Tíminn - 01.12.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminii
Laugardagur 1. desenber Í99Ö
Spennan eykst við Persaflóa og herimir styrkjast
Oryggisráð SÞ heimilar
valdbeitingu 15. janúar
Öryggisráð SÞ samþykkti seint á fimmtudagskvöldið að leyfa
Bandaríkjamönnum og bandamönnum þeirra að beita hervaldi gegn
innrásarliði íraks í Kúvæt ef það hefði ekki faríð þaðan 15. janúar.
Tólf þjóðir samþykktu valdbeitingu, Kína sat hjá og Jemen og Kúba
voru á móti. Þetta er sögulegur fundur, þar sem þetta er aðeins í
annað sinn sem Öryggisráðið samþykkir beitingu hervalds. Fyrst
var það samþykkt áríð 1950 eftir innrás Norður- Kóreumanna í
Suður-Kóreu.
Með samþykkt Öryggisráðsins
hefur spennan í Persaflóadeilunni
aukist allverulega og þrýstingur
verið settur á Iraka. Hersveitum
Bandaríkjamanna og bandamanna
þeirra var skipað í viðbragðsstöðu
af ótta við skærur íraka eftir af-
greiðslu Öryggisráðsins, en sá ótti
reyndist ástæðulaus.
James Baker, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði að samþykkt
Öryggisráðsins ætti að þrýsta á
deiluaðila um að ná friðsamlegri
lausn á deilunni, en ef ekki tækist
að leysa deiluna eftir diplómatísk-
um leiðum yrðu írakar að taka af-
leiðingunum.
Bandaríkjamenn og bandamenn
þeirra hafa umtalsverða yfirburði í
lofti, en írakar hafa yfirburði á
landi.
Flugfloti Bandaríkjanna og
bandamanna þeirra á Persaflóa-
svæðinu telur 1.400 flugvélar, allt
frá háþróuðum Stealth-orrustu-
vélum sem sjást ekki á ratsjá til
þyrla sem ætlaðar eru til að
sprengja skriðdreka. Auk þess eru
B-52 sprengjuflugvélar skammt
frá Persaflóasvæðinu sem eru
mjög áhrifaríkar, en þeim hefur
ekki verið beitt síðan í Víetnam-
stríðinu.
Orrustuflugvélar íraka, 550 tals-
ins, eru aðalskotmörkin. Hernað-
aráætlun bandamanna mun vera í
því fólgin að eyðileggja eins marg-
ar flugvélar á jörðu niðri og ryðja
þannig veginn fyrir landgönguliða
og skriðdreka.
Bandamenn hafa mikla yfirburði í
lofti en ekki á landi. írakar hafa
helmingi fleiri hermenn og fjórum
sinnum fleiri skriðdreka.
Bandaríkin hafa ákveðið að senda
150 þúsund hermenn til viðbótar
og verða þá bandamenn með sam-
tals 400 þúsund hermenn. írakar,
sem hafa þegar 450 þúsund her-
menn, sögðust ætla að bæta við
250 þúsund hermönnum.
Finnland:
Hjarta-
áföllum
fækkar
Fínnum hefur tekist að fækka
verulega hjá sér dauðsföllum af
völdum hjartaáfalla með því að
breyta aldagömlum lífsvenjum
fólks með stöðugum áróðri.
Þannig hefur dauðsföllum af
völdum hjartaáfalla í Norður-
Karelia, afskekktu sveitahéraði
í Austur:FinnIandÍ, fækkað um
40%. Áróðursherferðin sem
hófst í Norður-Karelia hefur
haft víðtæk áhrif um landið allt.
Þessi áróðursherferð byggðist
á því að fræða íbúa svæðisins
um þá áhættuþætti sem geta
leitt til bjartaáfaila. „Þegar við
byrjuðum ... þá borðuðu Finnar
yfirleítt ekki grænmeti. Þeir
sögðu að það væri fyrír kanín-
ur,“ sagði stjórnandi áróðurs-
herferðarinnar, Pekka Puska
prófessor.
Frumkvæði að áróðursverk-
efninu áttu íbúamir sjálfir.
Þeim fannst tíðni hjartaáfalla
allt of mikil. Enda var Finnland
með einna hæstu tíðni hjarta-
áfalla árið 1970 og verst var
ástandið í Norður-Karella.
Puska sagði að áróðursher-
ferðin hefði ekki kostað mikið.
Framkvæmd hennar hefði verið
að miklu leyti í höndum samfé-
lagsins. Aðrir landshlutar voru
iengi að taka við sér en nú hef-
ur hjartaáföllum fækkað í þeim
hlutfallslega jafnmikið og í
Norður-Kareliu. Hjartabilanir
eru einar algengustu dauðaor-
sakimar í iðnþróuðum samfé-
lögum. Því hefur árangurinn af
finnska áróðursverkefninu vak-
ið heimsathygli og dregið til sín
erlenda stjómmálamenn og
menn úr heilbrigðisstétt.
Madonna hneykslar
Nýjasta myndband Madonnu
með laginu Justify My Love hef-
ur hneykslað marga fyrir að
vera mjög svo klámfengið. Kap-
alssjónvarpsstöðin MTV mun
t.d. ekki sýna þetta myndband.
Hins vegar gaf breska sjónvarps-
eftirlitið í gær grænt ljós á sýn-
ingu þess eftir kl. 9 í breskum
sjónvarpsstöðvum. „Okkur finnst
)að ekki hentugt sem fjölskyldu-
FRETTAYFIRLIT
Baghdad - 49 sænskum gísl-
um var sleppt frá frak um há-
degisbilið í gær eftir að íraska
þingið hafði samþykkt tilmæli
Saddams Hussein þess efnis.
Gislunum var sleppt í kjölfar yf-
irlýsingar sænskra stjórnvalda
um að þau vildu friðsamlega
lausn á Persaflóadeilunní. Einn
íslendingur er eftir í Irak.
efni. En ef það er sýnt eftir kl. 9 á
kvöldin, þá er okkur sama“, sagði
talsmaður sjónvarpseftirlitsins.
Bresku slúðurfréttablöðin birtu
myndir úr myndbandinu með
grófum fyrirsögnum. Gervi-
hnattasjónvörpin sem heyra ekki
undir breska sjónvarpseftirlitð
hafa þegar sýnt hluta úr mynd-
bandinu. Þar var Madonna í flík-
um sem huldu ekki nema lítinn
hluta líkamans og brá á leik með
konu í svörtum leðurklæðnaði og
irhugaðri ferð sinni til Moldavíu.
Að sögn talsmanns forseta
Moldavíu gerðist það í kjölfar
yfirlýsingar frá þingmönnum af
tyrknesku og rússnesku ættemi
þess efnis að þeir ætluðu ekki
að hlusta á Gorbatsjov.
Moskva - Sovéska leyniþjón-
ustan KGB hefur sagt að hún
hafi myndað samtök til að
vernda matvæli, en erlendir
stjórnarerindrekar i Sovótríkj-
unum telja að ekki sé um neitt
hungur að ræða og ástandið
sé miklað fyrir Vesturlandabú-
um.
París - Aö sögn franska utan-
rlkisráðuneytisins þá hafa upp-
reisnarmenn I Chad náö bæn-
um Abeche í norðaustur Chad
á vald sitt og stefna í átt að
höfuðborginni N'Djamena.
átti ástaratlot með Tony Ward sem
mun vera kærasti hennar í dag.
Madonna hefur orðið fyrir von-
brigðum með viðtökurnar og
hafnaði öllum ásökunum um að
lesbískar ástarsenur og sjálfs-
kvalalosti kæmu fram í mynd-
bandinu.
Madonna er enginn venjulegur
tónlistarmaður. Símamynd Reuter
þjóðlega heilbrigðismálastofn-
unin WHO hefja áróðursher-
ferð gegn eyðni með þvf að
predika að konur séu örlaga-
valdur í útbreiðslu sjúkdóms
sem virðist ekkert minnka.
London - stjórn NATO hefur
hafnað tillögum um breytingar
á markmiðum bandalagsins.
Tillögurnar gera ráð fyrir að
varnarsvæði bandalagsins nái
út fyrir Evröpu.
Kaíró - Fimm voru drepnir og
92 særöust í kosningaóeirðum
I Egyptalandi I gær.
Nairobi - Utanrfkisráðherra
Suður- Afríku, Pik Botha, kom
til Nairobi í gær, en þar munu
fara fram viðræður um stjórn-
málasamband milli Suður- Afr-
íku og Kenýa, en það hefur
Moskva - Mikhail Gorbatsjov, Genf - Á árlegum degi sem ekki verið síðastliöna fjóra ára-
forseti Sovétrikjanna, aflýstl fyr- kenndur er viö eyðni mun Al- tugi.