Tíminn - 19.04.1989, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Miðvikudagur 19. apríl 1989
Enginnsáttahugur í deilu BHMRog ríkisins. Indriöi H. Þorláksson:-ÓbilgjarnarkröfurBHMR-:
„Bitna á sjúkum, öldruðum,
börnum og málleysingjum"
„Neyðarþjónustu er haldið uppi hvað varðar heilbrigðis-
þjónustu og annað slíkt, en auðvitað hefur verkfallið
hcilmikil áhrif og spurning hvort menn láti það ekki samt sem
áður yfir sig ganga án þess að gangast inn á svona kröfugerð.
Það grátlega við þetta er að kröfur
um tugi prósenta og jafnvel meir í
launahækkanir liggja enn á borðinu
á sama tíma og allur almenningur
verður að sætta sig við litlar og engar
breytingar.
Þessum kröfum er síðan fylgt eftir
með aðgerðum sem bitna á börnum,
unglingum, gömlu fólki, sjúklingum
og málleysingjum," sagði Indriði H.
Þorláksson formaður samninga-
nefndar ríkisins í gær.
„Þeir eru satt að segja vanir að
stjórna þessu landi með tilskipunum
og reglugerðum eins og danskir
kóngar. Þegar þeir síðan mæta ein-
hverri fyrirstöðu, þá hlaupa þeir í
keng og vilja ekkert við þá tala sem
hafa einhverjar hugmyndir og mein-
ingar," sagði Birgir Björn Sigurjóns-
son hagfræðingur BHMR.
Það var því ekki mikið sáttahljóð
í deiluaðilum í gær og enginn sátta-
fundur í augsýn. Guðlaugur Þor-
valdsson ríkissáttasemjari sagði
Tímanum að hann myndi í dag boða
fulltrúa deiluaðila á sinn fund til að
reyna að finna samkomulagsgrund-
völl.
- En um hvað er nú deilt? Birgir
Björn sagði í gær:
„Við lögðum fram gagntilboð á
fimmtudaginn var við tilboði ríkisins
og bíðum eftir svari. Samningamenn
þess hafa sagt að þetta væri upp á
tugi eða hundruð prósenta, ég man
nú ekki hvort var, svarið var eitthvað
ámóta ígrundað. Þá hefur okkur
verið sagt að þetta væri ekki innlegg
í málið.
Þetta er þó engu að síður gagntil-
boð okkar og við óskum eftir að því
verði svarað sem slíku,“ sagði Birgir
Björn.
Hann sagði að í tilboðinu fælist
veruleg tilslökun frá fyrri kröfum
BHMR: í stað þess að ríkið þyrfti að
efna kjarasamning við bandalagið
sem segði að ríkisstarfsmenn eigi að
njóta hliðstæðra kjara og tíðkast á
aímennum markaði að meðtöldum
öllum hlunnindum, þá sé ríkinu nú
gefinn hugsanlegur grundvöllur að
þriggja ára samningi.
Birgir sagði að BHMR hefði tekið
inn í fimmtudagstilboðið hækkanir
sem orðið hefðu fyrsta apríl á við-
miðunartöxtum á almennum mark-
aði, þ.e. hjá verkfræðingum, tækni-
fræðingum og fleiri.
Birgir gagnrýndi mjög R amgöngu
ráðherra og samningamanna ríkisins
og sagði að þeir hefðu hlaupið upp
með stórkostlegar yfirlýsingar sem
alls ekki stæðust og vildu síðan ekki
horfast í augu við að þeir hefðu farið
með vitleysu.
Öllum hlyti að vera ljóst sem þessi
mál hugleiddu, að kjör háskóla-
menntaðra ríkisstarfsmanna væru
komin niður fyrir allt velsæmi. Fólk
með langt háskólanám að baki væri
að byrja starf með rétt rúm fimmtíu
þúsund krónur á mánuði. Þetta fólk
kæmi frá námi með tveggja til
þriggja milljóna skuld á bakinu áður
en það fer að afla sér húsnæðis.
Þannig væri algengt að heil mánaðar-
laun færu í að greiða af námslánum.
„Ég held stundum að viðsemjend-
ur okkar séu ekki staddir á sömu
plánetu. Ég held að þessir menn viti
ekki hvernig kaupin gerast á eyrinni.
Fiskvinnslufólk léti sér ekki nægja
fimmtíu þúsund krónur á mánuði.
Okkar styrkur er að við höfum ekki
uppi óréttmætar kröfur," sagði Birg-
ir Björn Sigurjónsson hagfræðingur
BHMR.
„Málið er að BHMR hefur aldrei
fyrr lagt fram neinar kröfur sem
hægt var að festa hendur á. Þeirra
kröfur hafa allar verið í einhverjum
viðmiðunum sem eru óþekktar og
órannsakaðar, - óáþreifanlegar,"
sagði Indriði H. Þorláksson formað-
ur samninganefndar ríkisins.
Hann sagði að síðasta útspil
BHMR hefði, við nánari athugun
falið í sér ákveðnar tölur. „Þegar við
fórum að túlka þær og reyna að gera
okkur grein fyrir hvað fólst í þeim,
fengum við þau svör að ályktanir
okkar væru rangar og eitthvað annað
fælist í gagntilboðinu," sagði Indriði.
Hann sagði að þegar loks hefði
náðst tal af háskólamönnum til að fá
þeirra eigið mat á tillögunum og
hvað ríkið hefði metið ranglega,
hefði ekkert komið út úr því og
engin svör fengist við nokkrum hlut.
„Að því leyti sem ekki er hægt að
véfengja það sem á blöðunum
stendur, þá er augljóst að um er að
ræða breytingar sem þýða tugi prós-
enta í útgjaldaauka," sagði Indriði.
-sá
Formaður Kaupmannasamtakanna gagnrýnir skatt á verslunar-
og skrifstofuhúsnæði:
Semjum ekki nema
skatturinn fari
„í þeim kjarasamningum sem nú
standa yfir milli VSÍ og ASf ásamt
þeim ráðstöfunum sem ríkisstjórnin
hyggst koma með til móts við samn-
ingsaðila er það algjört skilyrði að
tekið verði á þessum skattahækkun-
um og engir samningar undirritaðir
nema að fyrir liggi lækkun eða
niðurfelling á þessum ósanngjarn-
asta skatti allra tíma, sérskatti á
verslunar- og skrifstofuhúsnæði,“
sagði Guðjón Oddsson formaður
Kaupmannasamtakanna á aðalfundi
samtakanna sem haldinn var fyrir
skömmu.
„Þessi skattur hefur verið okkur
mikill þyrnir í augum. Það er maka-
laust að tekin skuli ein tegund húsn-
æðis út úr og skattlögð sérstaklega,“
sagði Magnús E. Finnsson fram-
kvæmdastjóri Kaupmannasamtak-
anna.
Skattur þessi var settur á til bráða-
birgða í tíð síðustu ríkisstjórnar
Þorsteins Pálssonar og sagði Magnús
að Kaupmannasamtökin hefðu bent
núverandi fjármálaráðherra á að
nær væri að leggja lágan skatt á allar
fasteignir í stað þess að taka ákveð-
inn flokk út með þessum hætti.
Hann sagði að ætlun samtakanna
væri að berjast gegn þessu misræmi
með oddi og egg enda hefði ályktun
um það efni verið samþykkt á aðai-
fundinum.
Á aðalfundinum var einnig mikið
fjallað um kreditkortaviðskipti og
sagði Magnús að grundvallaratriði í
viðskiptum væri að sá sem kaupir
vörur á gjaldfresti verði að greiða
fyrir það. Hér sé hins vegar hlutum
snúið við og sá sem lánar, þurfi að
greiða fyrir það.
Kaupmannasamtökin hafa látið
reikna út hversu mikið þessi við-
skipti kosta félaga samtakanna og sé
reiknað með 22% meðalvöxtum eins
og var síðasta ár og skoðað hversu
mikið fé er bundið í þessu, þá er um
að ræða milli 550 og 600 milljónir
króna að sögn Magnúsar.
Magnús sagði ennfremur að árs-
velta kreditkortafyrirtækjanna
næmi nú nærri 22 milljörðum sem er
um þriðjungur af veltu allrar smá-
söluverslunar í landinu.
Nú er á leiðinni stjórnarfrumvarp
um kreditkortaviðskipti og sagði
Magnús að Kaupmannasamtökin
hefðu haft það til umsagnar og
viðskiptaráðherra hefði lýst því yfir
að hann hygðist leggja til að sá sem
verslaði út á kort greiddi stærri hluta
kostnaðarins af kaupunum en nú er.
-sá
LOÐDÝRABÆNDUR, ATHUGIÐ:
Til sölu
110 minkabúr og hreiðurkassar, 6 hólfa einingar,
bæði dönsk og finnsk útfærsla. Drykkjarskálar
fylgja og gott verð ef samið er strax. Upplýsingar
í síma 9878593.
Laus staða
Laus er til umsóknar staða sérfræðings í íslenskri málfræði við
íslenska málstöð. Verkefni einkum á svíði hagnýtrar málfræði,
málfarsleg ráðgjöf og fræðsla og ritstjórnarstörf.
Laun skv. launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir ásamt rækilegri skýrslu um vísindastörf umsækjenda,
ritsmíðar og rannsóknir, svo og námsferil og störf, skulu sendar
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, 150 Reykjavík, fyrir 16. maí
n.k.
Menntamálaráðuneytið,
14. apríl 1989.
6R0SUM
og
ollt gengur betur •
Sighvatur Björgvinsson
Skúli Alexandersson
Tveir af þingmönnum Vesturlands, Skúli
Alexandersson og Sighvatur Björgvinsson:
Vilja heimila
hrefnuveiðar
Þingmennirnir Skúli Alexand-
ersson og Sighvatur Björgvinsson
leggja til í þingsályktunartillögu,
er þeir hafa lagt fram að sjávarút-
vegsráðherra heimili takmarkaðar
veiðar á hrefnu sumarið 1989.
Skulu veiðarnar stundaðar undir
umsjón Hafrannsóknarstofnunar
og í því skyni að meta m.a. ástand
og stærð hrefnustofnsins og leggja
grundvöll að hagnýtingu hans í
atvinnuskyni í samræmi við niður-
stöður um veiðiþol hans. Segir í
greinargerð með frumvarpinu að
jDegar veiðar á hrefnu voru bannað-
ar fyrir fáum árum hafi verið uppi
áætlanir um að veita mjög tak-
markaðar heimildir til hrefnuveiða
undir eftirliti og stjórn Hafrann-
sóknarstofnunar. Sú áætlun hafi
hins vegar aldrei litið dagsins Ijós
af ýmsum ástæðum.
Arlega hafi menn átt von á því
að þessi áætlun liti dagsins ljós og
veiðar gætu hafist að nýju. Á þeim
árum sem liðið hafi á meðan
hrefnuveiðar voru ekki stundaðar
hafi ýmis ný vitneskja bæst við um
stærð stofnsins. Við talningu hafi
komið í ljós að hrefnur eru við og
umhverfis landið í þúsundatali og
bendi allt til þess að meira en óhætt
sé að hefja hrefnuveiðar í atvinnu-
skyni á ný.
Þingsályktunartillaga þeirra tví-
menninganna hefur enn ekki verið
tekin til umræðu í sameinuðu
þingi. - ÁG