Tíminn - 26.08.1987, Síða 14
14 Tíminn
Miðvikudagur 26. ágúst 1987
Ingólfur Davíðsson:
Blómin og kvenfólkið
Svipmyndir frá Húsmæðrakennaraskólanum
í grasaskoðun á Lausarvalni 1945
og 1947.
Augun bláu, augun bláu
blídu mér tjú.
augun dökku, augun dökku
dreymandi þrá.
Svannabros er sveini
sólgeisli kær.
Forlög ráda rúnir þær
hver rósirnar fær.
III
Já, fögur blóm og fósturlandsins
freyja,
fyrir ykkur vil ég lifa og deyja.
Eg clska rauðar rósir og rjóða
meyjarkinn.
Hann rennur aðeins einu sinni
ævistraumurinn.
Lífsins yl látum okkur finna,
lífsins yl Ijúfan veita og finna
Lífsins yl.
Pið ungu meyjar Islandsstranda og
dala.
Pið eigið nýja, betri þjóð að ala.
Vort hús er helgur reitur og
hamingunnar skjól.
Oss lengi lýsir minning um Ijúfast
æskuból
Upp ísveit, út viðströnd ogeyjar,
heimilið blessa blíðar meyjar.
Heimilið.
Tvær myndir voru teknar á
grasafjalli (Hveravöllum). Sýna
þær bæði fjallagrasatínsluná og
ríkulegan fenginn 14/7 1953. Hinar
tvær eru frá jurtaskoðunarferðum
1945 og 1947. Á annarri sést hópur-
inn uppi í gili skammt frá „trúlof-
unarhríslunni". Á hinni taka stúlk-
urnar lagið úti í móa. eftir að hafa
nafngreint margar jurtir. Getið þið
nafngreint stúlkurnar?
Til Helgu Sigurðardóttur skóla-
stjóra var kveðið á árshátíð 1944:
„I meyjaskemmu er Helga
drottning dísa,
af slóðum hennar skóli upp nam
rísa.
Hún fræðir ungar freyjur i
matargerðarmennt,
og margur hefur karímaðurinn
hlýja kveðju sent.
Já, maturinn mildar mannsins
hjarta...
Seinna Vigdís gerði garðinn
frægan,
þær gera ,.eldhúsveginn“ Ijúfan,
hægan.
Það var austur á Laugarvatni fyrir 30-40 árum. Hinn ötuli skólastjóri
Húsmæðrakennaraskólans Helga Siguröardóttir réð þá húsum í Lindinni,
eins konar sumarbúðum, og dvaldist þar með nemenduin og kennslukon-
um á sumrin. Kagnar Ásgeirsson ráðunautur haföi áöur húið þarna og
búið snyrtilegt umhverfi með blómum, trjáin og runnuni. Þarna unnu
nemendur bæði að fjölbreyttiim störfum innanhúss og úti í garði. Sérhver
nemandi hafði reit í garöinuin til umönnunar. Voru ræktaðar bæði
matjurtir og skrautblóm undir stjórn garðyrkjukennara.
Fjallagrasaferð
til Hveravalla
Farin var á hverju sumri fjalla-
grasaferð til Hveravalla og var cg
mcð í einni þeirra, tvcggja daga
fcrð í júlí 1953 í indælis vcðri.
Fengum við ntikil grös sem entust
árum saman í tc og fjallagrasa-
graut. Stúlkurnar kepptust við að
tína og troða grösunum í sekki eins
og sést á myndunum. Diíra og
Sigga hafa auðsjáanlcga dregið vel
í búið og Jóhanna er eitilhörð að
tína.
Okkur varð hugsað til Höllu og
Eyvindar á þessum slóðum og varð
mér að orði: Hanna frú, björg í bú
ber úr Höllu fjallageim. Og um
kvöldið í sæluhúsinu: Gítarklið,
fjallafrið finnst oss gott að dreyma
við. Upp hjá hvernum Eyvindar
aukast mekkir gufunnar.
Það var glatt á hjalia í jurtaskoð-
unarferðunum og varð til eftirfar-
andi vísa, gerð í félagi af nemenda
og kennara:
Ingólfur hann er okkar maður -
Ingólfur, Ingólfur!
Arfa sýnir oss grasaglaður -
Ingólfur, Ingólfur!
Eg vcitckki livaðhann meturmest,
Meyjahóp eða blómin flest,
rauða vör cða Ranuncúlus
rós eða svannabros?
Skolahatíð
Mikil skólahátíð var jafnan hald-
in rétt fyrir jólin. Skólinn var
fagurlcga skrcytlur og bornir á
borð þjóðlegir réttir o.fl. ljúfmeti
sem nemendur og kennslukonur
framreiddu af mesta myndarskap.
Fluttar voru stuttar ræður, farið í
leiki, sungið og dansað. Helga (og
síðar Vigdís) stjórnaði öllu með
mikilli röggscnti oggekk fram í því
að allir tækju þátt og skemmtu sér.
Vanalega voru sungnar vísur yfir
borðum- og læt ég nokkrar fylgja.
Vísur í léttum tón frá ýmsum
árum. Þið getið raulað þær undir
alkunnum Ijúfum lögum.
Margt skemmtilegt bar við á
árshátíðum. Skólinn hafði húsnæði
í kjallara Háskólans nokkur ár.
tvluna margir þegar Alexander
rektor og Helga skólastjóri marsér-
eðu í fararbroddi námsmeyja,
kennara og gesta við drynjandi
músík endilangan Háskólaganginn
langa, upp á loft og niður í kjallara.
Þau voru æði ólík í sjón Alexander
og Helga, en viljastyrkur var þeim
sameiginlegt einkenni.
Húsmæðrakennaraskólanemendur á grasafjalli á Hveravöllum 14.7 1953. (Dóra, Sigga, Jóhanna).
Undirritaður hafði 2-3 daga til
umráða að kenna nemendum að
þekkja íslenskar jurtir, nafngreina,
safna og pressa. Ifver nemandi átti
að safna, og líma á blöð, minnst
100 tegundum - og afhenda þetta
grasasafn til athugunar að hausti.
Við gengum um hlíðar, holt og
mýrar í blómaleit og þótti nemcnd-
um gaman að þcssari kcnnslu-
göngu úti í guðsgrænni náttúrunni;
eitthvað annað en að sitja yfir
grasafræðibók inni í stofu. Kváðu
margir augu sín opnast fyrir fegurð
og fjölbrcytni blómanna. Jafnvel
arfinn á sína sögu. Kom hann
kannski þegar í varpa fyrsta land-
námsmannsins? Stúlkurnar sögðu
margar síðar, að nú nytu þær
ferðalaga betur en áður. „Það er
svo ánægjulcgt að mæta þcssum
vinum okkar úti um hagann og
heilsa þeim með nafni,“ sagði ein.
Blómakvennavísur
Hví eru aldini rósa rauð, reyniber
þrastanna veislubrauð?
Af hvcrju lýkst upp liljublóm og
lcggur hunang við fíugugóm?
Hví cru konur mjúkar, mætar,
manninn töfrandi blíðum róm?
Skyldu þær vcra svona sætar
í sama tilgangi og indæl blóm?
II
Rauðar rósir, rauðar rósir
rétti cg þcr.
Lokkar Ijósir, lokkar Ijósir
lýsið þið mér.
Svartir lokkar seiða
sífellt minn hug.
Löngum hcfur lagleg stúlka
lyft skáldi á flug.
í t. s
b.f II : 'I II I II•r| I- v' I 01