Tíminn - 04.09.1976, Síða 9

Tíminn - 04.09.1976, Síða 9
Laugardagur 4. september 1976 TÍMINN 9 Kisilgúr, oliumálverk eftir Jóhannes Geir Eyborg GuOmundsdóttii vinnur i' plastgler, eöa Plexi- gler. Þetta eru hvasslinumynd- ir, ekkert sérstaklega frumleg- ar i sjálfu sér, en þær auka þó fjölbreytnina á samsýningunni. Gunnar Örn Gunnarssor vinnur i svipuöum anda og áöur, en einhvern veginn er minni kraftur i myndum hans nú, og veröur hann aö teljast langt frá sinu bezta, eins og stundum er sagt um iþróttamenn. Ragnheiöur Jónsdóttir Reanr er meö þrjár myndir. Stóra myndin hefur veriC listakonunni ofviöa, en myndin næst veggnum er skinandi góö. Siguröur Sigurösson er meC fjórar ágætar myndir, en f jöru myndin er þó bezt. Sveinn Björnsson er hroöaleg ur, en þaö er samt afi i mynd hans, sem gerir hann sérstæö- an. Valtýr Péturssoner meö tvær myndir, sem eru dæmigeröar fyrir listhans, sem nú stendurá timamótum. Traustlega byggö- ar myndir og góöar i lit. Þóröur Haller með sex mynd- ir. Hann er maöur vandvirkni og tækni. Örlygur Sigurösson sýnir þrjár litlar myndir, leikandi léttar, málaöar á staðnum á góöri stund. Verk af þessu tagi eru laus við ýmis andþrengsli yfirlegunnar, rninna á lausavisur af betratag* inu. Vefnaöur Asgeröar Búadóttur er listfengur og traustur i senn, oghrosshárin gefa myndvefnaöi hennar lif og sögu. Leifur Breiöfjörö sýnir þarna fjórar glermyndir, og má segja að þær séu eins konar hápunkt- ur þessarar sýningar. Þessar myndireru misstórar, stærster Stjarnsköpun, sem er tveir metrar i þvermál, en „Upplausn” er minnst, 53x53 cm. Hinar eru þar á milli. Mun ég ekki fjalla nánar um þessar myndir hér, heldur reyna að geta um þær sérstaklega siðar, ef tækifæri gefst. Af höggmyndum er það að segja, að þarna sýna fjórir myndhöggvarar einn leirkera- smiður og einn málari högg- myndir, þar eð ég tel mynd Ey- borgar Guömundsdóttur i and- dyri höggmynd. Frumdrög Ragnars Kjartans sonarvekja kannske ekki mikla athygli inni i skáp, en persónu- legur still Ragnars og formgáfa bregst ekki. Ég sá i sumar hina tilkomu- miklu mynd hans á ísafirði, sem er minnisvarði sjómanna þar vestra, og á þvi auðvelt með að stækka „frumdrög” hans i hug- anum vegna þess. Myndir Sigurjóns Ólafssonar eru heillandi skáldskapur, en stóra plastformið skilst ekki tii fulls. Þvi þyrftu að fylgja ein- hverjar skýringar. „Smábarn” Þorbjargar Páls- dótturer isvipuðum anda og við eigum að venjast. Um myndir Hallsteins Sig- urössonar er það að segja, að gólfmyndir hans segja manni ekki neitt, en litlu myndirnar eruekki einsvondar. Þessi dug- mikli maöur þarf nú aö nota al- efli sitt til nýrra átaka. Eru Kjarvalsstaðir enn i banni? Það nýmæli er nú tekiö upp, að söngflokkur er kvaddur til Kjarvalsstaöa á haustsýningu FIM og einnig veröa sýndar kvikmyndir af ýmsum leiðtog- um imyndlist. Þetta ermjög vel tilfundið. Það er söngflokkurinn „Hljómeyki”, sem sönginn ann- ast. Ef reynt er að draga saman árangurinn af Haustsýningu FÍM 1976, held ég,aö okkur hafi veriö boöiö upp á ágæta sýn- ingu, en þó ekki aösjá „viötækt úrval myndlistar þessarar stundar”eins og hinn ágætifor- maður FIM, Hjörleifur Sigurðs- son orðar þaö. Með samningi, sem Thor Vil- hjálmsson og frændi hans Ólaf- ur B. Thors beittu sér fyrir, komust á sættir i deilu mynd- listarmanna og borgarinnar. Listamenn (FÍM) afléttu banni á Kjarvalsstöðum ogtóku aösér að sjá um listrænu hliðina. Auk þess var ráöinn listfræöingur að Kjarvalsstöðum, sem var mjög timabær ráöstöfun. Reykjavikurborg hefur staöið viö samningana, en þvi miður þá virðast Kjarvalsstaöir enn vera i einhverju banni. Það sýn- irdræm þátttaka i haustsýning- unni 1976. Nokkrir af kunnustu málurum þjóðarinnar munu innan skamms opna Septembersýn- ingu i Norræna húsinu eins og i fyrra. Tveir þeirra, þ.e. Kristján Daviðsson og Valtýr Pétursson, senda þó myndir á samsýninguna, en hinir gera það ekki. Auðvitaö er öllum það ljóst, að stjórn FIM getur ekki neytt menntil þess að senda verk sin til Kjarvalsstaða á sýningar, en ég tel þó, að um þaö hafi verið samið, a.m.k. aö einhverju leyti, og nú standi dálitið upp á efndirnar. FtM og listamenn verða að gera sér grein fyrir þvi, að fari svo i framtiðinni, aö beztu myndlistarmenn okkar snið- ganga haustsýninguna, — ung- linginn i skóginum — ár eftir ár, þá er þetta skemmtilega tján- ingarform aðeins svipur hjá sjón og tilgangurinn breytist til muna. Jónas G uðmundsson. Sú mynd er hvaö mesta athygli hefur varkiö á Haustsýningunni er „Svalir i Madrid” eftir Baldur Edwins. Aöeins ein mynd er eftir þennan listamann, en gaman hcföi þó verið aö sjá fleiri. REGINN HF. OG FRAMKVÆMDIR FYRIR VARNARLIÐIÐ 1 StÐASTA blaöi Sambands- frétta, fréttabréfi Sambands islenzkra samvinnufélaga, er rækileg greinargerö um hluta- félagiö Regin og starfsemi þess. Er þessi greinargerö samin aö gefnu tilefni. Þegar staöreyndirnar eru lagöar á boröiö, geta menn sjálfir glöggvaö sig á þvl, hvaö um er aö ræöa. Þess gætir af og til, aö þvl sé haldiö fram á opinberum vett- vangi, aö Sambandið njóti veru- legs gróöa af viðskiptum viö varnarliöiö á Keflavikurflugvelli. Er einkum nefnt i þvi sambandi hlutafélagiö Reginn, sem Sam- bandið á, svo og fyrirtækin ís- lenzkir aöalverktakar og Samein- aöir verktakar, sem Reginn hf. á hlut aö. Af þessum sökum öfluö- um viö okkur nokkurra nánari upplýsinga um þessi mál, sem fara hér á eftir. Fyrirtækið Reginn hf. var stofnað þegar áriö 1944, en at- vinnurekstur haföi þaö meö hönd- um á árunum 1953-’57. Markmiö þess á þeim árum var aö annast byggingaframkvæmdir, fyrst og fremst fyrir innlenda aöila. A næstu árum þar á undan haföi Sambandið haldið út á margar nýjar brautir i atvinnurekstri sin- um, og eins og kunnugt er var þá valið sú leiö meö margar af þess- um nýju greinum aö hafa rekstur þeirra I sjálfstæöu formi. Þannig var fariö aö I þessu tilviki og hús- byggingastarfsemin falin þessu félagi, 1 staö þess aö reka hana t.d. i formi sérstakrar húsbygg- ingadeildar innan Sambandsins. önnur starfsemi innan Sam- bandsins, skyld þessari, er hins vegar Teiknistofa þess, sem var til komin um þetta leyti og hefur jafnan veriö rekin sem deild i Sambandinu. Reginn hf. geröi tilraun til aö innleiöa hér á landi nýjung I byggingu einingahúsa, svonefnda höggsteypuaöferö, sem flutt var inn frá Hollandi. Reisti fyrirtækiö nokkur sllk hús viös vegar um land, m.a. fyrir varnarliöiö, sem þá var nýkomiö til Keflavíkur- flugvallar. Einnig fékkst fyrir- tækiö við aðrar byggingar, og var annað meginverkefni þess aö reisa votheysturna meö skriö- mótum fyrir bændur, og reisti þaö marga slika turna viöa um land. Þá kom þaö einnig viö fram- eliöslu á steypurörum og leigöi út vinnuvélar. Loks keypti Reginn hf. Trésmiöjuna Silfurtún i Garöahreppi, sem rekin var um langt skeiö, og ýmsar fleiri eignir eignaðist fyrirtækiö. Um þetta leyti hagaöi svo til, aö bandariskt fyrirtæki, Hamilton- félagiö, haföi meö höndum allar verklegar framkvæmdir fyrir varnarliöiö á Keflavikurflugvelli. Reyndist sá háttur ótækur meö öllu, og var þetta fyrirtæki oröiö hér illræmt i meira lagi fyrir endalausa árekstra viö islenzka starfsmenn sina og innlend stétt- arfélög. Arið 1954 náöist svo sam- komulag viö varnarliöið aö for- göngu íslenzkra stjórnvalda um þaö, aö Hamilton-félagiö skyldi hætta hér störfum, en Islenzkir verktakar annast framkvæmdir fyrir varnarliöiö. Upp úr þvi var stofnað fyrirtækiö Islenzkir aöal- verktakar, sem siöan hefur ann- azt þessar framkvæmdir. Stofn- endur þess, auk hins opinbera, voru einkum aðilar, sem þegar höföu aflað sér reynslu og verk- kunnáttu i sambandi viö fram- kvæmdir á vegum varnarliösins, m.a. sem undirverktakar fyrir Hamilton-félagiö. Af hálfu forsvarsmanna sam- vinnuhreyfingarinnar á þessum tima mun hafa veriö litiö svo á, aö stofnun fyrirtækisins tslenzkir aðalverktakar væri forsenda þess, aö þessa starfsemi væri unnt aö flytja úr höndum erlendra aðila og inn i landiö. Jafnframt væri hér um að ræöa samtök stofnuð á breiöum grundvelli i þessu skyni, og þvl væri ekki ó- eölilegt, aö samvinnuhreyfingin væri þar aöili, á sama hátt og hiö opinbera, i þeim tilgangi aö reyna að greiöa fyrir farsælli frambúö- arlausn á þessu viökvæma máli. Af þeim sökum mun hafa verið ákveöiö, aö Reginn hf. gerðist stofnaöili að Islenzkum aöalverk- tökum, og varð hlutdeild hans i fyrirtækinu einn fjóröi. Jafnframt geröist Reginn hf. stofnaöili aö einum niunda hluta aö fyrirtæk- inu Sameinaöir verktakar, sem aftur geröist helmings stofnaöili aö Islenzkum aöalverktökum, Rikiö varö hins vegar stofnaöili að þeim fjóröungi, sem þá var eftir. Samband Isl. samvinnufé- laga hefur hins vegar aldrei átt neinn hlut I þessum fyrirtækjum. Reginn hf. hefur ekki rekiö neina starfsemi um árabil, heldur einungis veriö rekiö sem eignafé- lag. Hlutafé þess er 9.750.000 krónur, og um siöustu áramót átti félagiö eignir aö bókfæröu verömæti 33 millj. kr. Stærsti liö- ur þeirra eigna eru húseignir fé- lagsins að Goöatúni 2, 4 og 6 i Garöabæ, þar sem Trésmiöjan Silfurtún var áöur rekin, og eru þær bókfæröar á fasteignamats- veröi, sem er 10,5 millj. kr. Þaö húsnæöi er leigt, og eru stærstu leigutakarnir Sjávarafuröadeild Sambandsins, sem hefur þar fisk- umbúðalager sinn, og Garöabær. Þá á félagiö stofnfé i tslenzkum aöalverktökum að upphæö 8,5 millj. kr„ stofnfé i fyrirtækinu Sameinaöir verktakar aö upphæö 1.492.000 kr. og auk þess nokkrar smærri upphæðir i hlutabréfum i ýmsum fyrirtækjum. Þá átti fé- lagið um siöustu áramót um 10 millj. kr. innstæöu á viöskipta- reikningi hjá Sambandinu, og nú á þaö einnig 10 millj. kr. hlutabréf i Arnarflugi hf. Tekjur félagsins eru fyrst og fremst húsaleigutekj- ur af fasteignum þess. Lengst af var ekki greiddur neinn tekjuaf- gangur af stofnfénu i tslenzkum aöalverktökum, en siðustu árin hefur þaö fyrirtæki þó greitt eig- endum sinum nokkrar upphæðir. Þannig fékk Reginn hf. greiddan tekjuafgang fyrir áriö 1975 aö upphæö 12,5 millj. kr„ sem mun vera þaö sama og rikið fékk I sinn hlut. Aðrar tekjur hefur félagiö ekki af framkvæmdum fyrir varnarliöiö á Keflavikurflugvelli, ef undan er skilinn aröur frá Sameinuöum verktökum, sem sl. ár nam 119 þús. kr. NORRÆN PÓSTGÍRÓ- OG PÓSTSPARI- BANKARÁÐSTEFNA í REYKJAVÍK Dagana 11.-13. ágúst s.l. var hald- in I Reykjavik norræn póstspari- banka- og póstgiróráöstefna en slikar ráöstefnur eru haldnar til skiptis á Noröurlöndunum. Þessi ráðstefna, sem var sú 13. I röö- inni, var nú haldin hér á landi I fyrsta skipti. Ráöstefnuna sóttu yfirmenn póstsparibanka- og póstgiróstofn- ana frá öllum Norðurlöndunum og þeirra nánustu aöstoðarmenn og voru þátttakendur alls 22. A fundinum var m.a. rætt um starf- semi þessara stofnana á siöasta starfsári, en bæði póstbanka- og póstgiróviöskipti hafa vaxiö mjög mikiö hin siöustu ár. Þá flutti Gösta Hultin forstjóri hjá póst- stjórninni i Sviþjóö erindi er hann nefndi „Bankaþjónusta á póst- húsum — reynsla og framtiðar- horfur” og urðu um þaö miklar umræöur. A sama tima og fundur þessi var haldinn var undirritaöur samningur milli isl. póststjórnar- innarog Póstbankans i Finnlandi um útborganir úr finnskum póst- sparibankabókum á pósthúsum hér á landi. Hliöstæðir samningar hafa veriö i gildi við Sviþjóð og Noreg mörg undanfarin ár. (Frétt frápóst-og simamálastjórninni.)

x

Tíminn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.