Tíminn - 21.05.1988, Blaðsíða 7

HELGIN
7
Laugardagur 21. maí 1988
Sporðdreki
Vatnsberi
Fiskar
GA EKKI
VEGNA ÞESS AÐ ÞÆR HAFA EKKERT
AÐ SEGJA OKKUR
bliki? Eftir að þessi öfl hafa komist
í gegnum lofthjúp jarðar - svo að
ekki sé talað um ábreiður og múra
fæðingardeildarinnar sjálfrar - get-
ur ekki verið að hlífð líkama
móðurinnar og legvatnsins á með-
göngutímanum hafi skipt öllu máli.
Þá væri rökréttara að miða við
getnaðartímann, þ.e. þegar sæði
mannsins og eggfruma konunnar
sameinast.
Það er nefnilega á því augna-
bliki, þegar valin er sú sæðisfruma
mannsins sem sameinast eggi kon-
unnar af öllum þeim milljónum
sem í boði eru, að ákveðnir eru
erfðaeiginleikar nýju verunnar.
Reyndar er þetta vitneskja nú-
tímavísinda sem upphafsmenn
stjörnuspekinnar höfðu ekki hug-
mynd um. En þeirra lærdómur
beindist ekki heldur að þessum
atriðum.
Þar eru nútímavísindin miklu
hugmyndaríkari, svo að táknalest-
ur stjörnuspekinnar bliknar við
samanburðinn.
Líffræðileg lögmál tvíkynjaæxl-
unar, sem ekki hafa verið útskýrð
fyrr en á síðustu áratugum, eru
mjög sannfærandi vegna þess hvað
þau eru augljós.
Hár aldur stjörnu-
spekinnar gefur henni
virðuleikablæ
Það sem blekkir mest í sambandi
við stjörnuspáfræðina er hinn
virðulega hái aldur hennar, en í
skjóli hans trúa menn því að felist
sannur vísdómur. Hugrenningar í
þá átt eiga vissulega við fjölmargar
ívitnanir í rit gömlu heimspeking-
anna og höfunda trúarbragða bæði
á Vesturlöndum og Austurlönd-
um.
Nú kallar stjörnuspekin þessi
árþúsund til vitnis. til að láta líta út
fyrir að hún sé af rótum ævaforns
og virðulegs vísdóms runnin. Þar
sem stjörnuspámennirnir kalla iðju
sína gjarna „vísindi" verður að
mótmæla þeim á þeim forsendum
að heilmikið af ævafornri þekkingu
mannsins er einmitt tortryggileg
vegna aldurs síns.
Þannig má lesa í mörgum göml-
um fræðiritum að jörðin sé flöt og
liggi í miðju alheimsins. Þannig var
fólk árþúsundum saman ofurselt
blekkingunni sem augað sá.
Er sá sem trúir
á stjörnuspár frjáls
gerða sinna?
Það mætti hreyfa þeirri mótbáru
að iðkun stjörnuspáa geri engan
skaða lengur. Þá ættu sálfræðingar
kannski að rannsaka. hvort sá sem
trúir á stjörnurnar sé fullkomlega
frjáls að því hvaða ákvarðanir
hann tekur.
Hérna er „grátt svið“ þar sem
fólk tekur oft afstöðu í málum og
sambandi milli manna samkvæmt
ráðleggingum og aðvörunum
stjörnuspámannanna sér til skaða.
Hvað þetta snertir varð ég sjálfur
nýlega fyrir ógnvekjandi reynslu.
Á siglingu með skemmtiskipi
hitti ég roskna konu, sem leitaði
ráða hjá mér. Hún sagði mér frá
dóttur sinni, sem væri orðin forfall-
in stjörnuspárdýrkandi. Hún tæki
sér ekkert fyrir hendur án þess að
leita svara hjá stjörnuspánni sinni
fyrst.
Þessi óbifanlega trú dótturinnar
á stjörnuspekina hefði haft mjög
óheillavænleg áhrif á fjölskylduna,
dóttirin hefði sagt algerlega skilið
við móður sína, sem ekki gat fallist
á óskeikulleik stjörnuspádóma.
Hér gæti ég sagt að það sé
hverjum og einum í sjálfsvald sett
hvort hann setur allt sitt traust á
stjörnuspekina og hagi lífi sínu
samkvæmt því. Hins vegar getur
enginn gert þá kröfu til mín að ég
hafi þessa trú. Sem náttúruvísinda-
maður ber ég ntikla virðingu fyrir
náttúrunni - en lýsing undraverk-
anna má ekki leiðast út í ósannaðar
fullyrðingar og spádóma.
Stjörnuspekin enn föst
í miðaldahugmyndum
Það sem fælir mig frá nútíma-
stjörnuspeki er sú staðreynd að
hún er enn blýföst í miðaldahug-
myndum. Hún hel'ur alveg greini-
lega stjörnustöðu þar sem jörðin er
miðpunktur. í augum stjörnuspá-
manna er jörðin enn í miðju al-
heimsins og þar með líka maðurinn
sjálfur. Stjörnurnar dansa um-
hverfis hann.
Þetta kerfi er ekki hlutlægt - það
er einfaldlega gamaldags eins og
annað frá miðöldum.
Þá felli ég mig miklu betur við
heimspeki nútímanáttúruvísind-
anna. Á því gáfnalega orkusviði
hef ég leyfi til að líta .á mig sem
einstakling með skoðanafrelsi;
ekki sem leiksopp tilviljana þcssara
úreltu merkinga stjarnanna.
„Stjörnurnar Ijúga ekki,“ scgja
stjörnuspámennirnir. Sem vísinda-
maður bæti ég við: „Þær Ijúga ekki
- vegna þess að þær hafa ekkert að
segja okkur um eðli okkar og
örlög.“

g BILTJAKKARAMJOGHAGSTÆÐU VERÐI p
1 tonn kr.880,-
1,7 tonn kr.3.925,-
2,0 tonn kr.4.975,-
2,5 tonn kr.9.985,-
2 tonn kr. 4 tonn kr. 6 tonn kr. 8 tonn kr. 12tonnkr. 15 tonn kr. 20tonnkr.
970,- 1.275,-1.660,- 2.510,- 3.275,- 5.392,- 5.650,-
HVER BÝÐUR BETUR?
Bílavörubú&in
FJÖDRIN
Skeifunni 2
82944
Púströraverkstæói
83466
í