Tíminn - 26.08.1987, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 26. ágúst 1987
Tíminn 5
Um 12% hækkun á lágmarkslífeyri elli- og örorkulífeyrisþega
Tekjur I íf ey r isþega
meiri en talið var
„Jú kannski kom þetta svolítið á óvart, en ég lýsi ánægju minni yfir að lífeyrisþegar skuli bera betur settir eii
talið var,“ sagði Guðmundur Bjarnason, heilbrigðis- og tryggingaráðherra á fréttamannafundi í gær, þar sem
hann kynnti ráðstafanir til að bæta hag elli- og örorkulífeyrisþega frá 1. september n.k. 'nmamynd pjéiur
Einstæðir lífeyrisþegar (sem búa
einir) er hafa lægri lífeyri sér til
framfærslu en sem nemur lág-
markslaunum í landinu, 28.300 kr.
á mánuði, reyndust þegar að var
gáð miklu færri en áætlað hafði ver-
ið við gerð stjórnarsáttmálans á
dögunum -eða um einn af hverjum
tíu í þessum hópi. Viðbótarkostn-
aður ríkissjóðs til að tryggja að
enginn úr þessum hópi hafi lág-
markslífeyri undir lágmarkslaun-
um reyndist aðeins um 16-17 millj.
kr. af þeim 90 milljónum sem áætl-
að hafði verið að það mundi kosta
til áramóta.
Til viðbótar hefur verið ákveðið
að verja nær 58 milljónum króna til
hækkunar á tekjutryggingu hjóna,
sem tryggir þeim um 40 þús. króna
lágmarkslífeyri á mánuði. Þessar
hækkanir leiða til um 12% hækk-
unar lágmarkslífeyris frá 1. sept-
ember, bæði hjá hjónum og ein-
staklingum sem eru einir um sinn
heimilisrekstur.
Lágmarkslífeyrir 28.300
Heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra, Guðmundur Bjarnason,
kynnti í gær þær ráðstafanir sem
gerðar hafa verið til þess að bæta
kjör elli- og örorkulífeyrisþega, í
samræmi við stjórnarsáttmálann. í
þeim ráðstöfunum sagði hann fel-
ast að frá næstu mánaðamótum
muni lang stærsti hluti elli- og ör-
orkulífeyrisþega verða með lífeyri
um eða yfir lágmarkslaunum.
Um 3 þúsund króna
hækkun á heimilisuppbót
Frá 1. september á lífeyrisþegum
sem búa einir að vera tryggður lág-
markslífeyrir sem svarar til lág-
markslauna, 28.300 kr. sem fyrr
segir. Er þá átt við samanlagðar
greiðslur frá tryggingastofnun, líf-
eyrissjóðum og aðrar tekjur. Frá
1. júní hefur lífeyrir, óskert tekju-
trygging og óskert heimilisuppbót
til þessa hóps numið samtals 25.222
krónum á mánuði. Frá 1. septemb-
er mun óskert heimilisuppbót
hækka úr 4.475 kr. í 7.553 kr. á
mánuði og heildarupphæðin því í
28.300 kr. í ljós kom að aðeins
þurfti að hækka heimilisuppbótina
hjá rúmlega 1 þús. einstaklingum
til þess að ná lágmarkslaunamark-
inu.
Og 4.000 kr. hækkun
á tekjutryggingu hjóna
Óskert tekjutrygging hjóna
hvors um sig hefur að undanförnu
numið um 85% af tekjutryggingu
einstaklinga, eða 11.129 kr. frá 1.
júní s.l. Frá 1. september hækkar
hún í 13.166 kr., eða í sömu upp-
hæð og til einstaklinga. Lágmark-
slífeyrir hjóna sem bæði njóta
óskertrar tekjutryggingar hækkar
þar með úr 35.904 kr. í 39.978
krónur á mánuði.
Uppbót fyrir illa stadda sem
búa á heimili hjá/með öðrum
Enn er þó eftir nokkur hópur
sem ekki nýtur framangreindra
hækkana, þ.e. einstaklingar sem
njóta fjárhagslegs hagræðis af sam-
býli við aðra og fá því ekki greidda
heimilisuppbót. Þeirra lífeyrir og
tekjutrygging verða óbreytt, eða
samtals 20.747 kr. á mánuði. Heil-
brigðis- og tryggingaráðherra hefur
því óskað eftir því við Trygginga-
stofnun að hún greiði, samkvæmt
heimild í lögum frá 1971, uppbót á
lífeyri þeirra einstaklinga úr fram-
angreindum hópi sem enn eru með
bætur og laun undir lágmarkslaun-
um og sýnt þykir að ekki komist af
án frekari aðstoðar. Talið er að
þetta geti átt við um á bilinu 300-
500 einstaklinga.
Innan við þriðjungur ein-
staklinga með heimilisuppbót
Einstaklingar sem fengu greidd-
an elli- eða örorkulífeyri árið 1985
vorú samtals um 16.400 talsins, og
hjón um 3.800, eða alls um 24 þús-
und manns (u.þ.b. 10. hver íslend-
ingur). Af þessum 24 þús. manns
voru um 17.400 senr fengu greidda
tekjutryggingu. Af einstaklingun-
um voru um 5.100 manns, eða inn-
an við þriðjungurinn, sem höfðu
það lágar tekjur að þeir feng einnig
greidda heimilisuppbót, sam-
kvæmt skýrslum Tryggingastofn-
unar.
Tekjutrygging hjóna
fellur fyrst niður við
74 þús. kr. mánaðartekjur
Full tekjutrygginggreiðist til ein-
staklinga sem ekki hafa yfir 94.800
kr. aðrar tekjur á ári en bætur al-
mannatrygginga og hjóna sem ekki
hafa yfir 132.700 kr. aðrar tekjur.
Tekjur þar umfram skerða tekjutr-
ygginguna um 45% af því sem um-
fram er, þannig að hún fellur alveg
niður hafi einstaklingur yfir 446
þús. og hjón um 726 þús. kr. um-
fram lífeyri almannatrygginga.
Einstaklingur getur því haft tæpar
45 þús. kr. á mánuði og hjón um 74
þús. á rnánuði samtals í lífeyri og
laun áður en tekjutryggingin fellur
að fullu niður. Sömu skerðingará-
kvæði gilda um heimilisuppbótina.
Vakin skal athygli á að aldraðir
og öryrkjar þurfa að sækja um þær
bætur sem hér um ræðir, þ.e.
tekjutryggingu, heimilisuppbót og
uppbót á lífeyri, til Tryggingastofn-
unar eða umboðsmanna hennar úti
á landi. -HEI
Fjallalax hf. á Hallkellshólum:
Stærsta seiðaeldis-
stöð á Norðurlöndum
\
Fjallalax hf. sem mun vera ein
stærsta seiðaeldisstöð á Norðurlönd-
um var vígð á laugardag. Stöðin sem
á að geta framleitt 1,5 til 1,7 milljón
seiða af 50 gramma stærð á ári er að
Hallkellshólum í Grímsnesi. Það er
Gísli Hendrikssonar ásamt fjöl-
skyldu sem á 51% eignarhlut í
stöðinni, en Seafood development
sem eru norskir aðilar eiga 49%..
Fjallalax hf. hefur byggt 2400
fermetra seiðaeldishús og eru í því
116 startfóðurker 2x2 metrar að
stærð og 36 eldisker 4x4 metrar að
stærð. Þá er verið að setja upp 25 til
30 útiker sem verða 9 metrar á
breidd. Stofnkostnaður mun vera
um 120 milljónir.
Gísli Hendriksson sagði að fisk-
eldisstöðin hefði nú um 400 sek-
úndulítra af sjálfrennandi köldu
vatni og væru lindir fyrir neðan
stöðina þannig að hægt væri að bæta
við með dælingum. Heitt vatn væri á
staðnum og stæði til að bora eftir
meiru enda mikill hiti í jörðu á
þessum slóðum.
Gísli sagðist gera ráð fyrir 12 til 14
mönnum í vinnu þegar stöðin yrði
komin í fullt gang síðari hluta vetrar.
Taldi hann stöðina geysilega lyfti-
stöng fyrir byggðalagið. Fyrirtækið
ætti eftir að koma til að borga
fasteignagjöld til sveitarfélagsins,
auk þess sem útsvör skiluðu sér í
hreppssjóð. Gísli sagði hreppinn
hafa verið afar hliðhollan fyrirtæk-
inu og gefið eftir aðstöðugjöld í þrjú
ár.
Að sögn Gísla er ætlunin að selja
seiðin bæði á innanlandsmarkað og
til útflutnings. Kaupendur væru
tryggir og væri búið að selja um 60
þúsund seiði úr stöðinni nú þegar.
Sagðist Gísli bjartsýnn á framtíð
eldisstöðvarinnar og sagði íslenskt
fiskeldi eiga sér trygga framtíð svo
fremi sem sjúkdómar yllu ekki stór-
tjóni. -HM
Nýja fiskeldisstöðin að Hallkcllshól-
um í Grímsnesi.
Gísli Hendríksson hjá Fjallalaxi hf.