Tíminn - 06.12.1988, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Þriöjudagur 6. desember.1988
Talsmenn launþega taka upplysingum Þjoðhagsstofnunar um hlut launa í þjóöartekjum með fyrirvara. Formaöur BSRB:
Launalækkanir auka á
félagslegt misrétti
„Þáttatekjur eru laun, afskriftir og atvinnutekjur. Hlutfall
launa í þjóöartekjum getur hækkað þegar laun hækka sjálf,
en þetta hlutfall getur líka hækkað þegar atvinnutekjur
lækka.
Við viljum halda því fram að umrædd hækkun á hlut launa
í þjóðarframleiðslunni sé ekki einvörðungu launahækkunum
að kenna, heldur líka af því að atvinnutekjur lækka, t.d.
vegna aukins fjármagnskostnaðar.
Til að gera sér grein fyrir þessum
atriðum yrðum við að vita nákvæm-
lega reikniforsendur Þjóðhagsstofn-
unar, en þær vitum við ekki þessa
stundina," sagði Lilja Mósesdóttir
hagfræðingur ASÍ þegar Tíminn bar
undir hana ummæli Steingríms Her-
mannssonar forsætisráðherra á fundi
á föstudaginn var.
Á fundinum voru kynntar upplýs-
ingar Þjóðhagsstofnunar, Byggða-
stofnunar, Atvinnutryggingasjóðs
og fleiri aðila um stöðu atvinnuveg-
anna.
Á fundinum kom fram hjá forsæt-
isráðherra að hlutur launa í þjóðar-
tekjum væri 74% en eðlilegt væri að
hann væri 65-66%. Af þessum sök-
um væri svigrúm til launahækkana
afar þröngt þegar lög um launafryst-
ingu og verðstöðvun falla úr gildi í
febrúar á næsta ári.
Forsætisráðherra sagði jafnframt
að eins og nú horfði væri þess ekki
að vænta að stjórnvöld gripu inn í
kjarasamninga sem gerðir verða
milli atvinnurekenda og launþega.
Hvernig hyggjast samtök laun-
þega bregðast við þegar lögin falla
úr gildi?
Lilja Mósesdóttir hagfræðingur
ASÍ svaraði spurningunni svo:
„Eins og fram kom á ASÍ þinginu
um daginn þá er hugur í fólki að ná
fram einhverri kjarabót í stað kjara-
skerðinga sem dunið hafa yfir. Við
vonumst til að einhver endurskipu-
lagning muni eiga sér stað í þjóðfé-
laginu og erum jafnvel tilbúin að
gefa eitthvað eftir náist slík markmið
svo viðunandi verði. Hvernig til
tekst er vitanlega komið undir samn-
ingsvilja atvinnurekenda.“
Lilja Mósesdóttir sagði að enn
væru engar viðræður eða þreifingar
komnar af stað milli atvinnurekenda
og launþega.
En hvert er viðhorf forystu ríkis-
starfsmanna?
Ögmundur Jónasson formaður
BSRB:
„Samkvæmt okkar útreikningum
er kaupmáttur almennra launataxta
kominn niður undir það sem hann
var fyrir samningana 1987. Þeir sem
búa þurfa við strípaða launataxta,
sem er þorri almennra launamanna,
mega ekki við frekari tekjurýrnun.
Þvert á móti þarf að rétta þeirra hlut.
Ég vara við alhæfingum eins og
fram koma í máli forsætisráðherra
um hækkandi hlut launa og vil fá
svör við því hvernig þetta er reiknað
út.
Er verið að tala um aukna yfirvinnu
eða yfirborganir og ef svo er, hverjir
njóta þeirra?
Það sem máli skiptir að okkar
mati er að kaupmáttur kauptaxta
hefur lækkað. Ég hélt sannast sagna
að menn hefðu lært af fyrri reynslu
að þegar reynt er að draga úr neyslu
og þenslu með því að stíga á kaup-
taxtana þá eykst félagslegt misrétti.
Þeir sem standa best að vígi hafa
jafnan betri tækifæri til að ná sínu
fram í yfirborgunum af ýmsu tagi.
Láglaunafólkið er hins vegar skilið
eftir og við það verður ekki unað.
Tíminn bar undir Ögmund um-
mæli forsætisráðherra um að stjórn-
völd myndu ekki grípa inn í kjara-
samninga sem gerðir verða eftir að
bráðabirgðalögin falla úr gildi í
febrúar n.k..
Ögmundur sagði að ríkið sem
væri stærsti atvinnurekandi landsins
hefði ekki reynst traustur viðsemj-
andi og ekki haldið gerða samninga.
Það væri því vissulega kominn tími
til að það tæki hlutverk sitt alvarlega
og stæði við orð sín. -sá
Mat íbúða
upp um 28%
á árinu
Ný fasteignaskrá kom út hjá Fast-
eignamati ríkisins í gær. Skráin er
mikill doðrantur, 15.470 bls. að
stærð. Samkvæmt henni hækkar
matsverð íbúðarhúsa á landinu um
28% en alls húsnæðis annars um
20%.
Magnús Ólafsson forstjóri Fast-
eignamats ríkisins sagði að frá síð-
asta fasteignamati sem tók gildi 1.
des á síðasta ári hefði húsnæði á
íslandi vaxið að rúmtaki um 4,3%.
Magnús sagði að þegar á heildina
væri litið væri matsverð allra fast-
eigna í landinu 528,6 milljarðar.
Hver íslendingur ætti að meðaltali
2,1 milljón í fasteignum. í landinu
væru 89 þúsund íbúðir og 2,8 íslend-
ingar um hverja íbúð.
Matsverð fasteigna er reiknað út
á þann hátt að safnað er saman
kaupsamningum og öðrum gögnum
sem gefa til kynna verðgildi fast-
eigna. Út frá þessum gögnum og því
hvar á landinu faasteignirnar eru
niður komnar er leitast við að
ákveða verðmæti þeirra.
Um 57% allra fasteigna eru á
Reykjavíkursvæðinu og er það hlut-
fall lítið eitt hærra en var við síðasta
mat en síðustu 6 árin hefur íbúum
Reykjavíkur fjölgað um 12 þúsund
manns.
íbúðaverð í Reykjavík var í byrj-
un árs 1986 orðið með því lægsta um
árabil en hækkaði verulega seinni
hluta þess árs og hefur haldið áfram
að stíga síðan.
Ástæður þessara hækkana eru
taldar kaupmáttaraukning 1986 og
1987, aukin lán Húsnæðisstofnunar
til kaupa á eldra húsnæði og mikil
íbúafjölgun síðustu 6 ára en megin-
hluti hennar hefur átt sér stað 1986
og 1987. -sá
Fram með líf-
eyrisfrumvarpið
Stjórn Landssambands lífeyris-
sjóða samþykkti á fundi sínum að
skora aftur og enn á stjórnvöld að
leggja þegar fram frumvarp til laga
um starfsemi lífeyrissjóða þannig að
efnisleg umræða um lífeyrissjóði geti
hafist. -sá
Góða skapið leynir sér ekki hjá þessum litlu hnátum, enda jólin að nálgast með kertaljósi og englum
Fjögur ný barnaheimili
Síðastliðinn föstudag voru fjögur ný barnaheimili tekin
í notkun í Reykjavík. Þar af er eitt þeirra, dagheimilið Ösp
í Breiðholti, endurnýjað og standsett fyrir fötluð börn.
Nýi gæsluvöllurinn í Seláshverfi
heitir Malarás, og er hann vel úr
garði gerður eftir því sem best
verður séð. Litlu börnin undu sér
vel við leik og störf. Innan dyra er
allt mjög smekklegt og eldvarnir í
góðu lagi.
í Asparfelli 10 er nýinnréttuð
aðstaða fyrir fötluð börn. Þar hefur
ýmsu verið breytt, og sagði Jónína
Konráðsdóttir, forstöðumaður
Aspar, að þetta væri allt annað líf
nú. Börnin voru niðursokkin í að
teikna og lita og mátti sjá að
jólaundurbúningurinn var hafinn,
því jólasveinar eftir börnin héngu
á veggjunum. Tuttugu og þrjú
börn verða á Ösp þegar plássið
verður fullnýtt, þar af 6 fötluð
börn.
Þá er nýtt dagheimili og leikskóli
í Jöklaseli í Breiðholti. Húsið er
steinsteypt og er á einni hæð. Þar
undir er kjallari auk geymslurýmis.
Þrjár deildir eru í Jöklaseli; ein
dagvistunardeild fyrir 17 börn og
tvær leikskóladeildir fyrir alls 36
börn.
Börnin í Hlíðahverfi hafa fengið
nýtt skóladagheimili, sem heitir
Stakkakot og er við Bólstaðarhlíð.
Undirbúningur byggingarinnar
hófst síðasta vor og framkvæmdir
byrjuðu í júní s.l. sumar. Stakka-
kot er á einni hæð á steyptum
grunni, og þar er líka háaloft, sem
er um 40 fermetrar. Lóðarfram-
kvæmdum lýkur næsta vor.
Arkitektar heimilanna eru þeir
Guðmundur Kr. Guðmundsson,
Ólafur Sigurðsson, Jóhannes Pét-
ursson og Sigurður Sigurðsson.
Stjórn Dagvistar barna skipa:
Anna K. Jónsdóttir, formaður,
Júlíus Hafstein, Ingimar Jóhanns-
son, Kristín Á. Ólafsdóttir og Sig-
rún Magnúsdóttir. Auk þess sitja
fulltrúar foreldra og starfsmanna
stjórnarfundi með málfrelsi og til-
lögurétt.
Kostnaður vegna starfsemi fyrir
forskólabörn á árinu 1988 er áætl-
aður 805 milljónir króna, og þar af
greiðir Reykjavíkurborg 618 millj-
ónir. elk.
Á myndinni eru, talið frá vinstri: Guðrún Guðjónsdóttir, gæslukona á
Malarási, Sigrún Magnúsdóttir, í stjóm Dagvistar bama, Gunnar Eydal,
skrifstofustjóri Reykjavíkurborgar, Anna K. Jónsdóttir, formaður Dag-
vistar bama í Reykjavík, og Bergur Felixson, framkvæmdastjóri hjá
Dagvistun barna.