Tíminn - 06.02.1976, Blaðsíða 15

Föstudagur (i. febriiar 1976.
TÍMINN
15
gildi til frambúðar. Sifelldrar
endurskoðunar þörf. Fyrst og
fremst þarf að gera dreifingu sem
ódýrasta, en jafnfram t þannig, að
öllum standi þessar nauösynja-
vörur til boða.
Lækki dreifingarkostnaður á
mjólk, lækkar verð til neytend-
anna, og hækki hann, hækkar
verð til þeirra einnig.
t lok ræðu sinnar lagði ráðherra
áherzlu á að frumvarp þetta yrði
tekið til athugunar nú, meðan
ekki væri mikið um að vera i
þingsölum, en ekki geymt til loka
þings, þegar fjöldi mála þyrfti af-
greiðslu við.
Auk landbúnaðarráðherra töl-
uðu þingmennirnir Ingólfur Jóns-
son (S), Gunnlaugur Finnsson
(F), Ellert B. Schram (S), Vil-
borg Harðardóttir (Ab) og Stefán
Valgeirsson (F).
Ingólfur og Ellert lýstu sig
fylgjandi frumvarpinu, en Vil-
borg efaðist um aö samþykkt
þess, yrði, þegar til lengdar léti,
til að tryggja hagsmuni neytenda
og bænda. Reynslan af kaup-
mönnum væri sú, að þegar þeir
hefðu ndö einokunaraðstöðu á
einhverri vöru, væru þeir fljótir
að finna leiöir til að knýja fram
hærri álagningu. Kvaðst þing-
maðurinn aldrei hafa vitað til
þess að kaupmenn gerðu nokkurn
hlut fyrir ekki neitt.
Stefán Valgeirsson (F) vakti
athygli á þeirri
þróun, sem orð-
ið hefði i
verzlunarhátt-
um fólks a si'ð-
ari árum. Einn-
ig benti hann á,
að ein ástæðan
fyrir þvi, að
tlytja þyrfti
þetta frumvarp, væri sú, að i nýj-
um hverfum fengi mjólkursam-
salan ekki góðar lóðir fyrir búðir
sinar.
Þingmaðurinn lýsti vonbrigð-
um sinum með hve málefni
bænda næðu litt fram að ganga i
þingsölum og kvaðst sakna þess
að aðrar breytingar á lögum um
Framleiðsluráð landbúnaðarins
virtust af litinn hljómgrunn eiga á
Alþingi.
Miólk 4500 bændur fengu launajöfnunar-
bætur - 900 synjað
o
Tafii
bændur, sem þar búa. Þar getur
hvorugur án annars verið, hvort
heldur er i atvinnu, — félags-
eða menningarlegu tilliti.
Svar við spurningunni, hvað
veldur samdrættinum tel ég
megi finna m.a. i atriði, sem ég
kom að fyrr i ræðu minni. — Að-
stöðumuninum —. Verð rekstr-
arvara er langt fram yfir lands-
meðaltal.
Það mun sem næst einróma
álit allra, sem um þá spurningu
hafa fjallað hvað megi verða til
úrbóta, að ekkert geti breytt
þessari þróun annað en hærra
verð á mjólk til þeirra sem
framleiða mjólk á þessu svæði.
M.ö.o. annað verðhlutfall milli
búgreina en almennt gildir.
Ég vil taka það fram til að
forðast misskilning, að ég tel að
eitt skráð verð samkvæmt verð-
lagsgrundvelli, verði að gilda
um allt land, en um tima-
bundnar og staðbundnar auka-
greiðslur verði að ræða til þess
að hafa áhrif á þróunina.
Til að svo megi verða skortir
allar heimildir i lögum. Ég vil
að lokum láta þess getið, að til
eru þeir, sem hafa haldið að sér
höndum með nýbyggingar og
aukningu kúastofnsins á Vest-
fjörðum, þar til séö veröur
hverjar undirtektir þær hug-
myndir fá á Alþingi og boðaðar
voru I frumvarpinu, sem flutt
var 1972.
Þar kemur að visu fleira til
s.s. samgöngur flutningar en
það er önnur saga.
Ég vona svo herra forseti að
frumvarp þetta dafni vel i hönd-
um háttvirtrar landbúnaðar-
nefndar og komi þaðan i þeim
búningi, sem ég treysti mér til
að standa að samþykkt þess.
Samkvæmt lögum frá 23. mai
1975 um launajöfnunarbætur, áttu
tekjulitlir bændur rétt á launa-
jöfnunarbótum, hliðstætt laun-
þegum. I 3. grein laganna var
kveðið svo á, að laun bónda og
verkafólks hans i verðlagsgrund-
velli búvara skuli hækka um
5,5%, þannig að afurðaverð
hækkaði sem þessu nam. Akveðn-
ar reglur voru settar um úthlutun
bótanna til bænda, m.a. að ein-
göngu þeir, sem höfðu búrekstur
á lögbýlum, áttu rétt á bótunum,
og enn fremur var miðað við
hefðbundinn búskap, nautgripi,
sauðfé og kartöflur. Þeir, sem
höfðu minna bú en 60 ærgildi, áttu
ekki rétt á launajöfnunarbótum.
Sama var um framleiöendur með
bú, sem gáfu bóndanum og
skylduliði hans hærri vinnulauna-
tekjur af nautgripum og/eða
sauðfé, en svaraði til meðal-
vinnulauna af 500 ærgilda búi
samkvæmt útreikningi og
ákvörðun Framleiðsluráðs land-
búnaðarins.
Settar voru ákveðnar reglur um
úthlutun launajöfnunarbótanna.
Þar var, auk bústærðar, tekið til-
littil fyrninga og launatekna utan
bús.Þarsem launajöfnunarbætur
voru reiknaðar á vinnuframlag
búsins, hliðstætt og launþegum
var reiknað á vinnustund, fór ekki
saman upphæð launajöfnunarbót-
anna og bústærðin. Þannig að
bóndi með tiltölulega stór bú gat
fengið hærri bætur en sá, sem
hafði litið bú. Hámarksupphæð
launajöfnunarbóta til bænda var
67.200 kr., en lágmarksupphæð án
skerðingar var kr. 28.000.. Ef
bóndi hafði bústofn, er svaraði til
211-220 ærgildum, átti hann rétt á
31.920 kr. i launajöfnunarbótum,
ef reiknuð árslaun hans voru ekki
yfir 881.130 kr. fyrir árið 1974. Aft-
ur á móti gátu framleiðendur með
bú, sem voru frá 391 ærgildi upp i
810 ærgildi, fengið 67.200 kr., þótt
reiknuð laun þeirra og greidd
laun væru frá 1.079.220 kr. og upp
i 1.362.920kr. Sett voru ákvæði um
hámarksfyrningu, þannig að ef
fyrningin fór ýfir það mark, var
mismuninum bætt við tekjur
bóndans.
Launajöfnunarbætur voru
greiddar til 4500 framleiðenda.
Heildarupphæðin var tæplega 200
millj. kr. Meðalgreiðsla til bænda
var 44 þús. kr. Lægsta upphæð,
sem send var framleiðanda, var
rétt um 2000 kr. Þá höfðu bæturn-
ar verið skertar af ástæðum, sem
fyrr greinir. Það hefur verið
gagnrýnt, að stórbændur hafa
fengið hámarksbætur, en aftur á
móti bændur með tiltölulega litil
bú hafi fengið mun minna. En þar
sem ekki var eingöngu tekið tillit
til fjölda búfjár, heldur einnig af-
urðamagns, nettótekna og launa-
greiðslna, þá gat þetta auðveld-
lega átt sér stað.
Samtals bárust umsóknir frá
5400 framleiðendum. Af þeim
fengu 20% engar launajöfnunar-
bætur. Ýmist var það vegna þess,
að búin náðu ekki 60 ærgildum
eða framleiðendur höfðu of mikl-
ar tekjur eða samanlagðar
tekjur, og launagreiðslur voru of
háar, og i þriðja lagi, að fyrning
hafði verið reiknuð hærri en gert
er ráð fyrir i reglunum um úthlut-
un launajöfnunarbótanna.
Á s.l. ári tóku mjólkurbúin á
móti tæplega 111.5 millj. kg. af
mjólk. Það var rétt um 4,4 millj.
kg. minna en árið áður, en þá var
innvegin mjólk um 115,9 millj. kg.
Þessi mismunur gerir rúmlega
4,3 millj. ltr. Ef miðað er við
meðalverðlagsgrundvallarverð
fyrir sl. ár, urðu tekjur bænda 206
millj. kr. lægri en ef mjólkur-
magnið hefði haldizt óbreytt frá
árinu áður. Þennan tekjumissi
fær bændastéttin sem heild að
nokkru bætt upp með hærri
meðalvigt dilka á sl. hausti, miö-
að við haustið 1974. Samtals var
Bræla á loðnumiðum
slátrað 871.755 dilkum.
Meðalvigtin reyndist vera 14,67
kg. Haustið 1974 var slátrað
828.090 dilkum. Meðalvigtin þá
var 14,21 kg. Mismunur er 460 gr.
á dilk að meðaltali, þannig að
fyrir hærri meðalvigt fengust 401
tonn i auknu magni af dilkakjöti.
Framleiðendur ættu að fá i sinn
hlut um 158 millj. kr. meiri tekjur
en hefði meðalvigtin reynzt ó-
breytt frá fyrra ári. Á þessum
sameiginlega mjólkur- og dilka-
kjötsreikningi hefur útkoman
orðið sú, að bændur hafa tapað 48
millj. kr. Heildarslátrun sauðfjár
á sl. hausti reyndist vera 961.802
stk. Það er 54.289 fleira en árið
áður. Kindakjötið, sem kom á
markað i haust, var 1.214 smá-
lestum meira en áriö 1974.
gébé Rvik — Bræla var á
loðnumiðunum s.l. sólarhring, og
höfðu aðeins tveir bátar tilkynnt
um afla til loðnunefndar um kl. 18
i gærkvöld. Sá afli var aðeins 350
tonn. Margir loðnubátanna láta
reka á miðunum um tuttugu sjó-
milur frá Stokksnesi, en mjög
margir biða inni á höfnum eftir
löndunarplássi. Ekki var búizt við
að veðrið myndi lagast neitt i
nótt, og leit þvi illa út meö veiði.
AFSALSBREF
Afsalsbréf innfærð 29/12
— 31/12 1975:
Egill Einarsson selur Einari
Jónssyni hluta í Karfavogi 17.
Sigurjón Guðjónsson selur
Theodór Halldórssyni húseignina
Teigageröi 11.
Unnur Thoroddsen selur Páli
Skýlindal hluta i Langholtsvegi
19.
Aðalsteinn Hallgrimsson selur
Ragnari Jónssyni hluta i
Hraunbæ 10
Unnur G. Stephensen selur
Sigvaldinu Jensen hluta i
Marklandi 6.
Ingibjörg Magnúsd. o. fl. selja
Óskari Bjartmarz hluta i Gaut-
landi 19.
Ólafur Sigvaldason o. fl. selja
Halldóri Jónssyni hluta i
Sólheimum 23.
Kassagerð Reykjavikur h.f. selur
Agnari Kristjánss. fasteignina
Sunnuveg 1.
Haraldur örn Ásbjarnarson selur
Sigurði Jónassyni hluta i Mariu-
bakka 30.
Einar Arnalds selur Sigurði
Arnalds hluta i Kleppsvegi 4.
Ólafur Jakobsson selur Huldu
Björnsd. hluta i Safamýri 23.
Sigrún Sigurðard. og Magnús R.
Jónsson selja Ellen Svavarsd.
hluta i Hrisateig 35.
Byggingarfél. Hagur h.f. selur
önnu Ólafsd. hluta i lrabakka 32.
Oddur Jónasson selur Gyðu
Jónasd. hluta i Brautarholti a
v/Grandaveg.
Steinar Benjaminsson selur Birni
Ólafss. og Guðbjörgu Helgu
Magnúsd. hluta i Arahólum 4.
Guðný Ottesen Óskarsd. selur
Magnúsi Magnússyni húseignina
Kleifarveg 5.
Þóra óskarsd. selur Magnúsi
Grimssyni hluta i Seljavegi 3A.
Birgir Schiöth selur Guðmundi
Guðmundss. hluta i Hraunbæ 122.
Ómar J. Viborg selur Baldri
Friðfinnss. o. fl. hluta iLaugateig
6.
Byggingafél. Einhamar selur
Halldóri Jónss. og Þórunni Páls.
hluta i Alftahólum 6.
Þorkell Sigurjónsson o. fl. selja
Lárusi Eggertss. og Ingibjörgu
Björnsd. hluta i Sólvallagötu 45.
Eyjólfur Þorsteinss. selur Sig-
rúnu Eyjólfsd. hluta i Laugateig
34
Sigrún Sigurðard. selur Rúnu
Guðmundsd. og Guðmundi Her-
mannss. húsiö Framnesveg 16.
Byggingafél. Einhamar selur
Sigurbirni Sigfinnss. hluta i
Austurbergi 10.
Óskar & Bragi s.f. selur Guðm. K.
Jónss. o. fl. bilageymslu að
Espigerði 2 .
Gestur Pálsson og Sigurður
Ólafss. selja Guðmundi Karlss.
hluta i Baldursg. 20.
Breiðholt h.f. selur Erlingi Inga
Runólfss. hluta í Kriuhólum 6.
Gerður Kristjánsd. selur Þóri
Magnúss. og Arnþrúði Karlsd.
hluta i Eyjabakka 12.
Hörður Magnússon selur Stefáni
Þórðarsyni hluta i Hraunbæ 60.
Sjálfs tæðisf lokk urinn selur
Bjarna Stefánss. húseignina
Laufásveg 46.
Byggingafél. Afl. s.f. selur Olgu
Jónasdóttur hluta i Hraunbæ
102E.
Bragi Eggertsson selur Kára
Jónssyni hluta i Gautlandi 19.
Guðlaug Vigfúsd. selur
Guðmundi Eyjólfss. hluta i Brá-
vallag. 18.
Karl Hallgrimss. selur Ingibjörgu
Þórhallsd. og Rúnari Karlss.
hluta i Eyjabakka 13.
Særún Brynja Svavarsd. og Þórir
S. Magnúss. selja Magneu
Halldórsd. hluta i Seljavegi 31.
Arngeir Lúðviksson selur Sigur-
geir Ingimundars. og Margréti
Benónýsd. hluta i Hraunbæ 46.
Einar Sigurðsson selur Grensás
h.f. hluta i Asvallag. 1.
Breiðholt h.f. selur Bryndisi
Vilhjálmds. hluta i Æsufelli 4.
Hlööver órn Vilhjálmss. selur
Árna Ólafssyni hluta i Klappar-
stig 17.
Gunnar Brynjólfss. selur Jóninu
Auðunsd. og Gunnbirni Guð-
mundss. hluta i Dvergabakka 10.
Búland s.f. selur Einari Ingólfss.
hluta i Suðurhólum 6.
Skarphéðinn Þórarinss. selur á-
samt fleirum Kristinu Brynjólfsd.
og Steinþóri Ómari Guðmundss.
hluta i Hagamel 28.
Björn Finnbogason selur
Guðlaugu Guöjónsd. hluta i Háa-
leitisbraut 47.
Arni Rögnvaldss. selur Margréti
Ingvarsd lóöarspildu að F'álka-
götu 23B.
Ingibjörg Þórhallsd. og Rúnar
Karlsson selja Höllu Haraldsd.
hluta i Hraunbæ 30.
Ingólfur Jónasson o. fl. selja
Viðari Thorsteinsson hluta i
Mánagötu 8.
Ingibjörg P. Jónsd. o. fl. selja
Margréti Eggertsd. og Sig. H.
Sigurðss. hluta i Kleppsv. 20.
Skv. útlagningu 5/12 varð
Veðdeild Landsb.v/Hús-
næðismálast.rik. eigandi að hluta
i Þórufelli 2, 4 h. til hægri.
Skv. útlagningu s.f. varð sami
aðili eigandi að hluta i Iðufelli 8, 2
h. til vinstri.
Hjörtur Hanssonselur Ingibjörgu
Tómasd. og Hjalta Jóni Sveinss.
hluta i Eyjabakka 28.
Emil Hjartarson selur Hallar-
múla s.f. og Veitingum h.f. hluta i
Armúla 5.
Sigurður Gizurarson selur
Guðjóni Magnússyni hluta i Háa-
leitisbraut 15.
Viðar Ólafss. selur önnu Sigr.
Einarsd. og Péti Péturss. hluta i
Miklubraut 60.
Valdimar ólafsson selur Sigur-
bergi Guðjónss. hluta i Skipa-
sundi 87 ■.
Edda Magnúsd. og Þórdis
Brynjólfsd. selja Sigurði
Eyjólfss. hluta i Laugarnesv. 196.
Egill Sveinbjörnss. selur Ólafi G.
Guðmundss. húseignina Bakkasel
27.
Guðmundur Þengilsson selur
Árna Sigurðss. hluta i Krumma-
hólum 2.
HLUTLAUS
verðsamanburður
Vörutegundir Ýmsar verzlanir Vöruniark aöurinn
smjörlíki 129,- 129,- 129,- 129.- 129,- 121.- 129,- 125,-
sykur (1 kg.) 135.- 160.- 175.- 143,- 160,- 134,- 145.- 144,-
fisk ibollur (1/1 ds.) 203,- 203,- 187.- 203,- 203.- 185.- 192,- 184.-
gr. baunir (1/2 ds.) 108.- 110,- 108,- 145.-3) 107,- 96.- 92,- 96,-
tekex 99.- 93,- 96,- 85,- 94,- 89.- 85,- 85.-
tannkrem (90 gr.) 122,- 133,- 129,- 186.- 3) 133,- 126,- 116,- 113.-2)
egg (lkg.) 435,- 550,- 1) 450.- 390.- 410,- 390.- 410.- 390.-
þvottaefni Isl. (700 gr.) 175.- 174,- 174.- 574,- 3) 174,- 157.- 164.-2) 622.-3)
do erl. (600gr.) 294,- 290,- 306,- 275.- 292,- 238.- 289.- 223.-
tómatsósa 273.- 168.-2) 273,- 343,- 3) 287.- 253,- 248,- 422.-3)
lyftiduft (1 Ibs.) Aths. 1) egg i kössum 259.- 259,- 259.- 254.- 258,- 235,- 238.- 232,-
2) annaö merki
3) stærri pakkningar
Opiðtil 8 í kvöld og 10-12 á mor
^Vörumarkaðurinnhf,