Tíminn - 05.01.1978, Blaðsíða 2

2
mmm
Fimmtudagur 5. janúar 1978
Kosningar
í Chile
Augusto Pinochet
Santiago/Reuter. Fjöldi Chilebúa
fór i biðraðir fyrir framan kjör-
klefana i dag til að kjósa i fyrsta
skipti i fimm ár. Þjóðaratkvæða-
greiðslan er haldin til að kanna
vinsældir herforingjastjórnar
Pinochets. Kjósendur krossuöu
við já eða nei við þá spurningu
hvort þeir styddu stjórn
Pinochets og teldu hana löglega.
Pinochet boðaði til kosninganna
eftir að Sameinuðu þjóðirnar for-
dæmdu stjórn hans fyrir að troða
á almennum mannréttinum.
Heimildir úr herbúðum stjórn-
arinnar herma að 60% muni kjósa
stjórninni i vil. Rómversk-
kaþólska kirkjan og stjórnmála-
flokkar, sem nú eru bannaðir,
hafa mótmælt skoðanakönn-
uninni harðlega þar sem and-
stæðingum stjórnarinnar var ekki
leyftað heyja neina kosningabar-
áttu.
Kjósendur virtust fegnir að fá
að kjósa að nýju, en óvissa rikir
um það hvernig atkvæði þeirra
verða túlkuð. Við allar götur voru
veggspjöldjSem hvöttu fólk til að
kjósa stjórninni I vil, en andstæð-
ingar hennar gengu um göturnar
og báðu fólk að greiða atkvæði
gegn henni.
800 bílar
rákust á
— níu biðu bana
Brescia, ttalia — Reuter. NIu
manns létust, þar af brunnu þrir
lifandi i árekstri 800 bila i röð á
hraðbrautinni miili Miianó og
Feneyja i fyrradag, að þvi er lög-
reglan sagði i gær. Áreksturinn
átti sér stað i mikilli þoku, en
skyggni á veginum var ekki
meira en fimm metrar. Ekki
tókst að bjarga fólki sem sat fast i
bilum sinum, er eldur varð laus i
vörubilum og fólksbilum i þvög-
unni. Lögreglan sagði að enn
hefði ekki tekizt að bera kennsl á
eitt likið.
Staðurinn, þar sem slysið varð,
er talinn slysagildra þvi ekki eru
liðnir nema tveir mánuðir siðan
þrfr biðu bana og 40 slösuðust er
100 bilar rákust þar saman.
Vance færir Ung-
verjum kórónu
heilags Stefáns
Búdapest/Reuter: 1 dag verður
flogið með hina heilögu kórónu
Stefáns fyrsta af Ungverjalandi
til Búdapest, en hún hefur verið i
vörzlu Bandarikjamanna I meira
en 30 ár. Þá verður bundinn endi á
deilur milli ráðamanna i Wash-
ington og Búdapest út af kórón-
unni. Þessi forni gripur er eitt af
þjóðartáknum Ungverja, og verð-
ur væntanlega mikill fögnuöur er
honum veröur skilað. Flugvél i
eigu bandarisku stjórnarinnar
mun fljúga með kórónuna til Ung-
verjalands. t vélinni verða sér-
fræöingar i sögu kórónunnar,
stjórnarstarfsmenn og banda-
riskir þingmenn.
Bandariski herinn tók kórónuna i
sina vörzlu eftir að sovézkir her-
menn hernámu Búdapest 1945.
Ungverjar, sem búsettir eru i
Bandarikjunum, lögðust gegn þvi
að kórónunni væri skilað vegna
þess að þeir töldu óeðlilegt að
kommúnistastjórninni væri feng-
in i hendur kórónan, en sögu
hennar má rekja aftur til kristni-
töku i Ungverjalandi. Banda-
rikjastjórn hefur hins vegar und-
irstrikað að kórónunni sé skilað
til ungversku þjóðarinnar en ekki
til stjórnvaldanna sérstaklega.
Cyrus Vance mun afhenda Jan-
osi Kadar leiðtoga ungverska
kommúnistaflokksins kórónuna,
en hann er fyrsti utanrikisráð-
Portúgalar:
Verða að
ráðast gegn
verðbólgnnni
Paris/Reuter. Fyrsta verkefni
Portúgala er aö vinna bug á
gífurlegum greiðsluhalla sfn-
um, að þvi er sagði I árlegri
endurskoðun Samtaka um
efnahagslega þróun og sam-
vinnu, OECD, á efnahag
landsins. t OECD eru 24 aðild-
arþjóðir, og samtökin ráð-
leggja stjórnvöldum i Portú-
gal eindregiö að gera allar
mögulegar ráðstafanir til að
vinna bug á verðbólgu.
1 yfirlitinu sagði, að yfirvöld
i Portúgal, sem nú standa i
samningum varðandi hugsan-
legt lán frá Alþjóða gjaldeyr-
issjóðnum, vonist til að geta
lækkað greiðsluhallann um 800
milljónir dollara. Einnig var
sagt, að áður en stjórn Mario
Soaresar forsætisráðherra féll
8. desember, hefði einnig verið
fyrirhugað að auka þjóðar-
framleiðsluna um 3-4%.
1 yfirlitinu sagði ennfremur
að útilokað væri að ræða horf-
ur i portúgölskum efnahags-
málum að neinu marki fyrr en
efnahagsstefna ársins 1978
hefði birzt. Dr. Soares hefur
verið beðinn að mynda nýja
stjórn, eftir að lýst var yfir
vantrausti á stjórn hans á
þinginu.
herra Bandarikjanna sem fer I
heimsókn til Ungverjalands siðan
1972. A meðan á heimsókninni
stendur mun hann eiga viðræður
við ýmsa ráðamenn.
Akvörðun Bandarikjamanna
um að skila kórónunni er talin
viðurkenning á stefnu ungversku
stjórnarinnar, sérstaklega við-
horfi hennar i mannréttindamál-
um og til andófsmanna.
Arið 1000 krýndi Sylvester páfi
annar heilagan Stefán fyrsta kon-
ung Ungverjalands, og æ siðan
hefur kórónan verið tákn valds i
Ungverjalandi. A þeim öldum
sem siðan eru liðnar hefur oltið á
ýmsu um örlög kórónunnar. Hún
týndist mörgum sinnum, var stol-
ið, grafin i jörðu eða flutt til ann-
arra landa, nú siðast til Banda-
rikjanna.
Sterlingspundið
á 1,99 dollara
London/Reuter. Enn er staða
dollarans mjög óviss og veik, en
sterlingspundið tók stökk upp á
við á evrópskum gjaldeyrismörk-
uðum i gær. Pundið bætti stöðu
sina gagnvart flestöllum gjaid-
miðlum. Sterlingspund var metið
á 1,9930 dollara á timabili i gær,
en iækkaöi siðan litillega. Þetta
er hæsta verð pundsins i 22 mán-
uði. Staða pundsins fer batnandi
vegna þess að horfur þykja nú
betri en áður i efnahagsmálum
Breta.
Vegna viðskiptahalla Banda-
rikjanna og algers afskiptaleysis
bandariskra stjórnvalda af stöðu
dollarans, hefur staða dollarans
aldrei verið eins lág og nú. Vest-
ur-þýzki Aðalbankinn keypti 52,4
milljónir dollara til að styrkja
bandariska gjaldmiðilinn, en
þetta eru önnur mestu kaup þank-
ans siðan dollarinn tók að falla i
september, og eru talin merki
þess að Vestur-Þjóðverjar muni
hefja frekari aðgerðir til að
hindra fall dollarans. Staða doll-
arans hefur aldrei verið bágari
gagnvart markinu, en hann er nú
metinn á 2,0625 mörk.
Carter hlynntari
kröfum Araba en áður
Aswan/Reuter. í viðræöum Sad-
ats og Carters lagði Bandarikja-
forseti áherzlu á að Palestinu-
menn verði að taka þátt i að
ákveða eigin framtið. Arabaleið-
togar hafa farið hörðum orðum
um aðgerðir Carters i málum
Miðausturlanda þrátt fyrir að eft-
ir fundinn meö Sadat hafi hann
virzt hlynntur tillögu Araba um
stofnun rikis Palestinuaraba.
Eftir 50 minútna viðræður leið-
toganna sagði Carter að aðalatr-
iðin i samkomulagi i Miðaustur,-
löndum væru, að eðlileg sam-
skipti tækjust milli Araba og
ísraelsmanna, að Israelsmenn
létu af hendi svæði sem hertekin
voru 1967 og ný landamæri yrðu
samþykkt, að endanleg lausn
fyndist á vandamálum Palestinu-
araba.
Sadat sagði eftir fundinn að al-
gjört samkomulag hefði náðst, en
i fyrri ummælum virtist hann
ekki á þeirri skoðun.
Kambódia-V íetnam:
Barizt af hörku á
landamærunum
Bangkok/Reuter. í gær voru enn
ákafir bardagar á landamærum
Kambódiu ogVIetnam. Barist er
á svokölluðu Páfagauksnefi, en
þar gengur kambódiskt land-
svæði eins og tangi inn I Vietnam.
'Ekkert er þó vitað nákvæmlega
um gang orrustunnar. Stjórnir
rikjanna hafa kallað heim sendi-
herrasina frá höfuðborgum hvors
annars, eftir að Kambódiustjórn
tilkynnti á gamlárskvöld að hún
sliti öllu sambandi við nágranna
sina.
Litlar likur eru á að ástandið
fari batnandi. Hanoistjórnin boð-
ar til friðarviðræðna, en
Kambódiumenn krefjast þess að
vietnamskirhermenn verði þegar
á brott frá kámbódfskum land-
svæðum. Útvarpið i Hanoi endur-
Ali Bhutto og Zia uI-Haq
Stuðningsmenn Bhuttos
handteknir tugum saman
Islamabad/Reuter< Lögreglan
handtók i gær 100 menn til viðbót-
ar af stuöningsmönnum fyrrver-
andi forsætisráðherra Zulfikar
Ali Bhutto kvöldið áður en halda
átti mótmælafund gegn herfor-
ingjastjórninni,sem nú situr við
völd. Leiðtogar og starfsmenn
flokks Bhuttos, þjóðarflokksins
voru handteknir tugum saman og
margir hnepptir I þriggja mán-
aða fangelsisvist samkvæmt
reglugerð um lög og reglu á al-
mannafæri.
Eiginkona Bhuttos, Nusrat,
boðaði til mótmælaaðgerðanna,
en hún situr i stofufangelsi ásamt
dóttur sinni, Benazir Bhutto.
Leiðtogarþjóðarflokksinshafa nú
breytt mótmælafundinum i bæna-
samkomu, en það kemur þeim
undan banni, sem er við pólitiskri
starfsemi utan dyra. Nusrat
Bhutto hefur rætt um hugsanleg
átök, ef yfirmaður landsins,
Mohammad Zia ul-Haq, boði ekki
þegar til kosninga. Hún hefur
einnig farið fram á aö manni
hennar og 10 öðrum leiðtogum
þjóðarflokksins verði sleppt úr
fangelsi, en þeir hafa verið i haldi
frá þvl i september.
Zia herforingi, sem bolaði
Bhutto frá völdum með valdatöku
hersins, hefur neitað að nefna
ákveðinn kosningadag fyrr en
honum hefur tekizt að uppræta
spillingu i stjórnmálalifi
Pakistans. Hann aflýsti kosning-
um sei boðað hafði verið til sl.
október.
tók enn i gær tillögur um friðar-
viðræður og sagði að Kambódiu-
stjórn ætti að setja „frið og ein-
ingu” i Indókina ofar öðrum mál-
um.
Kambódiumenn segja að
vietnamskir hermenn hafi oft
ráðizt inn á kambódisk land-
svæði, en i fréttasendingu út-
varpsins iPhnom Penh i gær var
ekki minnzt á bardagana en sagt
að Kambódiuher hefði trygg yfir-
ráð yfir öllu kambódisku landi og
hefði ekki misst svo mikið sem
fersentimetra til Vietnama.
Stjórnin i Hanoi sakar
Kambódiumenn um að hafa ráð-
izt á vietnamska hermenn á
landamærasvæðum á siðustu
mánuðum, og staðhæfa að
vietnamskir hermenn hafi aðeins
barizt i sjálfsvöm.
Liklegt er að bardagar haldi
áfram i nokkra daga áður en
deiluaðilar hefji viðræður, þó er
mögulegt að stjórnin i Peking
reyni nú að miðla málum, en sl.
laugardag hvatti hún báða aðila
til að eyða deilumálunum með
friðsamlegum hætti.
u.þ.b. 10.000 hermenn frá hvoru
Framhald á bls. 19.
utan urheimi
FULLTRUI FLOI
LONDON SKOTINN
L on d o n / R e u t er . Said
Hammami, aðaltalsmaður PLO
i Englandi, var skotinn til bana
á skrifstofu PLO. Morðingi
Hammami er sagður vera ung-
ur Arabi.
Menn, sem urðu vitni að at-
burðinum, sögðu að fjórir menn
hefðu ráðizt inn á skrifstofuna,
skotið á Hammami, sem lézt
samstundis, og horfið siðan i
mannfjöldann fyrir utan.