Tíminn - 14.05.1991, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 14. maí 1991
Tíminn 9
Ársskýrsla Veiðimálastofnunar um fiskeldi á síðasta ári er svört:
Spár um framleiðslu á
eldislaxi standast ekki
Á síðasta ári framleiddu íslenskar fiskeldisstöðvar 8,2 milljón
gönguseiði sem er tæplega 2 milljónum færri seiði en árið 1989.
Framleiðslugeta seiðaeldisstöðvar er hins vegar um 20 milljónir
gönguseiða. Áætlanir fiskeldismanna um framleiðslu á síðasta ári
virðast ekki hafa gengið eftir. í upphafi árs var áætlað að framleidd
yrðu 4.830 tonn af sláturfiski. Framleiðslan varð hins vegar ekki
nema um 3.500 tonn.
Skýrsla Veiðimálastofnunar um
framleiðslu í íslensku fiskeldi árið
1990 sýnir að erfiðleikar sem grein-
in hefur átt við að stríða síðustu ár
eru ekki að baki. Þetta endurspegl-
ast m.a. í því að framleiðsluverð-
mæti í fiskeldi í íyrra var 1.924 millj-
ónir, en var 2.351 milljón króna árið
1989. Ársverk í fiskeldi voru 321 ár-
ið 1989, en voru komin niður í 240 í
fyrra. Veiðimálastofnun var með 92
fiskeldis- og hafbeitarstöðvar á skrá
hjá sér í fyrra. Árið 1989 voru þær
105 og árið 1988 125. Það er því
samdráttur í þessari atvinnugrein en
ekki vöxtur eins og menn vonuðu að
yrði.
Á árinu 1990 voru framleidd um
7.551 þúsund gönguseiði, 596 þús-
und stórseiði og 2.886 tonn af laxi.
Seld voru 2.964 tonn af laxi, en árið
1989 voru seld 1.598 tonn af laxi og
er þetta um 85% söluaukning milli
ára. Að þessari framleiðslu stóðu 34
stöðvar. Framleiðsluverðmæti í fisk-
eldi á árinu 1990 var 1.924 milljónir
króna. Slátrað var og seldur fiskur
að verðmæti um 1.042 milljónir
króna.
13 starfandi hafbeitarstöðvar í
landinu endurheimtu alls 90.726
laxa úr sjó á síðasta ári eða um 280
tonn. Þetta er um tvöfalt meira en
árið 1989, en þá endurheimtu haf-
beitarstöðvar um 64 þúsund laxa.
Þetta er þó minna en fiskeldismenn
spáðu að myndi endurheimtast. í
upphafi síðasta árs spáðu þeir að
hafbeitarstöðvar myndu endur-
heimta 400 tonn af laxi. Fyrirhugað
er að sleppa í hafbeit um 6 milljón-
um gönguseiða sem er svipað og í
fyrra. 75% af öllum seiðum sem
framleidd eru á íslandi er sleppt í
hafbeit.
Eldisrými í seiðaeldisstöðvum var
um síðustu áramót alls 40.300 rúm-
metrar. í þessu rými er hægt að
framleiða um 20 milljónir göngu-
seiða. Framleiðslan á síðasta ári var
hins vegar aðeins rúmlega 8 millj-
ónir seiða. Framleiðslugeta strand-
og landeldisstöðva er um 3.000 tonn
á ári. Framleiðsla þessara stöðva á
síðasta ári var hins vegar innan við
2.000 tonn. Framleiðslugeta kvía-
og fareldisstöðva er 2.500 tonn. Um
síðustu áramót voru birgðir af lif-
andi Iaxi í þessum stöðvum 1.208
tonn og á síðasta ári var slátrað 675
tonnum af laxi frá þeim. Fram-
leiðslugeta matfisksstöðva er því
5.500 tonn, en birgðastaða um síð-
ustu áramót var 2.665 tonn og fram-
leiðsla á síðasta ári varð aðeins 2.886
tonn.
Því hefur stundum verið haldið
fram að fiskeldið á íslandi sé byggt á
vafasömum áætlunum. Séu skýrslur
Veiðimálastofnunar skoðaðar kemur
í Ijós að fiskeldismenn hafa verið of
bjartsýnir um framleiðslu. í skýrslu
stofnunarinnar fyrir árið 1989 var
því spáð að framleiðsla fyrir árið
1990 yrði 4.830 tonn, þar af eldislax
4.000 tonn, hafbeitarlax 400 tonn og
silungur 430 tonn. Niðurstaðan varð
hins vegar að framleiðslan varð um
3.500 tonn. 2.886 tonn voru fram-
leidd af eldislaxi, 280 tonn af hafbeit-
arlaxi og 365 tonn af silungi. í ár
hefur stofnunin lækkað spá um
framleiðslu á eldislaxi um helming
og spáir að framleidd verði 2.000
tonn af laxi. Hún spáir að 500 tonn
heimtist af hafbeitarlaxi og 500 tonn
af silungi eða samtals 3.000 tonn.
Því er spáð að heildarverðmæti slát-
urfisks verði 1.075 milljónir. Spá
fyrir síðasta ár hljóðaði upp á 1.438
milljónir, en niðurstaðan var að
verðmæti fisksins varð 1.042 millj-
ónir.
-EÓ
Ftuyleiöir:
Samið við
Skeljung
um elds-
neytiskaup
Flugleiðir hafa ákveðið að
ganga tll samninga við Skelj-
ung hf, um eldsneytiskaup og
afgreiðslu fyrir flugvclar fé-
lagsins í Evrópu- og innan-
landsflugi. Tilboð voru opnuð í
síðustu viku og er samið til árs
f senn.
Um er aö ræða tæplega 300
mllljón króna viðskipti á þessu
ári, á báðum flugvöliunum hér
heima. Flugieiðir búast við að
með útboðinu lækki kostnaður
félagsins vegna eldsneytis-
kaupa um 20 milljónir króna.
Öll íslensku olíuféiögin sendu
inn tilboð f afgrelðslu og sölu
eldsneytis á Keflavíkurflug-
vellí. Skeljungur og OIís buðu í
afgreiðslu og sölu á Reykjavík-
urflugvelii. Að auki var gefinn
kostur á að bjóða í hvoru
tveggja með það fyrir augum að
tryggja aukinn afslátt. Tilboð
Skeljungs var talið hagstæðast
miðaðvið að samið yrði við fé-
lagið um afgreiðslu á báðum
flugvöllunum.
Iðnaðarmenn og skrifstofukarlar fengu minnstar
launahækkanir á síðasta ári:
Láglaunafólkinu hélst
betur á kaupmættinum
„Þróun kaupmáttar á árinu 1990 var með þeim hætti að hann hélst
svo til óbreyttur á fyrstu þrem ársfjórðungunum og jókst síðan
nokkuð á þeim fjórða,“ segir í fréttatilkynningu frá Kjararannsókn-
arnefnd. Og það sem meira er, aldrei þessu vant virðist láglauna-
stéttunum (sérstaklega kvennastéttunum) hafa haldist hvað best á
kaupmættinum.
Hæst launuðu hóparnir, iðnaðar-
menn og skrifstofukarlar, hafa bor-
ið minnstar kauphækkanir úr bít-
um, þegar bornir eru saman 4. árs-
fjórðungur 1989 og sami ársfjórð-
ungur 1990.
Á þessu eins árs tímabili lengdist
meðalvinnuvikan hjá öllum
kvennastéttunum innan ASÍ —
mest um 1,2 stundir hjá afgreiðslu-
konum. Á hinn bóginn styttist
vinnuvikan hjá öllum karlastéttun-
um (mest 1,2 stundir hjá verkakörl-
um) nema afgreiðslukörlum,
hverra vinnuvika lengdist um 0,5
stundir.
Bæði greitt tímakaup og heildar-
mánaðarlaun ASÍ stéttanna hækk-
uðu um 6% frá fjórða ársfjórðungi
1989 til sama fjórðungs 1990. Það
svarar til rúmlega 2% kaupmáttar-
rýrnunar, sem Kjararannsóknar-
nefnd segir alla tilkomna á 4. árs-
fjórðungi 1989. Þarna er líka um að
ræða meðaltalstölur fyrir alla ASÍ
hópana.
Greitt tímakaup verkafólks hækk-
aði nokkru meira, eða rúmlega 7%.
Og með lengri vinnutíma komust
kvennastéttirnar raunar hjá áður-
nefndri kaupmáttarskerðingu með-
altekna. Með sinni löngu vinnuviku
náðu afgreiðslukonurnar m.a.s. 3%
auknum kaupmætti á tímabilinu.
Það voru iðnaðarmenn og skrif-
stofukarlar sem skertur kaupmátt-
ur bitnaði mest á, 3-4% skerðing
hjá iðnaðarmönnum og um 6%
skerðing hjá skrifstofukörlum,
hvort sem miðað er við greitt tíma-
kaup þeirra eða heildarmánaðar-
tekjur.
Mánaðartekjur fullvinnandi ASÍ-
stétta, og hækkun þeirra á einu ári,
var sem hér segir á síðustu mánuð-
um ársins 1990.
Mánaðartekjur á fjórða ársfjórðungi
Verkakonur
80.000 7,9%
Guðfræðingar
vígðir til embætta
Herra Ólafur Skúlason, biskup ís-
lands vígði sl. sunnudag sex guð-
fræðinga sem ráðnir hafa verið til
prestsembætta að undanförnu.
Vígsluathöfnin fór fram í Dóm-
kirkjunni í Reykjavík.
Hinir nýju prestar eru: Axel Árna-
son, sem vígðist til Stóra-Núps í
Árnessýslu, Bjarni Þór Bjarnason,
er verður hérðasprestur í Kjalar-
nesprófastdæmi, Egill Hallgríms-
son til Skagastrandar, Guðlaug
Helga Ásgeirsdóttir, sem verður
prestur aldraðra í Reykjavík, Ingi-
leif Malmberg, til Norðfjarðar, og
Þór Hauksson sem verður aðstoð-
arprestur í Árbæjarprestakalli í
Reykjavík.
Afgr.konur 83.000 11,4%
Skrifst.kon. 87.500 8,9%
Verkakarlar 101.500 5,0%
Afgr.karlar 113.100 10,0%
Skrifst.ka. 127.100 1,9%
Iðnaðarmenn 132.700 3,7%
Meðaltal 102.700 6,0%
Meðaltekjur afgreiðslufólks hafa
hækkað áberandi mest. Enda virð-
ist vinnuvika þeirra stöðugt vera að
lengjast. Með sömu þróun virðist
stutt í það að afgreiðslufólkið verði
orðið með langlengsta vinnutíma
allra stétta á íslandi.
- HEI
Frá lokatónleikum Tónskóla Hólmavíkur- og Kirkjubólshrepps:
Guðbjörg Gunnlaugsdóttir við píanóið.
Hólmavík:
Lokatónleikar
tónskólans
Sl. sunnudag lauk starfsári Tón-
skóla Hólmavíkur með nemendatón-
leikum í Hólmavíkurkirkju.
Tónskóli Hólmavíkur og Kirkju-
bólshreppa var stofnaður 1984 og
hefur því starfað í 7 ár. Skólaárið
1989-1990 lá skólahald þó niðri, þar
sem ekki tókst að ráða kennara til
skólans.
Nemendur tónskólans eru um 40
talsins og komu þeir nær allir fram á
lokatónleikunum. Stefán Gíslason.
Akureyri:
Jón Hlöðver útnefndur bæjarlistamaður
Jón Hlöðver Áskelsson tónlistar-
maður hefur verið útnefndur næsti
bæjarlistamaður Akureyrar. Jón er
annar listamaðurinn sem þennan
titil og meðfylgjandi starfslaun
hlýtur, en á síðasta ári var mynd-
listarkonan Kristjana F. Arndal út-
nefnd. Jón Hlöðver hefur getið sér
gott orð fyrir tónsmíðar og tónlist-
arstörf almennt.
Þetta var tilkynnt í hófi Menning-
armálanefndar Akureyrar sem hald-
ið var fyrir skömmu. Jafnframt
voru veittar viðurkenningar úr
Húsfriðunarsjóði Akureyrar og
Menningarsjóði Akureyrar.
Úr Húsfriðunarsjóði voru eftir-
töldum aðilum veittar viðurkenn-
ingar fyrir endurbyggingu og við-
hald; Stefanía Ármannsdóttir og
Baldur Sigurðsson, fyrir Aðalstræti
62. Helgi Vilberg og Guðmundur
Ármann vegna Listaskálans
v/Kaupvangsstræti, Jóhann Sig-
urðsson fýrir Lækjargötu 2 og
Kaupfélag Eyfirðinga fyrir „Höepfn-
er“, Hafnarstræti 20.
Viðurkenningar úr Menningar-
sjóði hlutu: Áskell Jónsson tón-
skáld, Bragi Sigurjónsson rithöf-
undur og Jón Gíslason trésmíða-
meistari.
hiá-akureyri.
Zontakonur færa Háskólanum gjafir
Zontaklúbburinn Þórunn hyrna á
Akureyri færði nýverið bókasafni
Háskólans á Akureyri að gjöf áskrift
af geisladiskinum CINAHL, eða
gagnasafninu Nursing and allied he-
alth. í fréttatilkynningu frá Háskól-
anum kemur ennfremur fram að
Zontakonur hafi ákveðið að færa
bókasafninu gjafir í upphafi hvers
árs. Jafnframt mun klúbburinn veita
verðlaun á ári hverju, þeim nem-
enda á fjórða ári við heilbrigðisdeild
sem sýnir bestan árangur í námi.
Á CINAHL-diskinum er gagnasafn
sem hefur að geyma færslur allt frá
árinu 1983. Annan hvern mánuð
kemur nýr endurnýjaður diskur, og
hefur þá efni sem gefið hefur verið
út á tveimur undangengnum mán-
uðum verið bætt inná. Efnið er f.o.f.
ætlað hjúkrunarfræðingum, starfs-
fólki við heilsugæslu og nemendum
á sviði heilsugæslu. Greinar úr ríf-
lega 300 tímaritum eru reglulega
færðar inná diskinn, auk þess sem
hundruð bóka sem lúta að: iðjuþjálf-
un, sjúkraþjálfun, meinatækni,
röntgentækni o.fl. atriðum sem
snerta heilusugæslu er að finna á
diskinum. hiá-akureyri.