Atuagagdliutit - 19.06.1997, Qupperneq 14

14
Nr. 46 • 1997
GRØNLANDSPOSTEN
NUKAPPIAQQAP NALUSAMA
SUAARTARPAANGA »MORFAR«
Nunatsinni assammik arsaattartut dommeriisa peqatigiiffiata ukiuni 16-ini siulittaasortik inuulluaqquaat
- Henning »Morfar« Nielsen
8. maj ukiut 50-erluinnaat
qaangiupput varmemester so-
raameq Henning Nielsen Nu-
natsinnut tikemgaarmat.
Aasaru Danmarkimut utis-
saaq, maanna 71-inik ukiulik
Henning Nielsen ilaquttanilu
Århusimut alliartorfimminut
nuussallutik.
- Århusimi Fjeldgade sko-
le-mi atuarpunga, »Morfar«
meeranerminit oqaluttuarpoq.
- Trejde mellem-imili (8.
klasse, aaqq.) atuarfimmit so-
Henning »Morfar« Nielsen 1974-imi GSS nunatsinni
pissartaasut Nuummiullu kattussat takutitsillutik Godthåb-
hallenimi unammisut dommeriusoq. Unammineq pikkunaas-
simammat »Morfar« qassutaasat eqqissisimaarfigai.
Henning »Morfar« Nielsen som dommer ved en opvisnings-
kamp i 1974 i Godthåb-hallen mellem GSS’ Grønlands-
mestre og Nuuk’s by hold. Det var åbenbart en kedelig
kamp, siden »Morfar« hænger sådan i nettet.
raarsitaavunga, karakteerilup-
pallaaqigama. Atuarfik soqu-
tiginngivippara, biilinillu ilu-
arsaasartutut ilinniarnissara
pilerigeqaara.
-10. september 1940ilinni-
artunngorfigaara De Forene-
de Automobilfabrikker »Tri-
angel«. Ukiut sisamat sulif-
fimmi nuannarisanni ilinni-
artuuvunga, naammassigama-
li suliffissaqanngilanga, sor-
sunnersuup nalaaniikkami.
- Taarsiullugu De Danske
Statsbaner-imi (DSB) qisut-
tuisartunngorpunga. Ukiup
aappaa affaq qimuttuitsuni
aamarsuarnik qisuttuisartuu-
vunga.
Alapernaattuartuuvoq
12. november 1946 »Morfar«
Hærens Flyvetropperini sak-
kutuunngoqqusaavoq.
- Nakeriallaqaanga. Aal-
borgimi naapeqatigiittussaa-
vugut, susoqarpali. Tikinner-
put uppemarsarlugu allatsip-
pugut. Bussinut ikitinneqar-
pugut Karup-iliaanneqarlu-
talu. Karup-ip ungasinngisaa-
ni najugaqarpunga, asuliin-
narsuaq Aalborgiliartitaariar-
luta ingerlaannaq oqquppaati-
| gut. Sianiissuseq.
3 Sakkutuutut ilinniarnini
naammassinngitsoq »Mor-
far« Karup-imi biilinik iluar-
saasarfimmut nuutsinneqar-
poq. Sakkutuunngomiarpas-
suit akomanni kisimi biilinik
iluarsaasartutut ilinniarni-
kuulluni.
Tamatuma nassataanik ul-
laat tamaasa katersuuttunut
ilaanani nalunaaqutaq arfmeq
pingasut sioqqullugu allaf-
fimmut takkuttartussaavoq.
Sakkutooqatigiinnut allakkat
allaffimmut takkutereertar-
put, allaffimmiup misissoree-
raangagit kingorna immik-
koortortanut agguaanneqar-
tartut.
- Alapernaattuarnikuuvu-
nga. Ullaat tamaasa allaffim-
miup allakkat misissoreeraa-
angagit agguaanneqannginne-
rini alapemaasertarpakka.
- Ullut arlaanni Geodætisk
Institut-imit allakkat takuak-
ka, sakkutuuninngooq sisa-
manik amigaateqarput Ka-
laallit Nunaanni nunap assili-
ornermut assiliinermullu iki-
ortissarsiortut.
- Allakkat aalassatsippaan-
nga, ingerlaannarlu qinnute-
qarpunga. Aqagukkut sakku-
tuut naalagaannit Sæby-mit
aggersarneqarpunga, naveer-
serujussuarpungalu. Oqarfi-
gaanga:
»Syv! Sumi atuarakku? Pi-
sassat pissavat, kinguneqa-
rumaarpoq!«
- Annilaajallaqaanga, qula-
rinngilaralu sulinngiffeqar-
nissakka allalluunniit ajun-
ngitsorsiassat marlussuit an-
naasussaallugit.
Peqqusersuneq
iluaqutaavoq
- Qaammalli ataaseq ingerlare-
ersoq ittutta oqarfigaanga pi-
aamerpaamik kaptajn Sæby-
liassasunga. Eqqarsaaterpas-
suit qaratsanni kaavipput. Su-
soqaleqaa?
- Kaptajn Sæbymut iser-
punga oqarlungalu:
- Sassarpunga, herr kaptajn.
Angeqaluni nikuippoq isik-
kalu toqqarlugit isikkorlul-
lunga.
»Syv! Oqarfigissavakkit.
Peqqusersusaarlutik Kalaallit
Nunaanni pissarsiortut pillu-
git allagarsiakka atuarakkit
matumuuna nalunaarfigissa-
vagit Kalaallit Nunaanukar-
tussanut ilaassasutit.«
- Allamik oqaasissaqann-
ginnama oqaannarpunga. »Ja-
vel, herr kaptajn.« Anillunga-
lu.
Niels Ebbesenimut
ilaalluni
»Morfar« Kalaallit Nunaan-
nut tummaqqaarpoq 8. maj
1947 ullaakkut. Umiarsuaa-
raq Niels Ebbesen ilaaffigaa
Atlantikorlu sivisunaavippaa.
Piffissami siullermi »Mor-
far« Nunatsinniippoq qaam-
matit tallimat missaanni, 1.
oktober 1947 Danmarkimut
uterpoq »Disko«-toqqamut
ilaalluni.
Ullut unnuallu 29-t inger-
laarput. »Disko« ulluni 12-ni
Nunap Isuata eqqaani assor-
luni nikeriarsinnaangilaq,
ingerlaamerallu sivisoruttor-
mat Københavnimut tikinna-
tilluunniit »Morfar«-p sak-
kutuujuffissaa taamaatippoq.
Ukiulli 18-it qaangiumma-
ta »Morfar« aatsaat Nunatsin-
nukaqqippoq, 1965-imi.
»Morfar« panimmi Nonno-p Nuummi kuisinnerani. Henning-ip amaa ulloq
taanna 76-isinik ukioqalerpoq, tamannalu Nunatsinni nalliussivaa.
»Morfar« ved sin datter Nonno’s barnedåb i Nuuk. Henning’s mor fyldte
samme dag 76 år, og den fejrede hun jo så i Grønland.
Mestersvigimut biilinik ilu-
arsaasartutut qinnuteqarami
atorfittaarpoq, ukiut marluk
atorfigisamini, 1967-imi Dan-
markimut uteqqilluni.
1968-imi pingajussaanik
Nunatsinnukarpoq, Aasianni
GTO-mi atorfinikkami. Nu-
natsinniinnissani qaangium-
mat uniinnarpoq, Aasiannilu
taxanik ingerlatitsisartuulluni.
1971-imi Nuuliannginner-
mini Maniitsumiitsiarpoq,
aamma taxartartuulluni.
Nulii »Mutten«-imi
naapippaa
1971-imi Ilinniarfissuarmi
»Morfar« varmemesterimut
ikiortinngorpoq, 1973-imilu
nulii Dorthe naapippaa. Neri-
nartarfimmi Kristinemut-imi
ami angunnilu neriartoqati-
gigai.
- Taamani sapaatit akunne-
rannut ataasiarlunga Kro-
stuenimi saqisuusarpunga.
Ullorlu taannarpiaq immik-
koorsimammat niviarsissa-
mut Paamiormiumut asanni-
lerpunga. Aappaaguani kom-
munip allaffiani katippugut.
1978 naalersoq »Morfar«
Ilinniarfissuarmi varmeme-
steritut atorfinippoq, 1995-
imilu soraarninngornissami
tungaanut tassaniilluni.
Dommeriuneq
pingaartippaa
»Morfar« meeraagallaramili
timersomeq soqutigiuarsima-
vaa. Soorlu qulingiluanik
ukioqarluni Aårhusimi AIA-
mi assammik arsaattartuuvoq.
- Sorsunnersuup nalaani
Århus-hallenimi unammisar-
pugut, kingorna ikuallappoq.
Taamaalluni AIA-p pitsaa-
nersaanni ilaavunga, Jylland-
imi pitsaanemi arsaattartut,
taamani 1. divisionip tullerai.
- AIAmik 1. divisionimut
qaffatsitseqataavunga, nam-
minerli tassani arsaateqataa-
nanga. Tamatuma nalaani
AIA-p amartai Jyllandimi pit-
saanemiittut sungiusagaraak-
ka.
- Qanga dommeriunissaq
soqutigilerpiuk?
- 1954-imi dommeritut al-
lagartartaarpunga. Taamanili
aalluttuarpara 1981-imi taa-
maatinnissama tungaanut.
Taamani angutit Godthåb-
hallenimi pissartaringomiuti-
vimmata naggataarpunga.
Dommerioqatigaara qallu-
naaq nunani tamani dommeri-
usartoq Knud Hjuler.
- Ukioq taanna Kalaallit
Nunaanni Dommerit Peqati-
giiffiat aallamerpoq. Ilaasar-
taammi »Disko«-mi pivoq,
Aasiaat Ilulissallu akomanni
sikusiomerup nalaani. Taa-
mani aallartisarluta ataatsi-
meersuarpugut, siulittaasutul-
lu siullertut qinigaavunga.
- Taasariaqarpara qallunaap
Henning Svenssonip aallar-
tinnitsinni ikiorluarmatigut.
GM-imi malittarisassanik