Fréttablaðið - 27.02.2008, Blaðsíða 13

„Góðu fréttirnar eru að þetta
hefur skánað. En um miðjan tí-
unda áratuginn fór yfir helming-
ur hugbúnaðarverkefna 89 pró-
sent fram úr kostnaðaráætlun.
Hvað sem fólk hélt að tiltekið
verkefni ætti að kosta tvöfaldað-
ist kostnaðurinn oftar en ekki,“
segir Ken Rubin, forstjóri fyrir-
tækisins Innolution.
AGILE-AÐFERÐAFRÆÐIN
Ken Rubin er tölvunarfræðing-
ur að mennt. Hann hefur um
árabil kennt á námskeiðum um
svonefnt Agile eða Scrum. Það
gengur út á að auka arðsemi
í hugbúnaðarvinnu. Hugmynd-
in er í stuttu máli að tiltekinn
aðili sé ábyrgur fyrir arðsemi
hugbúnaðarverkefnis allan þró-
unartímann. Þróunartímanum
sé skipt í stutta þætti, stund-
um nokkrar vikur. Í lok hvers
þáttar sé farið yfir kröfugrein-
ingu, hönnun, forritun, prófanir,
skjölun og uppsetningu, en hug-
myndin er svo að viðskiptavinir
geti fengið í hendur prófanleg-
an, eða nothæfan hugbúnað í lok
hvers þáttar. Rubin kom hingað
til lands á dögunum og fjallaði
um þessi mál hjá hugbúnaðar-
fyrirtækinu Spretti.
DREGUR ÚR SÓUN
„Þetta gengur út á að draga úr
sóun,“ segir Ken Rubin. „Við
búum bara til litla búta af hug-
búnaði í einu, í stað þess að ljúka
heilu verkefni í einu. Tökum sem
dæmi að það taki um það bil ár að
ljúka tilteknu verkefni. Við erum
miklu líklegri til að skila við-
skiptavininum góðri afurð sem
virkar, þegar til á að taka, ef við
til dæmis skilum honum bútum
jafn óðum, jafnvel á tveggja
vikna fresti. Þá er hægt að gera
úrbæturnar jafn óðum frekar en
að sitja kannski uppi með ónýta
vöru í lok ársins.
Ken Rubin segir að nauðsyn-
legt sé fyrir hugbúnaðarfyrir-
tæki að vinna mjög náið með við-
skiptavininum. „Í Agile-verkefn-
um vinnur þróunarfólkið mjög
náið með kaupanda vörunnar
allan tímann, og fær viðbrögð
á framgang verkefnisins jafn
óðum.“
„Taki verkefni tvö ár getur
verið mjög fúlt að komast að
því við verklok, að það þurfi
að breyta einhverju, eða jafnvel
byrja á öllu frá grunni.“
ENGAR UPPLÝSINGAR Á FYRSTA
DEGI
„Á fyrsta degi liggja minnstar
upplýsingar fyrir. Fólk hefur þá
minnsta hugmynd um hvernig
hin endanlega vara mun líta út.
Hvers vegna ætti að taka allar
ákvarðanir þá? Það er betra að
taka þær jafn óðum, ákveða
breytingar og svo framvegis.
Þannig má draga úr sóun. Og
hvað er sóun? Það er að smíða
eitthvað sem þarf að breyta, eða
eitthvað sem ekki verður notað.“
Ken Rubin segir sóunina kosta
stórfé. „Það er vegna svona hluta
sem verkefni fara tugi prósenta
fram úr kostnaðaráætlunum.
Fólk telur sig vita hvað það ætlar
að gera, en svo þarf að breyta því
og það kostar peninga. Fólk vill
fá eitthvað ákveðið en það var
ákveðið ári áður en hægt var að
prófa kóðann eða hugbúnaðinn.
Þá þarf kannski að stökkva mán-
uði aftur í tímann til að breyta
einhverju sem hægt hefði verið
að gera jafn óðum. Það er aldrei
hægt að sjá allt fyrir.“
Hann nefnir dæmi úr skýrslu
Standish Group þar sem hugbún-
aðargerð fyrir farangursfæri-
band á flugvellinum í Denver
fór meira en eina milljón Banda-
ríkjadala fram úr áætlun á dag.
Rubin segir að Agile-aðferðin
komi í veg fyrir þetta. „Stund-
um gerum við vitleysur. En þá er
hægt að bregðast við, og kostn-
aðurinn verður minni. Það eru
meiri líkur á því að verkefn-
inu ljúki á réttum tíma og við-
skiptavinurinn fái það sem hann
vildi, auk þess sem það dregur úr
kostnaðinum.“
MILLJARÐAR Á MILLJARÐA OFAN
En hversu mikill er þessi kostn-
aður?
„Ef við tökum verkefni sem
hreinlega þurfti að hætta við þá
erum við að hugsa um hundruð
milljarða Bandaríkjadala, jafn-
vel þúsundir milljarða ef við
tökum allt með, líka glötuð tæki-
færi. Bandarísk stjórnvöld ein
eru ábyrg fyrir gríðarlegri sóun.
Ekki síður stórfyrirtækin. Í
ýmsum verkefnum sem her-
inn hefur staðið fyrir er sóun-
in einnig mikil. Og af hverju er
það? Verkefnin eru mjög stór,
tímafrek og flókin. Þarna eru
margir þættir sem koma saman,
hugbúnaður og vélbúnaður og
svo framvegis.“
Hins vegar segir Rubin að nú
sé breyting á og fólk sé í meira
mæli að vakna til vitundar um
þessa gríðarlegu sóun.
HEFÐBUNDIN ÁÆTLANAGERÐ
Nú er þekkt að bæði kjósendur
eða aðrir sem á endanum greiða
fyrir ýmis verkefni vilja, og fá,
að vita fyrirfram hversu mikið
tiltekið verkefni á að kosta.
Hvort sem þar er um að ræða
byggingar, hugbúnað eða hvað
eina. Hvernig á að rökstyðja það
fyrir kjósendum, til dæmis, að
kostnaðaráætlun, verktími og
fleira liggi ekki fyrir?
„Ég hef alveg trú á því að
hægt sé að birta mat fyrirfram,
en það má líka birta kostnað-
inn á tilteknu bili. Það er ekkert
verra en að birta kostnaðaráætl-
un sem allir vita að aldrei stenst.
Við erum í raun og veru að bæta
raunveruleikanum við áætlana-
gerðina. Tökum dæmi. Ég segir
viðskiptavini að ég hyggist ljúka
tilteknu verkefni á síðasta árs-
fjórðungi. Það er frekar rúmt.
En næst þegar hann spyr og
verkefninu hefur undið fram, þá
get ég sagt að ég ljúki verkefn-
inu í nóvember. Og svo þegar
hann enn spyr, get ég sagst munu
ljúka verkefninu sjöunda nóvem-
ber. Það er algjör vitleysa að ætla
að menn geti gefið nákvæm svör
við því fyrir fram á hvaða degi
menn hyggist ljúka margra ára
verkefnum. Í þessu skiptir miklu
máli að vera í góðum tengslum
við viðskiptavininn, fá viðbrögð
hans á þróun mála, gera breyt-
ingarnar jafn óðum og geta, eftir
því sem á líður, veitt nákvæm-
ari svör.“
Hundruðum milljarða sóað
í bandarískri hugbúnaðargerð
Bandaríski hugbúnaðarfræðingurinn Ken Rubin telur að hundruð milljarða, jafnvel þúsundir, fari forgörðum í bandarískri hugbún-
aðargerð vegna oftrúar á langtímaáætlanir. Kostnaður næstum tvöfaldaðist í yfir helmingi hugbúnaðarverkefna í Bandaríkjunum um
miðjan síðasta áratug. Ingimar Karl Helgason hitti Rubin að máli og heyrði um aðferðafræði sem ætti að stórdraga úr kostnaði við stór
hugbúnaðarverkefni.
KEN RUBIN Telur að aðferðafræði sín við áætlanagerð í stórum hugbúnaðarverkefnum geti sparað milljarða Bandaríkjadala.
MARKAÐURINN/VILHELM
H A U S
MARKAÐURINN 13MIÐVIKUDAGUR 27. FEBRÚAR 2008
Sama viðmiðunaraflamark hefur
verið lagt til um fyrirkomulag
úthafskarfaveiða í ár. Ákvörðun
um þetta var tekin á fundi aðildar-
ríkja Norðaustur-Atlantshafs-
fiskveiðinefndarinnar (NEAFC)
í Kaupmannahöfn fyrr í þessum
mánuði.
Lagt er til sama viðmiðunar-
aflamark og í fyrra, eða um 46
þúsund tonn. Ekki náðist sam-
komulag um heildarstjórnun
veiðanna frekar en á undanförn-
um árum. Aðildarríkin munu því
hvert um sig úthluta kvóta til
eigin skipa eins og verið hefur.
Gert er ráð fyrir að heildar-
úthlutunin verði því samanlagt
nálægt 71.500 tonnum sem er
heldur lægra aflamark en í fyrra.
Ísland mun úthluta sama kvóta
til íslenskra skipa og í fyrra,
eða rúmu 21 þúsund tonni. Skráð
árleg veiði á úthafskarfa á því
svæði sem hér um ræðir hefur
verið um og yfir 80 þúsund tonn
síðustu árin.
Að mati Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna er íslenski
kvótinn um 1,6 milljarða króna
virði náist allur aflinn. Á undan-
förnum árum hefur það verið
nokkrum vandkvæðum bundið.
Íslendingar fá
21 þúsund tonn í karfa
Á TOGVEIÐUM Ekki frekar en fyrri ár tókst
að ná samkomulagi um heildarstjórnun
úthafskarfaveiðanna.
Samtök atvinnulífsins telja að
fjölga þurfi konum í stjórnunar-
stöðum í atvinnulífinu.
Samtökin benda á að aðalfund-
ir og stjórnarkjör séu fram undan
í mörgum fyrirtækjum. Hlut-
fall kvenna í stjórnum stærstu
fyrirtækja landsins sé innan við
tíu prósent. Ljóst sé að þar halli
verulega á konur. Samtökin segja
að hlutur kvenna hafi ekki aukist
á þessum vettvangi, þrátt fyrir
aukna menntun kvenna og um-
ræðu um þessi mál í samfélag-
inu.
Samtökin vekja athygli á lista
yfir 100 konur sem gefa kost á
sér til setu í stjórnum. Hann var
birtur í fjölmiðlum í vikunni. Þá
benda þau jafnframt á að list-
inn sé ekki tæmandi. Konur sem
hafi til að bera víðtæka reynslu
og þekkingu til stjórnarsetu séu
miklu, miklu fleiri.
Samkvæmt könnun Viðskipta-
háskólans á Bifröst fyrir rúmu ári
sat engin kona í stjórn 70 af 100
stærstu fyrirtækjum landsins.
Norðmenn hafa sett lög um
kynjakvóta sem gengu í gildi um
áramótin. Björgvin G. Sigurðsson
viðskiptaráðherra útilokar ekki
sambærilega löggjöf hérlendis.
Norsku lögin eru til skoðunar hjá
ESA, eftirlitsstofnun EFTA.
- ikh
SA vill konur í stjórnir
EIN KONA VIÐ STJÓRNARBORÐIÐ Stjórn Eimskips situr á fundi. Samkvæmt könnun Viðskiptaháskólans á Bifröst sat fyrir rúmu ári
engin kona í stjórnum 70 af 100 stærstu fyrirtækjum landsins.