Tíminn - 12.09.1991, Blaðsíða 8

8 Tíminn
Fimmtudagur 12. september 1991
Steinar G. Magnússon
M I MINNING
Fæddur 27. apríl 1932
Dáinn 1. september 1991
Við skyndilegt og óvænt fráfall vinar
míns, Steinars, sem lést að kveldi
sunnudagsins 1. þ.m. í Landspítalan-
um, aðeins rösku hálfu ári miður
sextugu, hrannast að í huga mér ljúf-
ar minningar liðins tíma, allt frá
fyrstu kynnum okkar lyrir réttum
fjórum áratugum, þegar ég hitti
hann í fyrsta sinni, haustið 1951, í
Samvinnuskólanum, sem þá var til
húsa í Sambandshúsinu við Sölv-
hólsgötu, en þar nam hann í efri
bekk skólans, en ég sat í þeim neðri.
Leiddu þau kynni til aevilangrar vin-
áttu, sem aldrei bar á neinn skugga,
þrátt fyrir að við deildum starfsvett-
vangi undir sama þaki í fjöldamörg
ár — hann á 3. hæð en ég á 1. hæð
Sambandshússins — en gamalt
spakmæli segir að „vík skal vera á
milli vina, en fjörður á milli frænda".
Reyndi því oft á þá kosti hans að vera
gæddur miklu jafnaðargeði og hóf-
semi til orðs og æðis, þar sem við
snerrisaman var að eiga, en fyrir um-
burðarlyndi hans og trausta vináttu
vil ég nú, að leiðarlokum, þakka af
heilum huga, jafnframt sem ég drúpi
höfði við kistu vinar míns á þessum,
að mér finnst, ótímabæra degi.
Steinar Guðjón var fæddur í Reykja-
vík, þann 27. apríl árið 1932, og voru
foreldrar hans þau Klara Sigurðar-
dóttir og Magnús A. Guöjónsson,
sem lengi var vélgæslumaður hjá
Slippfélaginu í Reykjavík, en heimili
þeirra stóð þá að Skeggjagötu 3 og
reyndar allar götur síðar, bæði á
meöan Steinar og þau systkinin
dvöldu í foreldrahúsum og eins eftir
að Klara var orðin ekkja. Steinar var
einkasonur foreldra sinna, en deildi
foreldraástúð með yngri systur sinni,
Klöru. Á það heimili kom ég löngum
og ávallt sýndu húsráðendur mér
sömu hlýjuna, svo að mér fannst ég
vera þar aufúsugestur. Þannig
studdu foreldramir ekki aðeins son-
inn, heldur vini hans líka, og er það
geymt þakklátum muna, sem þau fá
e.t.v. skynjað eigi þau hugargengt úr
ljósheimum.
Eins og fyrr segir hittumst við fyrsta
sinni haustið 1951, en þá þegar hafði
Steinar í raun lokið hinu formlega
Samvinnuskólanámi, sem á þeirri tíð
var aðeins einn vetur, og var búinn að
vera í starfi hjá Kaupfélagi Dýrfirð-
inga um nokkur misseri, en þar réð
þá ríkjum sá fyrirferðarmikli og dug-
legi kaupfélagsstjóri, Eiríkur Þor-
steinsson, síðar alþingismaður, en
vart mun hafa verið hægt að kjósa sér
betri húsbónda bæði að framsýni,
dugnaði og allri atorku. Steinar var
því allvel sjóaður þegar hann hóf
nám að nýju í svokallaðri framhalds-
deild, sem reynt var að velja í eftir
föngum, enda var skólastarfið hugs-
að, öðrum þræði, sem undirbúning-
ur að viðameiri störfum hjá sam-
vinnuhreyfingunni og þá frekar
þeim, sem þess áttu kost að þiggja til-
sögn síðari veturinn.
Að góðu framhaldsskólaprófi loknu
fór líka svo að Steinar réðst til Sam-
bandsins og valdist honum starfi hjá
Iðnaðardeild, sem þá var í örum vexti
undir stjórn frænda hans, Harry Fre-
deriksen. Það ráðslag reyndist hon-
um happadrjúgt, því þrátt fyrir af-
burða snyrtimennsku og fágaða
kurteisi umbar Harry ekkert ráð-
deildarleysi, leti eða veifiskatahátt,
og hann þurfti ekki að hækka rödd-
ina til þess að menn vissu til hvers
ætlast var af þeim. Strax varð með
þeim frændum gagnkvæmt traust og
hélst það ævina út, en Harry féll
einnig frá um aldur fram fyrir all-
mörgum árum. Þessir líku frændur, í
svo mörgu, áttu það sameiginlegt að
þeir veittu samvinnuhreyfingunni
allan sinn stuðning ævina út og, sem
Kolskeggur forðum, níddust þeir
aldrei á neinu því, sem þeim var til-
trúað.
Sígandi lukka er best og reis starfs-
frami Steinars með ámóta hætti og
varð hann fljótlega deildarstjóri, síð-
ar skrifstofustjóri og aðal- hjálpar-
hella framkvæmdastjórans, sem sá í
honum trúverðugan forystumann.
Fyrir aðstoð Harrys komst Steinar í
starfsþjálfún hjá Þýska samvinnu-
sambandinu á árinu 1958 og sýndi
það bæði ffamsýni þess reynslumeiri
og vilja Steinars til að efla þekkingu
sína, enda komu kynni hans af lands-
búum og þýskunni í góðar þarfir síð-
ar, þegar honum bauðst fram-
kvæmdastjórastarfið í Hamborg, en
það hefði ekki legið á lausu ef mála-
kunnáttuna hefði vantað.
Þar kom í ársbyrjun 1976 að vinur
minn var kallaður til framkvæmda-
stjórastarfa fyrir Jötun h.f., en það
fyrirtæki, sem áður hafði verið í um-
sjá Iðnaðardeildar, skyldi nú eflt að
allri starfsemi. Hann reis undir
ábyrgð sinni með eðlislægri gætni,
passasemi og nauðsynlegu frum-
kvæði, því fimm og hálfu ári síðar
skilaði hann af sér góðu og öflugu
fyrirtæki, þegar hann í júlílok 1981
var kvaddur af forstjóra til að veita
skrifstofu Sambandsins í Hamborg
forstöðu. Gegndi hann framkvæmda-
stjórastörfum í Þýskalandi þar til í
lok októbermánaðar 1985 að hann
snéri heim, til að taka á ný við for-
stöðu Jötuns uns viðamiklar skipu-
lagsbreytingar voru gerðar á öllum
rekstri Sambandsins og fyrirtækja
þess og Jötunn þá sameinaður nýju,
fjölþættu fyrirtæki undir sama nafrii.
Varð hann skrifstofustjóri hins nýja
fyrirtækis frá stofnun þess í ársbyrj-
un 1990 og allt til lokadægurs síns.
Af framanrituðu má ljóst vera að
samvinnuhreyfingin á bæði þökk og
skuld að gjalda ósérhlífnum og sam-
viskusömum starfsmanni, en hún
veitti honum einnig umbun með
áunnu trausti og möguleikum, sem
veittu honum ómælda ánægju og
nægir í því skyni að nefna hamingju-
söm ár þeirra í Hamborg, þar sem
fjölskyldan gat ótrufluð sinnt innri
fjölskyldurækt, sem svo oft fortapast
í annasömum störfum og stressi hér
heima.
Á „sokkabandsárum" okkar beggja
var ýmislegt brallað, sem ekki skal tí-
undað hér, ferðir á fjöll og firnindi,
föst spilakvöld að vetri í hópi góðra
vina, en svo kom að langri utanlands-
ferð að hausti 1961, suður í lönd með
„Hamrafellinu", þar sem okkur tvo
og þriðja góða ferðafélagann bar yfir
Njörvasund og til Marokkó, og þá um
Evrópulönd, sem leið lá til Kaup-
mannahafnar, en þrátt fyrir nábýlið í
lítilli bifreið, sem ég fékk að taka með
mér til Gíbraltar, reyndist farteskið
ávallt vera þýtt jafnlyndi og einhugur
ferðafélaganna. Allir minntumst við
þessarar ferðar með ánægju, þótt
ekki vissum viö, á þeim tíma, að viö
deildum ferðinni með enn einum
ferðalangnum, sem ekki var tiltölu-
lega rúmfrekur á plássið. En um
þann vissum við ekki fyrr en allmörg-
um misserum síðar, þegar Steinar,
þrátt fyrir hógværð sína, vildi knýja á
fleiri dyr, og fór, með öðrum vini okk-
ar beggja, á miðilsfund, en þar kvaddi
sér hljóðs „ferðalangurinn" afi hans
og rakti í stórum dráttum ferðina á
enda og hló mikið. Þar sem sæti-
snautur Steinars var ekki sá sem í
ferðinni fór, en bar því vitni hvað
karlinn sagði, hefi ég þá trú síðan að
„hinu megin“ sé líka gert að gamni
sínu.
Sérstakur gæfudagur rann upp
þann 8. febrúar 1964, en þá gekk
Steinar að eiga Önnu Þóru Baldurs-
dóttur hjúkrunarfræðing frá Ólafsvík
og hefir sú hamingjutíð staðið frá
fyrsta degi með þeim hjónum. Hún
hefir búið bónda sínum afar smekk-
legt heimili og verið stoð hans og
stytta bæði í meðbyr og mótlæti.
Hefir þar jafnt gengið yfir bæði. í
hjúskap sínum hafa þau eignast þrjú
börn, tvo syni og eina dóttur, en unga
dóttur átti Anna áður, Hafdísi Ara-
dóttur hjúkrunarfræðing, gifta Tóm-
asi Jónssyni lækni. Eldri sonurinn,
Baldur raJfvirki, sem ber nafn móður-
afa síns, er kvæntur Guðrúnu Er-
lingsdóttur kennara, en sá yngri,
Magnús, einnig rafvirki, sem axlar
nafn föðurafa síns og er 19 ára, dvelst
enn í foreldrahúsum, ásamt systur
sinni Guðrúnu, sem nú er mest vant,
því umhyggja og ástúð foreldranna
beggja, svo og systkinanna allra, er
hennar hlíf í skjóllitlum heimi. En
nú við þessar þrengingar biður mað-
ur þess að guð veiti líkn með þraut og
að hún megi njóta sama athvarfs og
hún naut ávallt áður í faðmi foreldr-
anna beggja, en þar veit ég að móðir-
in stendur ekki ein, með synina báða,
eldri dóttur sína, tengdadóttur og
tengdason að brjóstvörn.
Spakmælið ,Að hryggjast og gleðj-
ast / hér um fáa daga, / að hittast og
kveðjast / það er lífsins saga“ heldur
ávallt gildi sínu, en það á ekki hvað
síst við þegar skárað er þannig í teig-
inn að sigðin hefði allt eins getað
komið í annan stað niður en nú varð
raunin á. Enginn má þó sköpum
renna og hér er ekki við dómarann að
deila.
Því er aðeins fyrir okkur, vinina, að
minnast nú góðs drengs, sem öllum
vildi vel og var vammlaus í öllu hátt-
emi. Við vitum að hans hafa beðið
vinir í varpa við umskiptin, en fyrir
eiginkonu hans og bömum hennar
biðjum við Sigríður þann, sem öllu
ræður, að veita þeim sálarþrek til að
standast þá þolraun, sem nú hefir á
axlir þeirra verið lögð.
En vini okkar óskum við Sigríður
fararheilla og blessum minningu
hans.
Kjartan P. Kjartansson
Steinar Magnússon var fæddur í
Reykjavík og vom foreldrar hans
Klara Sigurðardóttir og Magnús A.
Guðjónsson vélgæslumaður.
Steinar lauk prófi frá Samvinnu-
skólanum vorið 1950 og úr fram-
haldsdeild sama skóla tveim ámm
síðar. Hann hóf störf hjá samvinnufé-
lagi strax að loknu námi og átti því
nær 40 starfsár að baki þegar fráfall
hans bar að, vinum og vandamönn-
um að óvömm — og langt um aldur
fram.
Steinar starfaði fyrst sem innanbúð-
armaður hjá þeim merka manni Ei-
ríki Þorsteinssyni, kaupfélagsstjóra á
Þingeyri, en frá 1. maí 1952 og til árs-
loka 1975 starfaði hann hjá Iðnaðar-
deild Sambandsins við ábyrgðar- og
trúnaðarstörf. Ég man fyrst eftir
Steinari þar sem hann starfaði í Iðn-
aðardeildinni með þeim kunna
sómamanni Harry Frederiksen,
framkvæmdastjóra Iðnaðardeildar
um langt árabil. Samstarf þeirra var
einlægt og gott, enda byggt á gagn-
kvæmu trausti. Þar fóm saman
mannkostir, trúmennska og prúð-
mennska þannig að til sérstakrar fyr-
irmyndar var.
Árið 1976 varð Steinar fram-
kvæmdastjóri Jötuns hf„ dótturfyrir-
tækis Sambandsins sem þá verslaði
með rafmagnsvömr, raftækjabúnað
og annaðist viðgerðir og verkefni
tengd rafmagni. Síðan lá leiðin til
Hamborgar árin 1981-1985, en þar
var Steinar framkvæmdastjóri Ham-
borgarskrifstofu Sambandsins.
Haustið 1985 flytur Steinar með fjöl-
skyldu sína til Islands og tekur á ný
við framkvæmdastjóm Jötuns hf. og
rekur það fyrirtæki í óbreyttri mynd
til ársloka 1989.
Um áramótin 1989/90 varð sú breyt-
ing á starfsemi Sambandsins að þrjár
rekstrareiningar vom sameinaðar í
eina, fyrst sem deild í Sambandinu
og síðar sem hlutafélag sem ber nafn-
ið Jötunn hf. Steinar gegndi störfum
skrifstofustjóra þessarar nýju eining-
ar og rækti þau með stakri samvisku-
semi og prýði, eins og reyndar öll sín
fyrri störf.
Steinar var sannkallaður mann-
kostamaður sem gott var að þekkja
og starfa með. Hann var einkar Ijúfur
í umgengni, samviskusamur, fölskva-
laus og vildi öllum gott gera.
Við hjónin áttum þess kost að heim-
sækja Steinar og fjölskyldu hans þeg-
ar þau bjuggu í Hamborg. Okkur er
lengi minnisstæð sú gestrisni og
hlýja sem þar mætti okkur.
Éiginkona Steinars er Anna Þóra
Baldursdóttir hjúkmnarkona. Böm
þeirra em þrjú: Baldur Ármann raf-
virki, kvæntur Guðrúnu Eriingsdótt-
ur; Guðrún, og Magnús, nemi í raf-
virkjun, sem bæði em enn í foreldra-
húsum. Auk þess ólu þau hjón upp að
nokkm leyti dóttur Önnu og stjúp-
dóttur Steinars, Hafdísi Aradóttur,
sem gift er Tómasi Jónssyni lækni.
Fjölskyldan bjó sér fallegt heimili í
Reykjavík, sem ber vott um vand-
virkni og smekkvísi þeirra hjóna
beggja.
Með þessum fátæklegu orðum vil ég
þakka Steinari heilladrjúg störf fyrir
Sambandið og fyrirtæki á þess veg-
um. Við hjónin vottum Önnu og
bömunum dýpstu samúð og biðjum
Guð að veita þeim styrk í sorg þeirra.
Minningin um góðan dreng mun
lengi lifa.
Guðjón B. Ólafsson
í dag kveð ég Steinar G. Magnússon
skrifstofústjóra, góðan vin og sam-
starfsmann um hartnær 40 ára skeið,
en hann lést í Landspítalanum hinn
1. þessa mánaðar.
Kynni okkar Steinars hófust stuttu
eftir að hann réðst til starfa hjá Sam-
bandi ísl. samvinnufélaga, að loknu
prófi frá Samvinnuskólanum, árið
1952.
Á næstu ámm áttum við saman
margar ánægjulegar stundir í ferða-
lögum um óbyggðir íslands, sem
Steinar var mjög hrifinn af. Saman
fómm við ásamt sameiginlegum vini
okkar, Jóni Þór Jóhannssyni, í Evr-
ópureisu árið 1954, áður en slíkar
ferðir vom orðnar jafn hversdagsleg-
ar og þær em í dag. Þetta var fyrsta
utanferð okkar félaganna og í alla
staði ógleymanieg ferð um sex Evr-
ópulönd.
Seinna, þegar við Steinar vomm
orðnir fjölskyldumenn, urðu færri
stundir til ferðalaga, en í staðinn
kom spilamennskan, en Steinar var
góður bridgespilari og hafði mjög
gaman af því að spila. Þrátt fyrir fjar-
vem Steinars erlendis vegna starfa
sinna þar í þágu Sambandsins, datt
spilaklúbburinn ekki uppfyrir og var
tekið til við spilinþegar Steinar flutt-
ist aftur heim til Islands. Síðustu ár:
in spiluðum við Steinar reglulega
saman, ásamt þeim Jóni Þór og
Reimari Charlessyni. Spilaklúbbur-
inn verður ekki samur eftir fráfall
Steinars, og leitun verður á jafn góð-
um reikningshaldara, en það var
embætti sem Steinar var ætíð sjálf-
kjörinn í.
í störfum sínum var Steinar ein-
staklega samviskusamur og vand-
virkur, eins og þeir þekkja sem með
honum unnu. Hann átti auðvelt með
að starfa með starfsfólki sínu og sam-
starfsmönnum og var einstaklega vel
látinn af öllum.
Þegar ég lít til baka, minnist ég enn-
fremur margra ánægjulegra stunda á
heimili foreldra Steinars, þeirra
Magnúsar A. Guðjónssonar og Klöru
Sigurðardóttur, að Skeggjagötu 3,
Reykjavík, en þau eru bæði látin fyrir
nokkrum árum.
Á Skeggjagötu 3 hófu Steinar og
eiginkona hans, Anna Þóra Baldurs-
dóttir, búskap sinn, en síðustu árin
áttu þau glæsilegt heimili að Akraseli
28, þar sem þau bjuggu ásamt böm-
um sínum, þeim Baldri, Guðrúnu og
Magnúsi. Á heimili þeirra ólst enn-
fremur upp að hluta til dóttir Önnu,
Hafdís Aradóttir. Á heimili þeirra var
ávallt gott að koma.
Steinar lést langt um aldur fram og
þrátt fyrir að hann þyrfti að gangast
undir erfiða skurðaðgerð á Landspít-
alanum höfðum við vinir hans og
starfsfélagar vonað að sjá hann aftur
hressan eftir nokkra mánuði. Forlög-
in höguðu því á annan veg.
Við Elísabet vottum Önnu og fjöl-
skyldu hennar, svo og öðrum skyld-
mennum, einlæga samúð okkar og
vitum að minningin um góðan mann
mun milda söknuðinn er frá líður.
Amór Valgeirsson
Mikill sómamaður er fallinn frá
löngu fyrir aldur, lífshlaupi Steinars
vinar míns er lokið, mjög svo óvænt.
Ekki hvarflaði það að mér þegar við
hittumst síðast, að það yrðu okkar
síðustu samskipti í þessu lífi, en allt
er í heiminum hverfult, menn ráða
ekki alltaf sínum næsta næturstað.
Ég ætla ekki að rekja lífshlaup
Steinars, en langar til að setja á blað
nokkur orð í virðingar- og þakklætis-
skyni.
Kunningsskapur okkar hafði staðið
í 40 ár. Við hittumst fyrst haustið
1951 þegar við báðir hófum nám í
framhaldsdeild Samvinnuskólans.
Síðan atvikaðist það þannig að við
hófum báðir störf hjá Sambandi ís-
lenskra samvinnufélaga þann 1. maí
1952 og allar götur síðan hafa leiðir
okkar legið saman í starfi og á
ánægjulegum samfundum hér
heima og erlendis. Með okkur Stein-
ari tókst strax náinn kunningsskapur
sem síðan þróaðist upp í vináttu sem
aldrei bar skugga á.
Samstarf okkar var oft mjög náið og
þá einkum þegar hann veitti forstöðu
skrifstofu Sambandsins í Hamborg
sem ég átti mjög mikil samskipti við
í starfi mínu og svo tímabilið sem
hann var framkvæmdastjóri fyrir
Jötni h.f., en lengst af þeim tíma var
ég í stjóm þess fyrirtækis.
Steinar var háttvís í framkomu og
einkar athugull og vandaður starfs-
maður.
Samviskusemi og heiðarleiki voru
honum í blóð borin og rækti hann
störf sín af alúð og nærgætni við
samstarfsmenn sína og viðskiptavini.
Hvar sem spor hans lágu gat ekki hjá
því farið að ljúfmennska hans og fág-
uð framkoma gæddu umhverfið hið
næsta honum sérstökum andblæ
sem skildi eftir varanlegar kenndir
hlýju og manngæsku hjá samferða-
mönnunum.
Þegar hann er horfinn af sjónar-
sviðinu erum við allir, sem næst hon-
um stóðum og störfuðum, fátækari
og söknum góðs félaga og vinar.
Á bak við fátæklegan búning þess-
ara kveðjuorða dyljast hugsanir og
tilfinningar, sem eru tvinnaðar sam-
an úr mörgum þáttum, en hinn
sterkasti þeirra er þó tengdur endur-
minningum mínum um persónuleg
samskipti okkar fyrr og síðar. Hafi
hann að leiðarlokum heila þökk fyrir
langa og flekklausa samfylgd.
Eiginkonu hans, bömum og öðrum
í fjölskyldu hans votta ég dýpstu sam-
úð og bið þeim blessunar guðs og að
þau megi öðlast frið og styrk til þess
að sigrast á þeim harmi sem að þeim
er kveðinn.
Á þessum degi sorgarinnar bið ég
þau að minnast þess, að
„minningin lifir, þótt maðurinn degi,
björt eins og sól á sumarvegi“.
Jón Þór Jóhannsson