Tíminn - 06.05.1979, Blaðsíða 6

6
Sunnudagur 6. mai 1979.
Otgefandi Framsóknarflokkurinn
Framk vaemdast jóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurösson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar SiOumúla 15. Sími
86300. — Kvöldsimar blaOamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00 : 86387. Verö i lausasölu kr. 150.00. Askriftargjald kl.
3.000.00 — á mánuOi. Blaöaprent
V_____________________________________________________________J
Ný landbúnaðar-
stefna
Sú stefna i landbúnaðarmálum, sem Framsókn-
arflokkurinn mótaði fyrir 60 árum, reyndist land-
búnaðinum mikil lyftistöng á næstu áratugum.
Kjarni hennar var að styrkja bændur til að taka
aukna þekkingu og tækni i þjónustu sina, án þess að
það leiddi til of mikils rekstrarkostnaðar við bú-
reksturinn. Þetta var m.a. gert með þvi að tryggja
landbúnaðinum hagstæð lánskjör. Landbúnaðurinn
hefur þá sérstöðu að skila yfirleitt ekki skyndiarði,
en jöfnum og öruggum á lengri tima. Þess vegna er
það viðurkennd regla um allan heim, að landbúnað-
urinn eigi að njóta lengri lána og lægri vaxta en
flestar atvinnugreinar aðrar.
Á stjórnarárum Sjálfstæðisflokksins og Alþýðu-
flokksins á árunum 1960-1971 var landbúnaðarstefn-
unni gerbreytt. Lánskjör voru gerð óhagstæðari og
ýtti þetta og annað mjög undir stóraukinn rekstrar-
kostnað búanna, sem leiddi til hærra útsöluverðs á
landbúnaðarvörum. Til þess að vega gegn þessu
voru teknar upp niðurgreiðslur og útflutningsbætur
i sivaxandi mæli.
Það var þvi orðið ljóst, þegar dró að lokum við-
reisnartimabilsins, að þörf var orðin fyrir nýja
stefnu i landbúnaðarmálum. I grein, sem birtist i
Timanum24. ágúst 1969, voru dregin saman nokkur
meginatriði hinnar nýju stefnu, sem þyrfti að koma
til sögunnar. Þar sagði á þessa leið:
„1. Dregið verði úr rekstrarkostnaði búanna með
lengingu stofnlána og lækkun vaxta. Rekstrarlán
verði aukin. Greiddir verði niður ýmsir kostnaðar-
liðir, t.d. áburður.
2. Löggjöf um ýms framlög til landbúnaðarins
verði endurskoðuð og þetta fé gert hreyfanlegra
samkvæmt tillögum bændasamtakanna þannig að
það renni þangað hverju sinni, sem þörfin er mest.
3. Samtök bænda hafi forustu um að skipuleggja
framleiðsluna þannig, að markaðsmöguleikar nýt-
ist sem bezt á hverjum tima, reynt verði að komast
hjá langvarandi offramleiðslu i einstökum greinum
og kappsamlega verði unnið að markaðsleit.
4. Efld verði hvers konar rannsókna- og tilrauna-
starfsemi i þágu landbúnaðarins, búnaðarfræðsla
aukin á öllum stigum og auknar kröfur gerðar til
þekkingar bænda i samræmi við tækniþróun nútim-
ans.
5. Hafizt verði skipulega handa um félagsræktun
og ýmsan félagsbúskap, þar sem þvi verður komið
við, jafnhliða þvi, sem treyst sé og efld sú samvinna
bænda, sem þegar er fyrir hendi”.
Þótt Framsóknarflokkurinn hafi átt aðild að
rikisstjórnum á áttunda áratugnum, hefur ekki ver-
ið pólitisk aðstaða til að koma þessum sjónarmiðum
fram, nema að takmörkuðu leyti. Þess vegna hefur
skapazt hið erfiða ástand i landbúnaðarmálum,
sem nú er glimt við og einkennist m.a. af mjög
miklum niðurgreiðslum og útflutningsuppbótum.
Um margt eru þau sjónarmið, sem eru greind hér
að framan, keimlik hinni upphaflegu landbúnaðar-
stefnu Framsóknarflokksins. Vert er að minna á, að
meðan henni var fylgt, blómgaðist landbúnaðurinn
án niðurborgana og útflutningsuppbóta. Þ.Þ.
Erlent yfirlit
Ecuador fær ungan
álitlegan forseta
Lýðræöisstjórn verður endurreist þar
Jaime Roldós
1 LOK aprfl fór fram forseta-
kosning í Ecuador og vann
ungur maöur Jaime Roldo’s
Aguilera, yfirburöasigur. Hann
fékk rúmlega 995 þiís. atkvæöi
af 1.444 þús. greiddra atkvæöa.
Næstur honum kom frambjóö-
andi hershöföingjastjórnarinn-
ar, sem hefur fariö meö völd
undanfarin sjö ár. Fylgi Roldós
reyndist þaö mikiö aö ósennilegt
þykir aö hershöföingjarnir
reyni aö hindra valdatöku hans
eins og nokkuö var óttast fyrir-
fram. Roldós hagaði lika
kosningabaráttu sinni þannig aö
hann reyndi aö komast hjá þvi
að styggja hershöföingjana.
Mjög breytingasamt hefur
veriö I stjórnmálum Ecuador
síöustu áratugina. Lýöræöis-
stjórnir og hershöföingjastjórn-
ir hafaskiptztá um völdin. Einn
maöur, Jose Maria Velasco
Ibarra.hefur sett mestan svip á
stjórnmálabaráttuna. Hann
hefur fimm sinnum náö
kosningu sem forseti.en aöeins
einu sinni setiö kjörtimabiliö á
enda. Fjórum sinnum hefur
herinn steypt honum af stóli, en
það hefur ekki dregiö úr vin-
sældum hans. Ariö 1970 hugöist
Ibarra koma í veg fyrir ihlutun
hersins og tók sér einræðisvald.
Þetta dugöi honum þó ekki, þvi
aö 1972 tók herinn völdin og rak
hann úr landi. Hann dvelst nú i
útleg^85 ára gamall. Þrátt fyrir
aldurinn hugöi hann á framboð.
en herinn kom i veg fyrir það
meö þeirri breytingu á stjórnar-
skránni aö fyrrverandi forsetar
mættu ekki bjóöa sig fram.
HERINN geröi jafnframt
aöra breytingu á stjórnar-
skránni. Húnvarsú,aðeingöngu
þeir, sem ættu ecuadoriska
borgara sem foreldra, mættu
gefa kost á sér til framboðs.
Þetta var gert til aö koma í veg
fyrir aö Assad Bucaram gæti
boðiö sig fram.en foreldrar hans
eru frá Libanon. Bucaram haföi
verið borgarstjóri i Guayaquil,
stærstu borg Ecuador og unnið
sér þar miklar vinsældir.
Flokkaskipting i Ecuador hefur
oft byggt á eins konar sam-
keppni milli tveggja aöalborga
landsins eða höfuöborgarinnar
Quito og Guayaquil. Höfuðborg-
in hefur verið höfuövigi hinna
ihaldsömu en Guayaquil hinna
róttæku. í forsetakosningunum
hefur Guayaquil oftast veitt bet-
ur, enda fjölmennari.
Þegar hershöfðingjastjórnin
haföi hindraö framboö
Bucarams meö framangreind-
um hætti,ákvað hann aö bjóða
fram eins konar staögengil. Ef
staögengillinn næöi kosningu
yröihannaðeins forseti aönafni
tilen Bucaram yröi sá sem réöi.
Fyrir valinu varö litt þekktur
lögfræðingur og háskólakenn-
ari, Jaime Roldós, sem var
tengdur Bucaram á þann hátt,
aö kona Roldós var náfrænka
Bucarams. I fyrstu var þetta
talið vonlitið framboð,en Roldós
reyndist mun snjallari áróðurs-
maöur en flestir höföu átt von á.
Hann var lika hvergi nærri eins
róttækur I innanlandsmálum og
Bucaram,en flokkur þeirra er
félagslyndur umbótaflokkur,
sem ekki hallast nema litillega
aö sósialisma. Þetta vann
Roldós fylgi miöstéttarmanna,
sem Bucaram haföi ekki notiö.
Áfstaða þeirra i utanrlkismál-
um fór ekki heldur saman.
Bucaram er harður and-
kommúnisti og hlynntur Banda-
rikjunum. Roldóslýsti sig fylgj-
andi óháöri stefnu I utanrikis-
málum. Jafnframt vildi hann
draga úr áhrifum Bandarikj-
anna i Ecuador, þótt hann vildi
halda áfram góöri sambúö viö
þau.
í forsetakosningunum, sem
fóru fram i júli siðastl. náöi eng-
inn frambjóöandanna tilskild-
um meirihluta, en Roldós fékk
flest atkvæöi. Akveöiö var þvi
að efna til kosninga að nýju og
fóru þær fram i siöasta mánuöi
eins og áður segir. Þar fékk
Roldós yfirgnæfandi meirihluta.
Svo vel hafði honum tekizt að
kynna sig, en hann er mikill
ræöugarpur og leggur málin
mjög greinilega fyrir. Fyrst og
fremst hafði hann þó aflaö sér
trausts með ábyrgum mál-
flutningi.
t siðari kosningunum hafði
Roldós aðeins einn keppinaut,
borgarstjórann i' Quito, en hann
var i framboði fyrir hers-
höfðingjana. Roldós átti aðal-
fylgi sitt í Guayaquil.
VIÐ valdatöku Roldós veröur
Ecuador þriöja riki Suöur-Ame-
riku sem býr við lýðræöisstjórn.
Hin eru Venezuela og Kólombía.
Taliö er að Carter hafi mjög
hvatt hershöföingjastjórnina til
þess aö efna til lýöræöislegra
kosninga. Þaö hefur lika veriö
siöur hershöföingjanna í Ecua-
dor að fara aldrei lengi meö
völd í einu. Jafnframt forseta-
kosningunum fóru fram þing-
kosningar og fékk flokkur
Roldós öruggan meirihluta.
Þótt Roldós væri upphaflega
bobinn fram sem staðgengili
Bucarams þykir liklegast að
hann ætli sér nú völdin sjálfur,
enda hefur hann fullkomlega
unniö til þess.
Roldóser 38ára gamall,fædd-
ur 5. nóv. 1940. Hann var af-
buröa námsmaöur, sem alltaf
var hæstur I bekk sinum. Jafn-
framt var hann helzti forustu-
maöur I félagsmálum skóla-
systkina sinna. Eins og áður
segir er hann giftur náfrænku
Bucarams og eiga þau þrjú
börn.
Þótt Ecuador sé á margan
hátt náttúruauöugt land, hefur
rikt þar mikil kyrrstaða og fá-
tækt. Indiánar eru i miklum
meirihlutaogbúaviö stórum lé-
legri kjör en aörir landsmenn.
Veruleg breyting tii bóta hefur
oröiöiEcuadorsiöan 1972, en þá
hófst þar oliuvinnsla I stórum
stil. 1 kjölfar þess hafa fylgt
miklu meiri framfarir en áöur.
Ibúar I Ecuador eru um sjö
milljónir.
Þ.Þ.
ECUADOR
Uppdráttur af Ecuador