 1.400 i 5 bygder. Du må påregne
rejsevirksomhed til bygder, idet du samtidig er ansvar-
lig for sagsbehandlingen i 2 bygder.
Der er ansat ialt 8 personer i socialforvaltningen, samt
1 socialarbejder i hver af de 2 største bygder.
Socialforvaltningen har til huse i et nyt og moderne
rådhus.
Du må gerne have følgende kvalifikationer:
- Relevant uddannelse, eller erfaring fra lignende
arbejde
- Stabilitet og ordenssans
- Målrettet
- Lyst til nye udfordringer og metodeudvikling
- En god portion humoristisk sans
- Dobbeltsproget, men ingen absolut betingelse
Ansættelse kan ske på tjenestemandslignende vilkår i
lønramme 14/19 eller efter gældende overenskomst.
Der stilles bolig til rådighed, hvortil du betaler husleje
og indskud efter gældende regler.
Rejse- og flytteudgifter, samt feriefrirejse afholdes
efter de for tjenestemænd gældende vilkår eller efter
pågældende overenskomst.
Ansøgning fremsendes til:
Ammassallip Kommunia
Postbox 120, 3913 Tasiilaq
således at den er kommunen i hænde senest den
12. juli 1996.
Yderligere oplysninger om jobbet kan indhentes hos
socialchef Kirsten Balslev på tlf.nr. 1 82 77.
så betal og uddan personale.
Mit forslag er: Fritag de
sundhedsmedhjælpere, der nu
kan tage fødsler, til oplæring
hos en jordemoder. - Giv dem
jordemodervagt og alle andre
jordemoderopgaver - ikke
arbejde på afdelingen. Så vil
Grønland have et sundheds-
medhjælper-/jordemodersy-
stem, som kan fungere. 1 så
stort et distrikt som Aasiaat
og alle distrikter med over 50
fødsler årligt burde rådig-
hedsbeløbet hæves til 10.000
kroner om måneden.
For egen regning vil jeg
lige sige, at hvis arbejdsbyrde
og løn passede bedre sam-
men, ville I i Aasiaat have
haft jordemoder frem til år
2001, hvor jeg kan gå på pen-
sion.
Allagarsiuteqqitaq
Ammassallip Kommunia
pissarsiorpoq
Sagsbehandlerimik
Inunnik isumaginninnermi immik-
koortoqarfimmut
Suliffimmi pitsaasumi misilittagaqamartumik unammil-
lernartumillu inunnik isumaginninnerup iluani kiisalu
kommunimi kusanartumik avatangiisilimmi inunnillu
inussiarnersunik inuttalimmi sulerusukkuit atorfik una
piniartariaqarpat.
Atorfimmi makku annerusumik suliassaapput:
- innarluutillit
- siusinaartumik pensionisiallit
Tamakku saniatigut suliassat ataasiakkaat meeqqanut
isumaginninnermi, pisortaniillu ikiuutinut tunngasut su-
liassaapput.
Pinaveersaartitsinermut tunngasut suliassat amerla-
suut ukiuni tullemi aallartinneqartussaapput - kommu-
nilu suliniutinut sullissinermilu pissutsinut nutaanut
ammasorujussuuvoq innuttaqarpoq.
Kommuni 2.900-nik innuttaqarpoq, Tasiilami 1.500-ut
sinnerilu 1.400-ut nunaqarfinni 5-ini agguataarsimallu-
tik. Nunaqarfinnut angalasarnissaq naatsorsuutigissa-
vat nunaqarfiit marluk aalajangersimasumik sulissu-
tassarigakkit.
Inunnik isumaginninnermi immikkoortortami inuit 8 su-
lisuupput, taakkulu saniatigut nunaqarfinni annerni 2-
ni aamma ikiortinik sulisoqarluni.
Inunnik isumaginninnermi immikkoortortaq kommunip
allaffiani nutaaliaasumi inissisimavoq.
Makku piginnaaneqarfigisinnaavatit:
- Pisarialimmik ilinniagaqarsimaneq, suliamulluunniit
misilittagaqarneq
- Toqqissisimaneq torersuunerlu
- Anguniagaqarneq
- Sulianut unammillertarneq, suleriaatsinillu inerikkiar-
tortitsineq
- Quiasunnermik nuannarisaqarneq
- Marlunnik oqaaseqarneq, kisianni piumasaqaataa-
vinngilaq
Atorfininneq tjenestemanditungajak pisinnaavoq løn-
rammi 14/19-ikkut, imaluunniit isumaqatigiissutit atuut-
tut tunngavigalugit.
Atorfimmut tunngatillugu inissaqarpoq malittarisassat
atuuttut malillugit akilerneqartartumik siumullu akileq-
qaagassalimmik.
Angalanernut, nuunnermi aningaasartuutinut, sulin-
ngiffimmilu angalanernut tjenestemandinut atuuttut
atuupput, imaluunniit pineqartumut isumaqatigiissutit
atuuttut tunngavigalugit.
Qinnuteqaatit uunga nassiunneqassapput:
Ammassallip Kommunia
Postbox 120, 3913 Tasiilaq
kingusinnerpaamillu kommunimeeriissallutik 12.
juli 1996-imi.
Atorfimmut tunngasunik annertunerusumik paasiniaa-
soqarsinnaavoq socialchef Kirsten Balslev-imut tlf.nr.
1 82 77-ikkut.