Tíminn - 24.02.1977, Blaðsíða 12

12
Fimmtudagur 24. febriiar 1977
Fimmtudagur 24. febrúar 1977
l't'l', H'l'l H 'l
13
Rætt við bóndann og smiðinn Eyvind Erlendsson, leikhússtjóra
Þeir tóku aldrei
mark á mér sem
bónda á
bændafundum,
en kusu mig
í skemmtinefndir
AAó reka Þjóðleikhúsið með 25 manns
•>
Eyvindur Erlendsson, leikhússtjóri
Eyvindur Erlends-
son, leikstjóri hjá Leik-
félagi Akureyrar, er
um margt furðulegur
maður. Hann er bóndi,
trésmiður og hálf-
lærður leikstjóri frá
Rússlandi — og margir
telja hann einn slyng-
asta leikhúsmann
vorra daga, þótt hann
hafi heldur kosið að
stunda sveitabúskap,
en leikstjórn, — útiveru
og útilif fremur en leik
húslífið með kostum
þess og göllum.
ViB hittum Eyvind Erlends-
son a& máli noröur á Akureyri
einn gráhvitan vetrarmorgun, á
sunnudegi meöan flestir sváfu,
eða voru að búast til kirkju.
Þaö er I rauninni ekki mjög
auövelt aö eiga blaöaviðtal viö
Eyvind Erlendsson, þútt hann
sé í rauninni mjög opinskár,
eins og flestir leikhúsmenn, —
þaö er aöeins þetta, aö hin
venjulegu viöhorf leysast upp
svo hversdagslega — og þá
veröur hiö einfalda flókiö — og
hiö flókna svo einfalt.
Viö spuröum hann fyrst um
ætt, uppruna og menntabraut.
Mörg ár i Moskvu
við leiklistarnám
— Ég er ættaöur úr Biskups
tungum, sonur Erlendar Gísla-
sonar, bónda I Dalsmynni. Ég
ólst þar upp og þar af
leiöandi er ég fyrst og fremst
sveitamaöur, bæöi aö uppruna
og uppeldi.
SIBan var ég í skólum fram
yfir tvitugt, I iönnámi og
menntaskóla. Fór slöan I leik-
listarskóla Þjóöleikhússins og
vann alltaf meö náminu, en
sföan lá leiöin til Moskvu, en þar
var ég I mörg ár viö leik-
stjórnarnám.
Þaö var svolttiö erfitt I fyrstu
meö rússneskuna, Arnór Hanni-
balsson kenndi mér svolítiö
áöur en ég fór, en rússneskan er
erfiö versta nlö fyrir okkur sem
tölum germönsku málin þvl aö
þetta er svo óllkt.
Ég man nú aldrei ártöl, en ég
held aö ég hafi lokiö prófum I
Rússlandi áriö 1965 en ég er nú
bráöum fertugur.
— Hvaö tók viö þegar heim
kom?
— Ég vann sem lausamaöur
viö leiklistina, setti upp eina
sýningu viö Þjóöleikhúsiö og
eina sýningu hér á Akureyri.
fólk í listum
Stykkiö I Þjóöleikhúsinu varö
nú ekki vinsælt. Loforöiö eftir
Arbusov var þó ekki vont leikrit,
heldur ljómandi gott, en frum-
sýningin hitti á innrásardaginn I
Tékkóslóvakíu, og þaö má nærri
fara um þaö hvar Rússar voru
vinsælir þá né heldur þeir sem
þaöan komu og þaöan voru, og
þessu var meira aö segja tölu-
vert blandaö inn I krltíkina, —
aö svona árásaraöilar skyldu
voga sér upp á sviöiö I Þjóöleik-
húsinu.
— Þaö liöu tvö ár á sviöinu
meö ýmsum verkefnum, þá fór
bóndinn aö toga i mig. Þaö kom
þarna tækifæri til þess aö kom-
ast á jörö tengdaforeldra
minna. Þau voru aö ihuga aö
selja og viö slógum til og keypt-
um. Jöröin var Heiöarbær I
Villingaholtshreppi.
Þaö liöu nokkur ár. Viö vorum
fyrst upptekin viö aö koma okk-
ur upp búi, reisa hlööu og fjós,
en svoleiddistégútí þaöaöfara
aö setja upp eitthvað þarna
fyrir austan. Þaö fannst öllum
þaö svo sjálfsagt aö ég geröi
þaö. Þaö er I rauninni einkenni-
legt, aö leiklistin dróg mig ekk-
ert sérstaklega aö sér, en ég
varö mjög hryggur þegar ég
uppgötvaöi þaö, aö þaö tók I
rauninni enginn mark á mér
sem bónda, heldur sem leik-
listarmanni. Þaö tók enginn
mark á þvl sem ég sagöi á
bændafundum, en alltaf þegar
einhverja skemmtinefnd,
þurfti, þá átti ég aö vera I henni.
— Gekk þér illa aö búa?
— Nei, það gekk alveg prýöi-
lega. Ég átti oröiö ágætt bú og
arögæft þegar ég hætti, 32 kúa
bú. Ég held aö bóndinn sem sit-
ur I þvl búi núna kvarti ekki
neitt.
Varð að velja milli
leiklistar og búskapar-
ins
— Mér var þannig fariö, aö ég
taldi mér trú um aö ég gæti
haldiö hvorttveggja búskapnum
og leiksviðinu, en þá kom I ljós
aö þaö gekk ekki, fór ekki
saman, ég varö aö velja um
ieikhúsiö eöa búskapinn. Ég
ieiddist meira inn I leiklistina,
og svo fór aö viö ákváöum aö
selja búiö og allt saman, og þá
fengum viö hús austur á Selfossi
i staöinn. Þar búum viö nú,
vegna þess a B lifiö er þannig séö
svo flókiö, aö menn veröa aö
halda sig þar sem þeir eiga
fasteignir og bankareikninga.
Ég bý aö vlsu á Akureyri
núna, hefi þar vinnu, en ég fæ
ekki betur séö en ég veröi aö
hverfa á Selfoss aftur innan
tlöar.
Ég tók viö leikhússtjórastarf-
inu af Magnúsi Jónssyni, leik-
stjóra. Hann var fyrsti leikhús-
stjórinn hérna, og I hans tiö uröu
þau umskipti, aö fyrstu fast-
ráönu leikararnir voru ráönir
viö leikhúsinu.
Þetta hófst meö þvl aö þeir
réöu Sigmund Orn Arngrimsson
aö" leikhúsinu sem fram-
kvæmdastjóra og hann var I tvö
ár, en slöan kom Magnús og loks
ég áriö 1974.
Fjölskylda mín býr samt enn-
þá á Selfossi, þvl aö viö höfum
ekki flutt noröur, enda er þaö
ekki til neins. Þaö er svo ein-
kennilegt aö ég þrifst I rauninni
ekki hér. Þó er fariö mjög vel
meö mig I alla staöi, er borin á
höndum, en ég er eins og fiskur
á þurru. Þaö þýöir ekkert aö
hátta fisk ofan I drifhvlt lök og
bjóöa honum kræsingar. Hann
vill aöeins vatn, og ég verö vlst
aö komast suöur 1 rigninguna og
vatnsveörin til þess aö njóta
mln.
Um þær mundir aö ég tók viö
kom upp eitthvert óþol hér hjá
fólki. Alþýöuleikhúsiö varö til
og fór burtu. Ég veit ekki allar
ástæöurnar, en þetta var tölu-
verö breyting. j
— Ég fór strax aö setja upp
hérna. Byrjaði meö Ævintýri
á göngufnr þá barnaleikritiö
Litli-Kláus og Stóri-Kláus, Ertu
nú ánægö kerling? Þá kom Gull-
skipiö eftir Hilmi Jóhannesson,
Glerdýrin og fl. í vetur byrjuöum
viö meö Karlinn i kassanum, en _.
tókum svo fyrir Sabínu, eftir
Hafliöa Magnússon frá Bildu-
dal. Þá Oskubusku, en núna er
veriö aö æfa Sölumaöur deyr
eftir Arthus Miller og þaö er
Herdls Þorvaldsdóttir sem leik-
stýrir þvl verki.
— Nú eitthvaö fleira veröur
fært upp I vetur, en þaö fer þó
dálltiö eftir þvl hvenær manna-
skipti veröa hérna viö leikhúsiö
Þaö væri ekki mjög sann-
gjarnt aö binda þetta mikiö
fram I tlmann, ef nýr maöur
kæmi. Þó höfum viö áhugastaö
á Flott dömu, Italskri komedíu
eftir Goldoni.
Ef af þvl veröur, þá kemur
hingaö finnsk dama, Kristin 01-
soni frá Vasa-leikhúsinu i Finn-
landi til þess aö setja verkiö
upp.
Atvinnuleikhús á Akur-
eyri
— Nú hefur Leikfélag Akur-
eyrar rekiö atvinnuleikhús I
nokkur ár, meö styrk frá rflci og
bæ, eins og þar stendur.
Hvernig gengur?
— Þaö gengur þolanlega. Til
þess aö reka leikhús, sem gerir
lágmarkskröfur, þarf ákveöinn
stofn af starfsmönnum. Taliö er
aö þaö sé hægt aö reka hvaöa
leikhús sem er meö 25 manna
starfsliöi. Þetta er eitthvert
mark, sem ekki veröur svo auö-
veldlega komizt framhjá. Þaö
mætti t.d. reka Þjóöleikhúsiö
meö þessum starfsmanna-
fjölda. Þess vegna er þetta
ör&ugt hér, þvl ef viö eigum aö
hafa ca. 20 manns aö staöaldri i
hlutverkum hér, þá verða ávallt
greiösluþrot. Hér eru átta og
hálfur fastráöinn starfsmaöur,
sem er of litiö til þess aö allt sé I
rauninni eins og þaö á aö vera.
ABrir leika og vinna fyrir okkur
ásamt sinni vinnu viö ýms störf
I bænum.
— Hvernig er aðsóknin?
— Húnermjöggóö.Um 14.000
manns sáu sýningar hér á
slöasta leikári, en I byggöum
Eyjafjaröar eru 16.000 manns.
Þetta kemur þvl vel út, hlut-
fallslega. Eyfiröingar og Akur-
eyringar hafa nægjanlegan
metnað til þess aö sækja leik-
sýningar, og hér er ágætt leik-
húsfólk, eins og alls staöar þar
sem leikhús hefur starfaö lengi.
— Hvaö tekur viö hjá þér
sjálfum?
— Ég veit þaö ekki. Ég tek
sjálfsagt til viö leiklistarstörf
fyrir sunnan, eins ög veriö hefur
og ég hefi reynt lfka aö drýgja
afkomuna meö hinu og þessu.
Ég er handverksmaöur smiöur,
og stunda þaö alltaf meö. Viö
erum meö hús, sem er eins
konar garöyrku-hýbýli. Þvl
fylgja tveir hektarar af landi, og
eitthvað veröur aö gera þar, ef
aö llkum lætur.
— Ertu eini bóndinn sem er
leikstjóri?
— Nei, blessaöur vertu. Þetta
eru allt mosavaxnir menn,
meira og minna, en heyja innri
baráttu milli sviösins og jaröar-
innar. Suöurlandsundirlendiö er
allt undirlagt af leikurum og
leikstjórum sem eiga þar bú.
Þar má nefna Jón Sigurbjörns-
son, bónda á Helgasööum,
Gunnar Eyjólfsson, bónda á
Þurrá, Helga Skúlason, bónda
og fleira og fleiri. Þaö þýöir
nefnilega ekki aö mata fiskana
meö sveskjugraut og hátta þá
ofan I rúm.
Er menntunin háskaleg
leikhúsinu?
— Hvaöum menntun. Er leik-
listarmenntun mikils viröi?
— Þaö er I raun og veru öröugt
aö segja til um þaö, þvl þaö er
reynsla min, aö smiöurinn og
bóndinn komi ekki aö minna
haldi I leikhúsi, I fátæku leikhús
a.m.k. Þetta meö sjálfa
menntunina er merkilegt mál,
sem ekki eru til svör viö.
— Viö GIsli Halldórsson vor
um einmitt aö tala um þetta um
daginn, þegar viö vorum aö
smlöa hús austur á Selfossi og
sátum svona I rólegheitum á
sementspokum, aö innreiö
menntamanna I leikhúsiö væri
vafasöm. Sumir segja, aö slysiö
. I íslenzku leikhúsi, I leikhúsum
Leikarar hjá Leikfélagi Akureyrar, ásamt Herdisi Þorvaldsdótt-
ur. Þau eru á æfingu f Sölumaöur deyr eftir ArthurMiller, en
verkiö veröur frumsýnt fyrir noröan f næsta mánuði.
Noröurlanda og jafnvel I allri
Evrópu sé innreiö mennta-
manna i leikhúsiö, sem varö
fyrir ekki löngu siöan. Mennta-
menn hafa þó ávallt veriö viö-
riönir leikhúsiö. Þetta hafa þó
alltaf veriö leikarar eöa skáld,
sem eftir brjóstviti sínu og til-
finningu, listnautn og listþörf
hafa ráöiö gangi málanna.
SIBan kemur visindadýrkunin
inn I spiliö, atomsprengjan og
allt þaö, og slöan fagréttinda-
baráttan, sem segir okkur aö
þaö á enginn aö vera aö fást viö
þaö, sem hann hefur ekki
menntun til. Þá fara aö koma
fram á sjónarsviöiö leiklistar-
fræöingar, háskólamenn, sem
hafa lært leiklistarsögu. Þeir
halda innreiö sina I leikhúsin I
stórum stfl. Hinir, sem höföu
náttúrugáfuna guösneistann,
þeir fóru aldrei i neina skóla af
þvl aö þeir máttu ekki vera aö
þvl, og fóru aldrei á neinar ráö-
stefnur heldur, þvl á þær fóru
einungis þeir, sem voru lausir
og höföu tima.
Staöan sem upp kemur er
slöan sú, aö þegar miklar
ákvaröanir eru teknar, þá
standa fræöingarnir bezt aö vlgi
og ráöa feröinni, vegna þess aö
þeir kunna rökræöuna, en hinir
ekki.
Forustan veröur því listsögu-
leg eöa fræöileg, en ekki
náttúruleg, og fyrst og fremst
listræn, eins og áöur var.
— Hvaö um lýbræöiö i leikhús-
inu. Er einræöi betra?
—Eins og áöur sagöi þá eigum
viö þaö á hættu I leikhúsinu aö
þar myndist meirihluti sem er
ekki listrænn i eöli sinu.
— Þaö vita allir aö meö einum
öflugum manni er hægt aö koma
upp óskaplega góöum leikflokki.
Enda er þaö oftast svo, aö ein-
hver einn fer meö völdin, þótt
taka veröi tillit til ýmissa skoö-
anna. Lýöræöislegar atkvæöa-
greiöslur um listræn málefni ná
ekki tilgangi sinum, ekki alltaf
a.m.k. og hætta er á þvl aö þaö
endi meö ósköpum ef atkvæöi
ráöa en ekki listræn stefnuskrá
einstaklinga. Hrossakaup koma
þá oft I staöinn fyrir annaö og
þýöingarmeira, sagöi Eyvindur
Erlendsson, leikstjóri aö lokum.
Þvi er svo vib aö bæta aö
viötal þetta er tekiö fyrir heilum
mánuöi siöan, er undirritaöur
var á ferö fyrir noröan.
Jónas Gubmundsson
Af skáldlist og iðkendum hennar
Aristóteles: UM
SKALDSKAPARLISTINA.
tslenzk þýðing eftir Kristján
Arnason sem einnig ritar inn-
gang. Hiö fslenzka bókmennta-
félag. Reykjavik 1976. 115 bls.
Hannes Pétursson og Helgi Sæ-
mundsson: ISLENZKT
SKALDATAL m-ö. Bókaútgáfa
Menningarsjóös og Þjóövina-
félagsins, Reykjavik 1976. 117
bls.
Þau tvö rit sem hér verður
sagt frá undir einum hatti fjalla
bæöi um skáldskapariöju, hvort
meö sinum hætti. Og bæöi
teljast þau til fræöilegra bóka-
flokka eöa „ritraöa” sem nú
þykir fint orö. Rit Aristótelesar
er fjórtánda bókin I flokki lær-
dómsrita Bókmenntafélagsins
sem Þorsteinn Gylfason stýrir,
og Skáldataliö er meöal rita 1 al-
fræöiMenningarsjóös sem nú er
aö veröa myndarlegur stofn
uppsláttarrita um ýmis efni.
Hvorttveggja er þetta þörf út-
gáfustarfsemi sem skylt er aö
veita athygli og stuöning.
Otgáfa lærdómsritanna hefur
gengiö hægar en ætla mátti af
rösklegu upphafi fyrir sex ár-
um: slöustu þrjú ár hafa aöeins
komiö tvær bækur. En þess er
um leiö aö geta sem meiru
skiptir en útgáfuhraöi aö til
flokksins hefur veriö vandaö I
hvivetna. Og þegar litiö er yfir
hina fjórtán bókatitla veröur
ekki annaö sagt en fjölbreytni sé
sæmilega gættí efnisvali. Hér
má sjá nöfn höfunda sem hæst
hefur boriö i sögu fræöa og
vísinda á ýmsum sviöum: Ein-
stein, Freud, Mill, Hume, Web-
er. Og flest þessi rit eru nú I
fyrsta sinn handbær á islenzku.
Aristóteles sómir sér vitan-
lega hiö bezta I þessari sveit. Ef
einhver einn maöur telst hafa
lagt grundvöll vestrænna vls-
inda er þaö hann. Aristóteles
var á dögum 384-322 f. Kr. „Um
ævina reit hann aragrúa verka
sem fjalla um flest milli himins
og jaröar”, segir I inngangi
Kristjáns Arnasonar:
„Aristótelesi eigum viö auk
annars aö þakka þá flokkun
mannlegrar þekkingar sem
okkur er töm enn I dag. Grund-
vallarskiptingin miöast viö þaö
hvort um er aö ræöa grein sem
er eingöngu fræöileg (þeóretisk)
svo sem náttúruspeki, stærö-
fræöi og frumspeki eöa hvort
hún er nýtileg (praktisk) og
beinist aö athöfnum og breytni
eins og siöfræði, og I þriöja lagi
er svonefnd verkleg (poietisk)
þekking sem beinist aö því
hvernig eig- aö búa til (póiein)
ákveöna hluti, og undir hana
fellur skáldskaparfræöin.”
Margur á sin lengi aö biöa.
Eftir rúm tvö þúsund ár kemur
fyrst út á islenzku rit efir þenn-
an höfuösmiö visindanna. Hefur
oft veriö geröur dynur af minna
tilefni en varla er þess aö vænta
á vorri tiö aö fjölmiölar láti sér
títt um þessa litlu bók.
Rit Aristótelesar er, eins og
ráöa má af tilvitnuöum oröum
Kristjáns Árnasonar, kennslu-
bók handa skáldum. Er hún
þannig hliöstæö Eddu Snorra
Sturlusonar. En þessi rit eiga
þaö sammerkt aö þau fjalla
bæöi um skáldlist sem haföi
runniö sitt glæstasta skeiö þeg-
ar þau voru samin. Snorri
fjallar um dróttkvæöin, en
Aristóteles tekur einkum til
meöferöar forngrlsk söguljóö og
harmleiki. Margt af þeim verk-
um sem hann vísar til er nú
glatað. En Hómerskviöur lifa og
eru íslendingum tiltækar I bún-
ingi viö hæfi. Sumir harm-
leikirnir eru einnig til á islenzku
og má þakka þaö frumkvæöi
Jóns Gíslasonar. Annars hafa
fáir á tslandi oröiö til aö sýna
forngriskum skáldskap sóma.
Auk heldur liggja á Landsbóka-
safni þýöingar eftir Sveinbjörn
Egilsson og Steingrim
Thorsteinsson sem ekki hefur
veriö hirt um aö koma á prent.
Enda væri sjálfsagt litiö vit I
sllkri útgáfustarfsemi frá
sjónarmiði „hins frjálsa
markaöar” sem ýmsir vilja aö
sé einrátt.
Skáldskaparfræöi Aristóteles-
ar er undirstööurit I þeirri
grein, svo langt sem hún nær.
Og forskrift Aristótelesar um
gerö harmleikja hefur veriö I
heiöri höfö fram undir vora
daga. Leikurinn á aö sýna mis-
ferli eöa misgjörö manns sem er
„mitt á milli” þess aö vera
góöur eöa slæmur: „Þannig nær
harmleikur áhrifum: vekur
skelfingu og virkunn og veitir
meö því þessum kenndum útrás
(kaþarsis).” (Inngangur). Þaö
er fyrst meö leikstil Brechts
sem þessar grundvallarhug-
myndir um gerö „alvarlegra”
leikrita hafa sætt andstööu.
Brecht vildi ekki setja áhorf-
endum fyrir sjónir glímu ein-
staklinga viö æöri máttarvöld
eöa óbifanleg örlög, heldur
vekja til umhugsunar um þjóö-
félagsaöstæöur manna og færi á
aö breyta þeim. Og þessar
kenningar setja mikinn svip á
leiklist vorra tima þótt enn taki
ýmsir miö af Aristótelesi.
Inngangur Kristjáns Arna-
sonar, sem hér hefur veriö farið
eftir, er hugtækur lestur: bæöi
fræöandi og skemmtilegur.
Fyrst er rætt almennt um skáld-
skaparlistina, hlutverk hennar
og stööu I þjóöfélaginu, og gagn
þaö og yndi sem menn hafa af
henni. Loks er svo rætt um rit
Aristótelesar og kenningar. Hér
eru margar athugasemdir sem
gaman er aö skoöa vegna þess
hve vel og næmlega þær eru
oröaðar, studdar dæmdum úr
bókmenntasögu aö fornu og
nýju. En jafnframt er vikiö aö
kunnuglegum þáttum úr sam-
tiöinni. Kristján vekur til aö
mynda athygli á þvl aö á Is-
landi sé engu likara en skáld-
skapur „sé talinn I flokki meö
þeim framleiðslugreinum sem
mikilvægastar eru taldar meö
þjóöinni, svo sem landbúnaöi og
fiskveiöum og halda veröur uppi
hve illa sem gengur meö styrkj-
um, niöurgreiöslum og ööru
sliku.” Og samfélagiö þreytist
ekki á þvi aö gauka peningum
aö (ramleiöendum skáldskapar
„jafnvel þótt þiggjendur kunni
þvi alla jafna litla þökk fyrir
glaöninginn og átjánhundruö-
króna skáld eigi til aö fara I hár
saman.”
Vonandi fáum viö fleiri
þýöingar á fornum griskum rit-
verkum frá hendi Kristjáns
Arnasonar meö skemmtilegri
heimanfylgd. Og útgáfa lær-
dómsritanna veröur aö halda
áfram meö meira krafti. Standi
fjárskortur útgáfunni fyrir þrif-
um ber opinberum aöilum aö
hlaupa undir bagga, þó ekki
væri nema meö jafnviröi nokk-
urra skáldalauna á árihverju.
1 margnefndum inngangi aö
skáldskaparfræöi Aristótelesar
er vikiö aö kenningu Platóns um
getnaöarþrána sem hann segir
aö búi I öllum. Hún brýst út meö
ýmsum hætti, meöal annars I
getnaöi skáldverka: „En þessi
þrá er i eöli slnu þrá eftir
ódauöleika: þannig veröa
skáldverkin afkvæmi skáldanna
sem þau gera sig ódauöleg i, og .
storka meö þvi fallvaltleika og
dauöa, höfuöóvinum mennskra
manna.”
Þaö er viöeigandi aö minnast
þessara oröa þegar augum er
rennt yfir nöfn þeirra
Islendinga sem teljast hafa látiö
eftir sig minnisverö skáldrit. AB
vlsu skal ósagt látiö hvort
Islenzkt skáldatal tryggir þeim
sem þar eiga nöfn sln geymd
eilift llf. En þaö er aö minnsta
kosti tilraun til aö halda minn-
ingu skáldanna á lofti.
Um fyrra bindi Skáldatalsins
sem út kom fyrir þremur árum
var fjallaö I blööum á sinum
tima, meöal annars I þessu
blaöi. Astæöulaust er aö fara nú
mörgum oröum um ritiö. Til-
gangur þess er aö flytja
aögengilegar upplýsingar um
æviferil Islenzkra skálda i
stórum dráttum, skáldverk
þeirra og helztu heimildir um
þau.
1 þessu riti eru aö sjálfsögöu
ekki taldir allir Islendingar sem
viö skáldskap hafa fengizt.
Þegar aö því kemur aö velja og
hafna hljóta skoöanir aö vera
skiptar. I eftirmála seinna
bindis er aö þvf vikið að ýmsum
þótti hlutur barnabókahöfunda
fyrir borö borinn. Ég hygg aö
nokkuö sé hæft I þeirri
aöfinnslu. Höfundar svara i
eftirmála meö því að benda á
ritling sem út var gefinn fyrir
fáum árum og taldi flesta
Islendinga sem viö þessa bók-
menntagrein hafa fengizt. Sá
var hængur á þvl riti aö ekki var
þess getiö hvenær bækurnar
komu út, og verður þaö aö
teljast gloppótt bókfræöi!
Annars er svo aö sjá sem höf-
undar Skáldatalsins hafi látiö
áöurnefnda gagnrýni hafa áhrif
á sig viö samantekt slöara
bindis og hlýst af þvl kynlegt
misræmi. (Hvers vegna er
Þórir S. Guöbergsson fremur
bókmenntir
talinn en Jenna og Hreiöar?)
önnur aöfinnsla sem aö er
vikiö varöar þaö aö of mörg
fornskáld væru tálin sem lltiö
eöa ekkert er varöveitt eftir.
Þetta kann aö hafa verið ómak-
legt. Enda er þaö svo aö mestu
skiptir aö I bók sem þessari sé
aö finna alla sem veröugir eru.
Hitt skiptir litlu þótt einhverjum
sé ofaukið.
I viöbæti eru talin skáldverk
höfunda i fyrra bindi sem út
hafa komiö siöan þaö birtist. Þá
eru leiðrétt nokkur atriöi sem
misfarizt höföu. Ekki hef ég
gert neina leit aö villum I síöara
bindi. Enda er sennilegt, eins og
höfundar segja I eftir-
málsoröum „aö seinna komi til
aukinnar og endurskoöaörar út-
gáfu ritsins og er þá hægurinn
hjá þvi aö kippa sltku I liöinn”.
— I seinna bindi hefur veriö
fariö út á þá braut aö telja
greinar um skáld I dagblööum
og er þaö vafasamt, enda sýnist
tilviljun ráöa hvaö er tint til.
Hér heföi átt aö nægja aö vlsa til
Bókmenntaskrár Skirnis eins og
reyndar er gert I eftirmála. —
Tvær athugasemdir viö
heimildatal skulu gerðar: Meö
ritgeröum á aldarafmæli Step-
hans G. Stephanssonar 1953 eru
ekki taldar tvær I Skirni þaö ár.
Og ófullnægjandi er að visa til
bókarinnar Skáldiö á Sigur-
hæöurr varöandi ritsmiöar um
Matthias Jochumsson. Þar eru
ekki teknar meö þrjár merkar
greinar um skáldskap Matthi-
asar, eftir Gest Pálsson, Einar
Benediktsson og Kristin E.
Andrésson.
Hvaö sem liöur annmörkum
sem ætlö hljóta aö vera á fyrstu
útgáfu rits eins og Skáldatals er
fengur aö bókinni. Hún er
snyrtileg aö frágangi og þægi-
legt aö fletta upp I henni.
Kemur hún þvl vafalaust aö
góöu gagni þeim sem vilja
glöggva sig á efni um islenzka
bókmenntasögu.
Gunnar Stefánsson