Tíminn - 03.07.1976, Side 5

Laugardagur 3. júli 1976
TÍMINN
5
1
111111111

|y
ðsttU
Uj
Bókun sex
Það er laukrétt, sem hefur
komið fram i blaðaviðtölum
við Sigurð Markússon, fram-
kvæmdastjóra sjávarafurða-
deildar SÍS, að ekki er að
vænta neinna stórbreytinga i
útflutn. sjávarafurða, þdtt
hin svokallaða bókun 6 taki
gildi. 1 fyrstu verða það aðeins
tiltölulega • fáar útflutnings-
greinar, sem njóta góðs af þvi.
Meginávinningur Oslóar-
samningsins var ekki gildis-
taka bókunar 6, eins og stund-
um heyrist haldið fram, held-
ur viðurkenning Breta á þvi,
að eftir 1. desember muni þeir
ekki veiða innan 200 milna
markanna, nema með leyfi is-
lenzkra stjórnvalda.
Þótt bókun 6 hafi þannig
enga úrslitaþýðingu, treysta
íslendingar þvi, að Efnahags-
bandalagið fari ekki að þvi
ráði Breta, að láta hana falla
úr gildi að nýju 1. desember,
ef ekki hefur verið samið um
fiskveiðiréttindi fyrir þann
tima. Þótt það væri enginn
stórfelldur fjárhagslegur
hnekkir, væri það svo mikið
óvináttubragð af hálfu hinna
niu Natoþjóða, sem mynda að-
alkjarna Efnahagsbandalags-
ins, að Islendingar ættu að
svara þvi á sama hátt og her-
skipainnrás Breta, eöa með
öðrum orðum: Við ræðum
ekki við Efnahagsbandalagiö
um eitt eða neitt fyrr en bókun
6 hefur tekiö gildi aö nýju og
öðrum óeðlilegum viðskipta-
hömlum, sem kunna að vera
lagðar á, hefur verið aflétt.
Bolfiskur
Jóhann J. E. Kúld hefur ný-
lega vakið athygli á þvi,
hvernig farið er að misnota
órðið bolfiskur. Þetta orð er
gamalt í málinu og átti áður
fyrr eingöngu við hausaðan og
slægðan fisk, eða þegar búið
var að fjarlægja annaö af fisk-
inum en bolinn. Nú er farið að
nota þetta orð um fisk upp úr
sjó með haus og innyflum og
virðist vera látið gilda um all-
ar fisktegundir, nema kola og
lúðu.
Nýju fötin
kommúnismans
Lokið er Evrópufundi
kommúnistaleiðtoga i Evrópu.
Yfirlýsingin, sem birt var I
fundarlokin, er talin verulegur
sigur fyrir þá Titó, Berlinguer
og aöra þá, sem hafa viljað
marka þá stefnu, að kommún-
istaflokkarnir fylgdu mismun-
andi stefnu eftir staðháttum I
hverju landi. I yfirlýsingunni
var þessi stefna áréttuð. Rúss-
ar hafa til þessa viljað að
kommúnistaflokkarnir fylgdu
sömu meginstefnu i öllum
löndum og færu sem mest aö
ráðum rússneska Kommún-
istaflokksins. Bersýnilegt er,
að Bréznjev hefur fallizt á
verulegar tilslakanir frá fyrri
afstööu Rússa. Vafalitið hefur
hann gert það i trausti þess, að
þannig styrktu Rússar bezt
tengslin við kommúnista-
flokkana i Vestur-Evrópu,
eins og málum væri komið.
Hitt er svo eftir að sjá, hvort
hér sé raunverulega aðeins
um að ræða fataskipti til að
ganga betur i ;augu kjósenda,
þótt stefnan sé raunverulega
óbreytt.
Þ.Þ.
O Borun
an og hefur verkefnið verið
samþykkt á rannsóknastefnu-
skrám á nokkrum alþjóðlegum
ráðstefnum.
Ariö 1974 var stofnaður vinnu-
hópur islenzkra jarðvisinda-
mannatil að undirbúa hugsan-
lega djúpborun á íslandi. Hefur
hann ritaö greinargerð á ensku
um markmið slikrar borunar og
bent á nokkra staði, sem til
greina kæmu sem borstaðir.
Hópurinn hefur verið i tengslum
við einstaklinga og stofnanir I
Bandarikjunum, Bretlandi og
Kanada, auk þess sem verkefn-
iö hefur verið kynnt á alþjóðleg-
um fundunuFulltrúar nokkurra
stofnana I ofangreindum lönd-
um hafa sýnt málinu verulegan
áhuga og eru að kanna mögu-
leika á fjáröflun til verkefnisins.
I áætlun er gert ráð fyrir að ná
samfelldum kjarna I gegnum
efri hluta jaröskorpunnar og
niður I lag 3. 1 kjarnasýnunum
og I hoiunni er siðan hægt að
mæla hina ýmsu jarðfræðilegu,
jarðefnafræðiiegu og jarðeðlis-
fræðilegu eiginleika ber^ins.
Nákvæmar rannsóknir á sam-
felldum kjama úr efri hluta is-
lenzku jarðskorpunnar koma til
með að hafa mjög mikla hag-
nýta þýöingu fyrir jaröhitaleit
og ekki siöur jarðhitanýtingu á
Islandi. Lag 3hefur löngum ver-
ið taliö þéttog óvatnsgengt og
þvi álitið mynda botn I jaröhita-
vatnskerfm. Margt bendir þó til,
að a.m.k. inni í gosbeltinu sé
efri hluti þess vatnsgengur. Til
að meta rúmmál hugsanlegra
vatnsgeyma tengdum hinum
ýmsu jarðhitasvæðum og þá um
leið vinnslugetu svæðanna er
nauðsynlegt að þekkja eigin-
leika þessa lags, sem er undir
þeim öllum.
Grynnst er á lag 3 i svonefnd-
um megineldstöðvum, en flest
háhitasvæði landsins eru tengd
slikum. Margir telja að lag 3 sé
nátengt aðalvarmagjafanum
undir háhitasvæðunum I gos-
beltinu og að háhita sé að finna
eftir endilöngu gosbeltinu, ef
borað er niður undir eða i lag 3.
Samkvæmt þessari skoöun má
finna háhita hvar sem er f gos-
beltinu, ef nógu djúpt er borað,
en hin afmörkuðu háhitasvæöi
eru bundin við staði á yfirborði
þar sem grunnt er á lag 3. Aug-
ljóst er, að nauðsjmlegt er að
þekkja eiginleika þessa lags til
að hægt sé að meta heildarmagn
jarðvarmaorku landsins.
Mörg lághitasvæði landsins,
þ.á.m. vinnslusvæði Hitaveitu
Reykjavikur, eru á jöðrum
fornra megineldstöðva þar sem
grunnt er á lag 3. Vegna mats á
vatnsmagni og nýtingarmögu-
leikum á þessum svæðum er
mjög mikilvægt að fá vissu um
eiginleika lags 3 I stað þess að
byggja á tilgátum, hversu vel
sem þær eru grundaðar.
Þótt upplýsingar þær, sem
fást með djúpborun á Islandi af
þvi tagi, sem hér um ræðir,
komi lslendingum sjálfum að
lang mestu gagni varðandi nýt-
ingu jarðvarmaorku landsins,
verða upplýsingamar tvimæla-
laust mficilvægar i öörum lönd-
um þar sem dýpra er niður á
þetta lag. Liklegt má telja að
hinn aukni áhugi, sem erlendir
aðilar hafa sýnt verkefninu, sé
að hluta til afleiðing orkukrepp-
unnar og hinnar auknu leitar aö
nýjum orkulindum. Anægjulegt
er, ef íslendingar geta lagt mik-
iö að mörkum I þessari leit, en
eðlilegt aö fjölmennari þjóðir
taki verulegan þátt i kostnaöin-
um.
t frumáætlun er gert ráð fyrir
að bora þrjár holur I fyrsta á-
fanga. Ein veröur í háhitasvæði
i gosbeltinu, önnur i gosbeltinu
utan háhitasvæðis,en hin þriðja i
gamla berggrunninum utan
gosbeltisins. Rannsóknir eru i
gangi tilaðvelja endanlega þrjú
borstæði, en þau veröa væntan-
lega valinúrþeim svæöum.sem
lýst er i greinargerö Islenzka
vinnuhópsins um djúpborun
(„Deep crustal drilling in Ice-
land”, OSJHD 75 38).
Að lokum er rétt aö benda á
þá þýðingu sem djúpborun af
þvi tagi, sem hér um ræöir, get-
ur haft fyrir þróun bortækni á
Islandi. Borun 3-4 km niður á
háhitasvæði er engan veginn
einfalt verk i framkvæmd, og
má búast við, að ýmis vanda-
mál þurfi að yfirstiga áöur en
þaðtekst. Reynsla i öörum lönd-
um af slikum borunum við svip-
aðar aðstæður er mjög tak-
mörkuð, og við veröum þvi að
verulegu leyti að treysta á eigin
getu. Ef djúpborunin leiddi til
bættrar bortækni á háhitasvæð-
unum gæti kostnaðurinn við
hana verið fljótur að skila sér
aftur i þeim verkefnum, sem
framundanerui nýtinguháhita-
svæða landsins.
Þeir sem eru I Islenzka vinnu-
hópnum um hugsanlega djúp-
borun á Islandi eru: Axel
Björnsson, Guðmundur Pálma-
son, formaður, Ingvar Birgir
Friðleifsson, ritari, Leó
Kristjánsson, Rögnvaldur Finn-
bogason, Sigurður Benedikts-
son, Sigurður Steinþórsson, Ste-
fán Arnórsson, Sveinbjörn
Björnsson og Trausti Einars-
son.
® Loftbóla
ist það á reynslu minni og
þekkingu á skipasmlðum,
sagði Jón, er við leituðum skýr-
inga á þvi, hvers vegna hann
hafi verið valinn til þess, að
koma þessum hugmyndum á
framfæri hér á landi.
— Ef eitthvað verður úr þvi,
að islenzkar skipasmlðastöðv-
ar fari að smiða skip fyrir
þessa erlendu aðila, þá yröu
afleiðingar m jög f jölþættar og
vafalaust áhrifarikar, en fyrir
það fyrsta myndi það bjarga
skipasmiðastöðvunum, sem I
dag eru við það að lognast út
af vegna verkefnaleysis. Ég er
hins vegar ekki i neinum vafa
um það, aö haft hefur verið
samband við fieiri þjóðir i
þessu sambandi, svo aö við
verðum að halda vel á spööun-
um, ef ekki á að missa allt út
úr höndunum, sagði hann enn-
fremur.
Þess má geta til upprifjun-
ar, að um er að ræða málaleit-
an þess eðlis, að tslendingar
taki að sér að smiða 10-30 skip
af ýmsum stæröum og gerö-
um, leigja skip með áhöfnum
eða selja þau til fiskveiða við
strendur Afriku.Ennfremur er
ætlazt til þess, aö leiöbeining-
ar verði veittar um það,
hvernig bezt verði hagað upp-
byggingu fiskiðnaðar almennt
á þessu svæði. Máliö er ennþá
á algjöru byrjunarstigi og
stjórnvöld ekki farin að fjalla
um það, en a .m.k. sumir þætt-
ir þess viröast allrar athygli
veröir.
O Vildi ekki
flugvélin hrapaði, og sá hann
vélina i aðílugi, rétt áður en
slysiö varð. Hann var þá aö
vinna að flugbrautargerð á
Reykjavikurflugvelli, en hélt
þegar á slysstaðinn. — Vélin var
sokkin ofan i mýrina, enda var
þetta ein stór drullutjörn. Þegar
Bretarnir komu á staðinn ráku
þeir okkur strákpattana burtu
og beindu byssunum að okkur,
sagði hann.
Þórður sagði, að þar sem
skrokkur vélarinnar væri, ætti
að byggja bilageymslur fyrir
Ibúa f jölbýlishússins, sem
þarna á að risa.
Tíminn er
peningar
„ meiri
afköst mecf
fjölfæt
Vinsælasta
heyvinnuvél
i heimi
4stærðir — Vinnslubreidd 2,8 til 6,7 m — Geysileg flatar-
afköst— Nýjar og sterkari vélar — AAest selda búvélin á
íslandi — Eigendahandbók á íslenzku.
SÍMI 81500 -ÁRMÚLA'TI
Traktorar
Buvelar
Kaupfélagsstjóri
Starf kaupfélagsstjóra við Kaupfélag ís-
firðinga er laust til umsóknar.
Skriflegar umsóknir ásamt upplýsingum
um menntun og fyrri störf, sendist for-
manni félagsins Konráði Jakobssyni
Seljalandsvegi 42 ísafirði eða Baldvini
Einarssyni starfsmannastjóra Sambands-
ins, fyrir 20. þessa mánaðar.
Kaupfélag ísfirðinga.
Útboð — AAalbik
Hafnarfjarðarbær leitar tilboða í gerð slit-
lags á ca. 13.500 fermetra á götum.
Tilboð verða opnuð á skrifstofu bæjar-
verkfræðings, Strandgötu6, kl. 11 fimmtu-
daginn 8. júli 1976.
Bæjarverkfræðingur.
Húsbyggjendur —
Athugið!
Eigum fyrirliggjandi: Steinrör til skolp-
lagna, 4ra til 16 tommu. Gangstéttarhell-
ur, litaðar og ólitaðar.
BJALLI H.F.
Steiniðja — Hellu — Simi 99-5890.
-------------------------------\
Vélritun
Óskum eftir vönum stúlkum til ritara-
starfa.
Kunnátta i ensku og norðurlandamálum
nauðsynleg.
Umsóknir með upplýsingum um mennt-
un og fyrri störf, sendist starfsmanna-
stjóra fyrir 10. þ. mán.
Starfsmannahald
^ SAMBAND ÍSLENZKRA SAMVINNUFÉLAGA
L. J