Tíminn - 22.02.1981, Blaðsíða 16
24
Sunnudagur 22. febrúár 1981T
.* David Byrne, liðsmaður
„Talking Heads’’ og Brian Eno,
.* sem vann meö hljómsveitinni á
V siðustu plötu þeirra, hafa sent
í* frá sér plötu, sem þeir nefna,
% „My Life In The Bush of
I* Ghosts”.
■!*.■_*_■**■**».**.**•••« ■ ■ »
' C.B.S. kynnir „Mastersound”
Hreinir tónar”
Það hefur vist ekki
farið framhjá neinum að
ör er tækniþróunin. Þetta
á ekki hvað sist við í
þróun hljómf lutnings-
tækja. ,/Sterió/í-sam-
stæður líkjast nú æ meir
stjórnborði tölvu frekar
en hljómflutningstækjum
og gæðin fara sívaxandi.
Á sama tíma verður öll
upptökuvinna tækni-
væddari og betri. Það
eina sem ekkert hefur
breyst er hljómplatan
sjálf.
Úr þessu hyggst bandariska
útgáfufyrirtækið C.B.S. bæta
með þvi að innleiða nýja tækni
við gerð hljómplatna, sem þeir
kalla „Mastersound” þessi nýja
vinnsluaðferð er byggð upp á
nákvæmu eftirliti með fram-
leiðslunni á hvaða stigi sem er
og notkun fullkomnustu tækja.
Auk þess innleiða þeir nýja
skurðtækni, sem kölluð er
„Half-speed Mastering”.
En áður en farið er að skýra
þetta nánar út, er best að átta
sig á þvi hvernig hljómplata
verður til.
Tónlist viðkomandi tónlistar-
manns berst inn i stjórnborð
stúdiósins i gegnum hljóðnema.
Tónlistin er tekin upp á segul-
band. Til eru tvær aðferðir við
segulbandsupptökur, „ana-
logue” og „digital”, og er sú
siðarnefnda mun fullkomnari og
betri. Fullunnin segulbandsupp-
taka er kölluð „tape master” og
eftir henni er búin til (skorin)
fyrsta platan, „masterinn”.
Hann er úr sérstakri lakk-
blöndu. Siðan er búin til „metal
master” og „mæðurnar” og þá
er hægt að pressa plötuna fyrir
neytendur.
Mastersound” — kerfið
byggir á þessum „prosess”, þó
með þeirri undantekningu, sem
nú verður gerð grein fyrir.
Venjulega er fyrsti „master-
inn” skorinn á þeim hraða sem
platan kemur til með að vera
spiluð á þ.e. 33 1/3 og segul-
bandið er látið ganga á þeim
hraða sem það gekk á þegar
tónlistin var tekin upp.
Það er hins vegar hægt að láta
öll tæki ganga á hálfum hraða
við skurðin. Þetta gerir alla
vinnu mun erfiðari og krefst
mikillar nákvæmni, en það
verðlaunar sig i gæðum. Allar
„Mastersound” plöturnar eru
pressaðar i V-Þýskalandi i
bestu plötupressu Evrópu og
þær eru pressaðar i þar til gert
plast sem er frábrugðið þvi sem
notað er i venjulegar plötur.
Þær eru siðan merktar og
pakkaðar á sérstakan hátt og
sendar á markaðinn.
Fyrir utan nýjar plötur, sem
sendar eru á markaðinn með
þessum hætti, þá hefur C.B.S.
valið nokkrar gamlar
„klassiskar” plötur og látið
skera þær upp á nýtt og vinna
fyrir „Mastersound” seriuna.
Þar er að finna plötur lista-
manna eins og t.d. Bruce
Springsteen, Simon og Garfun-
kel, Styx, Barbra Streisand,
í kjallaranum
Basement 5 : 1965 — 1980
Þungt rokk og reggar er ekki
við fyrstu heyrn, tónlistar-
blanda sem mikið varið er i. 1
fyrsta lagi er reggae-trommu-
taktur mjög dominerandi og
ekki lfklegur til að falla vel að
gftarleik þeim, sem einkennir
þungt rokk. I öðru lagi er söngur
reggae-söngvara mjög sérstak-
ur og verður að skera sig veru-
lega úr, en ekki falla inn i „há-
vaðann” eins og gerist oft i
þungu rokki. t þriðja lagi hafði
ég það alltaf á tilfinningunni að
þetta væru tónlistarstefnur sem
væru ósamrýmanlegar. En það
er nú einu sinni svo að ekkert er
einhlitt i þessum heimi og sifellt
er hægt að gera nýja hluti.
„Basement 5” afsanna máltæki
nokkuð, sem vinsælt er meðal
tónlistargagnrýnenda, „Að allt
sem gert er i dag, hefur veriö
gert áöur”. Að þvi er undirrit-
aðan varðar er þetta allavega
eitthvað nýtt. Það ætti engan
að undra þó hljómsveitin sé
bresk, eins lifleg og tónlistar-
þróunin er þar og hefur alltaf
verið.
1965- BO
„Basement 5” er fjögurra
manna hljómsveit, sem saman-
stendur af þremur svertingjum
og einum hvitum. Nöfn hljóm-
listarmannanna eru ekki ýkja
flókin, en þeir heita Dennis
Morris, J.R. Richard Dudanski
og Leo. Aö öðru leyti er litið vit-
að um þessa hljómsveit. Þeir
kynna sig hins vegar ágætlega á
þessari plötu sinni hverrar nafn
ég hef ekki hugmynd hvað
stendur fyrir. Þeir náðu eyrum
almennings i Englandi með lagi
Carole King, Michael Jackson,
E.L.O., Billy Joel, Willie Nelson
Supertramp, og fleiri þekkta
popptónlistarmenn, auk þess
sem nokkrar klassiskar plötur
er þar að finna.
Undirritaður átti þess kost að
hlusta á plötu i „Mastersound”
seriunni og það var ekki um að
villast, gæðin eru mun betri.
Hvert eitt og einasta hljóðfæri
sker sig úr og auðvelt er að
imyndasér að maður sé staddur
inn i upptökustúdióinu.
Þetta framtak C.B.S.
minnkar þann mun sem var
orðinn á gæðum hljómflutnings-
tækjanna og hljómplatna. A
meðan við biðum eftir gerbylt-
ingunni sem á eftir að verða i
hljómflutningstækjum með til-
komu „lasergeislatækja” er
þetta skref i áttina að full-
komnum hljómflutnings-
tækjum.
Að lokum er rétt að geta þess
að þrátt fyrir það að þessi
vinnsluaðferð hafi i för með sér
nokkurn aukakostnað þá er
„Mastersound” plata seld á
sama verði, og venjuleg plata.
Steinar h.f. er umboðsaðili
C.B.S. hér á landi.
stuttar erlendar.
sinu „The Last White Christ-
mas”, þar sem þeir sungu m.a.
um stjórnmálaástandið i land-
inu, „England is under female
rule, that’s why we’re turning to
ruddy fools” í laginu gefa þeir
tóninn fyrir plötuna bæði tón-
listarlega séð og hvað textagerð
varðar. Tónlistin er þungt
rokk/reggae i hlutföllunum
60/40 og textarnir eru mjög póli-
tiskir. Sem raunar er það nei-
kvæðasta við plötuna.
Ég er ekki að segja að póli-
tiskir textar eigi ekki rétt á sér
(það eiga þeir svo sannarlega)
heldur hitt að frumleg plata að
öðru leyti skyldi drukkna i
klisjukenndum slagorðum sem
enga þýðingu hafa og eru auk
þess illa samin. Það er allt i lagi
að vera pólitískur i textum sin-
um, ef það hefur einhverja skir-
skotun. Maður fær það hins
vegar á tilfinninguna að þeir séu
aðeins að syngja þessa söngva
og hrópa slagorð, sem öll eru
vinstrisinnuð, af gömlum vana.
Bara til að hreyfa varimar. En
tónlistin er þruma!!
1 Michelle Howard hcitir stúlka nokkur. Bitlarnir gerðu nafn
! hennar ódauðlcgt fyrir u.þ.b. fimmtán árum, þvi eitt af lögum
| þeirra heitir eftir henni. Nú hefur stúlkan lent i slæmum félags-
■ skap þvi að á dögunum hlaut hún skilorðsbundinn dóm fyrir að
| hafa i fórum sinum lítið magn af eiturlyfjum. Hún er dóttir fyrr-
• verandi samstarfsmanns Bitianna, Anthony Howard.
' Bob Dylan hefur nú i fyrsta
! sinn gert undantekningu frá
i annars skilyrðislausri reglu
; sinni að leyfa ekki að leikin séu
i lög eftir sig i sjónvarpsþáttum
; og i kvikmyndum. Sting með-
i limur í „The Police” hefur
; hljóðritaö lagiö „I Shall Be Re-
i leased”
; sem verður titillag sjónvarps-
I kvikmyndar um fangelsismál.
1 Sting, hins vegar, er, að sögn. aö
I kanna tilboð Robcrt Stigwood
um að leika aðalhlutverkið i
kvikmynd, sem gerö vcrður eft-
ir lagi George Harrison, „While
My Guitar Gently Weeps”.
YokoOnocr nýbúin að gefa út iitla plötu, sem hljóðrituö var
stuttu fyrir dauða John Lennon. A henni er lagið „Walking on
Thin Ice” og á bakhliöinni er orðsending frá Yoko til aðdáenda
þeirra hjóna....Sögusagnir magnast enn um það að fyrirhuguð
sé útgáfa LP plötu sem mun innihalda efni sem þau hjónin voru
búin að taka upp áður en dauða Lennons bar að. Að sögn mun
Yoko vera að leggia siðustu hönd á frágang hennar.
Roxy Music sendu nýlega frá J«
sér litla plötu með lagi John .*
Lennon, „Jealous Guy”. Með *.
þessu vilja þeir votta hinum
látna listamanni viröingu sina. *á