Tíminn - 18.02.1988, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Fimmtudagur 18. febrúar 1988
Jöfnun kostnaðar milli peninga- og plastkortagreiðslna:
Af sláttur - aukaþóknun?
Menn fá yfirleitt orðið afslátt
gegn staðgreiðslu ef þeir biðja um
það, var svarið sem Tíminn fékk
hjá afgreiðslumanni hjá Sólningu í
Kópavogi í gær. Hann og fleiri sem
Tíminn ræddi við virðast nokkuð
sammála því markmiði að kostnað-
ur vegna greiðslukortaviðskipta
eigi að greiðast af þeim sem nota
kortin en ekki af öðrum, eins og
viðskiptaráðherra hyggst nú gera
að tillögu í frumvarpi á Alþingi.
Hins vegar virðast menn kannski
ekki eins sammála um æskilegustu
leiðirnar til að ná þessu markmiði,
telja t.d. eðlilegra að taka auka-
gjald en veita afslátt. Hjá enn
öðrum kemur fram það sjónarmið
að þar sem öllum sem telja hagnað
af því að versla út á kort sé opið að
fá sér greiðslukort og njóta þess
hagnaðar þá sé eðlilegast að hafa
eitt verð handa öllum.
„Ég er sammála því markmiði
að þeir sem nota kort greiði kostn-
aðinn af þeim - og það væri ánægju-
legt að geta gefið öllum afslátt sem
borga með peningum - en við
getum bara ekki tekið upp afslátt,
það mundi ekki ganga upp miðað
við núverndi verð. Ég tel eðlilegast
að þeir sem fá þessi lán (borga með
greiðslukortum) greiði lánskost-
naðinn, eins og fyrir önnur lán sem
menn fá,“ sagði Jón Sigðurðsson í
Miklagarði. Hann telureinföldustu
leiðina að bæta ákveðinni upphæð
eða prósentu við hverja upphæð
sem greidd er með korti, svipað og
t.d. ferðaskrifstofurnar hyggjast
gera. Til þessa hafa forsvarsmenn
kortafyrirtækjanna aftur á móti
talið það samningsbrot.
„f>að er rétt, að það segir í
samningunum sem við undirrituð-
um, að við eigum að taka við
kortagreiðslu sem um staðgreiðslu-
viðskipti væri að ræða. En við
eigum bara að setja lög - og þá
verða það íslensk lög scm gilda hér
á fslandi en ekki einhver erlend
samningafyrirmynd," sagði Jón.
Hann benti á að þeir hjá Mikla-
garði hafi á sínum tíma lagt fram
þá tillögu að lagt yrði á ákveðið
færslugjald fyrir hverja greiðslu
með korti. Enda sé heilmikið um-
stang í kringum þessi kort, skrif-
finnska og afstemmingar, auk þess
sem verslunin þyrfti að lána í fleiri
vikur og greiða þóknun.
„Fólk hefur frjálst val um að fá
sér kort og njóta þá sömu réttinda
og korthafar. Þar sem við búum
við frjálst verðlag tel ég sérstaka
afslætti vegna staðgreiðslu ellegar
út á kortin vera alveg út í hött. Það
er bara samkeppnin og eftirspurnin
sem blífur," sagði verslunarstjóri í
Tékk-Kristal. Bent var á að þeir
sem hvað fyrst tóku upp slíkan
staðgreiðsluafslátt væru yfirleitt
fyrirtæki sem versluðu með vöru-
merki sem engir aðrir væru með og
væru því ekki í neinni samkeppni
við aðra.
Sjálfur hefur blaðamaður Tím-
ans reynslu af því að þeim verslun-
um fer fjölgandi sem veita afslátt
út á greiðslu með reiðufé. Og
„kortlaus“ maður, sem hann hitti
nýlega að máli, sagði það hafa
komið sér ánægjulega á óvart þegar
Einar S. Einarsson, framkvæmdastjóri Visa íslands:
Vexti á ekki að
reikna á staðnum
Eins og fram kom í Tímanum í
síðustu viku, hefur Jón Sigurðsson,
viðskiptaráðherra, í hyggju að
leggja fram frumvarp, þar sem þeir
sem selja gegn afborgunarkjörum,
verða skyldaðir að upplýsa kaup-
endur um hvaða ársvextir séu inni-
faldir í þeim greiðslukjörum sem
upp á er boðið, miðað við stað-
greiðsluverð, og þeir reiknaðir út.
„Og þá er ég hræddur um að það
renni upp ljós fy rir mörgum,“ sagði
viðskiptaráðherra.
Einar S. Einarsson, fram-
kvæmdastjóri Visa íslands, er ekki
jafnsannfærður um gildi þess að
reikna út vextina á staðnum og
viðskiptaráðherra.
„Við höfum lagt höfuðáherslu í
sambandi við okkar raðgreiðslur,
að vaxtareikningurinn sé fram-
kvæmdur af kerfinu, en ekki við
búðarborðið. Afgreiðslumaður
getur auðveldlega feilað sig í slík-
Einar S. Einarsson, framkvæmda-
stjóri Visa Islands.
um reikningi og því leggjum við
mikla áherslu á að einungis upp-
hæðin sem verslað er fyrir sé sett á
bréfið og síðan sé það annaðhvort
bankakerfið, eða Visakerfið sem
sjái um vaxtareikninginn," sagði
Éinar í samtali við Tímann í gær.
Einar sagði það tilhneigingu hjá
verslunum, að bæta ofan á upphæð
vörureiknings alls kyns upphæð-
um, sem erfitt væri að henda reiður
á hvað væru.
„Vissulega er þeim heimilt að
bæta við stimpilgjaldi og lántöku-
kostnaði vegna skuldabréfa, en
alls ekki afföllum. Einn kaupmað-
ur getur átt bréfið og annar síðan
selt með afföllum, og það er alls
ekki mál kaupanda hvað seljandi
gerir við bréfið," sagði Einar.
Ársvextirnir eru mismunandi
eftir því í hvaða fyrirtæki er
verslað. Almennt eru þeir þó mið-
aðir við útlánsvexti í viðkomandi
viðskiptabanka fyrirtækisins. -SÓL
Jón Sigurðsson, framkvæmdastjóri Miklagarðs.
honum var að fyrra bragði boðinn
5% afsláttur við kaup á 4 hjólbörð-
um nú nýlega. Hjá Sólningu var
staðfest að töluvert sé orðið um
þetta innan þessarar greinar, þ.e.
að þeir sem borga með peningum
fái afslátt. Þar kom og fram að
hlutfall kortaviðskipta sé orðið gíf-
urlega hátt, suma daga allt upp í
85% nú á undanförnum mánuðum.
Eins og sjá má af framansögðu
hafa seljendur vöru og þjónustu
nokkuð mismunandi hugmyndir
um það hvernig eðlilegast sé að
fyrirtækin afli sér tekna á móti
kostnaðinum sem þeir hafa af
stöðugt vaxandi „lánaviðskiptum“
sínum. . HEI
Tjarnarkirkja
fær peningagjöf
Á s.l. hausti kom mikill fjöldi
fólks saman á Dalvík til þess að
minnast þess, að 150 ár voru liðin frá
fæðingu Sigfúsar Jónssonar síðast
bónda á Grund í Svarfaðardal. Farið
var í kynnisferð um dalinn í mörgum
bílum, en fararstjórar og fræðarar
voru heiðurshjónin á Tjörn, þau
Sigríður Hafstað og Hjörtur E. Þór-
arinsson. Gerður var stans í kirkju-
garðinum á Tjörn, en þar hvíla
hjónin frá Grund og fjöldi af-
komenda þeirra. Þar flutti Leifur
Hannesson verkfræðingur ávarp, en
hann er sonur Valgerðar Björnsdótt-
ur Sigfússonar. Á Kóngsstöðum var
þátttakendum boðið til kaffidrykkju
af hjónunum Friðriku Óskarsdóttur
og Jóhanni Jónssyni, syni Þuríðar
Sigfúsdóttur.
Um kvöldið var mikil veisla í
Víkurröst en þar var saman komið á
þriðja hundrað manns, afkomendur
Sigfúsar með maka, börn og barna-
börn, en yngsti þátttakandinn mun
hafa verið 7 mánaða, fimmti liður
frá hjónunum á Grund.
Þátttakendur á þessu niðjamóti
færðu Tjarnarkirkju peningjagjöf,
röskar 50 þús. kr. og Tónlistarskóla
Dalvíkur var gefið skólahljóðfæri,
klarínett, til minningar um Sigfús
Jónsson, sem fæddur var 6. sept.
1837 og dáinn 7. júní, 1894. Anna
Sigríður og Sigfús á Grund eignuðust
10 böm og út af þeim er
ættbogi.
HELGARPÓSTURINN
MED FÖLSUÐ GÖGN
Samkvæmt upplýsingum sem
Hollustuvernd ríkisins hefur frá
franska sendiráðinu, þá eru gögn
þau sem Helgarpósturinn notaði
sem heimild fyrir frétt sinni í
síðustu viku um „Eiturát íslend-
inga“, fölsuð. Þetta kemur fram í
athugasemdum sem Hollustu-
verndin hefur sent frá sér vegna
þessarar fréttar.
í athugasemdinni kemur einnig
fram að fréttamaður Helgarpósts-
ins hafi rætt við starfsmann Holl-
ustuverndar ríkisins varðandi regl-
ur um notkun eiturefna hér á landi
og eftirlit með notkun þeirra. Efn-
isleg atriði varðandi tilgreind auka-
efni í þeirri skýrslu sem fréttamað-
ur HP hafði undir höndum voru
ekki rædd, en fram kom að það
væri skýrsla frá frönsku háskóla-
sjúkrahúsi í Chaumont. Starfsmað-
ur Hollustuverndarinnar tjáði
fréttamanni HP að stofnunin hefði
áður fengið fyrirspurnir um auka-
efni vegna upplýsinga sem fram
kæmu í skýrslu frá frönsku sjúkra-
húsi. Var fréttamanninum bent á,
að ef um sömu skýrslu væri að
ræða, þá kæmu þar fram upplýsing-
ar sem væru rangar. Meðal annars
var bent á að þar væru skaðlaus
efni talin til efna sem gætu verið
krabbameinsvaldandi.
Heilbrigðisstofnun ríkisins hefði
talið eðlilegt að fréttamaður Helg-
arpóstsins hefði aflað sér gagna um
réttmæti þeirra upplýsinga sem
fram komu í skýrslunni. Telur
Hollustuverndin að frétt Helgar-
póstsins geti augljóslega valdið
neytendum óþörfum áhyggjum og
framleiðendum ómældum skaða.