Tíminn - 30.06.1978, Blaðsíða 7

Föstudagur 30. júni 1978
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Rilstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurðsson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og augiýsingar Siðumúla 15. Sinti
86300.
Kvöldsimar blaðamauna: 86563, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verð i lausasölu kr. 100.00. Askriftargjaid kr. 2.000 á
n,ánuöi' Blaöaprenth.f.
Rikisstjórn sigur-
vegaranna
Það er ekki óeðlilegt að stjórnarmyndanir
dragist á langinn að afstöðnum kosningum, þegar
úrslitinverða óljós og tviræð. Þetta á ekki við um
kosningaúrslitin nú. Þau eru eins greinileg og
verða má.Alþýðuflokkurinn og Alþýðubandalagið
urðu óumdeilanlega sigurvegararnir og venjum
samkvæmt ber þeim þvi að taka við stjórninni.
Einhverjir kunna að segja að sá annmarki sé á
þessu, að þeir hafi ekki fengið nægan þingmeiri-
hluta, þótt litlu muni. úr þessu hefur nú verið
bætt. Þingflokkur Framsóknarmanna hefur lýst
yfir þvi, að strax og þessir flokkar hafa komið sér
saman um málefnasamning, sé hann reiðubúinn
til að veita stjórn þeirra hlutleysi og verja hana
falli. Afstöðu þessa byggir þingflokkurinn á þvi,
að miðað við úrslit kosninganna sé eðlilegt að Al-
þýðuflokkurinn og Alþýðubandalagið fái tækifæri
til að mynda stjórn saman og framkvæma þau
fyrirheit, sem þeir gáfu fyrir kosningarnar.
Fyrir þessa flokka ætti ekki að verða erfiðleik-
um bundið að ná málefnalegri samstöðu. Þeir
sögðu báðir i kosningabaráttunni, að lausn efna-
hagsmálanna yrði að ganga fyrir öllu öðru. Báðir
lögðu þeir áherzlu á, að efnahagsmálin yrði að
leysa i samráði við verkalýðshreyfinguna. Á sið-
ara Alþýðusambandsþingi var það markað i stór-
um dráttum, hvernig verkalýðshreyfingin vill
haga lausn efnahagsmálanna. Fyrir þessa flokka
ætti þvi ekki að vera erfitt að koma sér saman um
meginstefnuna, ef þeir leggja sjónarmið verka-
lýðshreyfingarinnar til grundvallar.
Að sjálfsögðu taka stjórnarmyndanir alltaf
nokkurn tima.svo hlýtur einnig að verða nú.Mik-
ilvægt er þó, að reynt sé að hraða stjórnarmynd-
uninni þvi að efnahagsaðgerðirnar sem gerðar
voru i vetur, voru miðaðar við það, að halda verð-
bólgunni i skefjum fram yfir kosningar, en þá
yrði þörf viðtækari aðgerða. Það má ekki láta
þær dragast mikið á langinn. Þess ætti ekki held-
ur að þurfa þvi að sigurvegararnir i kosningunum
ættu fljótlega að geta náð samkomulagi um lausn
þeirra.
Ónákvæmar tölur
Norska blaðið Aftenposten hefur birt upplýs-
ingar um framlög, sem Alþýðuflokkurinn hefur
fengið frá norrænum flokksbræðrum sinum.
Blaðið telur, að þau hafi numið allt að 30 milljón-
um króna á tveimur siðustu árum. Benedikt
Gröndal telur þessi framlög ekki nema meiru en
12-13 milljónum króna, en kveðst þó ,,ekki hafa
nákvæmar tölur á reiðum höndum”.
Væntanlega lætur Alþýðuflokkurinn það ekki
dragast lengi að gera hreint fyrir sinum dyrum i
þessu efni, eins og t.d. þvi, hversu mikið fé hann
hefur fengið, hvernig það hefur verið flutt milli
landa o.s.frv. Fyhr þá þingmenn flokksins sem
látast vera þaulvanir rannsóknarblaðamenn, ætti
ekki að vera torvelt að upplýsa þetta. Margir biða
nú eftir þvi að sjá,hver viðbrögð þeirra verða i
þessum efnum. Fyrir Alþýðuflokki'nn er æskilegt,
að allri leynd sé svipt af þessu, og hann sýni svart
á hvitu, að hér sé ekkert að fela. Margir hinna
nýju kjósenda Alþýðuflokksins biða áreiðanlega
eftir þvi að fá fyllri upplýsingar frá forustumönn-
um flokksins en þær, að þeir ,,hafi ekki nákvæm-
ar tölur á reiðum höndum”.
Þ.Þ.
ERLENT YFIRLIT
Krupsak ætlar að
keppa við Carey
Spáð sögulegu prófkjöri i New York
Carey ríkisstjöri
ÞAÐ vakti nokkra athygli, að
Carey rikisstjóri mætti ekki i
veizlu, sem haldin var i New
York siðastliðið mánudags-
kvöld, en hún var haldin á
vegum stofnunar, sem hefur
verið sett á fót til að heiöra
minningu Huberts Humphrey
öldungadeildarþingmanns.
Fjarvera rikisstjórans vakti
þó aðallega athygli vegna
þess, að hann færði þau rök
fyrir henni, að meðal boðs-
gesta væri Callaghan, for-
sætisráðherra Bretlands, og
áliti rikisstjórinn að hann gæti
ekki setið til borðs með honum
sökum ástandsins i Norður-tr-
landi. Tilgangur Careys rikis-
stjóra með þessum sérstæðu
mótmælum er vafalitið sá, að
hann telur þau vænleg til að
afla honum fylgis meðal fólks
af irskum ættum, en það er
fjölmennt i New York. Sjálfur
er Carey irskættaður, svo að
hann ætti ekki að þurfa á slik-
um mótmælum að halda til að
afla sér fylgis meðal lra. Það
henti hins vegar Carey, þegar
hann heimsótti Dublin á siö-
astl. ári, að hann lét ógætileg
orð falla um irska lýöveldis-
herinn og hryðjuverk hans.
Þetta sætti gagnrýni margra
tra og Carey hefur þvi talið sig
þurfa að gera bragarbót.
Þetta mun þó ekki vera eina
ástæðan. Daginn áður hafði
Anne Mary Krupsak vara-
rikisstjóri tilkynnt, að hún ætl-
aði að keppa við Carey i
prófkjöri um framboð fyrir
demókrata i rikisstjórakosn-
ingunum i haust. Carey hefur
þegar hlotið tilnefningu flokks
stjórnarinnar sem frambjóð-
andi demókrata, en prófkjör
verður samt að fara fram, ef
þess er óskað af öðrum fram-
bjóðanda, sem hefur aflaö sér
skriflegs stuðnings 20 þús.
kjósenda fyrir 27. júli næst-
komandi. Prófkjörið fer þá
fram 12. september. Vafalaust
þykir, að Krupsak geti aflað
sér þessara undirskrifta.
FRAMBOÐ Krupsaks kom
ekki að öllu leyti á óvart.
Þegar flokksstjórn demókrata
kom saman fyrir skömmu
lýsti hún yfir þvi, að hún
myndi ekki gefa kost á sér til
framboðs með Carey, þvi að
henni likaði ekki framkoma
hans og teldi hann ekki heppi-
legan til að gegna rikisstjóra-
embættinu áfram. Þessi yfir-
lýsing kom á óvart. Þótt vitað
væri, að grunnt væri á þvi
góða milli þeirra, hafði hún
nýlega i sjónvarpsþætti talið
Carey i hópi beztú rikisstjóra.
Þess vegna var búizt við, að
hún yrði áfram i framboði
með honum. Eftir að hún hafði
hafnað þvi, fóru fjölmiðlar að
spá þvi, að hún ætlaði sér
stærri hlut en að vera vara-
rikisstjóri, eins og nú er lika
komið á daginn.
Spádómar eru mjög á reiki
um þaö, hvernig Krupsak
muni ganga i prófkjörinu.
Carey nýtur þess, að hann hef-
ur stuðning flokksstjórnarinn-
ar til viðbótar þvi, aö hafa
gegnt rikisstjóraembættinu i
fjögur ár. Viðurkennt er, að
fjármálastjórn hans hafi
tekizt sæmilega, en hún hefur
ekki aflaö honum vinsælda og
hann er ekki i hópi alþýölegra
stjórnmálamanna. Það er
Krupsak aftur á móti. A þvi
hyggst hún lika vinna. Hún á
erfitt með að halda uppi mikl-
um málefnaágreiningi við
Carey. Slikur ágreiningur hef-
ur ekki verið á milli þeirra þau
fjögur ár, sem hann hefur ver-
ið rikisstjóri og hún vararikis-
stjóri. i ræðum, sem hún hefur
haldið siðan hún lýsti yfir
framboðinu, hefur hún lagt
megináherzlu á, að að hún
vilji koma á sem nánustu
samstarfi almennings og
rikisvaldsins, en það verði
ekki gert af „mönnum, sem
sitji einangraðir i valdastólum
og hlusti ekki á fólkið.”
MARY ANNE Krupsak hefur
sýnt þaö áöur, að hún getur
verið sigursæl i kosningum og
fundvis á vigorð, sem falia
kjósendum i geð . Hún er 46
ára, fædd 26. marz 1932. For-
eldrar hennar voru pólskir og
var faðir hennar lyfsali. Hún
var ung sett til mennta og lauk
fyrst háskólaprófi i sögu og
siðar i þeirri grein félagsfræð-
innar, sem snýst um málefni
héraða og héraðstjórna. Aö
þvi loknu vann hún hjá Averell
Harriman, sem þá var rikis-
stjóri i New York. Hún hóf sið-
an háskólanám að nýju og
lauk lagaprófi við háskólann i
Chicago, • Að laganáminu
loknu gekk hún i þjónustu
þingsins i New York riki og
vann hjá þvi i nokkur ár.
Henni likaði þetta starf miður
vel, en fékk hins vegar áhuga
á þingmennsku. Ariö 1968
bauð hún sig fram til fylkis-
þingsins i heimakjördæmi
sinu, þar sem repúblikanar
voru taldir i miklum meiri-
hluta. Hún vann samt fræki-
legan sigur og var endurkjörin
1970 og 1972. Þá bauð hún sig
fram til öldungadeildar fylkis-
þingsins og náði kosningu. Ar-
ið 1974 sótti hún eftir þvi að
verða kjörin vararikisstjóri og
vann frækilegan sigur i próf-
kjöri, þar sem hún felldi tvo
karlmenn, semm höföu verið
taldir sigurvænlegri. Hún
sigraði svo glæsilega i sjálfum
kosningunum.
Krupsak giftist lögfræðingi
1969, en þau skildu sex árum
siöar og hefur hún ekki gifzt
aftur. Hjónabandið var barn-
laust.
Auk þeirra Carey og Krup-
sak mun Jeremiah B. Bloom
fylkisþingmaður taka þátt i
prófkjörinu. Fylgismenn
Carye telja, að hann muni
taka atkvæði frá Krupsak og
muni framboð hans þvi
styrkja Carey. Samt er þvi
spáð, að úrslit geti orðiö tvi-
sýn þ.þ.
Krupsak i hópi kjósenda