Tíminn - 01.08.1978, Blaðsíða 7

Þriöjudagur 1. ágiist 1978
7
Steingrímur Hermannsson:
EFNAHAGSVANDINN
t HNOTSKDRN
I umræðum um stjórnarmyndun höfum
við Framsóknarmenn lagt áherzlu á að
ræða og leita að samstöðu um lausn á að-
steðjandi efnahagsvanda og í framhaldi af
því um breytta frambúðarstefnu á sviði
efnahagsmála.
Líklega mun f lestum Ijóst að vandamálið
er„stórt. Þó hygg ég að ekki muni saka að
gera tölulega grein fyrir stærð þessa við-
fangsefnis.
Hækkanir
til áramóta
Til áramóta er gert ráð fyrir eftirgreind-
um hækkunum:
Hækkun f ram- færslu- Hækkun
vísitölu launa
% %
Samningar ekki í gildi 20 15 (meðtalin 3% hækkun grunnkaups)
Samningar í gildi frá 1. sept. 1978 26 28
Hér er hækkun framfærsluvísitölu, sem
fram kemur 1. ágúst, tekin með. Hún mun
verða 12-13%. Hækkun vísitölu 1. nóvember
er því aðeins talin 7-8%, sem er að öllum lík-
indum of lágt.
Þjóðhagsstofnun áætlar áhrifin af því að
samningar um kaup og kjör gangi í gildi að
nýju eins og hér er sett fram, 6% meiri
hækkun vísitölu og 13% meiri launahækkun
til áramóta.
Launahækkun þessi skiptist hins.vegar
mjög ójaf nt niður eins og eftir farandi taf la
sýnir. Hækkunin er miðuð við dagvinnu-
laun, að viðbættum verðbótaviðauka og yf-
Steingrímur Hermannsson.
irvinnu, ákvæðisvinnu, vaktagreiðslum og
öðrum kaupaukum:
Lægstu laun hækka um minna en 2 %
Laun verzlunarmanna hækka að meðaltali
um 2,5 %
Laun verkamanna hækka að meðaltali
um 4 %
Laun iðnaðarmanna hækka að meðaltali
um 7 %
BSRB-laun hækka að meðaltali um 8.5 %
BHM-laun hækka að meðaltali um 10.5 %
Hæstu laun hækka um 11.5%
Meðallaun allra launþega hækka um 6.5 %
Hinn 1. september og 1. desember nk.
yrðu síðan verðbætur þær sem eiga þá að
koma til framkvæmda að sjálfsögðu meiri
en að óbreyttu, og þá einkum til þeirra sem
hærri laun hafa. Að meðaltali yrði þessi
munur væntanlega um 2% 1. september nk.,
en 4% á hæstu laun. Ef fullar verðbætur
kæmu til framkvæmda 1. september, yrði
launahækkun þann dag ekki undir 17% að
meðaltali, 13-14% á lægstu laun en 24% á
hæstu laun.
Erfiðleikar
atvinnuveganna
Þótt hækkanir launa og vísitölu til ára-
móta getiorðiðeitthvaðaðrar, líklega hærri
en hér er sett fram, var ekki mikill skoð-
anamunur um það atriði milli fulltrúa
flokkanna þriggja í stjórnarmyndunarvið-
ræðunum.
Sömuleiðis var viðurkennt að erfiðleikar
atvinnuveganna, einkum útflutningsat-
vinnuveganna, væru miklir. Þð bar þar
nokkuð á milli.
Eftir farandi taf la sýnir áætlaða f járþörf
til áramóta:
Álit Alþýðu- Álit opinb.
bandalaqsins stofnana
milljarðar kr. milljarðar kr.
Fiskiðnaður 2.5 3.5
Útf lutningsiðnaður 0.3 0.5
Annað 0.3 0.-
útf 1 utn i ngsu ppbætur landbúnaðar (1.0) 1.0
3.1-(4.1) 5.0
Hér hef ég sett sviga um f járþörf vegna
útflutnings landbúnaðarafurða í tillögum
Alþýðubandalagsins, vegna þess að þeir
viðurkenna þessa þörf, en gera ekki ráð
fyrir henni í fjáröflun. Reyndar lækka Al-
þýðubandalagsmenn heildartöluna í kr. 3.0
milljarða þegar að fjáröflun kemur.
Vafalaust er í þessari töflu um fjárþörf
útflutningsatvinnuveganna vanreiknuð sú
fjárþörf sem verður vegna víxlhækkana á
síðara hluta ársins og fram til áramóta,
m.a. vegna t.d. fiskverðshækkunar sem
hlýtur að koma 1. október nk.
Þetta er þá vandinn í hnotskurn. Og spurt
er hvernig f lokkarnir vildu leysa hann. Frá
því mun ég greina í blaðinu á morgun.
Guðmundur Ingi Kristjánsson
Englar eða menn
i viðtali við Ragnar
Guðmundsson á Brjánslæk i
Timanum 12. júli er höfð eftir
honum þessi setning:
„Ég hef enga trú á að fóður-
bætisskattur leysi neinn
vanda, enda vorum við Vest-
firöingarnir á þingi Stéttar-
sambandsins allir á móti hon-
um.”
Hér er rangt meö farið,
hverjum sem það er að kenna.
A aðalfundi Stéttarsambands
bænda á Eiöum 30. ágúst 1977
var borin undir atkvæði tillaga
framieiðsiunefndar sem meö-
al annars gerir ráð fyrir verð-
jöfnunargjaldi af innfluttum
fóöurbæti og skal nota gjaldið
til verðjöfnunar á búvöru-
framleiðslu.
Vestfirðingar ekki
á einu máli
Tillaga þessi var samþykkt
með 37 atkvæöum gegn 6 aö
viöhöfðu nafnakalli og getur
hver maður séð I Frey, hvaða
fulltrúar voru með henni og
hverjir á móti, en fundargerð
aðalfundarins var birt I 18.
tölublaöi 1977. Vestfirðingar á
fundinum voru 10 og eru þá
Strandamenn aö sjálfsögðu
taldir Vestfirðingar. Við at-
kvæðagreiðsluna studdu 5
Vestfirðingar tillöguna en aðr-
ir 5 stóðu gegn henni og höfðu
með sér Jón M. Guðmundsson
á Reykjum, sem bar fyrir
brjósti hagsmuni þeirra sem
Guðmundur ingi Kristjánsson
stunda alifuglarækt og svlna-
rækt. En i viðtalinu virðist
Ragnar enga löngun hafa til
að ivilna þeim framleiðslu-
greinum.
Meira þarf til
1 viðtalinu er haft eftir
Ragnari:
„Að minum dómi var ætlun-
in að gera okkur bændur að
einhverjum englum sem
gengju fram sem betri menn
en almennt gerist með þvf að
viö samþykktum stóran skatt
á sjálfa okkur.”
Meira þarf nú til að gera
menn aö englum. Með tillög-
unni var ætlast til að bændur
reyndust menn til að takast
sjálfir á við vandann, legöu
gjald á innflutt kjarnfóður og
notuöu gjaldið til jöfnunar.
Það átti aö renna til bænda
aftur og þá hefði um leiö gefist
tækifæri til að jafna veröiö um
land allt. Þaö átti að bæta hag
þeirra sem verr voru settir.
Nauðvörn
Vissulega fylgja þvi vand-
kvæði að innhcimta slikt
kjarnfóðurgjald og nota það
réttlátlega. Til slikra aðgerða
er ekki gripið nema i nauö-
vörn. Sömu vandkvæði fylgja
kvótakerfi. Þó held ég aö með
þvi kæmi meiri skriffinnska,
stærri „liður i kerfinu”.
Vafafaust má ýmislegt finna
að stjórn landbúnaðarmála
siðustu árin, þrátt fyrir góða
viðleitni ráðamanna. En eng-
inn á víst að betur takist til á
dögum næstu rikisstjórnar. Og
væri þá vel ef bændur al-
mennt verða ánægðari meö
störf hennar, þegar hún lætur
af völdum.
Athugasemd!
Það hefur komiö fram i við-
tali við Ragnar Guðmundsson
á Brjánslæk að blaöið fór
rangt með orð hans um afstöðu
Vestfirðinga á fundi Stéttar-
sambands bænda. Biöst blaðið
velvirðingar á þeim mistök-
um. Ritstj.