Tíminn - 04.11.1989, Page 11
Tíminn 23
Laugardagur 4. nóvember 1989
llllllllllllilllllll MINNING
Valgerður Þórmundsdóttir
Kveðjuorð
Fædd 21. september 1905
Dáin 25. október 1989
Tengdamóðir mín, Valgerður
Þórmundsdóttir, lést í Reykjavík
25. október s.l. Hvíldin var henni
lausn frá þungbærum veikindum,
sem höfðu hrjáð hana undanfarin
ár. Hún var fædd í Langholti í
Bæjarsveit 21. september 1905. For-
eldrar hennar voru hjónin Ólöf
Helga Guðbrandsdóttir og Þór-
mundur Vigfússon. Þau höfðu þá
tveimur árum fyrr ung og efnalaus
tekið jörðina á leigu og hafið
búskap. Bæði voru þau aðflutt í
Borgarfjörð af Suðurlandi. Foreldr-
ar Olafar bjuggu lengst í Miðdal í
Laugardal og ólst hún þar upp.
Þórmundur var frá Efri-Reykjum í
Biskupstungum. Hann varð snemma
að sjá fyrir sér, braust til náms og
varð búfræðingur frá Hvanneyri
1899. Hagur Ólafar og Þórmundar
blómgaðist í Langholti og fór svo að
þau höfðu bolmagn til að kaupa
höfuðbólið Bæ í sömu sveit árið
1929. Þá þótti ekki síður tíðindum
sæta að þau hjón eignuðust 14 börn
og síðast þríbura. Af þeim komust
11 til fullorðinsára. Af þeim systkin-
um eru nú fimm á lífi.
Valgerður ólst upp í Langholti í
glöðum systkinahópi á mannmörgu
sveitaheimili í fögru héraði. Ólöf og
Þórmundur vildu undirbúa böm sín
sem best fyrir lífsbaráttuna. Fóru
Valgerður og systur hennar fleiri til
náms í Kvennaskólann á Blönduósi.
Kom það nám sér í góðar þarfir
síðar meir.
Hinn 26. mars 1932 giftist Val-
gerður Sigurbimi L. Knudsen frá
Stykkishólmi. Þau fluttust í hina
nýbyggðu verkamannabústaði við
Hringbraut og bjuggu þar um árabil.
í stríðslok réðust þau í það stórvirki
ásamt fleirum að reisa íbúðarhús við
Mávahlíð í Reykjavík. Þar bjuggu
þau lengi og síðan ævinlegá í Hlíðun-
um, enda kunni Valgerðilr vel við
sig þar og þekkti marga í hverfinu.
Valgerður missti mann sinn í maí
1972 og höfðu þau þá verið í farsælu
hjónabandi í rétt 40 ár. Sigurbjörn
lést á 64. aldursári og var fráfall hans
Valgerði mjög þungbært og reyndar
öllum, sem til hans þekktu. Hann
hafði þá nærfellt í hálfa öld starfað
við verksmiðjumar á Barónsstíg 2
og látið sig verkalýðsmál miklu
skipta. Valgerður var alla tíð félag-
slynd og starfaði í ýmsum félögum,
m.a. Borgfirðingafélaginu í Reykja-
vík, þar sem hún hélt sambandi við
gamla sveitunga sína. Einnig var
hún virk í Húsmæðrafélagi Reykja-
víkur. Valgeður var einstaklega lag-
in við allan saumaskap. Oft undrað-
ist ég hve skærin léku í höndum
hennar, þegar hún sneið glæsilega
kjóla, sem hún saumaði svo af
mikilli list. Þá skreytti hún gjaman
perlum, pífum eða slaufum og bætti
gjaman við handsaumaðri rós, sem
henni einni var lagið.
Valgerður var mjög vinnusöm og
féll sjaldan verk úr hendi. Hún
starfaði lengi utan heimilis, lengst
hjá Siáturfélagi Suðurlands. Hún
var raunsæ og hispurslaus kona og
vildi hag hinna vinnandi stétta sem
mestan.
Valgerður var Iánsöm kona og átti
góða ævi, þar til heilsan brast. Hún
eignaðist ágætan mann og gott heim-
ili. Áttu þau hjón þrjú börn. Þau
em: Hulda f. 30. j'úní 1932, Unnur
f. 4. júní 1939 og Gylfi f. 13.
nóvember 1944.
Það var rétt tekið að hausta í lífi
Valgerðar, þegar ég kynntist henni
fyrir rúmum tuttugu ámm. Hún
reyndist mér ávallt vel og tók mér
sem sinni eigin dóttur. Guð blessi
minningú hennar. Ég vil að lokum
kveðja Valgerði með eftirfarandi
erindi úr kvæði Stephans G. Step-
hanssonar Við verkalok:
En þegar hinst er allur dagur úti
og uppgerð skil,
oghvað sem kaupið veröldkann að virða, ■
sem vann ég til:
íslíkri ró ég kysi mér að kveða
eins klökkan brag
og rétta heimi að síðstu sáttarhendi
um sólarlag.
Stephan G. Stephansson.
Guðrún Kristjónsdóttir.
Skúli Pétursson
Fæddur 14. febrúar 1919
Dáinn 19. september 1989
Það var mannvæniegur hópur
barna sem var að alast upp á Syðri-
Hraundal í Álftaneshreppi á ámnum
1920-1948, en það voru böm þeirra
hjóna Vigdísar Eyjólfsdóttur og Pét-
urs Þorbergssonar, sem þar bjuggu
og tóku við búskap af foreldrum
Péturs, þeim Kristínu Pálsdóttur og
Þorbergi Péturssyni. í Syðri-
Hraundal fæddust og ólust upp átta
börn þeirra hjóna Vigdísar og
Péturs, sem öll komust til manns og
em dugmikið myndarfólk.
Nú hefur það fyrsta úr systkina-
hópnum kvatt þennan heim, Skúli
bóndi á Nautaflötum í Ölfusi, en
hann lést þann 19. september síðast-
liðinn og er hér minnst.
Með miklum dugnaði og með
hjálp bama sinna eftir því sem þau
komust á legg tókst þeim hjónum að
brjótast úr fátækt í góðar bjargálnir
og byggja upp á ábýlisjörð sinni með
Nautaflötum
myndarskap og eftir þeim kröfum
sem þá vom gerðar til bygginga í
sveitum.
í Syðri-Hraundal, sem er fyrst og
fremst fjárjörð, bjó Pétur stóm og
góðu fjárbúi. Á fjórða áratugnum
reið mikið áfall yfir sauðfjárbúskap
hér um slóðir þegar mæðuveikin
kom upp og herjaði á fé bænda. Það
var ekki einungis fjárhagstjóin sem
hún olli, heldur líka og ekki síður
olli hún andlegu áfalli og þá sérstak-
lega fyrir unga menn, sem sáu ekkert
nema vonleysi framundan í atvinnu-
grein sinni.
Á þeim ámm var ekki fýsilegt
fyrir Pétur í Syðri-Hraundal að
breyta yfir í mjólkurframleiðslu, þar
sem jörðin er afskekkt og vegasam-
band þá algerlega ófullkomið til
slíkra flutninga.
Árið 1948, þegar Skúli Pétursson
er 29 ára, flytur fjölskyldan búferlum
að Breiðabólsstað í Miðdölum. Ekki
hefur það verið sársaukalaust fyrir
þau að fara frá Syðri-Hraundal, en
ungu og framagjörnu fólki hefur
sjálfsagt þótt lítil framtíð þar í
baráttu við sauðfjárpestir, vegleysur
og einangmn.
Það var mikii blóðtaka sem Álft-
nesingar urðu fyrir vorið 1948, þegar
allt hið mannvænlega fólk í Syðri-
Hraundal flutti úr sveitinni ásamt
fleira ungu fólki það vor og þau
næstu.
Þó segja megi að fjölskyldan frá
Syðri-Hraundal hafi reist bú sitt um
þjóðbrautr þvera þegar komið var
að Breiðabólsstað, var þrá Skúla
Péturssonar og bræðra hans um
breytta og bætta búskaparhætti ekki
fullnægt með því. Áfram skyldi hald-
ið á framfarabraut í því efni, og
þegar Landnám ríkisins hófst handa
um stofnun nýbýla urðu þeir Skúli
og bræður hans fyrstu landnemamir
undir Ingólfsfjalli og nefndu býli sitt
Nautaflatir.
Þegar hér er komið sögu, slitna
tengsli mín við hið ágæta fólk, en
mér er kunnugt um að ávallt var
haldið til tæknivæddra búskapar-
hátta og hverri nýjung í búskap
tekið opnum huga.
Bernskuminning mín um Skúla
Pétursson er bundin krækiberjum á
Bæjarfjalli og Litursstaðahlíð, aðal-
bláberjum, bláberjum og hrútaberj-
um á Selfjalli og í Hraundalshrauni.
Æskuminningin er aftur á móti
bundin þyt í laufi, grasi og gróðri og
vorilmi í lofti, smalamennskum og
vorrúningum, þegar sólin var komin
hátt á himin á nýjum degi er haldið
var til hvíldar og lambajarmur klið-
aði fyrir eyrum uns svefni var náð.
Hún er einnig bundin göngum og
réttum á hausti og ýmsu fjárragi
þegar hausta tók að. Þá var Skúli
fótfráastur allra, enda ekki fyrir
neina aukvisa að fylgja honum í
göngu, ef svo bar undir, hvort heldur
var í brattlendi eða á jafnsléttu.
Skúli Pétursson féll frá á þeim
tíma árs þegar riðið skyldi til fjalls
og afréttir smalaðir. Þá eins og nú
var tilhlökkun til leitanna mikil, og
ekki sakaði að komast í einhverja
örðugleika og sigrast á þeim.
Nú hefur Skúli lagt í sína hinstu
ferð. Ég trúi því að hann hafi á
andlátsstund sinni eygt sólfagra dal-
inn í vestri, hugur hans tekið snarpan
sprett upp bratta brekku og af þeirri
útsýnishæð séð „sólu fegri á súlum
standa höll“ og haldið svo beint til
framtíðarlandsins.
Samúðarkveðjur systkinanna frá
Álftártungu til þeirra sem um sárt
eiga að binda við fráfall Skúla Pét-
urssonar.
Ámi Guðmundsson.
Varnarliðið á
Keflavíkurflugvelli
óskar að ráða fólk til almennra ferðaskrifstofustarfa
á ferðaskrifstofu varnarliðsins.
Eingöngu fólk með reynslu eða nám í útgáfu
flugfarseðla og almennri skipulagningu ferða inn-
an- og utanlands að baki kemur til greina.
Mjög góð enskukunnátta nauðsynleg ásamt góðri
framkomu.
Umsóknir berist varnarmálaskrifstofu Utanríkis-
ráðuneytisins, ráðningadeild, Brekkustíg 39, 260
Njarðvík, eigi síðar en 13. nóvember nk.
Nánari upplýsingar veittar í síma (92)-11973.
t
Móðir mín og amma okkar
Sigríður A. Njálsdóttir
er andaðist 28. október. verður jarðsungin frá Fossvogskirkju
mánudaginn 6. nóvember kl. 13.30.
Rósa Petra Jensdóttir
Ingibjörg S. Karlsdóttir
Sigurbjörg K. Karlsdóttir
Svanhildur Karlsdóttir
og fjölskyldur.
ítölsk barrok sófasett
BK
HUSGOGN OG
INNRÉTTINGAR
. SUÐURLANDSBRAUT32