Tíminn - 07.06.1977, Blaðsíða 11

Tíminn - 07.06.1977, Blaðsíða 11
Þriðjudagur 7. júni 1977 Wmmm Útgefandi Framsóknarflokkurinn. Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Ritstjórn- arfulltrúi: Jón Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrfmur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur i Edduhúsinu við Lindar- götu, simar 18300 — 18306. Skrifstofur í Aðalstræti 7, simi 26300 — afgreiðslusimi 12323 — auglýsingasimi 19523. Verð i lausasölu kr. 70.00. Áskriftargjald kr. 1.300.00 á mánuði. Blaöaprent h.f. Róttækni og raunsæi Það sem mestu varðar i kjarasamningum er að samið sé um raunverulegar umbætur en ekki verð- lausangjallandi málm. Fari samningar út yfir getu þjóðarbúsins bitnar það fyrst og fremst á þeim sem sizt skyldi. Menn verða að hafa það raunsæi til að bera að geta horfzt i augu við hin járnhörðu efna- hagslögmál sem reynslan hefur aftur og aftur sýnt að láta fljótt til sin taka ef út af er brugðið. Kynja- sögurnar sem Þjóðviljinn og fleiri reyna að segja fólki um imyndað hóglifi atvinnuleysingja i Dan- mörku eru háðung, bæði um vanda láglaunafólks á íslandi og um óhamingju þeirra sem verst hafa orð- ið úti i örðugleikum Dana. Framsóknarmenn telja hins vegar atvinnuöryggið ófrávikjanlegt skilyrði, en óraunsæi i kjaramálum stefnir atvinnuörygginu i voða. En kjarasamningum er ekki aðeins ætlað að vera átök um fjármuni. Frá fyrstu tið hafa þeir einnig markað spor i samfélagsþróunina i öðrum og dýpri skilningi. Launabaráttan er einnig barátta fvrir breyttu og betra samfélagi. Launajöfnunar- stefnan er það róttæka markmið sem nú ber hæst. Þeir sem að hætti Þjóðviljans og annarra eiga sér draumaland i Sviþjóð, meðal annarra austrænna ódáinsvinja, vilja vitaskuld stóraukinn launamis- mun eins og þar er við lýði. Framsóknarmenn leggja hins vegar áherzlu á að mismunurinn aukist ekki heldur verði snúið inn á braut jafnaðar eins og löngum hefur tiðkazt hér þrátt fyrir allt. Hættan sem vofir yfir samningunum nú er endur- tekning óðaverðbólgusamninganna 1974 þegar flokkshagsmunir foringjanna og yfirgangur há- tekjufólksins hröktu vinstristjórnina frá völdum og steyptu kjaraskerðingunni af tvöföldum þunga yfir alþýðuna. Þetta veit láglaunafólkið bezt og Framsóknarflokkurinn vill verja hagsmuni þess. Hinn 2. júni sl. skrapp það upp úr leiðarahöfundi Þjóðviljans um Alþýðubandalagið að það er hvorki „nægilega róttækt” né „nægilega raunsætt”, og voru orð að sönnu. Þar gildir einu hvort litið er til launajöfnunarmála, kjaramála almennt, iðnþró- unarmála, viðhorf til þjóðfélagsmála yfirleitt eða byggðamála. Hvarvetna sveiflast þessi flokkur milli ihaldssemi og óraunsæis. En i Alþýðubanda- laginu i stjórnarandstöðu er hér ekki um andstæður að ræða. Þær verða órofa eining sem á islenzku nefnist afturhaldsstefna. Það sem nú er fyrir mestu er þvert á móti eining róttækni og raunsæis, ábyrg þjóðleg umbóta- stefna. Aðstæður þjóðarbúsins hafa batnað, og þessi bati á að koma i hlut þeirra sem verst urðu úti i afturkippnum. Það er þess vegna hörmulegt að forystumenn Alþýðusambands islands skuli bresta kjark til að bregðast réttilega við sérkröfum ein- stakra stéttarfélaga, en með þvi gefa þeir þeim færi á að knýja fram ójafnaðarstefnu sina. Vonir lág- launafólksins eru ekki sizt við það bundnar að heild- arsamtökin veiti hátekjufélögunum nægilegt að- hald. Hér er um róttækt og raunsætt framfara- markmið að ræða, en aukið launamisrétti og óða- verðbólga er hermdarverk, framið á þeim sem verst eiga um varnir. Af þessum sökum er það eðlileg krafa láglauna- manna að gengið sé fyrst frá sérkröfunum og launa- skiptingin þannig fastmælum bundin áður en heild- arlaunahækkun er ákveðin. En til þess að kjarabætur verði raunverulegar og varanlegar þarf ekki siður að tryggja öflugt, greiðsluhæft og stöðugt athafnalif og framleiðslu þeirra lifsgæða sem eftir er sótt. Framleiðslan er grundvöllur lifskjaranna. 1 þessu tvennu, félags- hyggju og framleiðslustefnu, felst róttæknin og raunsæið sem er einkenni Framsóknarflokksins. J.S. ERLENT YFIRLIT Stj órnarbylting á eyjum ástarinnar Brottrekni forsetinn kennir Rússum um UM SÍÐUSTU helgi varö stjórnarbylting á Seychelles- eyjum, sem hlutu sjálfstæöi fyrir tæpu ári. Eyjar þessar, sem eru 90-100 talsins, eru á Indlandshafi um 1000 km suö- ur af Malagasy (áöur Madagaskar) og um 1500 km frá meginlandi Afriku. Ibúar eru um 60 þús. Þeir hafa fram aö þessu lifaö frumstæöu lifi, þar sem eyjarnar liggja utan alfaraleiöar, en siöan sam- keppni hófst milli stórveld- anna um sérstakar bækistööv- ar á Indlandshafi eöa viö Ind- landshaf, hefur beinzt aö þeim vaxandi athygli. Vestræn menning hefur llka smám saman veriö aö halda þar inn- reiö sina, en þó komu eiginleg- ir stjórnmálaflokkar þar ekki til sögu, fyrr en fyrir um ára- tug. Þá risu þar upp tveir flokkar, báöir eftir brezkri fyrirmynd, enda lutu eyjarnar þá brezkri nýlendustjórn. Annar þeirra kallaöi sig Lýö- ræöisflokkinn, en stefnuskrá hans var sótt til thaldsflokks- ins brezka, en hinn kallaöi sig Þjóölega sameiningarflokkinn og sór hann sig i ætt til brezka Verkamannaflokksins. For- ingi hins fyrrnefnda var og er James R. Mancham, sem varö 37 ára á þessu ári, en formaö- ur hins síöarnefnda var og er Albert Rene. I fyrstu höföu báöir flokkarnir þaö á stefnu- skrá sinni aö eyjarnar fengju heimastjórn, en væru áfram I tengslum viö Bretland, en bæöi Einingarsamtök Afrlku og nýlenduráö Sameinuöu þjóöanna hvöttu þá til aö krefjast fulls sjálfstæöis. Bretar létu sér þaö ekki illa lika, þvi aö nýlendustjórnin hefur veriö þeim vaxandi fjár- hagsleg byröi á sfðari árum. Aö lokum lét flokkur Renes undan og tók upp kröfuna um fullt sjálfstæöi og brátt geröi flokkur Manchams þaö einnig. Þetta leiddi til þess aö eyjarn- ar fengu fullt sjálfstæöi á siöastl. ári, eins og áöur segir. ÞEIR Mancham og Rene hafa oftast eldaö grátt silfur saman, en þegar sjálfstæöis- takan nálgaöist, fannst þeim fara bezt á þvi að sameina kraftana. I kosningunum, sem fóru fram til þings 1975, fékk flokkur Mancham 13 þingsæti af 15 alls, en flokkur Renes ekki nema 2. Flokkur Renes fékk hins vegar mun fleiri at- kvæöi samanlagt, en naut þess ekki, þar sem kosiö var I ein- menningskjördæmum. Báöir gátu þeir þvi meö vissum rétti gert kröfu til stjórnarforustu. Samkomulag varð aö lokum um, að Mancham yröi for- sætisráöherra fyrst um sinn, en eftir sjálfstæðistökuna yröi Mancham forseti og Rene for- sætisráðherra. Sú skipan komst á I fyrrasumar. Man- cham mun hafa þótzt vera bú- inn aö tryggja sæmilega stööu sina, en reynslan hefur nú sýnt, aö Rene hefur valið á- hrifameiri stööuna. Þegar Mancham brá sér I utanlands- ferð í siðustu viku, greip Rene tækifæriö, vék Mancham úr forsetasæti og settist sjálfur I það. Flestar likur þykja benda til, að Mancham veröi aö sætta sig viö þetta. Mancham hefur látiö það út ganga, aö Rene hafi gert byltinguna aö undirlagi Rússa, og er þaö ekki nýtt aö hann bregöi Rene um Rússaþjónustu. Rene hef- Mancham og Rene ur alltaf mótmælt þessu, en hitterhins vegar rétt, aö hann er meira til vinstri en Manch- ham, og getur sennilega hugsaö sér aö þiggja alveg eins efnahagslega aðstoö frá Rússum og vestr.ænum þjóðum. ÍBÚAR Seychelleseyja hafa fram til siðustu ára aöallega lifað á landbúnaöi, en ræktan- legt land er takmarkaö, enda er samanlagt flatarmál eyj- anna ekki nema 145 fermilur. Stærst eyjanna er Mahe, sem er 55 fermilur að flatarmáli, og búa þar um 90% ibúanna. Þar er höfuðborg Victoria. A allra siðustu árum hefur veriö unniö að þvi aö beina feröa- mönnum til eyjanna, enda þykja þær hafa upp á margt aö bjóða I þeim efnum. Veöurfar er mjög hagstætt. Þar þekkj- ast. t.d. ekki fellibyljir, eins og á Karabiska hafinu. A siöastl. ári munu milli 30-40 þús. er- lendir ferðamenn hafa gist eyjarnar. Stjórnendur eyj- hafi. anna hafa ákveðiö aö halda ferðamannastraumnum I hófi til þess að hann heföi ekki á- hrif um of á landiö og ibúana. Meö tilliti til umhverfisins er t.d. ekki leyft að byggja gisti- hús, sem er hærra en tvær hæðir. Til aö bæta llfsskilyröi eyjaskeggja er mjög rætt um að koma upp útgerö, sem nú er nær engin frá eyjunum, en er- lendar fiskveiðiþjóöir stunda verulegar veiöar á nálægum miöum. Bretar munu næstu fjögur árin eftir sjálfstæöis- tökuna greiöa rlkissjóöi Sey- chelles um tvær milljónir sterlingspunda sem beint framlag og auk þess munu þeir veita lán til fjárfestingar, allt aö 10 milljón punda. Þá hafa þeir nýlega byggt þar al- þjóölegan flugvöll og hefur hann lagt grundvöll aö feröa- mannastraumnum þangaö. Eyjarnar voru óbyggöar þegar Evrópumenn komu þangað fyrst um 1500 en þar áöur höföu þær veriö sýndar á landakortum Araba. Frakkar uröu fyrstir til aö setjast þar aö á siöari hluta 18. aldar, en Bretar hertóku svo eyjarnar 1810og hafa stjórnaö^þar siö- Ibúarnir eru mjög blandaöir, þvi aö bæði Afrikumenn og Asiumenn hafa flutt þangaö. Fólksfjölgun hefur verið þar mikil og þvi margt fólk flutt þaöan á siðustu áratugum. Það er von stjórnarinnar, aö geta stöövað þennan fólks- flótta. Náttúrulif er mjög marg- breytt á Seychelleseyjum og náttúrufegurð sögö þar mikil. Þær hafa því gengið undir ýmsum nöfnum til merkis um þetta, m.a. veriö nefndar eyj- ar ástarinnar, hin uppruna- lega Paradis o.s.frv. Þessu er nú mjög hampaö I feröaaug- lýsingum. En tilgangurinn meö hinni örlagariku utanför Manchams var aö kynna eyj- arnar sem eyjar ástarinnar. Þ.Þ.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.