Fréttablaðið - 22.12.2006, Síða 98

Meðalaldur íslenskra veitingahúsa er ekki hár. Til dæmis tók veitingastað-
urinn Hornið í Hafnarstræti til starfa árið 1979 og er nú meðal elstu
veitingahúsa í höfuðborginni þótt aldurinn sé innan við þrjátíu ár.
Veitingarekstur hefur að sjálfsögðu verið stundaður á Íslandi um
aldir (samanber fræga bændagistingu á Öxl í Breiðuvík um miðja 16. öld)
þótt ekkert veitingahús á landinu eigi meira en um hálfrar aldar samfellda
sögu.
Ef maður svipast um í evrópskum borgum þykja þrjátíu ár ekki hár
aldur. Péturskjallari (Peterskeller) í Salzburg tók til starfa árið 803. Þar
hafa margir gestir notið veitinga og frægastir allra eru þeir Fást og Kölski
sem mæltu sér þar mót endur fyrir löngu til að ræða viðskipti.
Norður-Evrópa
státar ekki af
svona gömlum
vertshúsum. Rules
í Covent Garden í
Lundúnum opnaði
ekki fyrr en árið
1798. Þá hafði Le
Procope í París
verið starfandi frá
árinu 1686. Þar
voru Voltaire,
Rousseau og
Diterot fastagest-
ir. Þar snæddu
byltingarforingj-
arnir Danton,
Marat og Robespierre og þar skrifaði Benjamín Franklin hjá sér punkta
sem seinna voru notaðir í sjálfstæðisyfirlýsingu Bandaríkjanna.
Hinn gyllti friður (Den gyldene freden) er aldursforseti norrænna
veitingahúsa og hefur státað af góðum veitingum síðan 1722.
Næstelsta veitingahúsið á Norðurlöndum segja menn að sé Restaurant
Allegade 10 í Kaupmannahöfn frá 1780 og í Osló hefur Gamla ráðhúsið
verið starfrækt sem matsölustaður í 150 ár en Kasaniemi mun vera elsti
veitingastaðurinn í Helsinki, frá 1836.
Hvað sem því líður þá hefur Hornið í Hafnarstræti 15 notið vinsælda í
langan tíma á íslenskan mælikvarða – og væri sjálfsagt elsta veitingahús
veraldar ef miðað væri við höfðatölu. Hinar stöðugu vinsældir byggjast á
því að staðurinn er rekinn af myndarskap og boðið upp á veitingar og þjón-
ustu sem henta bæði ferðamönnum og heimamönnum. Aðaláhersla er á
pítsur og pasta, en auk þess eru á matseðlinum fisk- og kjötréttir svo að
allir ættu að geta fundið eitthvað við sitt hæfi. Afgreiðslan gengur fljótt og
rösklega fyrir sig, hráefnið er gott og kokkarnir kunna til verka.
Maturinn á Horninu er ágætur, stemningin er frjálsleg og notaleg og
þernurnar snarar í snúningum. Þar er ekki lögð áhersla á að nema ný lönd
í matargerðarlist, en það er líka kúnst út af fyrir sig að gera stórum og
fjölbreyttum viðskiptamannahópi til hæfis daginn út og inn í næstum
þrjátíu ár án þess að hægt sé að greina stöðnun eða þreytumerki.
Hornið heimilislega
Söknuður hefur að geyma nýjar
upptökur af sextán þekktum
lögum eftir Jóhann Helgason.
Jóhann á ógrynni laga sem hafa
náð miklum vinsældum ýmist í
flutningi hans sjálfs og þeirra
hljómsveita sem hann hefur verið
meðlimur í eða í flutningi annarra.
Hér syngur Jóhann lögin öll sjálf-
ur við undirleik Jóns Ólafssonar
píanóleikara, Guðmundar Péturs-
sonar gítarleikara, Friðriks Sturlu-
sonar bassaleikara og Jóhanns
Hjörleifssonar trommuleikara.
Útsetningar eru eftir Jón Ólafs-
son.
Það orkar oft tvímælis þegar
tónlistarmenn gera heilar plötur
með nýjum útgáfum af gömlum
smellum. Oftar en ekki vantar
neistann í nýju upptökurnar jafn-
vel þó að öll vinna í kringum þær
sé til fyrirmyndar og maður skilur
ekki af hverju gömlu sígildu upp-
tökunum var ekki frekar bara
safnað saman til útgáfu. Söknuður
fellur ekki í þennan flokk „óþarfa“
endurvinnsluplatna bæði vegna
þess að hér eru nýjar útsetningar
á ferðinni og vegna þess að mörg
þessara laga hafa ekki komið út
með Jóhanni sjálfum áður.
Jóhann Helgason er einn af
okkar fremstu lagasmiðum eins og
heyrist glöggt þegar hlustað er á
þessa plötu. Hún er stútfull af flott-
um lagasmíðum. Á meðal laga eru
Yaketty Yak Smacketty Smack,
Poker, She’s Done It Again, Sail on,
Ástin og lífið, Í Reykjavíkurborg,
Ástin mín ein, Karen Karen og titil-
lagið Söknuður. Allt frábær lög sem
við þekkjum í flutningi jafn ólíkra
flytjenda og Þú og ég, Vilhjálms
Vilhjálmssonar, Björgvins Halldórs-
sonar og Magnúsar og Jóhanns.
Útsetningar Jóns Ólafssonar eru
hættulega nálægt því að vera
karakterlaust „easy-listening“
miðjumoð, en söngur Jóhanns lyftir
þeim á hærra plan. Það er hrein
unun að hlusta á þessa mjúku og
viðkvæmnislegu en á sama tíma
töffaralegu söngrödd og það verður
að segjast Jóni til hróss að söngur-
inn nýtur sín til fulls í þessum
útsetningum.
Blíður töffari
Ferðamálafrömuðir á heimasíð-
unni travelbites.co.uk hvetja nú
fólk til þess að heimsækja Ísland í
ljósi þess að sjálfir Clint East-
wood og Steven Spielberg hafi
valið landið sem tökustað í kvik-
myndinni Flags of Our Fathers.
Bretarnir segja að náttúru-
fegurð Reykjanesskagans sé slík
að stórmenni Hollywood eigi ekki
aukatekið orð og að drengjaband-
ið Take That hafi hreinlega orðið
að nota sömu staðsetningu í mynd-
bandi þeirra við lagið Patience. Á
síðunni er enn fremur ritað um
Reykjanesið: „Aðeins klukku-
stund frá Reykjavík má finna
Reykjanes, en fáir staðir eru jafn
kjörnir til þess að með-
taka grófa en stór-
brotna náttúru lands-
ins.“
Ísland hefur
fengið mikla athygli
í alls kyns miðlum undanfarið vegna Flags of Our
Fathers en varla líður dagur
án þess að viðtal birtist
við Eastwood þar
sem hann
lofar landið
í hástert. Í
fæstum
viðtölum kemur þó fram að landið
hafi einungis verið staðgengill
Iwo Jima, en Clint fékk ekki leyfi
til þess að mynda þar, enda friðaðar
og sögufrægar slóðir. Þess vegna
þurfti hann að leita á Reykjanes,
en svarti sandurinn er afar vand-
fundinn.
Íslandið hans Eastwood
Ricky Gervais segist ekki
lengur vera fyndnasti
maður Bretlands en hann
hefur verið ókrýndur
konungur grínsins í heim-
inum um nokkurt skeið.
Arftakinn kemur hins vegar
fáum á óvart.
Gervais lýsti því yfir í viðtali við
The Sun að Sascha Baron Cohen
hlyti að bera þennan titil en þessa
„þungu“ kórónu hefur Gervais
mátt burðast með um nokkurt
skeið. „Það er auðvelt að fá fólk til
að hlæja en Cohen færir það upp á
annað svið,“ sagði Gervais við The
Sun. Cohen var nýverið tilefndur
til tveggja Golden Globe verð-
launa fyrir kvikmynd sína um
blaðamanninn Borat og gladdist
Gervais mikið yfir því en sjálfur á
hann tvo gullhnetti fyrir Office-
þáttaröðina. „Hann er mjög hug-
rakkur og ég gæti aldrei gert það
sem hann er að gera því ég myndi
aldrei þola þessar morðhótanir
sem hann hefur fengið,“ sagði
Gervais við The Sun.
Gamanleikarinn studdi líka við
bakið á góðum vini sínum Jonathan
Ross sem nýverið gerði risasamn-
ing við BBC og hefur verið gagn-
rýndur harðlega af öðrum bresk-
um gamanleikurum fyrir að selja
sálu sína. „Ross er þyngdar sinnar
virði í gulli. Ef fólki finnst hann
ekki fyndinn getur það bara skipt
um stöð,“ sagði Gervais.
Ricky er einn fárra breskra
gamanleikara sem tekist hefur að
rjúfa múrinn milli Bretlands og
Bandaríkjanna enda hefur þáttur
hans Extra slegið í gegn hjá elít-
unni í Hollywood. Í vikunni er
síðan komið að stóru stundinni hjá
hinum knáa Gervais en þá verður
stórmyndin Night at the Museum
frumsýnd en hún skartar meðal
annars Ben Stiller og Owen Wilson
í aðalhlutverkum auk þess
sem Stefán Karl Stefáns-
son talar fyrir kolbrjál-
aðan víking. Gervais
viðurkenndi að hann
hefði aldrei dreymt
um að þetta yrði hans
næsta skref, að leika í
stórri Hollywood-
mynd. „Ég fékk tölvu-
póst frá Ben Stiller
þar sem hann bað
mig um að leika í
myndinni. Ég var
bara að endurgjalda
honum greiðann fyrir
að hafa leikið í
Extras,“ útskýrði Gervais. „Ég var
ekki viss um að þetta væri hið
rétta fyrir mig en eftir því sem ég
sagði oftar nei því meir átti ég að
fá borgað,“ bætti gamanleikarinn
við.
Gervais taldi að breskir leikar-
ar væru of fljótir á sér þegar gylli-
boðin frá kvikmyndaborginni
kæmu. Þeir fengju einn góðan
dóm heima fyrir og væru síðan
roknir vestur um haf. „Síðan mis-
tekst þeim þar, koma heim
og leika í kvikmynd sem fer
beint á DVD,“ útskýrði Gerv-
ais sem viðurkenndi að
loksins hefði hann smit-
ast af leiklistarbakterí-
unni eftir þátttöku sína í
Night at the Museum.
„Þegar ég lék í síðasta
atriðinu mínu leið mér
eins og alvöru leikara,“
sagði Gervais og lýsti því
yfir að aðdáendur hans
mættu eiga von á fleira
slíku frá honum. „Þetta
er lífið handa mér.“