Atuagagdliutit - 29.04.1997, Síða 11

Nr. 32 • 1997
11
GRØNLANDSPOSTEN
Landskarsi: - Ingerlalluaqaagut.
Daniel Skiftep eqquutitilluarsimavaa Siumup Atassutillu suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutaat
Aningaasaqarnermut naalakkersuisoq Daniel Skifte ukiumut naatsorsuutinik nammineerluni
akisussaaffigisaminik siullermeerluni saqqummiussivoq. Daniel Skifte marts 1995-imi
naalakkersuisunut ilaasortanngorpoq, taamaalineranili 1995-imut missingersuusiat
naammassineqareersimapput. Akerlianik 1996-imut aningaasanut inatsisissaq ukiakkut
1995-imi ataatsimiinnenni saqqummiukkamiuk 1996-imut naatsorsuutit nammineerluni
sunniuteqarfigai, maannakkut kukkunersiorneqarlutik saqqummiunneqartut - millardit
affaannik sinneqartoorfiusut.
Landsstyremedlem for økonomi Daniel Skifte har afleveret det første hele regnskabsår, som
han har det fulde ansvar for. Daniel Skifte trådte til i marts 1995, men da var budgettet for
1995forlængst på plads. Til gengæld har han gennem sin fremlæggelse af Finansloven for
1996 på efterårsamlingen 1995 sat sit helt eget præg på det regnskab for 1996, som nu
foreligger revideret - med et overskud på en halv milliard kroner.
NUUK (KK) - Siumup Atas-
sutillu suleqatigiinnerat pillu-
gu politikikkut akerleriissute-
qamerup nalaani aningaasar-
siomermut naalakkersuisoq,
naalakkersuisut siulittaasuata
tullia Daniel Skifte, sap. a-
kunnerani kingullermi lands-
karsip 1996-imut naatsorsuu-
taanik saqqummiussisinnaa-
voq.
Naatsorsuutillu takuminar-
luinnarput. Sinneqartoorutit
milliardit affaannik amerlas-
suseqarput. Taamatut angusa-
rissaartigineq siomagut lands-
karsimit takutinneqarsiman-
ngisaannarpoq.
Naluneqanngitsutulli orpiit
qilak tikillugu naaneq ajorput,
taamatullu 502 millioner ko-
muninik sinneqartooruteqar-
nermut pissutaasut ilagaat
ingerlatseqatigiiffiit marluk
immikkut ittumik akiitsumin-
nik landskarsimut taarsiisi-
manerat, 1996-ip ingerlanera-
ni katillugit 329 millioner
koruuninik. Taamatut akiliu-
teqarnerit (naatsorsuutigin-
ngisamik?) eqqaassanngik-
kaanni landskarsi tunngavia-
tigut sinneqartooruteqarsima-
voq 173 millioner koruuninik,
taakkulu aamma naammagi-
narluaiput.
Taamatut milliardit affaan-
nik sinneqartooruteqameq ki-
nguneqassanngilaq pisisartut
akikilliliivigineqamerannik i-
maluunniit akileraarutit ap-
partinneqarnerannik. Lands-
karsip suli ingerlappaa nuna-
nut allanut akiitsunik taarser-
suineq, akiitsullu 1996/1997-
ip nikinneranni 1.066 millio-
ner koruuninik amerlassuse-
qarput.
Tele Greenland A/S 1996-
imi immikkut ittumik 230
millioner koruuninik taarsi-
immat aammalu KNI Pisiffik
A/S 99 millioner koruuninik
taarsiimmat soorunami ta-
manna 1996-imut naatsorsuu-
tit taama kusanartiginerannut
pissutaavoq. Akerlianik ukiu-
ni aggersuni landskarsip ami-
gaatigissavai emiatigut iser-
titassat taarsiissutissallu 75
millioner koruunit, ingerlatse-
qatigiiffiit pineqartut marluk
akiliutissaralui.
Taamaattumik milliardit af-
faannik sinneqartoorutit ukiu-
ni aggersuni nunanut allanut
akiitsut taarsemeqamissaan-
nut atomeqassapput, ukiunilu
aggersuni sinneqartoorutissa-
tut naatsorsuutigineqartut taa-
matut amerlatigissanngillat.
Kisiannili ullumikkut lands-
karsip akiliisinnaassusia an-
nertoorujussuuvoq. 1997-ip
aallartinnerani landskarsi
1.600 millioner koruuninik
ani ngaasaateqarpoq.
Isertitat
Landskarsi assigiinngitsor-
passuarnit isertitsisarpoq,
1996-imi katillugit isertissi-
mallugit 4 milliarder koruunit
sinneqartut; eqqomerusumik
isertissimallugit 4.063 millio-
ner koruunit.
1995-imut naleqqiullugu
isertinneqartut 110 millioner
koruuninik amerleriarsimap-
put, akileraarutitigut akitsuu-
titigullu isertitat amerleriaa-
taat 79 millioner koruuninik
amerlassuseqarsimallutik.
Akileraarutitigut isertitat
amerleriamerannut pissutaa-
sut ilagaat aalisamermi ani-
ngaasarsiomerup pitsanngori-
arsimanera, ilaatigut pissuti-
galugu pisat akiisa annertusi-
artomerat, ilaatigullu pissuti-
galugu piariillisaaneq, ukiuni
kingullemi aalisariutit naleq-
qussarneqarneratigut; pi-
ngaartumik kilisaatit avataa-
siutit raajamiutit.
Kalaallit Nunaanni ani-
ngaasarsiomemp ineriartome-
rani tikkuussisuuvoq inuiaqa-
tigiit aningaasarsiomerata an-
nertuseriarsimanera. Aalisar-
nerup aningaasarsiutaanerata
annertusinera kisimi pissu-
taanngilaq, aammali nunami
aningaasarsiomeq annertuse-
riarsimavoq, uuliasiomermut
aatsitassarsiornermullu tun-
ngassutillit annertusiartome-
rat kiisalu takomariartitsine-
rup annertusiartomera ilor-
raap tungaanut saassimallutik.
Kommunep akileraarutinik
akiliisamerat nalilissagaanni
nunap immikkoortuini assi-
giinngitsuni aningaasarsior-
neq annertuseriarsimavoq.
Isertitanit annertunersaap-
put Danmark-ip ataatsimut
tapiissutigisartagai 2.441 mil-
lioner koruuninik amerlassu-
sillit, Nationalbanken-ip sin-
neqartoorutaanit pissarsiat 35
millioner koruunit, aalisarsin-
naanermut akiliutit, pingaar-
tumik EU-meersut, 274 milli-
oner koruunit, nuna tamak-
kerlugu akileraarutit 544 mil-
lioner koruunit, nioqqutissa-
nik eqqussinermi akitsuutit
480 millioner koruunit kiisalu
akitsuutit allat 123 millioner
koruuninik amerlassusillit.
Allaffissomermut
Aammali Kalaallit Nunaata
ingerlanneqarnera aningaa-
sarpassuarnik naleqarpoq;
landskarsip 1996-imi inger-
latsinermut atorsimavai 3.380
millioner koruunit. Ukiuni ki-
ngullemi landskarsip inger-
latsinermut aningaasartuutigi-
sartagai amerliartuinnarsi-
mapput, naak 1996-imi amer-
leriaatit Kalaallit Nunaanni
akit qaffariaataattut amerlati-
ginngikkaluartut.
Amerleriaatinut pissutaa-
nerpaapput aningaasartuuti-
nik nuutanik taasat, tassaasut
kommunenut ataatsimut ta-
piissutit 625 millioner koruu-
ninik amerlassuseqartut, aam-
malu isertitat nuutat, asser-
suutigalugu ilinniagaqamersi-
utit utoqqalinersiutillu, inun-
nut ataasiakkaanut tunniun-
neqartartut 343 millioner ko-
ruuninik amerlassuseqartut.
Utoqqalinersiutit 1995-imiit
1996-imut amerleriaataat 10
millioner koruuniusimapput.
Utoqqalinersiallit aammalu
siumoortumik utoqqalinersi-
uteqalersimasut amerliartor-
nerat ukiuni aggersuni lands-
karsip naatsorsuutaanut ar-
tukkiinerusalissapput, taa-
maattumik politikerit akor-
nanni oqallisigineqalersima-
voq utoqqalinersisamermi u-
kiut 60-iniit 63-inut qullame-
qarnissaat.
Aningaasartuutit annertu-
nersaraat namminersomerul-
lutik oqartussat allaffissome-
rannut aningaasartuutit 338
millioner koruuniusut (Ka-
laallit Nunaanni najugaqartu-
mut ataatsimut naleqqiullugit
6.000 koruunit), inunnik isu-
maginninnermut 645 millio-
ner koruunit, kultureqamer-
mut, atuartitaanermut ilagee-
qarnermullu 535 millioner
koruunit, aalisamermut, pini-
amermut nunalerinermullu 99
millioner komunit, peqqinnis-
samut avatangiisinullu 609
millioner koruunit, kiisalu
kommunenut tapiissutit 625
millioner koruunit aamma
namminersomerullutik oqar-
tussat suliffeqarfiinut ani-
ngaasartuutit 405 millioner
koruunit.
Sanaartomeq
Landskarsip 1996-imi sanaar-
tornermut aningaasartuutai
ukiumut siulianut naleqqiul-
lugit annikinnerujussuupput.
Sanaartomissamut atugassan-
ngortinneqarsimapput 638
millioner komunit, kisiannili
1996-ip naanerani 92 millio-
ner koruunit atomeqanngit-
soorsimapput. Aningaasalli
amerlanersaat 1997-imi ator-
neqassapput, aningaasalli sa-
naartornermut atorneqartan-
nginnerat namminersortunut
ajomartorsiortitsivoq, sanaar-
tugassat kinguartinneqartar-
neratigut sanaartomissaq ilu-
amik pilersaarusiomeqarsin-
naanngimmat.
Sioma landskarsip sanaar-
tornermut atorsimavai 546
millioner komunit, 1995-imi
atorsimallugit 595 millioner
komunit, 1994-imi 584 milli-
oner komunit 1993-imilu 629
millioner komunit.
1996-imi sanaartornemp
taamatut annikilleriameranut
pingaartumik pissutaavoq nu-
nap immikkoortuini mittarfi-
liomerit sananeqamerisa ki-
nguartinneqartamerat 42 mil-
lioner komuninik naleqartoq.
1996-imut 130 millioner ko-
munit atugassanngortinnerisi-
gut Maniitsumi, Sisimiuni,
Aasianni Uummannamilu
mittarfiliornermi 1996-imi
sanaartugassat missingersuu-
siomeranni atorneqartut 20
procentiupput.
Aamma sanaartorfissanik
nalimmassaanemut aningaa-
sat ikinnerit atomeqarsimap-
put; katillugit 13 millioner
koruunit, taakkunannga 10
millioner komunit sipaamtaa-
simallutik, atomeqartussatut
missingersuusianut naleqqiul-
lugit. Ukiuni kingullemi sa-
naartorfissanik nalimmassaa-
samemut aningaasartuutit an-
nikilleriarsimanerannut pissu-
taavoq illoqarfit nunaqarfnllu
ineriartortinneqamerisa anni-
killeriarsimanerat, aammali
ilaavoq mittarfiliortiterner-
mut atatillugu illoqarfiit ilaat
annikitsumik ineriartortinne-
qarsimanerat, sanaartorfissa-
nik nalimmassaanerit akiler-
neqarsimallutik mittarfiliorti-
| temermi aningaasatigut mis-
9 singersuusianit.
^ Inissialiornermilu atugas-
1 satut missingersuusianit 221
| millioner koruuniusunit
g 1996-imi 26 millioner koruu-
2 nit nalinginut inissiat ikinnerit
| sananeqarsimapput. Taamatut
pisariaqartinneqartumik sa-
naartornemp pingaartinne-
qannginnera pissutaanngilaq,
pisariaqarsimavorli inissialis-
sat ilaasa 1996-imiit ukioq
mannamut kinguartinneqar-
nissaat.
Aningaaserivittut
Pisuni arlalinni landskarsi a-
ningaaserivittut aningaasanik
taarsigassarsisitsisartutut a-
tomeqartarsimavoq.
Tamanna namminersome-
mllutik oqartussat suliffeqar-
fiisa atortarsimavaat, kisian-
nili 1996-ip ingerlanerani al-
lanut inissitsiterinerit anner-
tuut pisimapput. Ukiup aal-
lartinnerani namminersome-
mllutik oqartussat suliffeqar-
fiutaat landskarsimut 2.817
millioner komuninik akiit-so-
qarsimapput, ukiulli naaleme-
rani taarsigassarsiat 1.378
millioner komuninut ikilisin-
neqarsimapput.
Akiitsut taama annertuti-
gisumik annikilleriamerannut
pissutaanerpaavoq KNI-mik
Piginnittut A/S piffissami si-
visuumi taarsersugassanik
1.146 millioner koruuninik
atukkemeqarsimanera, 1996-
imi KNI-mi ingerlatsiviit ani-
ngaasatigut nutaamik aaqqis-
suunneqamerannut atatillugu
aktienik taarsemeqarsimasut
KNI Pisiffik A/S-imi aamma
KNI Pilersuisoq A/S-imi.
Tele Greenland A/S aam-
ma KNI Pisiffik A/S marluul-
lutik allani aningaasanik taar-
sigassarsisimapput, taamalu
landskarsimi taarsigassarsia-
tik piffissami sivisuumi sivi-
kitsumilu taarsersugassatik
taarsersinnaasimallugit, katil-
lutik 390 millioner komuni-
nik amerlassuseqartut.
Kommunet landskarsimit
taarsigassarsiaminnik 19 mil-
lioner koruuninik taarsiisi-
mapput, tamatumalu ersersip-
paa kommuneni isertinneqar-
tartut amerleriarsimanerat.
Piffissaq sioqqullugu Ilulissat
kommuneat akiitsuminik
taarsiisimavoq, kisiannili suli
kommuneqarpoq ataasiak-
kaanik aningaasatigut anner-
tuumik ajornartorsiortunik,
ilaatigut Kangaatsiap kom-
munea landskarsimit immik-
kut ittumik 4 millioner komu-
ninik taarsigassarsisariaqarsi-
masoq.
Assuarlemerit
pingasut
NUUK (KK) - Naalakker-
suisunut ilaasortap Daniel
Skiftep landskarsip 1996-
imut naatsorsuutaanut nalu-
naamsiaani naalakkersui-
sunut ilaasortat pingasut
assuarineqarput.
Tassaapput Konrad
Steenholdt, Atassut, Mari-
anne Jensen aamma Bene-
dikte Thorsteinsson, Siu-
mut, katillutik aningaasati-
gut inissingersuusiani 46
millioner komuninik sinnii-
simasut.
Sinniinerpaasimavoq
kultureqamermut, atuarti-
taanermut ilageeqamer-
mullu naalakkersuisoq
Konrad Steenholdt, Atas-
sut, pisortaqarfimmini
1996-imut aningaasanut
missingersuusiani 25 milli-
oner komuninik sinniisima-
soq.
Sinniisimanermut ilaati-
gut pissutaapput ilinniaga-
qarnersiutinut aningaasar-
tuutit qaffariarsimanerat,
kisiannili pisortaqarfiup
aamma eqquutitissinnaasi-
manngilai Umiarsuaaqqat
Naalagassaasa Ilinniarfiata
aamma Aalisamermut Ilin-
niarfmp kattunneqameran-
ni sipaamtissatut naatsor-
suutigineqartut. Umiarsua-
aqqat Naalagassaasa Ilinni-
arfiata missingersuusiat
sinnersimanngikkai, Aali-
samermut Ilinniarfiup mis-
singersuusiat 2 millioner
komunit sinnerlugit sinner-
simavai. Allaammi ilinnia-
gaqarfiit tamarmik missi-
ngersuusianik eqqortumik
atuinissaq ajornartorsiuti-
gisimavaat.
Peqqinnissamut naalak-
kersuisup Marianne Jen-
sen-ip pisortaqarfimmini
ilaanni appisaluunneqar-
tartumi atugassanngortin-
neqarsimasut 13 millioner
koruuninik sinnersimavai,
naak ukiap ingerlanerani
pisortaqarfik 7 millioner
koruuninik tapiiffigine-
qaqqissimagaluartoq. Naa-
tsorsuutilli suliarineqanna-
ta paasinarsivoq taakku
naammanngilluinnarsima-
sut. Sinniinermut pissutaa-
nerpaavoq 1996-ip naaler-
nerani napparsimasut Dan-
mark-imut aallartinneqar-
tartut amerleriarsimanerat.
Peqqinnissaqarfiup ator-
fissaqartinneqamerata ta-
kutippaa peqqinnissaqarfi-
up ingerlanneqamerani po-
litikerinit qanoq aningaa-
sartuutaatiginissaa anniki-
naameqarsimasoq. Piariilli-
saanemti sipaarniarnemiilu
politikikkut anguniameqar-
lut allaapput, allaalluinnar-
lutillu pissutsit pissusivi-
usut. Taamaattumik 1997-
imut aningaasanut inatsisis-
sami aningaasaliissutissat
ukiumi siuliani aningaa-
sartuutit eqqortut malillugit
annertussusilemeqarsimap-
put, peqqinnissaqarfiullu
piariillisaaffigineqamissaa
pillugu anguniakkat pissu-
siviusunut qanilleriarsimal-
lutik.
Isumaginninnermut naa-
lakkersuisoq Benedikte
Thorsteinsson 1996-imi pi-
sortaqarfimmini 8 millioner
koruuninik atuinerusima-
voq, tamatumunngalu pis-
sutaavoq innarluutillit iki-
omeqarnissamik pisaria-
qartitsisut amerleriarsima-
nerat.