Fréttablaðið - 05.02.2009, Blaðsíða 46

30 5. febrúar 2009 FIMMTUDAGUR
menning@frettabladid.is
Þá er komið að því: Sinfón-
íuhljómsveit Íslands flytur
í kvöld hina risavöxnu og
stórfenglegu Turangalîla-
sinfóníu eftir Olivier
Messiaen. Flutningurinn er
stærsti viðburður starfsárs-
ins fullyrða þau en þess er
nú minnst í Háskólabíói að
100 ár eru liðin frá fæðingu
tónskáldsins.
Afmæli hans hefur verið fagn-
að um víða veröld á þessu hausti,
enda fá tónskáld 20. aldar sem
sköpuðu jafn einstæðan og heill-
andi heim í verkum sínum. Í tón-
list Messiaens renna saman áhrif
úr ýmsum áttum: fuglakvak,
munkasöngur, indverskir rytmar
og kaþólsk guðfræði eiga sinn
stað í tónverkinu. Tónleikarnir
eru óvenju viðamiklir þar sem
þrír framúrskarandi einleikar-
ar koma til landsins og spila með
Sinfóníuhjómsveitinni sem verður
í stærra lagi í kvöld. Stjórnandi er
Rumon Gamba, aðalhjómsveitar-
stjóri hljómsveitarinnar.
Þessi magnaða sinfónía er skrif-
uð fyrir hljómsveit og tvo ein-
leikara, og í þetta sinn leika með
hljómsveitinni þau Steven Osborne,
einn fremsti píanisti Bretlands
um þessar mundir, og Cynthia
Millar. Hún leikur á Ondes mar-
tenot, óvenjulegt rafmagnshljóð-
færi sem hefur himneskan hljóm
og Messiaen notaði oft í verkum
sínum. Hljóðfærið er eitt fyrsta
rafmagnshljóðfærið, fundið upp af
Maurice Martenot og er enn notað í
dag meðal annars af Jonny Green-
wood í Radiohead. Þetta sérkenni-
lega hljóðfæri er ekki til á Íslandi
og hefur því verið sérstaklega flutt
til landsins af þessu tilefni. Það
átti sér eftirkomendur í moognum
og mellótróninu sem eru fágætir
gripir eins og ondes martenot.
Heiti sinfóníunnar, Turangalîla,
er fengið úr sanskrít og hefur fjöl-
þætta merkingu. Lîla þýðir leik-
ur, og í inngangi sínum að verkinu
kveðst Messiaen hafa túlkað orðið
sem „áhrif guðdómsins á alheim-
inn, leikur sköpunar, eyðingar, end-
ursköpunar, leikur lífs og dauða“.
Lîla hefur auk þess aðra merkingu:
ást. Turanga er hreyfing, rytmi;
tíminn sem flæðir eins og sand-
korn í stundaglasi. Turangalîla er
því fyrst og fremst ástarsöngur:
óður til gleðinnar, tímans, hreyf-
ingarinnar, lífs og dauða.
Á tónleikunum verður einnig
frumfluttur flautukonsertinn Flut-
ter eftir Þuríði Jónsdóttur, en hann
er saminn sérstaklega í tilefni ald-
arafmælis Messiaen og tileinkað-
ur minningu hans. Einleikari er
Mario Caroli, sem hefur getið sér
frábært orð fyrir flutning sinn á
nútímatónlist. pbb@frettabladid.is
STÓRVIRKI FLUTT Í KVÖLD
TÓNLIST Besta band í landinu við æfingar á stórvirkinu í gær. MYND FRÉTTABLAÐIÐ/
Tónleikaröðin sem kennd er við
Von, félagsheimili SÁÁ, heldur
áfram og verða tónleikar vikunn-
ar endurteknir að þessu sinni.
Nína Margrét Grímsdóttir er list-
rænn stjórnandi tónleikanna og
hefur fengið til liðs við sig þjóð-
þekkta tónlistar-
menn í metnað-
arfulla dagskrá.
Í dag koma
þau Áshildur
Haraldsdótt-
ir flautuleikari,
Peter Maté píanó-
leikari og Gunnar
Kvaran sell-
óleikari
fram. Tón-
leikarn-
ir verða
í dag í
Gerðu-
bergi kl.
12.15 og
verða
endurteknir í Von á föstudaginn,
6. febrúar. Þau flytja verk eftir
Couperin, Beethoven, Rakhmani-
noff og Weber.
Klassík í hádeginu er tónleika-
röð sem haldin er í Gerðubergi
og Von frá október 2008 og fram í
mars 2009. Nína Margrét Gríms-
dóttir píanóleikari stendur fyrir
verkefninu í samstarfi við Gerðu-
berg og SÁÁ. Menningarmiðstöð-
in er til húsa við Gerðuberg 3-5 í
Breiðholti og Von, hús SÁÁ, er við
Efstaleiti 7 í Reykjavík. - pbb
Tónleika-
röðin Von
ÁSHILDUR HARALDSDÓTTIR
Fyrstu tónleikar ársins í hádegistón-
leikaröð Hafnarborgar bjóða upp á
breska barítóninn Alex Ashworth.
Á dagskrá verða þekktustu barítón-
aríurnar úr óperum eftir Mozart, Don-
izetti, Wagner og Bizet. Tónleikarnir
standa yfir í um hálfa klukkustund og
eru hugsaðir sem tækifæri fyrir fólk
til að njóta góðrar tónlistar í hádegis-
hléi. Tónleikarnir eru í boði Hafnar-
borgar, Antonía Hevesi píanóleikari
leikur undir en hún er listrænn stjórnandi raðarinnar.
Febrúarsýning Íslenska dans-
flokksins er að jafnaði einn
stærsti dansviðburður ársins. Þá
er að jafnaði frumsýnt verk og að
þessu sinni er það samstarfsverk-
efni, þróað í samvinnu danshöf-
unda og tónlistarmanna. Lofar Íd
miklu sjónarspili danslistar, tón-
listar, lýsingar, búninga og sviðs-
myndar.
Danshöfundarnir eru þau Katrín
Hall, listrænn stjórnandi Íslenska
dansflokksins, Cameron Cor-
bett og Peter Anderson sem eru
báðir dansarar hjá flokknum og
hafa að auki lagt fyrir sig dans-
smíð í styttri verkum en sýning-
in í kvöld tekur um klukkustund í
flutningi. Þrír valinkunnir tónlist-
armenn komu til liðs við Íslenska
dansflokksins fyrir þetta verkefni
með nýtt frumsamið efni sem þeir
þróuðu í sköpunarferli með flokkn-
um og danshöfundum: drymbillinn
Sigtryggur Baldursson, Pétur Ben,
gítarleikari og tónsmiður, og Frank
Hall, gítarleikari úr hljómsveitinni
Ske. Þeir stíga á svið og taka þátt
í sýningunni, kalla fram kröftuga
stemningu með takföstum trumbu-
slætti og fallegum hráum rokk-
tónum sem geta breyst úr mús í
móhíkana á augabragði.
Búningar Filippíu Elísdóttur
og Agnesku Baranowska vísa til
fortíðar, nútíðar og framtíðar og
á sviðinu munu birtast hetjur lið-
inna alda sem og dagsins í dag.
Lýsing og sviðsmynd Aðalsteins
Stefánssonar setur svo umgjörð-
ina, sem er stílhrein og gljáandi en
samtímis gróf og ber, en að þessu
sinni er lagt í smíði leikmyndar
sem er jafnan sparsamlega hugs-
uð í rekstri flokksins.
Sýningar verða næstu sunnu-
daga. - pbb
Vertu velkominn heim
LEIKLIST Stórsýning haustsins hjá
Íslenska dansflokknum er unnin í nánu
samstarfi tónlistarmanna, dansara og
danshöfunda. MYND ÍD/GOLLI
Vegna fjölda áskoranna endurtökum
við stórafmælisdansleikinn
föstudags- og laugardagskvöld.
Helgin
6. og 7.
febrúar
Ráðstefnusalir og fundaherbergi
Í Gerðubergi er frábær aðstaða fyrir ráðstefnur, fundi,
námskeið og veislur. Salir og fundarherbergi fyrir
8-120 manns. Fjölbreyttur tækjabúnaður er til staðar
Sýningarnar eru opnar virka daga frá 11-17 og um helgar frá 13-16
Leiðsögn fyrir hópa. Netfang: gerduberg@reykjavik.is s. 575 7700
Gerðubergi 3-5 ı 111 Reykjavík ı Sími 575 7700 ı www.gerduberg.is
EFRI HÆÐ: Heyrðist eins og harpan væri að gráta
NEÐRI HÆÐ: Þetta vilja börnin sjá
BOGINN: Úr högum og heimahögum
5. febrúar kl. 12:15
Klassík í hádeginu
Áshildur Haraldsdóttir, flauta, Gunnar Kvaran, selló
og Nína Margrét Grímsdóttir, píanó
Sýningar:
6. febrúar kl. 20 ı Félagsfundur
Kvæðamannafélagið Iðunn
Þorratengt efni, flytjendur m.a. Sigurður dýralæknir og
Hilmar Örn alsherjargoði. Litla hagyrðingamótið er á sínum stað
Allir velkomnir
Þjóðleikhúsið
Miðasala í síma 551 1200 og á www.leikhusid.is
Hart í bak
Jökull Jakobsson
Hrífandi verk sem snertir okkur öll
EB, FBL
fös. 6/2 örfá sæti laus
sun. 7/2 örfá sæti laus
Sýningum lýkur í mars
Sumarljós
Jón Kalman Stefánsson
leikgerð og leikstjórn Hilmar Jónsson
Hrífandi, einlæg og æsandi sýning
sun. 8/2 örfá sæti laus
sun. 15/2 örfá sæti laus, síðasta sýning
Kardemommu-
bærinn
Thorbjörn Egner
Frumsýning 21. febrúar
Miðasala í fullum gangi!
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Heiður
Joanna Murray-Smith
Drepur girndin ástina?
JVJ, DV
lau. 7/2 örfá sæti laus
lau. 14/2 örfá sæti laus
Sýningum lýkur 28/2
Skoppa
og Skrítla
snúa aftur í febrúar!
Minnum á Samstöðukortin