Tíminn - 02.02.1984, Blaðsíða 4

HMMTUDAGUR 2. FEBRÚAR 19tW
■ Kvikmyndahátíð 1984 hefst
laugardaginn 4. febrúar og stendur
til 12. febrúar. Hátíðin verður sett i
Haskolabíoi kl. 14.00 með frum-
sýningu kvikmyndarinnar Hrafninn
flýgur, eftir Hrafn Gunnlaugsson,
en sýningar á öðrum myndum verða
í Regnboganum. Á hátíðinni verða
sýndar 35 erlendar myndir frá 14
þjóðlöndum en einnig verða 14 is-
lenskar kvikmyndir endursýndar,
einu sinni hver mynd.
Á hátíðinni her mest á bandarískum
og spænskum kvikmyndum. Fulltrúar
bandarísku kvikmyndanna eru leikstjór-
arnir John Waters og John Cassavctes
cn þeir eru báðir sjálfstæðir framleiðend-
ur sinna mynda og viöurkenndir snilling-
ar þó á ólíkan hátt sé. Sjö spænskar
kvikmyndir verða sýndar á hátíðinni,
flestar eftir leikstjórann Jósé Luis Garci,
þ.á m. mynd hans Volver a Empzer, en
sú mynd fékk Óskarsverðlaunin fyrir
bestu erlendu kvikmynd 1982, fyrst
spænskra kvikmynda. Hérá eftirverður
fjallað um helstu kvikmyndir hátíðarinn-
ar og leikstjóra þeirra.
John Waters
Kvikmyndir John Waters eru óvenju-
legar um margt enda hefur hann sjálfur
sagt að hann reyni að ganga svo fram af
fólki að því ofbjóði ekki lengur heldur
verði skemmt. Þetta eru orð að sönnu
því myndir Waters eru í meira lagi
yfirgengilegar og besta dæmið um það er
aðalleikarinn í flestum myndum Waters,
150 kílóa kynskiptingur sem gengur
undir nafninu Divine og er „líklega
fegursta kona heims" að sögn Waters.
Þrjár mynda Waters verða sýndar á
hátíðinni og sú elsta er Pink Flamengos,
sem frumsýnd var árið 1972. Henni var
af gagnrýnendum líkt við Andalúsíu-
hundinn eftir Bunuel og fékk þá dóma í
tímariti Andy Warhols að hún væri ein
sjúklegasta mynd sem gerð hefði verið -
og jafnframt ein sú fyndnasta. í stórum
dráttum fjallar myndin um tvær fjöl-
skyldur sem keppa um titilinn, „The
Filthiest People Alive" (mesta skítapakk
heims), og eru fá meðöl spöruð í þeirri
baráttu.
Önnur mynd Waters sem sýnd verður
á hátíðinni er Female Trouble. Hana
gerði Waters undir áhrifum frá morði
Carles Manson og félaga hans á leikkon-
unni Sharon Tate, og er myndin raunar
tileinkuð einum úr hópi Mansons, Tex
Watson. Myndin rekur sögu nætur-
klúbbsöngkonu sem verður fræg eftir að
hún tekur upp skammbyssu í miðju
skemmtiatriði sínu og skýtur áhorfendur
til bana.
Þriðja mynd Waters á hátíðinni er
Desperate Living. Gerist myndin í Mort-
ville, afdrepi fyrir misindismenn, sem
stjórnað er af Charlotte drottningu. í
lokin verður bylting í Mortville og
drottningin ergrilluð meðepli í munnin-
um og étin.
John Waters kemur sjálfur hingað til
lands vegna kvikmyndahátíðarinnar og
flytur fyrirlestur sem sjálfsagt verður
forvitnilegur áheyrnar.
John Cassavetes
Myndir Cassavetes sverja sig frentur í
ætt evrópskra kvikmynda en þeirra
amerísku hvað varðar efnistök og
stílbrögð, og eru oft torskildar. Þær
fjalla yfírleitt um innri baráttuog sálræna
erfiðleika sem gjarnan herja á amerísku
millistéttina. í myndunum vita persónur
Cassavetes ekki sjálfar hvernig þær eiga
að bregðast við ýmsum aðstæðum og
áföllum og þá því síður áhorfandinn,
enda segir Cassavetes sjálfur að áhorf-
andinn verði að vera eins ringlaður og
óákveðinn og söguhetjan ef hann á að
geta skilið tilfinningar söguhetjunnar
fullkomlega.
íslensk kvikmyndahús hafa stöku
sinnum tekið myndir Cassavetes til sýn-
■ Querelle er síðasta mynd Fassbinders en hann lést árið 1982. Querelle verður sýnd á Kvilunyndahátíð auk
heimildarmyndar um gerð Querelle.
■ Hvort þetta er gestur á amerísku
hóteli í Frakklandi skai ósagt látið en
myndin er úr kvikmyndinni Ameríska
hótelið sem þau Cathrine Deneuve og
Patrick Dewaere leika aðalhlutverk í.
Sú yngsta þeirra er Volver a empezar,
Að byrja aftur, sem fékk Óscarsverð-
launin sem besta erlenda kvikmyndin
1982. Myndin fjallar um mann prófessor
við háskóla í Bandaríkjunum sem fær
Nóbelsverðlaun íbókmenntum. Prófess-
orinn er Spánverji og eftir verðlaunaaf-
hendinguna í Stokkhólmi heimsækir
hann æskuslóðir sínar og þá rifjast upp
fyrir honum minningar.
Aðrar myndir eftir Garci sem sýndar
eru á hátíðinni eru Solos en la Madrug-
ada, El Crack og El Crack Dos.
Þá eru einnig sýndar kvikmyndirnar
Valentína, eftir Antonio José Betancor,
El Sur, eða Suðrið, eftir Victor Erice og
Vestida De Azul eftir Gimenez-Rico.
Frakkland
Sex franskar myndir verða sýndar á
hátíðinni. Sú forvitnilegasta er vaflaust
Áhættuþóknun, Le prix du danger, eftir
Yves Boisset, en Boisset verður einn af
gestum Kvikmyndahátíðarinnar. Mynd-
in er öðrum þræði sakamálamynd um
mann sem fellst á að taka þátt í
sjónvarpsleik þar sem hann á að komast
undan 5 morðingjum sem settir hafa
verið honum til höfuðs. Leikurinn þróast
síðan á aðrar brautir en maðurinn hafði
gert ráð fyrir í upphafi. Myndin er ádeila
á franska sjónvarpið og vakti mikið
umtal þegar hún var sýnd árið 1982.
Jacques Demy er þekktur fyrir dans
■ Úr kvikmyndinni Eldskím.
ingar, þ.a.m. Konu undir áhrifum, sem
Háskólabíó sýndi fyrir nokkrum árum.
Þessi mynd er meðal mynda Cassavetes
á Kvikmyndahátíðinni. Aðalhlutverkið
leikur Gena Rowlands, en hún cr eigin-
kona Cassavetes og leikur í flestum hans
myndum. Kona undir áhrifum var frum-
sýnd árið 1975 og fjallar um ameríska
húsmóður sem á við geðræn vandamál
að stríða. Styrkur myndarinnar felst
öðru fremur í frábærri túlkun Rowlands
á örvæntingu húsmóðurinnar sem háir
baráttu við tilfinningar sínar í umhverfi
sem hún skilur aðeins að litlu leyti.
Önnur mynd Cassavetes er Frumsýn-
ing, sem fjallar um leikkonu sem er að
æfa upp erfitt hlutverk í leikriti á
Broadway, þegar hún verður vitni að
því er aðdáandi hennar ferst í slysi. Þessi
atburður verur til þess að leikkonan sér
líf sitt í nýju ljósi.
Aðrar amerískar
myndir
Einn gestur Kvikmyndahátíðarinnar
er leikstjórinn John Hofsiss og mun
hann flytja hér fyrirlestur. Hofsiss er
þekktur sviðsleikstjóri og stjórnaði m.a.
Fílamanninum á Broadway, sem David
Bowie lék aðalhlutverk í. Hofsiss hefur
meðferðis mynd sína Darraðardans sem
byggð er á sjálfsævisögu kvikmynda-
framleiðandans Barböru Gordon.
Myndin lýsir baráttu Gordon við „eitur-
lyfið" valíum. og vakti sýning hennar
miklar deilur um lyfið og áhrif þess og
stuðlaði að því að herða eftirlit með
útgáfu lyfseðla á örvandi og deyfandi lyf.
Aðalhlutverk leikur hin þekkta leikkona
Jill Clayburg, sem íslenskir kvikmynda-
unnendur ættu að kannast við úr fjöl-
mörgum myndum.
Frá Bandaríkjunum koma einnig
ntyndirnar Eldskírn og Fljótandi himinn.
Eldskírn er eftir Lizzie Borgen og er
eldheit kvenréttindabaráttumynd um
stofnun kvenréttindasamtaka eftir þjóð-
félagsbyltingu í Bandaríkjunum sem
smátt og smátt breytast í stóra og öfluga
alheimskeðju kvenréttindabaráttufólks.
Fljótandi himinn er eftir Slava Tuker-
man sem dregur upp, þrátt fyrir gáska og
gaman sem einkennir myndina, dökka
mynd af Bandaríkjunum þar sem eitur-
lyfjaneysla og hverskyns úrkynjun ræður
ríkjum að mati höfunda myndarinnar.
Myndin er mjög óvenjuleg og frumlega
gerð og mun varla falla að smekk
siðavandra.
Jósé Luis Garci
Eftir að lýðræði var endurvakið á
Spáni má segja að bylting hafi orðið í
spænskri kvikmyndagcrð. Einna kunn-
astur spænskra leikstjóra er vafalaust
Carlos Saura. Ekki tókst að fá myndir
eftir hann á Kvikmyndahátíð að þessu
sinni en í stað þess eru fjórar myndir
eftir Jósé Luis Garci.
Kvikmyndahátíd 1984 hefst á laugardaginn:
MEST BER A BANDARfSKUM
OG SPÆNSKUM KVIKMVNDUM
ogsöngvamyndirsínar, þ.a.m. Regnhlíf-
arnar í Cherbourg. Á kvikmyndahátíð
verður síðasta mynd hans, Herbergi úti
í bær, Une Chambre en ville, sýnd. í
myndinni fléttast ástarsaga verkfalli í
Nantes árið 1955.
Aðrar myndir franskar eru Ameríku-
hótelið, Hotel des Ameriques, eftir
André Techiné en þar eru aðalhluterk í
höndum Cathrine Deneuve og Patrick
Dewaere, en Patrick framdi sjálfsmorð
fyrir rúmu ári eins og frægt varð; Ban-
vænt sumar, LÉte Meurtrier, eftir Jean
Bccker; Alla nóttina, Toute une nuit,
eftir Chantal Akerman, og loks Örlög
Júlíu, Le destin de Juliette, eftir Aline
Issermann.
Querelie
Síðasta mynd þýska leikstjórans Rein-
er Werner Fassbinder, sem lést 1982,
verður tekin til sýningar á Kvikmynda-
hátíðinni. MyndinnefnistQuerelleoger
gerð 1982 og byggir á erótískri samkyn-
hneigðri sögu eftir Jean Genet. Aðal-
hlutverk er í höndum Brad Davis sem
kunnur er úr myndinni Miðnæturhrað-
lestin.
Þá verður einnig sýnd myndin Gald-
ramaðurinn frá Babylon eftir Dieter
Schidor, sem er heimildarmynd um gerð
Querelle. Þar er talað við aðalleikara
myndarinnar og fylgst með gerð hennar
sem þótti nokkuð óvenjuleg miðað við
aðrar myndir Fassbinders.
Norðurlöndin
Kvikmyndir frá Norðurlöndunum eiga
sinn fasta sess á Kvikmyndahátíð. Að
þessu sinni verða tvær sænskar myndir á
dagskrá: Leyndarmál, Hemligheten, eft-
ir Reiner Hartleb og Staffan Lindqvist;
og Lífsþróttur, Mot at leva, eftir Ingela
Romare. Þessar myndir eru ólíkar um
efnisval; Leyndarmál er ástarsaga 25 ára
rokksöngvara og 16 ára stúlku og fjallar
um þröskuld fullorðinsáranna á hressi-
legan hátt. Lífsþróttur fjallar um 24 ára
konu sem er að deyja úr krabbameini og
áhrif sem það hefur á vinkónu hennar.
Frá Finnlandi kemur myndin Jón eftir
Jaakko Pihalá en þessi mynd hefur vakið
einna mesta athygli finnskra mynda á
síðustu árum. Frá Danmörku kemur
síðan myndin, Sagan af Kim Skóv, eftir
Hans-Henrik Jörgensen, og fjallar hún
um 13 ára gamlan dreng sem flyst til
borgarinnar, og aðlögunarvandamál
hans.
Aðrar Evrópskar mynd-
ir
Frá Bretlandi kemur myndin Tciknar-
inn, The Draughtsman’s Contract, eftir
Peter Greeaway. Myndin gerist árið
1694 og segir frá manni sem ferðast á
milli landsetra og teiknar fyrir gjald.
Hann nýtur lífsins og lendir í ævintýrum
sem reynast alvarlegri en hann óraði
fyrir. Myndin er nokkuð sérstæð og
spennandi á óvenjulegan hátt.
Þá verður einnig sýnd hollenska
myndin Vatnsbragð, De Smaak van
Water, eftir Orlow Seunke, sem fékk
Guliljónið á Feneyjahátíðinni 1982.
Til að auka fjölbreytnina verða sýndar
myndir frá Sovétríkjunum, Kína, Ind-
landi; Filipseyjum og Kanada.
Kanadíska myndin heitir Bragðarefur-
inn, The Gary Fox, og er eftir Philip
Borsos. Hún fjallar á kíminn hátt um
þjóðvegaræningjann Bill Miner sem
uppi var á seinni hluta 19. aldar og fyrri
hluta þeirrar 20.
Kínverska myndin heitir. Minningar
mínar um gömlu Peking, eftir Wu Yi-
gong en þessi kvikmynd hefur yakið
mesta athygli þeirra kínversku mynda
sem gerðar hafa verið á síðustu árum.
Frá Indlandi kemur myndin Afgreitt
mál, eftir Mrinal Sen og frá Eilipseyjum
myndin Bona eftir Lino Brocka sem er
fremsti kvikmyndahöfundur á Filipseyj-
um. Sovéska myndin heitir Brautarstöð
fyrir bæði, eftir Eldor Retzanov. Þetta
er gamanmynd, með ástarsöguívafi.
Kvikmyndahátíðirnar í Reykjavík
hafa öðlast fastan sess í menningarlífi
íslendinga og þessi kvikmyndahátíð er
enginn eftirbátur þeirra fyrri hvað varðar
fjölbreytni og myndaval. Aðsókn að
fyrri hátíðum hefur sannað að Kvik-
myndahátíð á rétt á sér og sjálfsagt finna
allir kvikmyndaunnendur eitthvað við
sitt hæfi í Regnboganum í næstu viku ef
tekið er mið af þeirri upptalningu sem
gerð var hér að framan. GSH