Tíminn - 08.10.1981, Side 8

Tíminn - 08.10.1981, Side 8
8 aiimi utgefandi: Framsóknarflokkurinn Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason. Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sig- urður Brynjólfsson. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jóns- son. Ritstjórnarfulltrúí: Oddur V. ólafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon. Umsjónarmaður Helqar-Timans: llluqi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir. Bjarghildur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friðrik Indriðason, Friða Björnsdóttir (Heimilis-Timinn), Halldór Valdimarsson, Heiður Helga- dótlir, Jónas Guðmundsson, Jónas Guðmundsson, Kristinn Hallgrímsson, Kristin Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson (iþróttir), Skafti Jónsson. Útlits- teiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guö- jón Róbert Agústsson, Elin Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteinsdóttir. Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavlk. Simi: 86300. Auglýsingasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verð i lausasölu 5.00. Askriftargjald á mánuði: kr. 85.00-Prentun: Blaðaprent h.f. Er þetta verkefni rfkisstjórnar? Fróðlegt var að lesa hugleiðingar höfundar ; Reykjavikurbréfs Mbl. á sunnudaginn var um atvinnuástandið á Raufarhöfn. Það skýrði svo l glöggt hina raunverulegu afstöðu útgefanda Mbl. ! til atvinnumála i dreifbýlinu. Rétt þykir þvi að birta hér kafla úr þessum hugleiðingum blaðsins: j „Það hefur ekkifarið fram hjá neinum, að frystihúsið á Raufarhöfn á við rekstrarerfiðleika að etja, togarinn liggur bundinn við bryggju og sjómenn og starfsfólk i frystihúsi fá ekki borguð | laun. Jafnframt hafa þau gleðitiðindi borizt með fjölmiðlum, bæði til ibúa á Raufarhöfn og ann- arra, að rikisstjórnin hafi hvað eftir annað setið á fundum og rætt málið, lausn hafi fundist og hjólin fari að snúast bráðlega. En dokum aðeins við. Hvað er hér að gerast? Rikisstjórn íslands situr aftur og aftur á fundum út af rekstrarvanda eins fyrirtækis i fiskiðnaði og útgerð. Er þetta verkefni rikisstjórnar og ráð- herra? Er rikisstjórn til þess kjörin að fjalla um rekstrarvanda einstakra fyrirtækja i landinu?Er þetta hið rétta verksvið ráðherra?” Svo mörg eru orð Mbl. um timaeyðslu ráð- herranna vegna afskipta þeirra af atvinnumálum Raufarhafnar. 1 framhaldi af þessu, er ekki óeðlilegt að rifja upp hvernig atvinnumálum Raufarhafnar var háttað um þessar mundir. Helztu atvinnufyrir- tæki þar voru stöðvuð og lánastofnanir treystu sér ekki til að leysa mál þeirra. Ekki blasti annað við en að hundruð manna yrði að flytja burtu og hverfa frá lifsskilyrðum, sem geta verið mjög sæmileg. Fyrir þjóðfélagið hefði það getað orðið drjúgur baggi að skapa þessu fólki heimili og afkomuskilyrði annars staðar. Samkvæmt markaðslögmáli þeirra Árvakurs- manna,sem stjórna Morgunblaðinu, átti rikis- stjórnin að láta þetta mál afskiptalaust. Markaðskenningarnar segja, að afskekkt byggðalög megi leggjast i rúst, ef þau bjargist ekki án rikisafskipta, og þjóðfélagið eigi ekki að hafa ihlutun um búsetu manna i landinu. Frá sjónarmiði þeirra, sem eru andvigir Árvakursstefnunni, á það að vera eitt aðalverk- efni rikisstjórna að vinna að þvi, að atvinna sé næg um land allt og að landið sé byggt þannig, að gæði þess nýtist sem bezt. Rikisstjórnin á að vaka yfir þvi, að mikilvægir útgerðarstaðir, eins og; Raufarhöfn, nýtist sem bezt, þótt þeir séu af- skekktir. Það á ekki að sinna siður atvinnu- málum þar en i fjölbýlinu. Markaðsstefnan, sem Árvakur boðar, getur verið góð að vissu marki, en hún er komin út i öfgar, þegar það er fordæmt, að rikisstjóm hafi afskipti af málum, þegar atvinnulif stórs byggða- lags hefur stöðvazt og hún er eini aðilinn, sem getur rétt örvandi hönd. Það má vel gera sér grein fyrir, hvernig byggðaskipan væri háttað i landinu, ef Árvakurs- stefnan hefði fengið að ráða undanfama áratugi. Þ.Þ. Fimmtudagur 8. október 1981 Suðurnesin bjóða uppá fjölbreytta at- vinnumöguleika ■ Erfiöleikar 1 útgerö og fisk- vinnslu á Suöurnesjum hafa veriö talsveröir og eru enn og atvinnu- ástand þar allt oröiö ótryggara en áöur var. Uppbygging hefur samt veriö mikil á Jmsum sviöum en ekki haldist nægilega vel i hendur viö atvinnuuppbygginguna. Er þvi úrbóta þörf og er þegar farið aö vinna aö þeim. 1 eftirfarandi viötali gerir Jóhann Einvarösson alþingismaöur grein fyrir vanda- málum Suöurnesjamanna og hugmyndum um lausn hinna erfiðari mála. Jóhann var fyrst spurður hvernig ástandiö væri núna. Atvinnuástand á Suöurnesjum er ekki slæmt i sjálfu sér eins og er. Haustiö er ávallt erfiöasti tim- inn i þessu tilliti vegna hinna hefðbundnu vertiöaskipta. Frystihúsareksturinn hefur veriö mjög erfiöur, og er þaö ekkert einsdæmium Suöumesin. Þaö er svipaö um allt landiö. Tvö stór frystihús i Keflavik hafa tekið upp eingöngu saltfisk- og skreiöarvinnslu og veröur aö segja eins og er, aö ef menn vilja vera sjálfir ábyrgir fyrir sinum rekstri, er erfitt aö stööva slíka þróun, heldur veröa menn aö fylgja þeim markaði sem býöst á hverjum tima. Hins vegar má segja, aö frysti- hús hafa fengið mikla fyrir- greiöshi úr opinberum sjóöum þannig aö þaö eru vissar skyldur sem hvfla á þeim. Núna er mjög erfiöur rekstur á Hraöfrystihúsi Keflavikur, sem er eign kaup- félagsins og er annað tveggja frystihUsa sem eru í gangi i Keflavík nUna og er meö yfir 150 manns f vinnu. Þar veröur aö taka á hlutunum og má ekki drag- ast. Þaö er eins og ekkert fáist aö gert fyrr en allt er komið i greiösluþrot og óefni. Þaö þarf aö endurskoöa þennan rekstur þannig aö hann geti staöiö undir sér. Athuga þarf vel hvaö er aö, hvort um rangt gengi er aö ræöa, hvort þarf aö endurskipuleggja einstök hUs eöa kannski öll. Þessi mál veröur aö taka traustu taki og af fullri alvöru. Sama er náttúrlega meö togaraútgeröina. Þau skip sem keypt hafa veriö á allra siöustu árum hlaöa á sig skuldum vegna gifurlegs fjármagnskostnaðar og er ekki viö aö búast að meöaltog- ari standi undir honum, hvaö sem sagt veröur um þá sem hafa mestan afla. Oli'ukostnaöur á Suöurnesjaflotanum er talsvert hærri en landsmeðaltalið. Þetta eru atriöi sem menn veröa aö taka til endurskoöunar og reyna aö leysa. Bátafloti Suöurnesjamanna er samkvæmt landsmeöaltali lang- . elsti floti á landinu. Um nokkurn tima voru Suöurnesin lokuð fyrir alls kyns lánsfjárútvegun sem aðrir landshlutar nutu. Þetta varö til þess aö kaupa varö not- aöa báta annars staðar aö og fengustþeirekkifyrren fyrri eig- endur töldu timabært aö endur- nýja sin skip. Atvinnulffið fremur einhæft Fiskvinnsla og Utgerð er lang- stærsti atvinnuvegurinn um öll Suöurnes, en þar fyrir utan er at- vinnulifiö fremur einhæft. Miöaö viö aöra landshluta er hlutfalls- tala þeirra sem starfa viö iönaö á Suöurnesjum lægri miöaö viö aöra landshluta, ef undanskilinn er sá iönaöur er fylgir þjónustu viö sjávarútveginn og byggingar- iönaö, sem stendur ágætlega. Þegar núverandi stjórn var mynduö var sett inn i stjórnar- sáttmálann aö gera ætti öflugt átak til atvinnuuppbyggingar á Suöurnesjum. Siöari hluta sum- ars var loks skipuð nefnd þriggja manna sem á aö hafa forgöngu um þetta verk. Auk min eru I nefndinni Geir Gunnarsson al- þingismaöur og formaöur hennar erFinnbogi Björnsson i Gerðum. Nefndin er byrjuð aö starfa og hefur veriö aö ræöa viö atvinnu- málanefndir sveitarfélaganna og forsvarsmenn ýmissa rikisstofn-_ ana sem starfa á þessum vett- vangi. Hver verður árangur nefndarinnar skal ég ekki segja um, en minn skilningur er sá, aö meö þessu ákvæöi i stjórnarsátt- málanum og nefndarskipuninni sé vissulega viöurkennd þörfin á aö gera þarna átak umfram aöra staöi á landinu. 1 raun og veru þýöir þetta sérréttindi fyrir land- svæöiö aö minnsta kosti tima- ,■ bundiö. Ýmis fyrirtæki hjá okkur standa höllum fæti samanboriö viö önnur vegna þess aö þau hafa kannski komist seinna inn 1 Byggðasjóö og þurft að fara meira iaörar fjármagnsstofnanir og þvi þurft aö fá aö sumu leyti dýrara fjármagn til uppbygging- ar, miðað við þaö sem önnur byggöarlög fengu meöan láns- skilyröi voru hagkvæmari hjá Byggðasjóöi en nú eru. Viö í nefndinni höfum sett okk- ur þaö mark aö vera ekki i þvi aö eða bjarga fóllnum vixlum vegna þess aö þaö leysir ekki mál til frambúöar. Viö ætlum aö reyna aö ná fram i dagsljósið hugmynd- um um nýatvinnutækifæri, styðja menn sem hafa slikar hug- myndir, og aðstoða þá með fyrir- greiöslu til aö koma sinum mál- um i framkvæmd. Þetta gildir lika fyrir fyrirtæki sem til eru I dag, og vilja gera endurskipu- lagningu á sinum rekstri meö hagræðingu og aukinni fram- leiöni. Þauviljum viögjarnan aö- stoða. 1 sumum tilfellum veröur kannski aö bjarga rekstrarvanda meðan endurskipulagning fer fram. Ljóst er aö stórátak þarf aö gera til að koma fiskveiöunum og fiskvinnslu i nútimalegt horf og verður lögö áhersla.á það. Mikil ónýtt hitaorka Annaö sem býöur upp á mikla möguleika á Suöurnesjum er nýt ing hitaorkunnar. A Reykjanes- skaganum er næg hitaorka, og er þegar farið að nýta hana til upp- hitunar og orkuframleiðslu. Salt- vinnsla er á byrjunarstigi og gef- ur margháttaöa möguleika á efnaiönaði. Nú liggur fyrir aö rannsaka vel þessi hitasvæöi svo aö ljóst veröi hve mikla orku þau geta gefiö. Mörg af hugsanlegum iönaöar- fvrirtækium burfa á hafnaraö-

x

Tíminn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.