Tíminn - 25.01.1981, Page 15

14

Sunnudagur 25. janúar 1981.
Sunnudagur 25. janúar 1981.

X
23
■ ■ :. :
segir Hildur
Einarsdóttir,
ritstjóri NIJNA
„Ríkisvaldið
framkvæmda
mig, svo aö hann hvatti mig til
aö sækja um starfiö. Ég var
ráöin á bátinn og fór vestur. —
Ekki sá ég eftir því. Þðtt þetta
væri erfitt aö mörgu leyti, þí
var þaö skemmtileg upplifun.
báturinn var litill og grútskitug-
ur, og ég var eini kvenmaöurinn
um borö. Ég byrjaöi á þvi aö
skrúbba allt hátt og lágt, eld-
húsiö, skápana og vistarverurn-
ar. Viö förum siöan i nokkurra
daga Utilegu.
— Þaö var nokkuö skrautlegt
liö á þessum báti, flestir voru
þetta ágætis menn, en innan um
voru vafasamir náungar. (Á-
höfnin, sem haföi veriö á bátn-
um veturinn áöur, haföi lent upp
á kant viö skipstjórann, og þvi
varö hann aö auglýsa eftir
mannskap fyrir sunnan. Mér
leist ekki á blikuna, þegar ég sá
koma til starfa mann nokkurn
úr Reykjavik, sem ég haföi séö
ráfa ofurölvi um götur þar I
nokkur ár. En hann reyndist á-
gætis beitingarmaöur. Annar
náungi var á bátnum, sem ári
siöar var settur á Litla-Hraun
fyrir aö ráöast á gamlar konur,
berja þær og stela svo af þeim
veskinu. Slöan voru tveir I viö-
bót, sem voru alger rusta-
menni. Þaö skarst fljótlega i
odda og rustamennin fóru aö
beina kutanum ekki aöeins aö
fiskinum heldur einnig aö hvor
öörum, en þaö slasaöist samt
enginn. Seinna fóru þessir menn
af skipinu, þvi hætt var viö aö
hafa þaö i útilegu.
— Ég var hrikalega sjóveik I
þessari fyrstuferö og var komin
I rúmiö eftir tvo daga. Mér haföi
tekist aö elda ofan I áhöfnina
þessa daga, en ekkert boröaö
sjálf, ymist legiö i rúminu,
þegar færi gafst, eöa ælt upp á
dekki. Ég kunni fremur litiö
fyrir mér i matreiöslu og þurfti
þvi alltaf aö vera aö smakka,
sem jók enn á ógleöina. Þaö
gekk þvi á ýmsu fyrst, en svo fór
ég aö venjast þessu. Þarna læröi
eg aö búa til kjarngóöa,
islenska fæöu!
— Gætir þú hugsaö þér aö fara
á sjdinn aftur
— Já, ég gæti vel hugsaö mér
þaö, svona túr og túr eins og
sjómaöurinn segir, en ég hef
aldrei sjóast almennilega, svo
aö ég veit ekki, hvort ég er
nokkurt efni i sjómann.
Sjómannastéttinhefur þvi lik-
lega oröiö af þessum mjög svo
kvenlega liösmanni. Hildur lauk
námi og vann um þaö bil eitt ár
hjá Fasteignaþjónustunni viö
almenn skrifstofustörf. A þvi
timabili varö hugmyndin aö
LIFI til.
LÍF og NÚNA
— Ég haföi velt hugmyndinni
aö LIF nokkuö lengi fyrir mér.
Svo lét ég lokst til skarar skriöa
og gekk á fund Jóhanns Briem
hjá Frjálsu framtaki. Ég haföi
áhuga á aö gefa út svona blaö
sjálf, en skorti peninga. Jóhann
tók hugmyndinni vel, og ráöist
var I aö gefa út LIF. Ýmis svo-
kölluö kvennablöö höföu veriö
gefin Ut hér á landi en siöan
lognast Ut af. LIF fékk mjög
góöar viötökur og varö eitt best
selda tfmaritiö hér á landi.
— Ég haföi ekki áhuga á aö
gefa Ut timarit, sem eingöngu
fjallaöi um svokölluö kvenna-
málefni, hver svo sem þau eru
nú, heldur reyndi ég aö höföa til
beggja kynja og fjalla um hin
margvislegustu málefni. Ég
vann viö LIF I tvö og hálft ár og
haföi mjög gaman af. Ég brá
mér til Utlanda og kynnti mér
þar ýmsa hluti varöandi útgáfu-
starfsemi.
— ÞU hefur enga peninga-
maskinu fengiö á bak viö
NÚNA.
tal: Arni Daniel
Júliusson
Myndir: Guðjón
Einarsson
Ritstjóri NÚNA, Hildur Einarsdóttir.
—- Nei, ég hef oft verið spurö
aö þessu. Viö höfum enga á bak
viö okkur, nema vini og vanda-
menn. Viö fjármögnum fyrir-
tækiö sjálfar, og prentun,
pappir og filmugerö fengum viö
út á tveggja mánaöa krit.
Þegar einhver er á bak viö,
eins og þaö er kallaö, þá vilja
þeir hinir sömu ýmsu ráða, en
viö Birna viljum vera óháöar
öðrum og hafa blaðiö svona
nokkurn veginn i hendi okkar.
Ríkisvaldið kreppir að
— Vandinn er samt sá, aö
rikisvaldiö gerir okkur mjög
erfitt fyrir. Þaö hefur lagt sölu-
skatt á blaöiö, þannig aö viö
veröum aö keppa viö blöö, sem
njóta söluskattsfriöinda og jafn-
vel rfkisstyrkja. Þvi þurfum viö
að hafa blaöiö dýrara og nokkuð
af auglýsingum. Viö vinnum
mikiö sjálfar. Gerum m.a. stór-
an hluta þeirra auglýsinga, sem
koma i blaðinu, þvi aö viö vilj-
um, aö þær falli vel aö heildar-
mynd blaösins, auk þess sem
viö dreifum blaöinu um allt
land, kynnum þaö, innheimtum
og sjáum um skrifstofustörf.
Kostnaðurinn viö svona útgáfu
er mjög hár, þrátt fyrir okkar
miklu vinnu. Og eftir að sölu-
skatturinn er kominn til skjal-
anna, þá sjáum viö fram á litil
laun.
Hildur flettir blaöinu og segir:
Mér þætti djöfull hart aö þurfa
aö hætta viö þessa útgáfustarf-
semi, og muii kanna aörar leiöir
til, aö svo fari ekki.
Viö hverfum frá þessum
niðurdrepandi framtiöarhorfum
og ræöum önnur mál.
— Áttu einhvert áhugamál
önnur en blaöamennsku?
— Já ferðalög. Þaö er nauö-
synlegt aö sjá sig um, ef maöur
á aö geta fylgst meö þvi, sem er
aö gerast I heiminum og hér
heima. Þó aö ég hafi þörf fyrir
að komast i burtu og skoöa
nýjar slóöir, finnst mér alltaf
jafngott aö koma heim. Mér
finnst tsland og Islendingar um
svo margt sérstæö þjóö. Þvi er
grátlegt aö hugsa til þess, að á
hverjum tveimur dögum flytj-
ast þrir Islendingar úr landi
umfram þá, sem flytjast til
landsins. Þessi tala fer hækk-
andi.
Orsakirnar fyrir þessum
landflótta eru misjafnar, en
efnahagsástand þjóðarinnar er
liklega þyngst á metunum. Ég
Þegar langvarandi kuldakast
hefur staöiö yfir, þegar jóiin eru
liðin og langt til vors, er stund-
um þungt yfir mönnum. Aldrei
er hversdagsieikinn jafngrár og
á þessum tima. Þá er gott til
þess að vita, að viða er til fól.k,
sem lætur fátt á sig bita.
Meöal þeirra eru Hildur
Einarsdóttir og Birna Sigurðar-
dóttir, sem nýlega hófu útgáfu á
nýju blaði, NÚNA. Til aö leggja
i slikt þarf ekki litiö áræöi,
þegar flest blöö viröast vera á
hausnum. Hildur var tekin tali
einn kaldan veöurdag I janúar i
tilefni af Utkomu blaösins.
Margir þekkja Hildi af fyrri rit-
stjórastörfum viö Llf og ýmsum
öörum athöfnum, svo sem sjón-
varpsþáttum.
Hildur viöurkennir, aö henni
þyki ekki gott aö svara
spurningum I viötali, hún sé vön
að spyrja sjálf. Viö erum stödd I
Ibúö hennar og manns hennar,
Egils AgUstssonar, I blokk I
Alftamýrinni. Hún sýnir mér
blaöiö, spyr hvernig mér finnist
þaö. Ég spyr á móti, hvernig
henni sjálfri finnist útkoman.
— Mér finnst þetta blaö nálg-
ast verulega þaö markmiö, sem
ég hef sett þessari útgáfu, hvaö
varöar gæöi efnis og ljósmynda.
Markmiöiö er aö gefa út blaö,
sem hefur á aö skipa listrænum
pennum og mönnum, sem til-
búnir eru til aö leggja á sig
mikla vinnu viö greinarskrif,
m.a. timafreka heimildarsöfn-
un og Urvinnslu hennar. En þaö
þarf þá lika aö vera hægt aö
borga þessum mönnum vel.
Hildur situr og hugsar út ráö til aö sjá viö skattyfirvöldum.
Fram aö þessu hafa blaöamenn
verið illa launuö stétt og þá ekki
sist svokallaöir free-lance
blaöamenn.
Hildur viröist ekki vera of viss
um hæfni sina til aö gefa út blaö
sem þetta, hún segist vera til-
tölulega óreynd I blaöamennsku
og sig skorti alla bóklega
menntun á þvi sviöi fyrir utan
það, sem hún hefur tint upp
sjálf hér og þar. En hún segist
hafa ákveðnar skoðanir á blaöa-
útgáfu og hefur löngun til aö
fikra sig áfram og læra meira.
Hildur tók BA-próf I þjóð-
félagsfræöi viö Hl. Hvers vegna
fór hún I þjóöfélagsfræöi?
— Ungt fólk er oft óráöiö I þvl,
hvert skal halda á lifsleiöinni.
Þaö velur sér einhverja stefnu,
en sér svo siöar, að þaö heföi átt
aö fara einhverja aöra leiö.
sumir snúa þá við, en aörir
halda áfram. Eftir aö ég fór aö
vinna aö fjölmiölun, þá hef ég
séö, aö mér heföi hæft betur að
fara I blaöamannaháskóla, þvl
aö ég hef þaö mikinn áhuga á
fjölmiðlun. Þjóöfélagsfræðin er
þó i sjálfu sér ekki slæm undir-
vangaveltum um lifiö og tilver-
una, en ekki af áhuga fyrir þjóö-
félagsfræöinni sem visinda-
grein!
— Hvernig stóð á þvl aö þú
lagðir fyrir þig blaöamennsku?
— Ég var upphaflega á Visi
eitt sumarleyfiö. Þaö var
kvennaáriö 1974, ég var þaö i
fjóra mánuöi og likaöi vel.
Sjómennska
Annaö sumarleyfi var Hildur.
á sjó.
— Næsta sumar á eftir fór ég á
sjóinn, var kokkur á 200 tonna
bát frá Bíldudal. Ég haföi alltaf
veriö I skóla, blaöamennsku eöa
veriöflugfreyja, sem sagt veriö
i hreinlegum og þægilegum
störfum. Ég haföi aldrei unniö
erfiöisvinnu. Viö hjónin vorum
lika aö hefja búskap fyrir al-
vöru og skorti fé.
Þaö var auglýst i Morgun-
blaöinu eftir áhöfn á þennan
bát. Maöurinn minn er ættaöur
fra Vestmannaeyjum og þekkir
sjóinn. Honum hefur kannski
fundist ég vera einum of fin meö
tel líka eina orsökina vera þá,
aö rikisvaldiö er oröiö allt of
umsvifamikiö, það er meö
krumlurnar I hvers manns
koppi, ef svo má segja. Þaö
reyrir framkvæmdagetu fólks i
alls kyns bönd i formi skatta og
annarra álaga og hrekur þannig
oft dugmikiö fólk úr landi. En
þaö er engri þjóö hollt aö horfa
upp á þaö, aö lunganum af þvi
fólki, sem kemur á vinnumark-
aðinn, sé gert að flytja til ann-
arra landa.
Árni Daniel Júliusson.
staöa undir blaöamennsku,
enda hefur nokkur hópur manna
fariö úr þjóöfélagsfræði i blaða-
mennsku.
Hildur er af „óróleeu” kvn-
slóöinni frá 1970. Hún segir:
Skýring á þvi, aö ég fór i þjóö-
félagsfræöina gæti lfka veriö sú,
að þegar maöur er unglingur,
þá eru ýmsar ráögátur, sem
leita á, og maöur reynir aö leita
svarshjá eldri kynslóöinni. Fátt
veröur kannski um svör hjá
henni. Þetta fólk hugsar, að
mörgu leyti ööru visi. Þjóö-
félagsfræöin skýrir fyrir manni
ýmislegt um einstaklinginn,
samfélagið og gang þjóöfélags-
ins. — Þannig hef ég ef til vill
fariö i þjóöfélagsfræöina út af
„Viðhönnum auglýsingarnar
sjálfar til að fá heildarsvip
á blaðið”.
Ein höfuðprýðin á heimili ritstjórans er uppstoppaöur fálki með þanda vængi
Bækur fyrir alla
Hjá Bókavörðunni verslum við með islenskar og eriendar
bækur, gamlar og nýjar, nema frá siöustu þremur árum.
Auk þess höfum við reynt eftir föngum að útvega pantanir
i blöð og timarit, gömul og ný.
Af nýkomnum bókum og ritum viljum við nefna nokkur:
Timaritið Saga, allt frá 1949-1967, Merkir Mýrdælingar
eftir Eyjólf á Hvoli. Aldafar og örnefni i önundarfirði eftir
Óskar Einarsson, Á hreindýraslóðum eftir Helga Valtýs-
son, Viðfjarðarundrin eftir Þórberg Þórðarson, Elding
eftir Torfhildi Hólm og Brynjólfur biskup eftir sömu,
Minningar úr Menntaskóla eftir.ýmsa höfunda, Sjöorða-
bók eftir Jón Vidalin, pr. Hólum 1745, Hamar og sigð eftir
sr. Sigurð i Holti, Sólon Islandus eftir Davið frá Fagra-
skógi, Árbækurnar, árið i máli og myndum 1965-1975 frá
Þjóðsögu. Alfræðisafn AB, 21 bindi, Landabækur AB,
Lagasafn handa alþýðu 1895-1910, 6 bindi i skinnbandi,
„Grútar” Biblian 1813, prýðis eintak, Aðvörunar og sann-
leiksraust, Mormónarit Þóröar Diðrikssonar, Mynsters
hugleiðingar með mynd höfundar, Barðstrendingabók
eftir Kristján Jónsson, Frá Djúpi og Ströndum eftir Jó-
hann Hjaltason, 5. útgálu Vidalinspostillu, pr. Hólum 1730,
Saltari Steins biskups, pr. á Hólum 1726, Ævisaga Lárusar
á Klaustri.
Guðbrandarbiblia.
Erlendur aðili hefur falið okkur að
selja eintak af fegurstu og dýrustu bók, prentaöri á
Islandi: Biblian, út gefin á Hólum 1584 af Guðbrandi
biskupi Þorlákssyni. Fallegt og heilt eintak, bundið
i glæsilegt geitarskinn. Alskinn.
Verð um 85 þúsund krónur.
Bókin verður til sýnis i febrúarmánuði nk.
Viðhöfum mikiðval ljóða og kveðskapar frá öllum timum
og einnig flestar bækur ungu, misskildu skáldanna. Nefn-
um nokkur nöfn:
Ármann Dalmannsson, Benedikt frá Hofteigi, Brynjúlfur
frá Minna-Núpi, Einar Benediktsson, Eggert Ólafsson,
Einar Guðmundsson og Einar Guðmundsson, Einar M.
Jónsson, Einar Öl. Sveinsson, Erlendur Jónsson, Gisli
Halldórsson, Gretar Fells, Grimur Thomsen, Guðmundur
Bergþórsson, Guömundur Friöjónsson, Guðmundur
Frimann, Guömundur Hannesson, Guðmundur Ingi,
Guðrún Jóhannsdóttir, Gunnar Dal, Halla á Laugabóli,
Halldóra B. Björnsson, Hallgrimur Jónsson, Hallgrimur
Pétursson, Hannes Pétursson, Hans Natansson, Hjálmar
frá Hofi,Hugrún, Hulda, Jakob Smári, Jóhannes úr Kötí-
um, Jón frá Ljárskógum, Jósep Húnfjörð, Kristinn
Pétursson, Kristjan lrá Djupalæk og flestir aðnr minni og
stærri spámenn.
Við kaupum bækur, stór söln og smá, flest heilleg timarit,
smáprent, islensk póstkort, gamlar ljósmyndir, skjöl og
gamlan tréskurð og gömul áhöld.
Gefum reglulega ut veröskrár um islenskar bækur og er-
lendar. Nýkomnar eru 2 skrár: íslenskt smáprent og ís-
lensk l'ræði og Islandslýsingar. Sendum skrárnar hvert á
land sem er.
Vinsamlegast skriliö, hringið eða litiö inn.
BÓKAVARÐAN
— Gamlar bækur og nýjar —
Skólavörðustig 20,
Reykjavik. Siini 29720.
f Plastprenl hf.
HÖFÐABAKKA 9 SÍMI 85600
það boraar sig
aðnota
PLASTPOKA