Tíminn - 02.06.1988, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 2. júní 1988
Tíminn 3
Fundur Alþjoðahvalveiðiráðsins í Auckland:
VÍSINDAVEIÐAR OKKAR
TEKNAR FYRIR í NÓTT
Ársfundur Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins stendur enn yfir í Auckland á
Nýja Sjálandi og var gert ráð fyrir að
vísindaáætlun lslendinga yrði rædd
nú í nótt.
í gær var aftur á móti rætt um
heildarendurmat á hvalastofnunum
og var sameiginlegt álit vísinda- og
tækninefndar ráðsins lagt til grund-
vallar þeirrar umræðu. Halldór Ás-
grímsson, sjávarútvegsráðherra,
kom með innlegg í þær umræður, og
fjallaði hann um samspil hinna ýmsu
sjávarlífvera á vistfræðilegum grunni
og nauðsyn á því að taka upp
nútímaiegri rannsóknaraðferðir við
samanburð milli hinna einstöku
stofna og lífkeðjuna í hafinu.
„Eins og meðlimum ráðsins er
fullkunnugt um, eru fslendingar af-
gerandi háðir auðlindum sjávar um
afkomu sína. Við höfum talið nauð-
synlegt að hyggja að fjöltegundaað-
ferðum til að stuðla að skynsamlegri
nýtingu auðlinda sjávar í landhelgi
okkar. Frá sjónarhóli íslands er hér
ekki einungis um að ræða áhugavert
fræðilegt vandamál, heldur miklu
fremur alvarleg vísindi sem taka
verður tillit til við framtíðarstefnu-
mótun. Með hliðsjón af framan-
sögðu er ég sannfærður um að í
nánustu framtíð verða teknar upp
stjórnunaraðferðir sem miðast ekki
einungis við viðkomandi stofn, held-
ur heildarástand lífríkisins. Við
verðum í vaxandi mæli að meta áhrif
nýtingar einnar auðlindar á afkomu
annarra tegunda sem háðar eru
þeirri auðlind. Með öðrum orðum
verðum við að áætla heildarfram-
ieiðslu vistkerfisins í efnahagslegum,
líffræðilegum og öðrum skilningi,
fremur en að stefna að hámarks-
afrakstri hverrar tegundar fyrir sig
án tillits til heildarástands vistkerfis-
ins“ sagði Halldór m.a. í ræðu sinni.
Hann benti á að síðustu tvo ára-
tugi hefði loðna verið umtalsverður
hluti heildarafla íslendinga, með
miklum sveiflum þó. Þorskurinn hafi
samt ávallt verið lang mikilvægasta
tegundin. Lauslegar athuganir gefi
til kynna að loðna sé !ó til ló af
heildarfæðu veiðistofns þorsksins.
Vegna þess hve nýliðun í loðnustofn-
inum byggist á fáum árgöngum, sé
tegundin geysilega næm fyrir um-
hverfisbreytingum og ofnýtingu.
Þannig hafi loðnustofninn nánast
hrunið á árunum 1980 til 1982. Sú
þróun hafi síðan endurspeglast í
afrakstri þorskstofnsins, en meðal-
þyngd einstaklinga við ákveðinn ald-
ur hafi lækkað um 25% á því tíma-
bili.
„Hér höfum við dæmi um tvær
efnahagslega mikilvægar tegundir
sem eru mjög háðar hvor annarri. í
framtíðinni er hugsanlegt að loðnu-
stofninum yrði hlíft við veiði í þeim
tilgangi að stuðla að hámarksaf-
rakstri þorskstofnsins, eða að reynt
yrði að stjórna veiðum beggja teg-
unda með hámarksheildarafrakstur
að markmiði" sagði Halldór.
Því næst ræddi hann um samspil
sjávarspendýra og fiskveiða og benti
m.a. á hringormavandamálið og að
mælingar bentu til að hvalir ætu
milljónir tonna af fiski í íslenskri
lögsögu á hverju ári.
„Þetta táknar alls ekki að við
álítum að fækka eigi þessum dýrum
niður í eitthvert lágmark, heldur
fyrst og fremst að stefna beri að betri
skilningi á hlut þessara dýra í vist-
kerfinu. Á okkur hvílir sú ábyrgð að
tryggja skynsamlega nýtingu og
verndun allra þátta lífríkisins" sagði
Halldór.
Kjartan Júlíusson, deildarstjóri í
sjávarútvegsráðuneytinu, en hann
er í íslensku sendinefndinni á Nýja
Sjálandi, sagði í samtali við Tímann
í gær, að hvalveiðar fsiendinga í
vísindaskyni yrðu líklega teknar fyr-
ir nú í nótt, en hann vildi engu spá
um hvernig sú umræða færi.
„Andinn er kannski ekkert ósvip-
aður og í fyrra. Það eru skiptar
skoðanir sem koma alltaf fram og
eru í sjálfu sér ekkert frábrugðnar
því sem verið hefur. En það á eftir
að reyna á hvort það er samkomu-
lagsvilji fyrir hendi eða ekki, og það
þýðir ekkert að vera að leggja dóm
á það fyrr en það kemur í ljós“ sagði
Kjartan. -SOL
Vaxtasneið
Afmæll sreikningsins
er heil kaka
út af fyrir sig
Afmælisreikningur er sterkur reikningur sem upphaflega var stofnaður
í tilefni 100 ára afmælis Landsbankans 1986 og var aðeins opinn út afmælisárið.
Reikningurinn öðlaðist skjótt miklar vinsældir og hefur
nú verið opnaður á ný. Afmælisreikningur er að fullu verðtryggður og gefur
að auki fasta 7,25% ársvexti allan binditímann sem er aðeins 15 mánuðir.
Hann hentar því mjög vel til almennra
tímabundinna nota og er LdnClSD3nKl
auk þess kjörin afmælisgjöf. Mk Islands