Tíminn - 23.01.1980, Blaðsíða 6

6
Miövikudagur 23. janúar 1980
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson, Jón Helgason og Jón Sigurösson. Ritstjórnarfull-
trúi: Oddur ólafsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason.
Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og auglýsingar Sföu-
múla 15. Simi 86300. — Kvöldsimar blaöamanna: 86562, 86495.
Eftir kl. 20.00: 86387. Verö I lausasölu kr. 230.- Askriftargjald kr.
4.500 á mánuöi.
Blaöaprent.
Lokleysur
Þvi miður varð ekki árangur af þeirri lotu vinstri-
viðræðna sem Svavar Gestsson sleit i gær. Þessari
lotu lauk vegna þess að Alþýðubandalagið tók ekki i
mál að fallast á raunhæfar breytingar á tillögum
sinum, en allir sáu að þær gátu hreinlega ekki stað-
ist.
Niðurstaða Þjóðhagsstofnunar, eftir könnun á
þessum tillögum, var i samræmi við það álit sem
fulltrúar Framsóknarflokksins höfðu látið i ljós i
viðræðunum. í niðurstöðum stofnunarinnar segir
um tillögurnar og afleiðingar þeirra:
,,Hins vegar hlýtur að fylgja þeim alvarlegur
halli á rikissjóði og misvægi á lánamarkaði, sem
kæmi fram i viðskiptahalla og/eða verðhækkunum
síðar”.
Þessi orð mega heita kurteisleg áminning um
bullandi halla á ríkissjóði, slagsiðu i lánamáium og
sparifjárflótta, viðskiptahalla og vaxandi skulda-
söfnun og loks holskeflu óðaverðbólgunnar að ári
liðnu.
Hver hefði fallist á annað eins?
Þvi miður virðist afstaða Alþýðubandalagsins
bera þvi vitni að fyrir flokknum hafi ekki vakað að
mynda starfhæfa rikisstjórn, heldur hafi við-
ræðurnar verið leikur i áróðursskák á hendur um-
bótaöflunum i landinu. Undir lokin, siðustu
dagana, urðu menn að visu varir við vilja til sam-
komulags, en það kom þó fyrir ekki.
Hér skulu örfá dæmi nefnd um lokleysur Alþýðu-
bandalagsins:
1. Gert er ráð fyrir allt að 10% framleiðniaukningu
þegar á þessu ári. Kunnáttumenn telja að hún
geti i mesta lagi orðið 2—3% og kosti mikið fé.
2. Gert er ráð fyrir allt að 10% niðurfærslu verðs i
verslun og þjónustugreinum. Kunnáttumenn
telja að hér sé um að ræða rothögg á dreifbýlis-
verslunina, og ókleift að fylgja þessu eftir i þétt-
býli.
3. Gert er ráð fyrir 5% vaxtalækkun strax. Talið er
að þetta myndi leiða til sparifjárflótta, enda yrðu
bankarnir jafnvel að losa um bundnar innstæður
almennings sem lagt hefur inn á öðrum forsend-
um.
4. Miðað er við óskertar visitölubætur á öll laun upp
úr. Þetta væri skref aftur á bak frá efnahagslög-
um vinstristjórnarinnar,vekti ofþenslu og myndi
stuðla að auknu launamisrétti.
5. Gert er ráð fyrir auknum niðurgreiðslum og nýj-
um félagsmálapakka án þess að fyrir liggi
örugg tekjuöflun á móti. Afleiðingin yrði bullandi
halli á rikissjóði og vaxandi skuldasöfnun.
6. Loks er nýr veltuskattur lagður til án tillits til
afkomu fyrirtækjanna, nýr stóreigna- og
hátekjuskattur verði tekinn upp, ráðist verði i
aukna útgáfu rikisskuldabréfa og frestað að
greiða skuldir rikissjóðs.
Um hinn fjárhagslega grundvöll tillagna Alþýðu-
bandalagsins segir svo i niðurstöðum Þjóðhags-
stofnunar:
„Beinar tillögurum fjáröflun ná aðeins hluta ráð-
gerðra útgjalda”.
Allir þeir sem fylgst hafa með stefnuyfirlýsingum
Framsóknarmanna sjá að samstarf á grundvelli
þessara tillagna gat ekki komið til greina. Til þess
að greiða fyrir myndun vinstristjórnar lögðu
fulltrúar Framsóknarflokksins þess vegna megin-
áhersluna á að fá fram nauðsynlegar breytingar á
tillögunum. Grundvöllur stjórnarsamstarfs gátu
þær með engu móti orðið án verulegra lagfæringa.
JS
Erlent yfirlit
Hvernig reyna Rússar
að réttlæta innrásina?
Svar rússneska biaðamannsins Alexanders Lavrentjev
Hér hafa veriö birtar nokkr-
ar greinar eftir bandariska
fréttaskýrendur, þar sem
þeir hafa lýst viöhorfi sinu til
atburöanna I Afghanistan og
Iran. Rétt þykir einnig, aö
birta grein eftir rússneskan
blaöamann, þar sem túlkaö-
ar eru þær röksemdir og af-
sakanir, sem stjórnendur
Sovétrikjanna færa fram
fyrir hernaöarlhlutun þeirra
I Afghanistan. Greinarhöf-
undurinn, Alexander
Lavrentjev, er I hópi þekkt-
ari rússneskra blaöamanna,
sem skrifa um alþjóöamál og
er honum oft teflt fram, þeg-
ar um meiri háttar atburöi
er aö ræöa.
EFTIR aö hafa lesið svör Leon-
id Brésnjef viö spurningum
fréttamanns Pravda mun sér-
hver óvilhallur fréttaskýrandi
komast aö eftirfarandi niður-
stöðu: Hávaðinn vegna atburð-
anna i Afghanistan byggist
greinilega á langsóttum og
haldlitlum „röksemdum” og
þjónar ákveðnum tilgangi, sem
á ekkert skylt við umhyggju
fyrir friði og mannúð.
Sovézkt herlið var sent inn i
land grannrikisins að beiðni
leiðtoga þess. Þessi beiðni var
meira að segja fyrst borin fram
af Noor Mohammad Taraki,
fyrsta forseta hins lýðræðislega
Afghanistanlýðveldis, þegar
eftir aprilbyltinguna, er gagn-
byltingarhópar höfðu safnazt
saman á pakistönsku landi og
tóku að halda uppi áreitni gegn
stjórn alþýðunnar að undirlagi
stjórnvalda i Peking og
Washington.
Það er ekki auðveld ákvörðun
fyrir Sovétrikin að senda herlið
til Afghanistan, sagði Leonid
Brésnjef, og stjórnvöld i
Moskvu stigu þetta skref i fullu
samræmi við anda sovézk-afgh-
anska samningsins um vináttu,
góöa sambúð og samvinnu og þá
fyrst er heimsvaldasinnar og
fylgifiskar þeirra höfðu hafið ó-
yfirlýst strið gegn afghönsku
byltingunni og það stríð var orð-
in veruleg ógnun við hið vin-
samlega grannriki.
Það sem hér er átt við er hin
umfangsmikla þjálfun gagn-
byltingarhersveita, en alls hafa
25.000 stuðningsmenn léns-
skipulagsinsl Afghanistan veriö
hervæddir. Bæði sjálfboðaliðar
og flóttamenn, sem smalað er
saman i ,,skæruliða”-búðir, eru
látnir gangast undirherþjálfun i
30 búðum, sem dreifðar eru um
grannrikið Pakistan. Leiðbein-
endur eru útsendarar CIA og
bandariskir, kinverskir,
egypzkir og pakistanskir ráð-
gjafar.
Hér er einnig átt við vaxandi
straum bandariskra vopna til
vopnabúra uppreisnarmanna og
Pakistanhers.
AKVÖRÐUNIN um sendingu
■
Brésnjef.
sovézks herliðs til Afghanistan
var tekin eftir uggvekjandi að-
gerðir maóista. Pekingstjórnin
sendi 10.000 manna herlið eftir
Karakorumveginum i átt til
Afghanistan og hóf opinberlega
að hóta hugsanlegri hernaðar-
ihlutun i málefni landsins. Þetta
kom m.a. fram i viðræðum kin-
verska ambassadorsins I
Mexikó við blaðamenn þar i
landi.
Uggurinn um örlög hins sjálf-
stæða Afghanistan jókst vegna
aukinnar herferðar bandariskra
„hauka”, sem kröfðust banda-
riskra vopnasendinga til handa
Kina og Pakistan. Akvörðun
Bandarikjastjórnar um hernað-
araðstoð við Pakistan var orðin
staðreynd. A þennan hátt eru
Bandarikjamenn að byggja upp
nýtizku vopnabúr ilandinu, sem
notað er til árásaraðgerða gegn
Afghanistan. Pekingstjórnin
lætur sér ekki heldur úr greip-
um ganga tækifæriö til þess að
tryggja sér stuðning Bandarikj-
anna við útþensluáform sin á
hendur nágrönnum sinum.
Bandarikin og Kina hafa lagt
grundvöll að stórfelldri sam-
vinnu á sviði hermála, eins og
varnarmálaráðherra Banda-
rikjanna, Brown, miklaðist af
eftir heimsókn sina til Peking.
Leonid Brésnjef minnti á, að
þeir, sem i' dag reyna að leika
hlutverk eftirlitsmanna með al-
þjóðlegu siðgæöi, eru hinir sömu
ogháðu hið óyfirlýsta „sauruga
strið” gegn Vietnam og lyftu
ekki svo mikið sem einum
fingri, er kinverskt árásarlið
gerði innrás i þetta sama land,
Vietnam. Það eru Bandarikin,
sem halda herstöð á Kúbu gegn
vilja kúbönsku þjóðarinnar og
rikisstjórnarinnar. Það er Cart-
er-stjórnin, sem iðkar vopna-
skak, hótar hafnbanni og beitir
byltingarstjórnina i íran hern-
aðarlegum þrýstingi meðþvi að
senda flotadeild búna kjarna-
vopnum, þar á meðal veruleg-
um hluta bandariska flugvéla-
móðurskipaflotans, upp að
ströndum trans.
SAMTIMIS geta ráðandi öfl i
Bandarikjunum ekki sætt sig
við eyðileggingu útþensluá-
forma sinna i löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafs, i sunnan-
verðri Afrlku, i Inddkina og
einnig i Evrópu. Ef til vill er það
vangeta Sam frænda, sem á ný
reynir að axla „byrði alheims-
leiðtoga”, sem hefur rekið
stjórnvöld i Washington til þess
að gera herferðina gegn
Afghanistan svo úr hófi öfga-
fulla. Ef ekki væri Afghanistan,
myndu viss öfl i Bandaríkjunum
og Nató áreiðanlega finna aðra
, ástæðu til þess að spilla ástand-
inu i heiminum, sagði Leonid
Brésnjef i viðtalinu við frétta-
mann Pravda.
Vissulegahöfum við séð dæmi
um þetta oftar en einu sinni áð-
ur, einkanlega á timum kalda
striðsins, sem hófst snemma á
sjötta áratugnum. Bandarfski
hershöfðinginn van Fleet sagði
þá, að Kóreustriðið væri bless-
un. Hann áleit, að ef það hefði
ekki blossað upp þar, hefði það
orðið einhvers staðar annars
staðar I heiminum. Þá var
kommúnistagrýlan notuð til
þess að magna striðsæðið, til
þess aö hræða löndin, sem höfðu
varpað af sér nýlenduokinu,
með þar af leiöandi „skorti á
styrkleika”, i þviskyni að draga
þau inn i hernaðar- og stjórn-
málabandalög eins og Seato og
Cento.
Stjórnvöld i Washington
fylgja gamaltroðinni slóð og
vonast til þess að geta hindrað
alþjóðlega viðleitni til þess að
draga úr stríðshættu, efla frið
og hægja á vigbúnaðarkapp-
hlaupinu með þvi að auka
spennuna út af Afghanistan,
íran og ástandinu i löndunum
fyrir botni Miðjarðarhafs.
Sú aðferð að beita útþenslu-
stefnu og kalda striðs tungutaki
eruekki nothæf i dag, hvorki við
lönd hins sósialiska samfélags
né þróunarlöndin.
Þær hættulegu, einhliða að-
gerðir i alþjóðamálum, sem
stjórnvöld i Washington og
skammvinnir fylgihnettir
þeirrafráPekinghafa gripið til,
eru dæmdar til að mistakast. Og
þaö sem meira er, þær munu,
eins og Leonid Brésnjef varaði
við I viðtalinu, „hitta fyrir upp-
hafsmenn sina, likt og boome-
rang, ef ekki i dag, þá á morg-
un”. ÞýttAPN

U8ITE0 STATES 1
Mynd þessa birti Christian Science Monitor I tilefni af þvl, að Rússar beittu neitunarvaldi I öryggis-
ráðinu gegn tillögu um, að þeir kölluðu heim her sinn frá Afghanistan. A myndinni sjást Oleg
Troyanovsky, fulltrúi Rússa, og Donald McHenry, fulltrúi Bandarlkjanna.