Tíminn - 18.12.1976, Qupperneq 20

20
lilMiÍÍ
Laugardagur 18. desember 1976
fólk í listum
og fleiri sýningar

’ ' ' t 111

Frá sýningunni a6 Kjarvalsstöðum
Um seinustu helgi opnaði
myndlistargeirinn af Sam-
tökum gagnrýnenda sýningu að
Kjarvalsstööum undir heitinu
VAL ’76, en sýning þessi er
þannig til komin að Kjarvals-
staðir losnuðu um þetta leyti
vegna forfalla.
Fimm myndlistargagnrýn-
endur dagblaðanna tóku sig þá
saman og völdu listamenn og
efndu til sýningar.
betta er stór og falleg sýning,
en alls sýna þarna 16 mynd-
listarmen, málarar, grafíkerar,
vefariog tveir myndhöggvarar,
þau:
Karl Kvaran
Kristján Daviösson
Jóhannes Geir
Hjörieifur Sigurðsson,
Kristján Kristjánsson
Gunnar örn
Kichard Waltengojer
Torfi Jónsson
Haukur Dór
bórður Hall
Ragnheiður Jónsdóttir
Ragnheiður Ream
Magnús Kjartansson
Ásgerður Búadóttir
Sigurjón Ólafsson og
Magnús Páisson
Val
mynd-
verkanna
Listamenn þeir er þarna eiga
verk voru valdir með sérstakri
atkvæðagreiðslu, þannig að þeir
sem hlutu fjögur atkvæði eða
fimm var boðin þátttaka. Æski-
legt hefði verið að velja einstök
verk i samráði við listamenn-
ina, og var svo gert i einstökum
tilvikum, þvi öröugt er að panta
ákveðin verk, enda allt eins
liklegt að þau séu þegar seld, og
þvi ekki lengur I eign og vörzlu
listamannsins.
Einn myndlistarmaöur, bor-
valdur Skúlason, hlaut nægjan-
legt atkvæðamagn, en gat ekki
verið með.
bá er einnig rétt að geta þess,
að atkvæði voru einvörðungu
greidd um þá, sem sýnt höfðu á
árinu, annaöhvort — á einka-
sýningum eöa samsýningum —
enekkiyfirlitssýningum —og er
það m.a. skýringin á þvi hvers
vegna ýmsa vantar, sem lik-
legir hefðu þótt, án þess aö
nokkru sé slegið föstu. Enn-
fremur komu myndlistarmenn,
sem rita gagnrýnrað staðaldri,
ekki til greina.
bess hefur orðið vart að ekki
eru allir allskostar ánægðir með
þannárangur, sem náðsthefur.
Er þv i rétt a ð taka það fram, að
þeir sem sýna þarna eru þeir,
sem samstaöa var um i
lýðræðislegri atkvæðagreiöslu
og meö samkomulagi. Varöandi
það siðasta er átt við það, að
allir gagnrýnendurnir fimm
gátu tilnefnt einn listamann, án
atkvæðagreiðslu og völdust
fjórir listamenn þannig, þar eö
tveir stungu upp á sama lista-
manniog sá úrskuröur var ekki
talinn afturkallanlegur.
Sú spurning hlýtur að vakna,
hvort hér sé raunverulega um
hápunkt islenzkrar myndlistar
að ræða? Hvort þeir, sem nú
sýna á Kjarvalsstöðum, séu hið
endanlega úrtak á hæfustu lista-
mönnum þjóðarinnar? betta
held ég að enginn geti sagt meö
fullri vissu: það eina sem við
getum sagter, að þetta eru þeir
menn, sem gagnrýnendur náðu
samstöðu um, annaö ekki. Og
með þetta i huga hljótum við að
fagna þvi a.m.k. að Kjarvals-
staðir standa þó ekki auöir i
skammdeginu, heldur er þar
lifandi og falleg sýning. Vonandi
verður þessi sýning árviss
viðburður og hvetur ýmsa
myndlistarmenn, sem litið láta
frá sér fara á sýningar til þess
að vera með, sýna verk sin og
afla sér m eð þvi m óti k jör gengis
að óbreyttri tilhögun. Er þetta
sagt vegna þess að i ljós hefur
komið, að furðu margir góöir
myndlistarmenn hafa látiö hjá
líða að sýna verk sin opin-
berlega, t.d. á haustsýningu
FIM, svo eitthvað sé nefnt.
Um einstök verk veröur ekki
fjallaöhér, en menn eruhvattir
til þess að sjá sýninguna VAL
’76, en henni lýkur um helgina.
bá er einnig rétt a)j geta þess,
að boðskort voru ekki send út
vegna þessarar sýningar.
Armensk
leiktjöld
MIR Menningartengsl íslands
og Ráðstjórnarrikjanna starfar
nú með miklum þrótti, eins og
menn hafa orðið varir við. Aður
hefur verið sagtfrá fögrum list-
munum frá Armeniu, sem til
sýnis eru á Kjarvalsstööum
(kaffistofa). bar eru sýnd 15
flosteppi og ofnar myndir eftir
armensk börn og unglinga. bá
eru i glerskápum munir eftir
ýmsa handverksmenn og lista-
menn, brúður og munir.
Um hefgina var svo opnuö
sýning á leiktjaldavinnu Sarkis
Arutsjan. bar sýnir hann leik-
myndir: ennfremur penna-
teikningar, túss og
krítarmyndir.
Sarkis Arútsjan er „heiðurs-
listamaður” i Armeniu og er
fæddur árið 1920.
Um hann segir i kynningu
m.a. á þessa leið:
„Fyrstu sýningar sem hann
gerði leikmyndir við, vöktu
þegar athygli fyrir óskeikula
myndvisi og sérstæðar lausnir.
Arútsjan kom fram sem full-
gildur meðhöfundur sýninganna
og hefur kveikt áhuga margra
leikstjóra lýðveldisins, sem um
aldarfjórðungs skeiö hafa litið á
hann sem samstarfsmann sem
jafnan mætti tengja góðar vonir
við.
Sarkis Arútsjan hefur á þess-
um árum unnið við margar leik-
sýningar. Um langt skeið var
hann aöalleikmyndateiknari
stærsta leikhúss Armeniu, Hins
akademiska Súndúkjan--
leikhúss.
Still hans er sérstæður og
auðþekktur. Hann leysir vanda
sviðsins með aöstoð áhrifa-
Sarkis Arútsjan
sterkra og oft margskiptra
eininga og með þessu móti er
einatt sem hann bjóði upp á
áhugaverða m.öguleika fyrir
leikstjórann. Leikmynd’ir hans,
sem sameina skúlptúr nútima
byggingarlist stuðla að magn-
aðri hreyfingu sýningarinnar og
sterkum heildarsvip. Hófsemd
og litagleði fylgjast að. Sjálf hin
ytri gerð lausna hans, sem
vekur upp sterk tilvisandi áhrif,
kemur þegar fram i frum-
drögum, sem ávallt eru unnin af
nákvæmni og taka alltaf tillit til
sérkenna þess sviðs sem unnið
er fyrir.”
bað verður að segjast eins og
er, að frá myndlistarlegu
sjónarmiði er þessi sýning ekki
mjög góð. A hinn bóginn er það
ljóst, að Sarkis er frumlegur
leikmyndasmiður, svo ekki sé
meira sagt. Verk hans eru þeim
mun athyglisverðari, þegar það
er skoðaö i samhengi við þau
viðhorf Sovétrikjanna " til
abstraktlistar, sem kynnt hafa
verið I fjölmiðlum, sbr. sýning-
ar á abstraktlist undir berum
himni i Moskvu og fl. Einkum
eru teppi eða tjöld hans
athyglisverð frá myndlistarlegu
sjónarmiði. Sýningin er haldin i
MIR salnum að LaugaveL(i 178
og stendur hún fram yfir
áramót. bar liggja einnig
frammi listaverkabækur frá
Sovétrikjunum, þar sem menn
geta kynnt sér nútimalist og
eldri myndlist i Sovétrikjunum.
Islandus
A dögunum var opnað nýtt
galleri i Aðalstræti i Reykjavik,
sem hlotið hefur nafnið Galleri
Sólon Islandus, en að galleriinu
standa nokkrir ungir mynd-
listarmenn, sem hafa lagfært
salarkynni, sem áður hýstu hinn
fræga Adlon bar, eða Langabar,
sem Silli og Valdi ráku þar um
árabil. Hlutu aðilar nokkurn
styrk til þessa verkefnis frá
menntamálaráðuneytinu og
Reykjavikurborg.
Er þarna nú ágæt aðstaða til
sýningahalds, einkum á minni
myndum.
beir félagar fara vel af stað
með samsýningu, og verður
þeirrar sýningar getið sérstak-
lega siðar, ef timi vinnst til.
Jónas Guðmundsson
vf*