Tíminn - 07.06.1991, Blaðsíða 5

Föstudagur 7. júní 1991
Oi'M'TH ■
Tíminn 5
Jón Baldvin Hannibalsson ræðir nú við utanríkisráðherra EB og bendir þeim á öflugt samningsvopn íslands:
ísland gegnir mikilvægu
hlutverki í öryggismálum
í viðræðum, sem Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra hef-
ur átt við ýmsa utanrfldsráðherra landa Evrópubandalagsins í
tengslum við fund NATO sem nú stendur yfir í Kaupmannahöfn,
hefur hann bent ráðherrum EB á það mikla hlutverk sem ísland
gegnir í öryggissamstarfl í Evrópu og því sé mfldlvægt að samning-
ar um Evrópskt efnahagssvæði náist.
Er því ljóst að þátttaka íslands í
Evrópsku efnahagssvæði snýst ekki
einungis um það hvort EB er tilbúið
til að veita frjálsan aðgang fyrir fisk-
afurðir heldur einnig hvort EB vilji
hafa ísland inni í því öryggissam-
starfi sem í efnahagsbandalaginu
felst. Ein meginástæðan fyrir þeirri
ákvörðun að ísland og Noregur fylg-
ist að í samningaviðræðum er því
sterk staða þeirra hvað varðar ör-
yggissamstarf í Evrópu.
„Ég notaði tækifærið til að ræða
sameiginlega öryggishagsmuni og
benti utanríkisráðherrum Evrópu-
bandalagsins á það að samningar
um Evrópskt efnahagssvæði væri
ekki mál sem snerist einungis um
tolla, fisk og landbúnað. Heldur
einnig samstöðu þessara þjóða þeg-
ar kæmi að þýðingarmeiri hlutum
hvað varðar framtíð öryggissam-
starfsins, ekki síst í Norður-Evrópu,"
segir Jón.
Sameiginlegur leiðtogafundur
EFTA og EB verður haldinn í Lux-
emburg þann 18.júní. Hefur Jón
lagt áherslu á í samræðum sínum
við utanríkisráðherra að búið verði
að leysa öll ágreiningsmál fyrir þann
fund, en eitt af þeim er krafa íslend-
inga og Norðmanna um tollfrjálsa
verslun með fiskafurðir. „Reyndar
lagði ég að þeim að gefa þessu máli
svolítinn tíma því málið væri á loka-
stigi og raunverulega ekki nema
helmingslíkur á samkomulagi,
nema því aðeins að Evrópubanda-
lagið gerði sér ljóst að lausn sem
byggðist á hugmyndum um einhliða
veiðiheimildir væri ekki á dagskrá,
ekki hvað varðar íslendinga og ekki
heldur Norðmenn," segir Jón. - En
þó svo staða íslendinga og Norð-
manna sé svipuð hvað varðar örygg-
ismál, er ekki óhagstætt að vera í
samfloti með Norðmönnum þar sem
hagsmunir íslendinga hvað varðar
fiskveiðar eru talsvert meiri?
.Jdeðan EFTA hefur sameiginlega
samningsaðstöðu eru þau öll á sama
báti. Meðan ekki er séð að EB komi
fram með neina tillögu sem byggir á
sérlausn fyrir ísland þá fara hags-
munir íslendinga og Norðmanna
saman," sagði Jón. GS.
Utanríkisráðherrar Danmerkur og íslands vilja að efna-
hagsaðstoð við Sovétríkin renni beint til lýðveldanna:
Líklegra að
aðstoðin komi
að góðum notum
A utanríkisráðherrafundi Atl-
antshafsbandalagsins í Kaup-
mannahöfn lögðu utanríkisráð-
herrar íslands og Danmerkur,
þeir Jón Baldvin Hannibalsson og
Uffe Elleman Jensen , fram til-
lögu þess efnis að efnahagsað-
stoð vestrænna ríkja til Sovét-
ríkjanna yrði beint til lýðveld-
anna.
„í lýðveldunum er að finna þá
sem eru í fararbroddi fyrir þeim
raunverulegu lýðræðisöflum sem
hafa pólitískan vilja og áætlanir
uppi um breytingar á efnahags-
kerfinu. Þá væri líklegra að að-
stoðin kæmi að einhverjum not-
um,“ segir Jón Baldvin. ,Auk þess
á augljóslega nú, þegar Sovétríkin
eru í mikilli þörf fyrir bæði efna-
hagslega og tæknilega aðstoð, að
skilyrða hana, sérstaklega hvað
varðar Eystrasaltsríkin, þannig að
Sovétríkin tækju í raun á sig
skuldbindingu um að hefja alvöru
samningaviðræður við þessi ríki
um það að fallast á lagalegan rétt
þeirra til sjálfstæðis innan ein-
hverra tímamarka."
Tillaga Dana og íslendinga hlaut
nokkra umfjöllun á fundinum, en
hún var lögð fram í tengslum við
umræður um Sovétríkin. Vék
James Baker, utanríkisráðherra
Bandarfkjanna, að þessum málum
í svipuðum tóni. GS.
Stjóm Landssambands fiskeldis- og hafbeit-
arstöðva um tillögur landbúnaðarráðherra:
Væntingar fiskeldis-
manna ekki uppfylltar
Á fundi stjómar Landssambands
fiskeldis- og hafbeitarstöðva í fyrra-
dag var gerð samþykkt þar sem seg-
ir að framkomnar tillögur um að-
gerðir í fiskeldi uppfylli ekki vænt-
ingar fiskeldismanna. Hvergi sé
minnst á viðvarandi rekstrarvanda
fiskeldis eða framkomnar tillögur
fiskeldismanna um úrbætur á
rekstrarvandanum.
DREGIÐ
HJÁ DAS
Dregið var 2. flokki Happdrætt-
is DAS í gær. Hæsti vinningur
var 3ja milljón króna vinningur
til íbúðakaupa. Hann kom á miða
nr. 43867. Næsthæsti vinningur
var 500 þúsund króna vinningur
til bifreiðakaupa. Hann kom á
miða nr. 17737.
Vmningaskráin verður birt síðar
í heild sinni hér í blaðinu. -sbs.
í dag hefur stjórn LFH boðað til
sérstaks félagsfundar fiskeldis-
manna kl. 16 þar sem tillögur verða
ræddar ítarlega og endanleg ályktun
um tillögur landbúnaðarráðherra
mótaðar. —SE
I mengunarvamareglugerð frá 28.
september 1990, útgefmni af um-
hverfismálaráðuneytinu, er gert ráð
fyrir að allir nýir bílar verði útbúnir
hreinsibúnaði. Áætlaður kostnaður
er 70-100 þúsund krónur á ökutæki.
Á landinu eru 130 þúsund ökutæki.
Lauslega áætlað myndi hreinsibúnað-
ur í bílaeign landsmanna kosta 8
milljarða króna, miðað við næstu 10
ár sem er meðalaldur bifreiðar.
Skiptar skoðanir eru um gagnsemi
umrædds hreinsibúnar. Áður fyrr
eyddu margir bílar 15 1 af bensíni á
100 km í stað 7 1 nú. Sala á blýlausu
bensíni er komin upp í 70% af bensín-
Þannig kemur Skeiðará undan jökli; kolmórauð og ógnvekjandi.
Rennsli Skeiðarár hélt áfram að minnka í
ckki duisi vio maupi
Rennsii Skeiðarár hélt áfram að
dragast saman í gær eins og síðustu
daga. Er vatn árinnar nú mun
minna en eðlilegt er. Stefán Bene-
diktsson, þjóðgarðsvörður í Skafta-
felli, segist, samt sem áður, ekki bú-
ast við Skeiðarárhlaupi á næstu sól-
arhringum í Ijósi sögulegra stað-
reynda.
,Á sfðustu vikum hafa orðið aD-
miklar breytingar á Skeiðaráijökli.
Hann þykknað og gengið fram og
um síðustu helgi dró mjög úr vatns-
rennsll Skeiðarár," sagði Stefán
Benediktsson í samtaB við Tfmann í
gær. Hann gat ekki sagt tll um hve
miklu minna vatn væri í ánni en það
er venjulega, en eðlilegt sumar-
rennsU Skeiðarárer200 rúmmetrar
á sekúndu. Þess má geta að í gær og
fyrradag var mjög kalt í SkaftafelU
sem hafði sín áhrif á rennsUð.
Stefán sagði að í Ijósi sögukgra
staðreynda byggist hann ekki við
Skeiðaráhlaupi á næstu sólarhring-
um. Árin 1861 og 1903 hefði það
gerst að rennslið dróst saman í janú-
ar en hins vegar hljóp áin ckki fyrr en
í maí. En þá komu líka stærstu
Skeiðaráriilup sögunnar. Árið 1929
minnkaði rennsUð einnig vemlega
og í kjölfarið breytti áin um farveg.
Undanfari Skeiðarárhlaupa er að
áin dökknar og af henni leggur fnyk.
Það hefúr ekki gerst núna. Síðast
hljóp Skeiðará árið 1986.
Vísindamenn, framkvæmdasfjóri
Almannavama og menn frá Vega-
gerðinni í VTk f Mýrdal ætia f dag
austur og skoða aðstæður og bera
saman hækur sínar að því búnu.
-sbs.
reglugeröir í gildi
sölu olíufélaganna. Því er haldið fram
að aka þurfi 5-10 km til þess að
hreinsibúnaðurinn nái að hitna og
fari að virka. Stór hluti af akstri ís-
lendinga er úr og í vinnu. Af þeim sök-
um á ekki það sama við á Islandi og
t.d. í Þýskalandi þar sem fólk ekur 100
km til að komast í vinnu.
Einnig er talið að bifreið útbúin
hreinsibúnaði sé bensínfrekari og
auki þar með koltvísýring í andrúms-
loftinu.
Á Norðurlöndum hafa tollar af bif-
reiðum með hreinsibúnað verið lækk-
aðir sem nemur kostnaði búnaðarins.
Ekki hefur heyrst um slík áform
stjómvalda hér á landi.
Athyglisvert er að tvær mengunar-
vamareglugerðir virðast vera í gangi.
Um er að ræða reglugerð umhverfis-
ráðuneytisins frá árinu 1990 og hins
vegar reglugerð dómsmálaráðuneyt-
isins frá árinu 1989, en eftir þeirri
reglugerð fer Bifreiðaskoðun íslands.
Á landsþingi Félags ísl. bifreiðaeig-
enda í maí sl. var þess krafist að meng-
unarvamareglugerðinni frá 1990, þar
sem kveður á um hreinsibúnað í ný
ökutæki, verði breytt.
Guðni Karlsson í dómsmálaráðu-
neytinu sagði í samtali við Tímann að
í gildi væri reglugerð dómsmálaráðu-
neytisins frá 1989 um gerð og búnað
bifreiða. f þeirri reglugerð er ekki
krafist efnahvarfa (hreinsibúnaðar).
Guðni sagði einnig að breytinga væri
ekki að vænta á næstunni á reglu-
gerðinni frá dómsmálaráðuneytinu.
Hins vegar væri verið að kanna hvaða
leiðir væm færar og hvað væri eðlilegt
að ganga langt á þessu stigi, áður en
dýr búnaður yrði gerður að skyldu.
Guðni sagði að lokum að hann teldi
ekki nokkum vafa leika á því að
hreinsibúnaður yrði hluti af ökutæk-
inu. Spumingin væri bara hvenær.
Ekki náðist í fulltrúa hjá umhverfis-
ráðuneytinu.