Fréttablaðið - 11.06.2008, Blaðsíða 4

MARKAÐURINN 11. JÚNÍ 2008 MIÐVIKUDAGUR4
F R É T T I R
Ingimar Karl Helgason
skrifar
„Ég myndi segja að kostnaðurinn
gæti tvöfaldast frá þessu mati og
vel það,“ segir Þórarinn Sveinn
Arnarson, olíusérfræðingur hjá
Orkustofnun.
Í mati sem birt var í skýrslu
iðnaðarráðuneytisins fyrir ári er
meðal annars gert ráð fyrir að
kostnaður við leit eftir olíu og
rannsóknir á Drekasvæði, norð-
austur af landinu, geti numið 26
milljörðum króna.
Þórarinn bendir á að kostnað-
ur við eina holu geti nú numið
150 milljónum Bandaríkjadala.
Það jafngildir ríflega 11 millj-
örðum íslenskra króna. Færey-
ingar hafa nú þegar borað fimm
eða sex holur, án þess að olía hafi
fundist.
Aukinn kostnaður skýrist af
stóraukinni eftirspurn eftir bún-
aði til olíuvinnslu á sjó.
Eins og fram kemur hér á síð-
unni, hafa olíurannsóknir við
strendur Brasilíu, reynst frekar
á borpalla, skip, mannafla og ann-
ars sem þarf til oliuvinnslu.
Þórarinn bendir á að íslenskir
skattgreiðendur eigi ekki eftir að
bera kostnað af leit og rannsókn-
um, heldur olíufélögin sem leita
olíunnar.
Hann segir að Orkustofn-
un hafi fengið fjölmargar fyrir-
spurnir frá olíufélögum um leit
og vinnslu á Drekasvæðinu. Erf-
itt sé að veita þeim svör nú, þar
sem regluverk um skattlagningu
olíugróða liggur ekki fyrir.
Samkvæmt upplýsingum úr
fjármálaráðuneytinu er gert ráð
fyrir að tillögur um það verði
unnar í sumar og lagðar fyrir
ríkis stjórn. Væntanlega komi
fram frumvarp um málið snemma
í haust.
Finnist olía og gas á Dreka-
svæðinu má gera ráð fyrir því
að heildarstofnkostnaðurinn
fari hátt í 700 milljarða króna,
á verðlagi ársins 2005. Stærsti
kostnaðarliðurinn í dæminu yrði
gasleiðsla sem lögð yrði upp að
norðausturlandi og verksmiðja
þar til að breyta gasinu í fljót-
andi form, til útflutnings.
Þrátt fyrir þennan gríðarlega
stofnkostnað er eftir töluverðu
að slægjast. Í sama dæmi er gert
ráð fyrir að tekjur af olíu- og gas-
vinnslu verði sex sinnum meiri
en sem nemur stofnkostnaðinum.
Þá hefur olíuverð hækkað
gríðar lega. Verð á tunnu af hrá-
olíu hefur farið upp undir 140
Bandaríkjadali. Forstjóri Gaz-
prom sagði í gær að verðið kynni
að fara upp í 250 dali.
Viðbúið er að framkvæmdir
við olíuvinnslu undan strönd-
um Brasilíu verði þær dýrustu
í sögunni. Breska ráðgjafar-
fyrirtækið Neftex Petroleum
telur að kostnaður við að sækja
olíu sem þar hefur fundist nemi
um 240 milljörðum Bandaríkja-
dala. Það jafngildir ríflega átján
þúsund milljörðum íslenskra
króna. Á móti eiga þarna að
vera ríkulegar olíulindir. Virði
olíunnar er talið um sex þúsund
milljarðar dala.
Fram kemur í hálffimm-
fréttum greiningardeildar
Kaupþings að framkvæmdirnar
hafi mikil áhrif á olíuiðnaðinn í
heild. Petrobras, brasilíska olíu-
félagið, leiti til fjölmargra aðila
eins og olíufélagsins Exxon. Fé-
lagið hafi þegar leigt fjóra af
hverjum fimm olíuborðpöllum
sem völ er á í heiminum og hafi
pantað fjörutíu borskip og palla.
Yfir fjórtán þúsund verkfræð-
ingar, jarðfræðingar og verka-
menn verði ráðnir til verks.
Áætlað er að hefja vinnslu í
apríl á næsta ári.
Vinnsla á Tupi-svæðinu undan
ströndum Brasilíu er ekki auð-
veld. Olían mun liggja á tíu kíló-
metra dýpi, undir sjó og bergi.
Það eykur kostnað við borun og
vinnslu verulega. - ikh
Dýrustu olíufram-
kvæmdir sögunnar
Olíuvinnsla í Brasilíu tekur upp tæki og búnað
sem annars mætti nota við olíuleit hér við land.
OLÍUNNI DÆLT ÚR SJÓNUM Mikil eftirspurn er eftir olíuborpöllum og öðrum bún-
aði sem nauðsynlegur er til olíuvinnslu á hafi. Það þýðir að olíuleit á Drekasvæði
verður mun dýrari en áður var ætlað.
Lækkun á fasteignaverði mun
vara samfellt næstu þrjú árin í
Bretlandi og mun það lækka um
tæpan helming að raunvirði á
tímabilinu. Þetta er mat breskra
fjármálasérfræðinga. Þeir telja
fasteignaverð ná fyrri hæðum
eftir níu ár.
Fasteignaverð í Bretlandi lækk-
aði um 2,4 prósent á milli mánaða
í maí en það var jafnframt áttundi
mánuðurinn í röð sem það gerðist.
Fasteignaverð á, ásamt verð-
bólgu í Bretlandi og minna lausa-
fé í umferð, stóran þátt í því að
svartsýni hefur aukist mikið þar
í landi upp á síðkastið og hafa
væntingar Breta til efnahagslífs-
ins ekki verið minni í fimm ár.
Breska dagblaðið Guardian segir
að haldi þessi þróun áfram sé útlit
fyrir að fimmtán þúsund fast-
eignasalar missi vinnuna á árinu.
Í skýrslu sem kynnt var í Bret-
landi í síðustu viku kemur fram
að reiknað sé með tíu prósenta
verðlækkun á fasteignaverði á
þessu ári og 10,5 prósenta lækk-
un á næsta ári. Botninum verður
náð eftir þrjú ár og mun verðið
þá hækka á ný. - jab
BRESKA ÞINGHÚSIÐ Óvíst er með verð-
miðann á breska þinghúsinu. Bretar eru
uggandi um þróun á fasteignamarkaði.
Verðlækkun í þrjú ár
Breski stórmarkaðurinn Wool-
worths er hættur að
selja smáskífur á
geisladiskum. Þetta
er í samræmi við
áætlanir stjórn-
enda. Verslunin er
þó ekki með öllu hætt
sölu á tónlist en hún
hleypti af stokkun-
um netverslun með
tónlist í síðustu viku
og geta netviðskipta-
vinir eftir leiðis halað
niður tónlist á staf-
rænu formi frá henni.
Þetta er í rökréttu fram-
haldi af þróun í verslun með
tónlist í Bretlandi síðastliðin ár
en átta milljónir smá-
skífudiska seldist þar í
landi í fyrra samanbor-
ið við 72,6 milljónir laga
sem halað var niður af
netinu, samkvæmt up-
lýsingum vefútgáfu
Retail Week.
Baugur hefur um
nokkurra ára skeið átt
um tíu prósenta hlut
í versluninni í gegn-
um eignarhaldsfélagið
Unity sem það heldur
úti í Bretlandi ásamt
FL Group og breska athafna-
manninum Kevin Stanford. - jab
Hættir í smáskífunum
Samkeppni í olíuleit
stóreykur kostnaðinn
Kostnaður við olíuleit á Drekasvæði verður mun meiri en
gert hefur verið ráð fyrir. Heildarstofnkostnaður við olíu-
vinnslu gæti numið mörg hundruð milljörðum króna.
„Við erum með besta vafrann
fyrir alla. Við viljum bæta hann
og reynum alltaf að gera betur,“
segir Jón S. von Tetzchner, for-
stjóri og annar tveggja stofnenda
norska hugbúnaðarfyrirtækisins
Opera Software.
Ný og endurbætt útgáfa Opera-
vafrans fyrir einkatölvur, sem ber
nafnið Opera 9.5, er væntanleg –
jafnvel í vikunni. Tvö ár eru síðan
síðasta stóra útgáfan leit dags-
ins ljós. Þeir sem ekki geta setið á
strák sínum geta halað niður prufu-
útgáfu (e. beta) á vefsíðu Opera.
Á meðal helstu nýjunga í útgáf-
unni eru samþætt bókamerki og
minnispunktar og leit í eldra rápi
(e. history search) svo fátt eitt sé
nefnt. Þá er hægt að velja hvort
myndir birtast á vefsíðum eður ei
en það hraðar niðurhalinu.
Jón segir léttleikann gera
vafrann afar hentugan fyrir net-
notendur sem búi á svæðum þar
sem nettengingar eru lélegar eða
af skornum skammti, svo sem í
Bangladess og í þróunarlöndun-
um þar sem farsímaútgáfa vafr-
ans hefur notið vinsælda. - jab
JÓN S. VON TETZCHNER Opera-menn
reyna alltaf að gera betur, segir forstjóri
Opera Software. MARKAÐURINN/VILHELM
Nýr Opera-vafri væntanlegur
„Nú um stundir gefst fyrsta tækifærið í hálfa öld
til að setja hertar reglur um starfsemi banka og
fjármálafyrirtækja,” segir Robert Wade, prófess-
or við London School of Economics. Wade hélt er-
indi um fjármálakreppuna í alþjóðlegu samhengi í
Háskóla Íslands.
Wade sagði áhrif fjármálakreppunnar að finna
afar víða og hefðu reglur og samþykktir á borð við
Basel 2 og alþjóðlega reikningsskilastaðla átt að
koma í veg fyrir kreppuna. Það gerðist hins vegar
ekki enda hafi þær einungis gert það að verkum að
fyrirtækin verja hvert annað fyrir áföllum og auka
þannig áhættusækni einastakra fyrirtækja. Hann
telur sömuleiðis að matsfyrirtækin hafi brugðist.
Breyta þurfi regluverki um mat þeirra á fjármála-
gjörningum.
Wade sagði mikilvægt að setja nýjar og strangari
reglur en áður hafi þekkst um fjármálamarkaði.
„Fjármálagjörningar eru vandmeðfarnir, rétt eins
og byssur, áfengi og tóbak,“ sagði hann og benti á að
afleiðingarnar af gáleysislegri notkun gætu verið
slæmar líkt og fólk fyndi nú um stundir. - jab
ROBERT WADE Prófessor við London School of Economics vill
sjá strangar reglur um fjármálagjörninga, svipaðar þeim og við-
hafðar eru um meðferð áfengis og skotvopna. MARKAÐURINN/VALLI
Hömlur á fjármálafyrirtækin
BORGARTÚN LEIGA
ALLAR NÁNARI UPPLÝSINGAR Á SKRIFSTOFU I I I
GLÆSILEGT ATVINNUHÚSNÆÐI MEÐ STÓRKOSTLEGU ÚTSÝNII I I I
Sími 510-3800
Reynir Björnsson, lögg. fasteignasali
Elías Haraldsson, lögg. fasteignasali
Til leigu í Borgartúni annars vegar bjart og skemmtilegt 665 fm
skrifstofuhúsnæði á jarðhæð með mikilli lofthæð, gólfsíðum
gluggum og góðu aðgengi. Hins vegar glæsilega innréttað og
vandað u.þ.b. 350 fm skrifstofuhúsnæði á 4. hæð í sama húsi.
Húsnæðið er frábærlega staðsett við sjávarsíðuna við eina af
mestu umferðaræðum höfuðborgarsvæðisins í þessu ört vaxandi
viðskiptahverfi borgarinnar. Auglýsingagildi hússins er því mjög
sterkt. Falleg fjalla- og sjávarsýn er úr eigninni.
Upplýsingar gefur Elías Haraldsson lfs. í síma 898-2007