Tíminn - 01.04.1992, Qupperneq 2

2 Tíminn
Miðvikudagur 1. apríi 1992
EES kallar á 73
lagabreytingar
Ef samningurínn um evrópskt efnahagssvæði (EES) verður að
veruleika verða alþingismenn aldeilis að bretta upp ermamar. Sam-
kvæmt yfirliti frá utanríkisráðuneytinu þarf að breyta 71 lögum og
setja 30 ný lög áður en samningurinn tekur gildi um næstu áramót.
Áformað er að koma þessum lagabreytingum öllum í gegn í 73 laga-
frumvörpum. Þessi tala gæti þó breyst
Að kröfu stjórnarandstöðunnar
hefur utanríkisráðuneytið lagt
fram lista yfir frumvörp sem þarf
að breyta og setja vegna EES-
samningsins. Um er að ræða lang-
an lista með 73 frumvörpum. Tekið
er fram að hugsanlega þurfi að gera
fleiri lagabreytingar. Einnig er
hugsanlegt að frumvörpin verði
færri ef lagasmiðir nota „band-
ormsaðferðina", þ.e. setja saman í
eitt ffumvarp margvíslegar laga-
breytingar sem taka til breytinga á
mörgum lögum.
Flest þessara frumvarpa eru sam-
in af embættismönnum í ráðuneyt-
unum. Þeirra bíður því mikið verk.
Þessi vinna er reyndar löngu hafin.
Vinnan felst ekki síst í að samræma
frumvörp. Ein lagabreyting getur
kallað á aðra breytingu á lögum
sem jafnvel heyra undir fleiri en
eitt ráðuneyti.
Viðskiptaráðherra kemur til með
Lok kalda stríðsins koma fram á Keflavíkurflugvelli:
AWACs flugvélar
hverfa á braut
að leggja fram flest frumvörp, alls
16. Heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra mun leggja fram 12 frum-
vörp og samgönguráðherra 11.
Frumvörpin munu koma fram
annaðhvort nú í vor eða í haust.
Dæmi um frumvörp sem leggja
þarf fram vegna EES eru frumvarp
um breytingar á lögum um eftirlit
með útlendingum, frumvarp um
breytingar á lögum um atvinnu-
réttindi útlendinga, frumvarp um
atvinnu og réttindi launafólks,
frumvarp um atvinnuleysistrygg-
ingar, frumvarp um vátrygginga-
starfsemi, frumvarp um virkjunar-
rétt fallvatna, frumvarp um flug-
samninga o.fl., frumvarp um við-
skiptabanka og sparisjóði,
frumvarp um fjárfestingar erlendra
aðila, frumvarp til samkeppnislaga
og frumvarp um hlutafélög. Þá
mun utanríkisráðherra leggja fram
í maímánuði frumvarp um aðild að
evrópsku efnahagssvæði.
Það skal tekið fram að sum frum-
varpanna á listunum hefðu verið
lögð fram jafnvel þó að EES- samn-
ingurinn hefði ekki komið til. - EÓ
Islensk og bandarísk sfjórnvöld
hafa komist að þeirri niðurstöðu að
ekki sé lengur þörf á því að hafa hér
á landi bandarískar AWACs ratsjár-
flugvélar vegna breyttra aðstæðna í
öryggismálum á alþjóðavettvangi
að því er segir í tilkyimingu frá ut-
anríkisráðuneytinu.
AWACs flugvélarnar hafa verið not-
aðar til þess að fylgjast með ferðum
herflugvéla sem koma inn á íslenskt
loftvarnasvæði án þess að gefa upp
flugáætlun. En það er ekki einvörð-
ungu vegna breyttra aðstæðna í al-
þjóðamálum að ekki er lengur talin
þörf fyrir vélarnar, heldur er talið að
nýju ratsjárstöðvarnar sem eru f
hverjum landsfjórðunganna, geti
nú sinnt reglubundnu eftirliti með
loftvamasvæðinu með aðstoð F-15
orrustuvéla af Keflavíkurflugvelli ef
ekki telst vera sérstakt hættuástand
í alþjóðamálum.
Ef þörf krefur verður þó hægt að
kalla AWACs flugvélarnar aftur til
landsins með skömmum fyrirvara,
því að starfslið sem sér um viðhald
búnaðar sem tengist rekstri vél-
anna, verður áfram á Keflavíkur-
flugvelli. Auk þess verða AWACs æf-
ingar haldnar hér með reglulegu
millibili.
Engir fslendingar hafa gegnt störf-
um sem tengdust rekstri AWACs
flugvélanna á Keflavíkurflugvelli.
Þess vegna verður engum íslend-
ingum sagt upp störfum þótt rekstri
þeirra verði hætt. Nokkrir varnar-
liðsmenn verða hins vegar kallaðir
heim.
Víkingslækjarmenn taka lagiö
Nú fer tími ættarmóta í hönd. Á íslandi liggja frændsemibönd-
in viða og þykir þeim gott að finnast, sem geta rakið uppruna
sinn til sama höfuðbólsins og ættarhöfðingjanna. Á þessarí
mynd má sjá hvar tveir af Víkingslækjarættinni hafa fundist á
góðrí stundu, þeir Davíð Oddsson forsætisráöherra og Guð-
laugur Tryggvi Karlsson. í minningu frændsemibandanna og
Víkingslækjar, sem nú mun að vísu máður af yflrborði fasta
landsins fyrír ágangi sjávar, hófu þeir upp raust sína og stjóm-
uðu fjöldasöng saman.
Þeir kynntu skýrslu um hagkvæmni fullnýtingar sjávarafia. Frá vinstrí; Sigurjón Arason, forstöðumaður tæknideildar RF, Grímur Valdi-
marsson, forstöðumaður RF og höfundur skýrslunnar, og Jón Heiðar Ríkharðsson hagverkfræðingur. Tfmamynd Áml Bjama
Skýrsla rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins um betri nýtingu og fullvinnslu á sjó:
3,4 milljaröar sem skila
sér á minna en þrem árum
Tæknideild Rannsóknastofnunar fiskiðnaðaríns kynnti í gær nið-
urstöður rannsóknar á arðsemi þess að fullnýta — eða því sem
næst — sjávarafla um borð í vinnsluskipum. Jón Heiðar Ríkharðs-
son hagverkfræðingur vann verkefnið og helstu niðurstöður hans
eru þær að fullnýting sjávarfangs um borð í vinnsluskipum er þjóð-
hagslega mjög hagkvæm og mun skila arði til útgerðar og vinnslu í
landi þrátt fyrir að forsendan sé sú að gera þurfi miklar og alldýrar
breytingar á meirihluta fískiflotans.
—sá
Brengluð setn-
ing lagfærð
Meinleg brenglun varð í grein Gylfa
Guðjónssonar um tryggingafélög og
umferðarlög, sem, birtist í Tíman-
um í gær.
Þar hafði ekki fallið úr málsgrein
og þar með snerist merking hennar
við.
Rétt er málsgreinin svona: „Ljóst
er, að þvflíkt rugl er komið fram í
túlkun umferðarlaga að það er
ámælisvert. Sem ökukennari get ég
ekki tekið undir þá túlkun sem fram
kemur hér í þessari grein varðandi
framúrakstur vinstra megin, þegar
ökutæki undirbýr vinstri beygju."
Hagkvæmnisrannsókn þessi var
gerð í tilefni af frumvarpi Þorsteins
Pálssonar sjávarútvegsráðherra um
fullvinslu botnfiskafla um borð í
veiðiskipum sem nú liggur fyrir Al-
þingi. I frumvarpinu er sú stefna
mörkuð að skipum, sem leyfi fá til
þess að fullvinna afla um borð, verði
óheimilt að fleygja fiski, fiskhíutum
eða fiskúrgangi fyrir borð.
Samkvæmt skýrslunni gæti orðið
hagkvæmt að hirða allt að 96% af
þvf sjávarfangi sem um borð kemur
í vinnsluskip. Smærri skip, svo sem
togbátar, haúfa þó þó ekki möguleika
á að fullnýta afla nema að lenda í
taprekstri. Hagkvæmasta stærð
skipa með tilliti til fullvinnslu er
talin vera 800-1.100 tonn.
Verulegur hluti af aukinni hag-
kvæmni fullvinnslu á sjó felst í því
að auka verðmæti aflans sem berst
um borð með betri vinnslunýtingu,
meiri vörugæðum og auknum af-
köstum. Að sögn Gríms Valdimars-
sonar, forstjóra Rannsóknastofnun-
ar fiskiðnaðarins, og Sigurjóns Ara-
sonar, forstöðumanns tæknideildar
RF, er flökunarnýting fiskvinnslu-
véla þeirra sem nú eru um borð í ís-
lenskum vinnsluskipum verri en
þeirra sem tíðkast í landi. Með því
að koma fyrir nýjum vinnslulínum
um borð og betri tæknibúnaði í
vinnslunni mætti stórbæta nýting-
una frá því sem nú er. Það er hins
vegar ekki hægt í minni skipum svo
sem togbátum. Þeir eru einfaldlega
of litlir til að hægt sé að koma fyrir
í þeim fullkomnum vinnslulínum.
Reiknað er með því að hirt verði
allt það nýtilegasta til fullvinnslu í
landi, svo sem hausar, hryggir og
klumba. Öðrum úrgangi yrði síðan
breytt í meltu, en það er gert m.a.
með því að blanda maurasýru í úr-
ganginn. Úr meltunni er síðan unn-
ið meltuþykkni eða —ásamt öðru
hráefni — fiskmjöl.
Fjárfesting upp á 2,7 milljarða kr. í
nýjum vinnslu- og tæknibúnaði í
skipunum sem til slíks eru hæf
vegna stærðar þeirra mun skila 315
milljónum kr. í hagnað á ári með
20,2% innri vöxtum. Með því síðan
að nýta úrganginn í aukaafurðir og
meltu sem hvort tveggja yrði unnið
úr í landi, eykst hagnaðurinn um
185 milljónir á ári og innri vextir
stíga um 2,2%. Þar með myndi
heildarfjárfesting vegna verkefnis-
ins alls verða 3,4 milljarðar sem
myndi borga sig upp á tæpum þrem
árum með 22,4% innri vöxtum
miðað við 10% ávöxtunarkröfu.
Hagnaður útgerða yrði 350 milljón-
ir og hagnaður úrvinnslu í landi
150 milljónir kr. Auk þess myndu
þessar aðgerðir skila 1,7 milljörð-
um króna í meira útflutningsverð-
mæti.
—sá