Tíminn - 07.04.1990, Blaðsíða 8

16
HELGIN
Laugardagur 7. apríl 1990
Skrýtinna kvikinda líki bregður
þjóðernistilfinningin sér í á vor-
um dögum. En þetta hefur nú svo
sem verið hálfgerð kynjaskepna á
liðnum öldum líka, svo ekki er
vert að dæma samtímann harðar
en aðra tíma. En margt verður
manni hugsað þegar vor blessaða
þjóð, sem svo sjaldan sleppir
taumnum af „sundurlyndisfjand-
anum“, sem hún helst leiðir æ og
síð á eftir sér, getur skælt saman í
samhljóma kór yfir töpuðum
boltaleik eða skáktafli. Stúrnara
fólk getur þá varla að líta á
byggðu bóli og það þótt jafnað sé
til fjarlægra heimshluta, þar sem
fellibyljir hafa geisað eða óvina-
herir brunað yfir með báli og
brandi.
Þetta er auðvitað efni fyrir sam-
féiagsfræði vorra sérfróðu tíma
að fjalla um, en leikmaður gæti
getið sér þess til að fyrir hendi sé
nú sem áður þörf fyrir að full-
nægja einhvcrri samkenndarþörf
heildarinnar. Ekki ber að hlægja
að þessu: fyrr á öldum var þessi
þörf svo sterk að talið er að það
hafi m.a. átt þátt í falli hins mikla
stjórnvitrings Robert Walpole í
Bretlandi að hann leiddi landið
ekki út í nein almennileg stríð, til
þess að friða almenning og ríka
þjóðernisvitund hans. Merkilegt
nokk voru það þeir snauðustu og
verst höldnu, sem varla höfðu of-
an í sig að éta og mest áttu í húfi
að friður héldist, sem æstastir
voru í orrustur og illindi við
framandi fólk, sem ekkert hafði á
hluta þess gert. Þótti í litlu væri enn á ný nærveru þessara dulda í
þá sannaði Falklandseyjastríðið þjóðarsálinni: tötralýður og at-
vinnuleysingjar Breta flykktist
um jámfrú sína sem aldrei fyrr í
þakklætisskyni fyrir framgöngu
hennar dagana þá. Mun mönnum
hafa þótt þetta skemmtileg til-
breyting frá áflogum á fótbolta-
völlum, sem ella er helsta kraft-
birting föðurlandsástar i sam-
veldinu nú.
Þannig skýtur þjóðernisróman-
tíkin sífellt upp kolli, þótt öll
samfélagsgerðin sé annars orðin
með þeim hætti að hún hefði átt
að vera steindauð. A dögunum
kom enn eitt merkilegt dæmi upp
um þetta: ungur kúnstner teiknaði
mynd af forseta sínum vængjuð-
um á vegg í ballhúsi — á engan
hátt þó svívirðilega og prýðilega
gerða, af myndum að dæma.
Þetta gaman varð til þess róman-
tíkin rumskaði. Kúnstnerinn varð
að tjarga yfir myndina og gerði
aðra af biskupi landsins og enn
var myndin vængjuð, sem í sjálfu
sér átti ekki síður vel við, þar
sem geistlegrar stéttar maður átti
hlut að máli. En þá fannst mönn-
um víst verið (auk þjóðernisins)
að spotta Guð, sem annars verður
lítið vart við að menn geri sér
rellu út af á yfirstandandi ofbeld-
is— fjárdráttar— og svindlöld.
Og enn varð ungi maðurinn að
taka til við að tjarga.
En hamingjan megi láta gott á
vita. Enn lifa glæður gamalla og
góðra gilda og dyggða með þjóð-
inni, þótt undarlegt sé samræmið
í opinberun þeirra.
ENN HJARA ÞÆR FORNU DYGGÐIR
Gettu nú
Ekki munu menn hafa átt í
vandræðum með að bera
kennsl á staðinn, sem síð-
ast var á myndinni, en hann
varÁsbyrgi.
En hvar er stífluna að finna
í ánni hér að þessu sinni?
Enn fremur auðveld spum-
ing.
KROSSGÁTA
48/
:0:
KE-VRI
4.
rm
VID
fyRiR
Lirr
ríLji
SfiWOT
MéKKJ/I
tlcfl
b/DKKUR
Klunm
hK
ST* ÍL

'JPP -
Hfír
MÚTVJR
r vm„
SPJL
VLltt)
1

TRU
«ÆÐ í
UOSJ
fíg/»DI
&
F 'UM
Ítati
ISKUÍ?
5EIWK-
flWiR
EIMN
ÚTT
H
ST/ES!
ERTIL
50
SVfí£>
ftTT
KONL)

rj\n
SKlNlJ
V
RoSKU (
DÍ.ILUR
VATS/
/2
LEK/CiÐ
slmvk
NENM
HUÞDLi-
SftMT.
>oRfj
EBLIS
SLlT
flMM
ySTAR
MEM
MftLM
SftMIS
BNOE-
fíÐWF
S
NOMER
9

FISK -
ft tJNft

VIP UR-
NEFN)
Sfí K-
F£l».O
7£IN
J 0
VLZUO
rt PUR
Tums -
U-HH
MÁLA
VMfiK -
ávcTj R
S4TT
ÍÓLS<
U
STAKF
HUMGRfR
Ó51SUR
BH LPIN
17
HUIVU
MflVH
£F N)
CLCÐ
.MfiÐUR
a
bOÖ

JS
BOVÐfl
DrW I
■ROÐ
lí
SKMIAF-
SvslF)
HOÐ
EINS

HFR£>
AR
3 EJN

KCKIR
KOMF)
BElTA
$ovi-
HU.
LEK&M
ÚTl
nrLoú,
Sf’JALLfí
MANNI
Jo
4H
45