Tíminn - 03.08.1980, Side 11

Tíminn - 03.08.1980, Side 11
Sunnudagur 3. ágúst 1980. n Kaflar úr bréfum forsetans vegna kláðamálsins neinu hnuggnari en ég var. Ég hefi sannfærst um, a& ég hefi haft rétt fyrir mér og mótstaðan var frá hlift alþýöu ekki til neinna riöa, — trassaskapar má maöur vænta sér, meira eöa minna — þar sem kláöinn var, en meiri þar sem hann var ekki, og þaö er þá mest i oröi. Ég játa aö þaö eina sem mér hefir brugist er þaö, aö Arnljótur skyldi ástæöulaust snú- ast móti mér, jafnvel eins og sin- um mesta fjandmanni, þar sem ég hefi þó aldrei stigiö fæti nema honum til góös. En guöi sé lof, hvort sem hann heldur áfram þvi sama eöa ekki, og hvort sem hon- um tekst nokkuö aö spilla eöa ekki, þá get ég rólegur látiö hann sigla sinn sjó. Mér vill þaö til, aö ég hefi aldrei sótt eptir neinu al- þýöulofi, og þvi er ég ekkert gin- keyptur fyrir þvi: þaö hefir frem- ur hitzt svo á, aö eg hefi verið á sama máli og fleiri aörir og hefi talaö fyrir málinu á þann hátt, aö þeir hafa ekki þótzt geta þaö bet- ur, en þegar eg eba hver annar is- lendingur er á ööru máli en þeir, þá veröa þeir móti manni, og kannske þó enda ekki siöur öörum en mér. Þessu mega allir búast við', og þaö er mér alls ekki óvænt, en ég þykist i rauninni halda virö- ingu minni enda hjá löndum min- um eins eptir sem áöur, og vist er það aö ekkert misjafnt orö sagöi neinn viö mig, nema þaö sem þér sjáið i Alþingistiðindunum og Þjóðólfi, og er þó I Tiöindunum pipraö meira hjá þeim en I ræöum þeirra munnlega og er þaö til aö sýna, að þeir hafa viljað sýna sig. Helzt voru þaö samt Arnljótur og Sveinn. En látum oss sleppa þessu, þvi ég vona samt aö menn geti haldiö saman i hinum eiginlegu pólitísku málum, og ég er ekki hefnigjarn, ef ég fæ mitt fram, sem ég er von- góöur um aö veröi fyr eöa siöar”. Varla hægt að biðja um lög- gjafarvald handa slíkum mönnum t tilefni af tillögum amtsfundar á Akureyri skrifaöi Jón Sigurös- son sr. Sigurði Gunnarssyni á Hallormsstað 31. ágúst 1858. Elskulegi vin. Haföu kærar þakkir fyrir seöil- inn þinn þann i haust og allt annaö gott. Héöan er ekkert sérlegt aö frétta, nema aö Danir eru svona fremur I beyglum, en halda þó aö úr öllu muni ráöast. Ég er aö lesa kláöalögin ykkar frá Akureyri. Hvernig getur þú nú, elskan min góö, svo skynsamur maöur, fall- izt á annað eins, eöa hvernig get- ur þú Imyndað þér, aö stjórnin sem neitaöi frumvarpi alþingis i fyrra, sem meö öllum sinum mörgu og miklu vitleysum var þó nær lagi en þessi ósköp, muni samþykkja þetta? Heldur þú, aö nokkur stjórn muni banna manni aö lækna læknanlegan sjúkdóm? eöa heldur þú aö nokkur stjórn seti á mann þrenn 27 vandarhögg, þó hann verji eign sina? eöa held- ur þú aö nokkur stjórn samþykki aö gefa öörum eins heimskingja eins og amtmanni Havstein, eignarráö yfir öllu fé i Noröur- landi og I Austurlandi? Þið eruö enn einfaldari en forfeöur vorir I Kópavogi 1662, en stjórnin veröur nú aö hafa vit fyrir ykkur, og ég er blóðrauður út undir eyru af aö sjá til ykkar, og hugsa um, aö maöur geti varla fyrir guöi og samvizku sinni beöiö um lög- gjafarvald handa slikum mönn- um. Heföi þiö gefiö despotiskt vald til aö lækna, þaö heföi ég skiliö, en aö gefa slikt vald til aö eyöa eignum manna, þaö er mér óskiljanlegt. Ég veit reyndar, að ykkur er vorkunn ef þiö hafið ekki séö annaö en Noröra: en ég veit ekki hvaö slikir menn eiga skiliö, sem þykjast ætla aö fræöa public- um og eru þá bæði fullir af heimsku og hleypidómum. En ég gizka á það veitti ekki af hálfu ári til aö rlfast viö þig um þetta, og þvi enda ég, og fel þig forsjóninni og biö hana upplýsa þig betur, samt meö sem minnstu tjóni. Þinn elskandi vin Jón Sigurösson Bréf Jóns Sigurössonar til séra Sigurðar á Hallormsstaö 9. september 1861 „Elskulegi vin. Þó lángt sé siöan ég fór aö hugsa til þin með bréf, þá hefir ætiö oröið eitthvaö I vegi, svo nú hugsar þú sjálfsagt aö ég sé meö einhverjum andlegum pestar- kláöa, en það er þó ekki, þvi ég segi þér satt, aö mér er svo variö, aö ég er ekkert vilsamur, þegar ég hefi mina fullu og föstu sann- færingu. Þó þiö bölviö og ragniö, ásakiö mig fyrir vitleysu, þver- höföaskap, ókunnugleik á lands- ins hag, mútuþágur eöa hvaö sem er, þá tek ég mér þaö létt, þvi ég veitog hefi lengi vitaö, aö ég haföi rétt fyrir mér I þessu máli. Þú mátt nærri geta, aö ég er ekki sá fauti, aö leggja úti þetta mál án þess aö hugsa um þaö áöur, og heföi ég haft vald til aö gripa inn i þaö 1857, þá skyldir þú hafa séö aö fariö heföi ööruvisi en eptir þann usla sem gjörður var um tvö ár, eptir allar lygafregnirnar til ykk- ar, eptir aö búiö var aö koma ykkur á trúna fasta, þá var ekki gaman viö aö eiga, og þó ég eða viö sem þú segir, heföum hopaö á hæli, yfirunnir, þá heföi þaö ekk- ert undur veriö. Þiö hrópuöuö hvort sem var, aö hver kind skyldi drepast, og þiö skyldiö borga. En nú eru þau endalok, aö ef satt skal segja, þá sýndum viö lækningarnar eru bæöi mögu- legar og gagnlegar. Viö frelsuöum hérumbil 50.000 f jár — meira var ekki til — sem annars heföi veriö allt dautt nú og engin kind drapst af sjúkdóminum. Þegar viö fórum (eöa ég, I Novbr. 1859) var meö sanni aö segja eng- inn háski lengur, nema af kláöa sögum, sem voru annaöhvort lognar hreint, eöa meö litilli til- hæfu. Heföi minum ráöum veriö fylgt frá upphafi, þá heföi allt oröiö læknaö. Og kostnaöurinn viö okkar ferö varö þó ekki fullar 20.000,- þar sem ætlaöur voru 30 þúsundir. En hvaö miklu dýrara varö þaö þó ekki hjá þvi sem heföi þurft, ef ég heföi mátt ráöa frá upphafi. Og hvaö hafi þiö nú ekki borgað? Jafnaöarsjóöur ykkar hefir 14 ár borgaö nærri 20.000 rd. auk skaðabóta. Sunnlendingar hafa fengið fé sitt læknaö og peninga aö auki. Svo hafiö þiö ekkert unniö nema fellir: Sunn- lendingar eiga betra fé en fyr, og ef þeir halda áfram, þá veröa þeir eins góöir eöa betri en Norö- lingarnir. Þetta er nú sannleikurinn, og ég álit mig eiga skiliö fyrir frammi- stööuna aö þiö allir saman opin- berlega þökkuðuð mér einkan- lega og viöurkenndiö sannleikann og ég hefði fylgt réttu máli og góöu og ykkar velferöarmáli og skyldi þiö nú ætiö hér eptir hlýöa minum ráöum og fylgja mér fús- lega. — Þetta ætti ég nú skiliö en ég vænti samt ekki eptir þvi. Mér er nóg hér, einsog i verzlunar- málinu aö hrákar og spott heimskingjanna og óvina minna og þeirra sem þeim fylgja vilj- andi eöa óviljandi festir ekki á mér, og aö þaö fer svo á endan- um, sem ég hefi spáö, aö seinast veröur niöurskuröurinn álitinn eins mikil heimska, einsog lækningarnar nú. Þú hefir vist ekki séö mikiö af kláöa fyrst þú getur undrazt yfir skýrslum „kláðakónganna”, aö þeir skyldi meöal annars tala um kláöa fyrir austan. Viö sögöum ekki annaö en þaö sem beint stendur I embættisskýrslum sýslumanna, þvi bæöi segja þeir frá kláða, og frá aö kláöakindur hafi veriö drepnar kláöa vegna. Hvort þér eöa ykkur, eöa öörum „kláöameisturum” þóknast að kalla þaö drepkláöa eöa ekki, þaö get ég ekki aö gjört, ég veit það einúngis, aö einsog börn ykkar geta fengið kláöa og geitur, eins getur fé ykkar fengiö það og þarf ekki aö flytja frá Englandi: enda er lika eins hægt að lækna hvort- tveggja meö réttri aöferð, og aö gjöra þaö aö drepkláöa meö rángri aöferð. Abyrgöin er þeirra, sem þykjast hafa nóga skynsemina og hafa hana lika en láta eitthvaö villa sér sjónir — kannske þeir sé of kunnugir svo aö þeirra of mikli kunnugleiki gjöri þá ærða. Þeir sjá ekki skóg- inn fyrir tómum trjám. Nei, en aö þessu slepptu og öll- um skömmum viö þig, sem ég ekki meina neitt meö, sizt þar ég þykisthafa gjört gagn samkvæmt tilgángi minum, og þér satt að segja okkar á milli meö meiri heppni en ég vonaði eptir, — þá þykir mér mestu varöa um Félagsritin, þvi ég þykist viss um, aö þau hafi gjört gagn og að þurfi á þeim aö halda ef við vilj- um vinna þjóðfrelsi okkar. Þess- vegna biö ég þig fyrir þau og vil feginn i eiga þig að, svo þau geti haldizt viö. Mér þykir nú, satt aö segja, ekki vorkunn fyrir allt landiö aö borga til ritanna svo sem 200 rd. á ári fyrir prentun og pappír, þegar viö ritum fyrir ekk- ert og ég fyrir mitt ieyti get með sanni sagt, aö hverja stund sem ég hefi afgángs og hvern skilding sem ég ekki þarfnast gef ég út til þess, sem ég held geti orðið Is- landi aö gagni, og það hefi ég ætiö gjört. Eigi aö siöur erum viö I skuld fyrir prentun og pappir nú og i fyrra sem er hérumbil 400 rd. — Þú sér þess vegna, að viö þurf- um á góöum presti aö halda, til aö tala okkar mál. Nú verö ég aö visu aö játa þaö aö ég segi sann- leikann hver sem I hlut á, en þú veröur lika aö hafa traust á mér, að ég hugsi um allar kringum- stæöur og þvi ætti enginn aö kasta óheyrt þúngum steini á mig. Stundum má ég þola aö vera svik- inn i miöjum kliöum, svosem af Arnljóti og Gisla I hitt eö fyrra og enda Jóni Guömundssyni rétt af tómri hræðslu eöa litilmennsku. Allt þetta gjörir, aö ég þarf mikils fylgis meö sem ekki bregzt við hvern þytinn. Ef það tekst að halda hóp, þá er ég viss um með guös hjálp aö viö náum réttindum okkar, þá lángt sé aö biöa þess, en þaö veröur þvi skemmra sem menn styrkja mig betur og þann litla hóp sem meö mér er. Fram- yfir allt þá megiö þiö ekki láta hvern þyt blaöanna eöa lausar fregnir og getgátur trufla ykkur. Ég hefi nú aldrei þurft aö biöja þig eins forláts eins og fyrir þenn- an seöil en þin einlægni hvetur mig tii aö svara i sama tón. Ég er ætiö þinn einlægur elsk- andi vin. Jón Sigurösson. Þessir bréfakaflar sýna vel aö þaö er rétt sem Jón segir hér aö hann talaöi fyrir málum svo aö fáir þóttust geta þaö betur. Ef til vill vekja þeir athygli einhverra á þvi aö bréf forsetans eru bók- menntir sem vert er aö kynna sér. Ekki mun annars staðar fást jafn glögg og stutt greinargerö fyrir þvi hvers vegna Jón Sigurösson varö erindreki dönsku stjórnarinnar. Hitt þarf ekki aö nefna aö Jón var sannspár þegar hann sagöi, aö niöurskuröur vegna fjárkláöa yröi álitin jafn- mikil heimska og lækningarnar þá. Úrvals dekk - Einstakt verð Gerið verðsamanburð Fólksbíladekk: 600x12 (Daihatsu-Corolla). 23.700,- 615/155x13 (Mazda-Lada-Subaru) .23.700.- 645/165x13 (Mazda-Lada-Subaru) . 29.600,- 560x13 .25.500.- 590x13 .26.800.- 600x13 .29.900.- 640x13 (Mazda-BMW .28.700.- B78xl4 (Skoda-BMW) . 30.000.- BR78xl4 (Mazda-Taunus) .... .33.000.- Jeppadekk: HR78X15 (Willys-Bronco-Scout) ..46.000.- LR78xl5 (Willys-B. onco-Scout) 48.000,- 700x15 (Willys-Bronco-Scout) .. 48.000.- 700x16/6 ...............62.250.- 750x16/6 ...............65.350.- 10x15/6 ................78.400,- D78xl4 (Volvo-Toyota-Datsun) 37.900.- E78xl4.......................42.900.- F78xl4.......................38.000.- G78xl4..................... 40.500.- H78xl4.......................40.900.- 195/75Rxl4 (Volvo-Toyota-Datsun)........39.500,- 205/75Rxl4 (Chevrolet-Ford) ..40.900.- 600x15 (Saab-VW-Volvo) ......34.000.- 195/75Rxl5 (Citroen-Saab-VW-Volvo)......41.300.- FR78xl5 (Oldsmobil diesel) ... 42.000.- HR78xl5......................43.700.- 10x15 Sóluð og ný vörubíladekk í úrvali Sóladir hjólbarðar í flestum stærðum Sendum gegn póstkröfu um land allt. GÚMMÍVINNUSTOFAN Skipliolti 35 Simi 31055. BL1KKVER BUKKVER SELFOSS1 Skeljabrekka 4 - 200 Kópavogur - Sími: 44040. Hrísmýri 2A - 802 Selfoss - Sími: 99-2040.

x

Tíminn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.