Tíminn - 14.03.1976, Qupperneq 16

Úðunar-
sprengjan
&&&&&&&&&&&&&&&&
<&
&
<&
<&
<&
&
<&
&
<&
<&
lo&s
Vegna stóraukinna
viöskipta að undan-
förnu vantar nú allar
stæröir fasteigna á
söluskrá okkar.
Verðleggjum samdægurs.
Borgarholtsbraut, Kópavogi
<&
<&
<&

Einbýlishús sem er 107 ferm. hæð ásamt risi, eignin skipt-
ist í samiiggj. stofur, 2—3 svefnherb. 50 ferm. biiskúr, stór
og góð lóð, verð 10,2 millj. útb. 6,2 millj.
Aratún, Garðabæ
Einbýlishús á einni hæð 135 ferm. að stærð. Þetta hús er í
ágætu standi og er 4 svefnherb. 2 samliggj. stofur, bilskúr.
Selst gjarnan i skiptum fyrir 4—5 herb. Ibúð f Hafnarfirði
eða Garðabæ, verð 12,5 millj. útb. 8,0 millj.
Sunnuflöt, Garðabæ
<&
&
<&
<&
&&&&&&&&&&&&&&&&
Stórglæsilegt einbýlishús 220 ferm. hæð + 80 ferm. kjall-
ari, sem i cru 2 bilskúrar og geymslur. Húsið skiptist I 4—5
svefnherb. 3 stofur, húsbóndaherb., verð 25 millj. útb. 16
millj.
ATHUGIÐ! Þessa sérstöku mynda-þjón-
ustu bjóðum við þeim seljendum, sem
þess óska. Opið i dag frá kl. 2-5.
Austurstræti
Sími 2-69-33
<&
&
<&
<&
<&
<s
<&
<s
<s
<s
<&
<&
&
<s
<£
<&
<&
<s
<&
<&
<£
<&
<&
<£
<&
<&
<£
<&
<&
<&
<&
&
<&
Eigna ^ _
markaðurinn |
VISINDAMENN eru nd að byrja
að gera sér grein fyrir hættunni,
sem vofir yfir ósonlaginu (O3),
sem umlykur gufuhvolfið og
vemdar menn og málleysingja
gegn útfjólubláum geislum sólar-
innar. Þessi hætta, sem er fólgin i
þvf að ósonið eyðist, stafar af si-
fellt aukinni notkun og útbreiðslu
úðunarbrúsa. Sala slikra brúsa er
gifurlega mikil og hefur marg-
faldazt siðustu árin. Ef hdn held-
ur áfram að aukast i þessu sama
hlutfalli, mun ósonið hafa eyðzt
um hvað nemur 30% innan
tuttugu ára.
Visindamenn óttast alvarlegar
afleiðingar af þessum sökum.
Þegar ósonið þynnist, ná orkurik-
ir geislar aö komast til jarðar, og
má búast við að tiðni húökrabba-
meinstilfella i mönnum aukist
verulega, og að umtalsverðar
eigindabreytingar veröi á lofts-
lagi jarðkringlunnar.
ósonlaginu stafar einkum
hætta á eyðingu af tveim orsök-
um: Vegna úrgangsefna frá flug-
vélum og af efni, sem nefnist flú-
orkarbón og er notað til að ná
þrýstingi i úðunarbrúsa. Hættan
af völdum flúorkarbónsins er
talin mun meiri en af völdum vél-
anna.
Þeir visindamenn, sem farnir
eru að rannsaka þetta, segja að
upphleðsla á flúorkarbóni i and-
rúmsloftinu geti verkað eins og
timasprengja. Þ.e.a.s. að það
magn af þessu efni, sem sleppur
út i andrúmsloftið núna, kemur
ekki til með að hafa áhrif fyrr en
að tiu árum liðnum, og geti þau
varað i langan tima eftir það —
allt upp i öld.
Til þess að hægt sé að nota efni
til að halda uppi þrýstingi i úðun-
arbrdsum, þarf það að vera efna-
fræðilega óvirkt, þannig að það
gangi ekki i efnasamband við
ilmefnið, eða hvað það nú er sem
á að þrýsta út. Flúorkarbónið
uppfyllir þetta skilyrði mjög vel.
t^ssióvirku efnasambönderu oft
sérstaklega stöðug og þurfa lang-
an tima til að sundrast, og það er
þessi eiginleiki þeirra, sem or-
sakar svo mikil vandræði.
Árið 1970 uppgötvaði James
Lovelock við Readingháskólann á
Vestur-Irlandi flúorkarbón i and-
rúmsloftinu. Hann tók þetta sem
merki um það að þetta efni væri á
góðri leið með að menga and-
rúmsloftið. En þar sem almennt
var talið, að þetta efni væri
óskaðlegt, var skýrsla hans ekki
tekin alvarlega. Allmargir vis-
indamenn töldu þó vert að athuga
málið nánar og rannsaka, hvað
yrði um flúorkarbónið i andrúms-
loftinu.
Þeirra á meðal voru próf. Sher-
woodRowlandog dr. Marino Mol-
ina. Niðurstöður þeirra voru á þá
leið, að flóorkarbón brotnaði
niður i háloftunum (10-60 km frá
jörðu), en i neðri lögum gufu-
hvolísins hlæðistþað upp og skol-
aði ekki einu sinni burt i regni.
Sundrún þess gengur mjög hægt
fyrir sig. Eitt mólikúl getur til
dæmis verið i andrúmsloftinu I
allmarga áratugi, áður en það
brotnar niður.
Þegar Rowland og Molina fóru
að athuga i smáatriðum efna-
fræðilegan feril sundrunarinnar,
opnuðust augu þeirra fyrir þeim
óhjákvæmilegu afleiðingum, sem
hún hafði i för með sér.
Eitt af þeim efnum, sem kemur
fram þegar flúorkarbón sundrast,
er klór. Klórinn ræðst óðar á
ósonið og brýtur það niður.
Magnið af klór i lofthjúpnum er i
sjálfu sér ekki mikið, en sérhvert
atóm getur, þegar til lengdar
lætur, eytt hlutfallslega miklu af
ósoninu, þvi að i gegnum mjög
flókið efriaferli er klórinn gerður
virkur aftur og aftur. Vegna þess
að flúorkarbónið helzt eins lengi
og raun ber vitni i neðstu lögun-
um, gegnir það sama hlutverki og
forðabúr. Það eru stöðugar send-
ingar þaðan upp i hærri loftlögin,
þar sem efnið sundrast og vinnur
gegn ósoninu, og samkvæmt
skýrslu Rowlands og Molina, hef-
ur ósonið þegar rýrnað um eitt
prósent af völdum flúorkarbóns-
ins.
Þrátt fyrir að hættan sem staf-
ar frá þotum sé óveruleg isaman-
burði við fiúorkarbónið, má samt
ekki lita fram hjá henni.
Prófessor Harold Johnston benti
á það, að i útblæstri vélanna væru
mismunandi kolefnasambönd
sem væru hættuleg ósoninu i efri
lögum lofthjúpsins. Hins vegar
væru þau nær skaðlaus f neðri
lögunum, þvi þau héldust ekki
kyrr þar, heldur skoluðust burt
fyrir tilstuðlan regns og annarra
náttúrufyrirbæra.
1 fyrstu var ekki hlustað á
Johnston, en hin siðari ár hefur
Nýlcga brautskráðust tuttugu og þrir sjúkraliðar frá Landspitalanum, og er það 10. hópur sjúkraliða.
sem útskrifast þaðan, og jafnframt sá siðasti, þar sem Sjúkraliðaskóli tslands tók til starfa s.l. haust.
Fremsta röð, talið frá vinstri: Rósa Sigurðardóttir, Anna Lisa Kristjánsdóttir, Vigdis Magnúsdóttir,
forstöðukona Landspitalans, Guðrún Askelsdóttir hjúkrunarkennari, Guðrún Asgerður Sigurvinsdóttir,
Guðrún S. Hákonardóttir, Agústa G. Agústsdóttir.
Miðröð talið frá vinstri: Jakobina Stefánsdóttir, Jónína Jónsdóttir, Bára Böðvarsdóttir, Dagbjört
Mikaelsdóttir, Áslaug Guðmundsdóttir, Erna Kristjánsdóttir, Ólöf Októsdóttir, Ingunn E. Viktorsdóttir,
Jóna B. Gestsdóttir, Aldis Björnsdóttir.
Aftasta röð, talið frá vinstri: Helga Mogensen, Elsa Lára Blöndal, Hólmfríður Bjarkadóttir, Solvej
Duck Hansen, Nina S. Jónsdóttir, Sesselja B. Sigurðardóttir, Soffia G. Jónsdóttir, Ingibjörg Júliusdótt-
ir.