Fréttablaðið - 22.12.2006, Qupperneq 91
Rauðhærðar og ákveðnar stúlkur
hafa löngum verið vinsælt efni í
barnabækur. Sú allra frægasta er
auðvitað hin eina sanna Lína
langsokkur en fyrir jólin núna
koma svo út tvær bækur þar sem
litlar rauðhærðar og vægast sagt
skoðanafastar stúlkur eru í aðal-
hlutverki.
Bína bálreiða er dúkka sem er
afar óþekk við dúkkumömmuna
Guðrúnu Svövu sem er dóttir
höfundarins, Ásthildar Bj.
Snorradóttur og til í alvörunni.
Bína er alltaf reið af því að hún
getur ekki gert ýmsa hluti eins
og að sitja kyrr og skiptast á svo
Guðrún Svava þarf að kenna
henni það. Og það gerir hún með
nokkrum einföldum kennslu-
aðferðum sem virka svo vel að
von bráðar er Bína alveg hætt að
vera reið og er eftirleiðis kölluð
Bína brosmilda. Höfundurinn er
talmeinafræðingur og vinnur við
að styrkja boðskiptafærni og efla
málþroska hjá ungum börnum og
þetta er frábær bók til að kenna
börnum alls konar grunnatriði í
samskiptum og mannasiðum.
Kennsluaðferðirnar eru svo vel
útlistaðar að foreldrarnir eiga
örugglega eftir að geta notað þær
á hvað eina sem þarf að kenna
barninu að gera.
Sagan af undurfögru prinsess-
unni og hugrakka prinsinum
hennar er meinfyndin verðlauna-
saga þar sem textinn og mynd-
irnar segja mjög ólíka sögu sem
kitlar hláturtaugarnar hjá bæði
lesendum og áheyrendum. Litla
rauðhærða prinsessan í þeirri
sögu er vægast sagt ákveðin og
ekkert lamb að leika sér við enda
fáir prinsar sem ráða við hana og
myndirnar tala sínu máli þó að
textinn sé greinilega ritskoðaður
af siðameistara hirðarinnar.
Myndirnar eru frábærar og fá
vel að njóta sín, einkum þar sem
sagan er ekki í aðalhlutverki
heldur styður við myndirnar með
því að vera í algjörri andstöðu
við þær.
Kímnigáfa barna er oft van-
metin og oft þroskaðri en foreldr-
ar gera sér grein fyrir. Þessar
bækur ættu að geta fengið flest
börn á aldrinum 3-7 ára til að
skella upp úr.
Fyndnir rauðhausar
Stór fyrirtæki ráðast stundum í
að setja saman sögubækur um
tilurð sína og þróun. Oftast gerist
þetta á tímamótum. Slíkt reynast
oft merkilegar heimildir, höfund-
um er veittur aðgangur að eldri
starfsmönnum, sögulegum skjöl-
um, myndasafni ef til er og lykil-
mönnum fyrirtækisins. Oft þarf
að sigla milli skers og báru, höf-
undar verða skyndilega trúnaðar-
menn um innri átök, persónuleg-
an fjandskap, það innra drama
sem flest fyrirtæki búa yfir. Eins
verða þeir á skömmum tíma að
setja sig inn í flókin viðfangsefni,
gjarna tæknilegs eðlis sem eru
ekki nema á færi þeirra sem hafa
staðið pliktina árum saman og
sinnt af köllun hagsmunum
eigenda.
Seinni árin hafa slík komið út í
nokkrum mæli: upp í hugann
koma Eimskipafélagsbók Guð-
mundar Magnússonar, Þeir létu
dæluna ganga eftir Hall Halls-
son. Og nú hafa þær Helga Guð-
rún Johnson og Sigurveig Jóns-
dóttir sett saman stóra bók og
merkilega um sögu Símans þar
sem rakin eru flókin viðfangs-
efni Símans frá upphafi, tækni-
nýjungar sem starfsmenn hans
með tilstuðlan stjórnvalda
komu fram. Bókin verður til í
þann mund sem Síminn er orð-
inn einkafyrirtæki og síma-
þjónusta hér á landi telur
öldina.
Þetta er merkilegt rit um
margt. Þar er rakin á auðskil-
inn og frekar fjörlegan
máta tækniþróun svo
lesandi hrífst með:
aragrúi manna kemur
við sögu en nafna-
runan tekur aldrei
yfir og í gegnum
tímans rás verður
lesandinn kunnugur
helstu forkólfum í
því merkilega
starfi, afreki sem
Síminn og símamenn unnu. Þetta
er ekki síst fyrir þá sök að
höfundarnir ræða jafnharðan við
marga sem taka þátt í því ævin-
týri sem uppbygging símakerfis
var hér í landi, hér voru háir og
lágir að störfum og raddir margra
hljóma i verkinu.
Þessi alþýðlegi frásagnarhátt-
ur er spunninn úr blaðamennsku-
ferli þeirra beggja, Sigurveigar
og Helgu, þeirri þraut sem
sjónvarpsfréttamenn verða að
temja sér, að koma flóknu efni til
skila á áhugaverðan, innilegan og
greinargóðan máta, gera flókin
mál einföld og auðskilin. Bókin
sem er í stóru broti er í sautján
köflum sem stundum skarast
lítillega í efni því Síminn vann á
mörgum vígstöðvum og ókunnan
rekur raunar í rogastans hversu
víðfeðm starfsemin hefur verið.
Það kemur sem sagt í ljós að
verkefnin sem ríkisfyrirtækinu
voru falin voru margbreytileg og
tröllaukin, svo nánast er borin
von að einkaaðilum hefði reynst
það mögulegt að væða landið fjar-
skiptum á svo breytilegan hátt
sem raun varð á. Þannig kom það
þessum lesanda á óvart að
Ríkisútvarpið óx upp nánast í
króknum hjá Símanum sem skýr-
ir það að langt fram eftir síðustu
öld litu verkfræðingar Símans
nánast á dreifingu sjónvarps um
landið sem mál sitt og Ríkis-
útvarpsins. Það skýrir líka hversu
vanmáttugir ráðherrar voru lengi
vel að búa svo um hnútana að hér
væri byggt upp eitt dreifikerfi og
urðu á endanum of seinir.
Bókin er glæsilega mynd-
skreytt og hinn eigulegasti grip-
ur. Hún hefur aftur farið lágt í
flóði síðustu daga, rétt eins og
fyrri ritin tvö fóru á sínum
tíma. Sem er furðulegt:
vitaskuld eiga stór-
fyrirtæki á borð við
Símann að koma svo
yfirgripsmiklu verki
á framfæri við
almenning: öðru
eins eyða menn þar
á bæ í auglýsingar.
Glóandi símalínur
19 20 21 22 23 24 25
FYRSTUR MEÐ
FRÉTTIRNAR
www.visir.is