Tíminn - 01.04.1992, Page 8
8 Tíminn
Miövikudagur 1. april 1992
Systkinaminning:
Sigurjón Jónsson
Sveinn Jónsson
Guðfinna Jónsdóttir
Mér brá alveg svakalega þegar ég
heyrði lát vinar míns, Sigurjóns
Jónssonar í Byggingavörunni, eins
og hann var alltaf kallaður hér á Sel-
fossi. Ég hélt að hann væri enn við
hestaheilsu, eins og hestarnir sem
hann reið. Hjartaræfillinn byrjaði að
vísu að stríða honum fyrir um tutt-
ugu árum. Hann fór þá í hjartaað-
gerð til Bretlands, þar sem hann var
höggvinn og skorinn þvers og kruss
Selfossi
og munaði minnstu að sú aðgerð
gengi endanlega frá honum. Eina
lífsmarkið, sem hann sýndi, var að
hann gat hreyft eina tána. Þá létti
konunni mikið.
Fjölskyldan var af hinum trausta,
íslenska stofni þar sem vol og vfl
voru óþekkt hugtök. Verkin voru
fyrst og fremst látin tala. Foreldrar
Sigurjóns bjuggu að Flagbjarnar-
holti í Landsveit og við þá sveit slitn-
aði aldrei sú taug, sem tengir menn
átthögum sínum. Því römm er sú
taug er rekka dregur föðurtúna til.
Fjölskyldan flytur á Selfoss og sest
að á Langanesinu og gætir þess að
hafa ekki of langt á milli sín. Gestur
byggir tveggja íbúða hús þar sem
gömlu hjónin fengu að vera í kjall-
aranum. Sveinn byggir stórt einbýl-
ishús við hliðina, Sigurjón skáhallt
á móti einbýlishús með flötu þaki.
Guðfinna í næstu götu. Síðar fékk
Sigurjón stækkunarbrjálæði, var
allt í einu kominn með hús með risi.
Ég smitaðist sjálfur af þessu stækk-
unarbrjálæði.
Sveinn var ógiftur, en stofnaði
heimili með ágætri konu, Bjam-
heiði Ástgeirsdóttur, sem átti einn
son, Ástgeir, sem er giftur maður í
dag. Barnbetri mann en hann Svein
vin minn, sem var leigubflstjóri,
þekki ég vart.
Sveinn átti í veikindastríði sfð-
ustu æviárin, þar sem krabbameinið
var að verki.
Þegar Grillið í Fossnesti tók til
starfa, réð ég Guðfinnu til starfa
sem þvottakonu. Bjarnheiði, sem
Sveinn bjó með, sem skúringakonu.
Þegar þær vinkonurnar birtust með
reikningana, var oft slegið á létta
strengi.
Um svipað leyti og Sveinn deyr, er
Guðfinna heltekin af krabbameini
og átti ekki langt eftir.
Sigurjón átti góða konu og naut
mikils barnaláns.
Landréttaferðin:
Árið 1975 var smalað saman
mestu fyllibyttum staðarins og farið
í Landréttir. Bárður Vigfússon, vin-
ur minn og leigubflstjóri, sá um val-
ið.
Fyrir valinu urðu sá er þetta ritar,
Bárður sjálfur, Gunnar Guðmunds-
son alnafni minn frá Egilsstöðum,
Sigurjón í Byggingavörunni, og
Kristján Jónsson lengi mjólkurbfl-
stjóri í Landsveitinni.
Bárður var með viskípela, sem
hann skenkti strax á báðar hendur,
þannig að við vorum orðnir vel við-
ræðuhæfir þegar við mættum í rétt-
irnar.
Þetta var í fyrsta og eina skiptið
sem ég kom í hinar frægu Landrétt-
ir, og ég sé ekki eftir því, þótt ég
týndi giftingarhringnum.
Það er verkefni næstu gullgrafara
að grafa í réttarstæði Landrétta.
Eg held að okkur hafi tekist að
skapa hina sönnu réttastemningu.
Steinunn Sigurðardóttir, skáld með
meiru, var þarna stödd á vegum Rík-
isútvarpsins og greip okkur glóð-
volga til að syngja hinn sanna rétta-
söng, sem hún birti í Ríkisútvarp-
inu.
Skarðsféð var þama í miklum
meirihluta, og Guðni og Dóra í
Skarði buðu í réttasúpu Selfyssing-
um og útvarpsfólki. Þá var Skarðsféð
komið heim og rekið inní fjárhús,
þar sem sláturfé var tekið frá.
Á heimleiðinni komum við við á
fleiri bæjum.
Selfossi 25.3.1992
Gunnar Guðmundsson
Gísl í Keflavík
Leikfélag Keflavikur: GlSL
Höfundur: Brendan Behan
Þýðandi: Jónas Ámason
Leikstjóri: Pétur Eggerz
Söngstjóri: Gróa Hreinsdóttir
Leikfélag Keflavíkur frumsýndi sjón-
leikinn Gísl í Félagsbíói í Keflavík á
föstudagskvöldið. Leikurinn gerist á
írlandi og er saminn fyrir 30 árum,
en gæti alveg eins hafa gerst í dag.
Þjóðfélagsástandið er svipað þar
núna, eins og fréttir bera með sér.
Gísl er í umhverfi höfundarins,
Brendans Behan: fátækt, óreglu og
ógnaröld. Ekki er vandalaust að
koma efni þess til skila til áhorfenda,
en þeim vanda reyndist LK vera vax-
ið: leikur, sviðsmynd, tónlist og lýs-
ing — allt flytjendum til sóma, und-
ir stjóm Péturs Eggerz, sem getur
verið hreykinn með árangurinn.
Leikfélag Keflavíkur hefur eftir
endurvakninguna fyrir þremur ár-
um mest fengist við revíuflutning,
en færir sig á alvarlegri verkefni með
Gísl, þar sem meira reynir á leikar-
ana. Þeir standast prófið og söng-
reynslan úr fyrri verkefnum kemur
þeim til góða í leiknum, sem og
margt annað.
Flytjendur Gísl eiga sér ekki lang-
an feril að baki, nema Eggert Ólafs-
son, sem hefur verið með LK frá
upphafi, 1961. í skemmtilegu gervi
Monsjúrsins bætir hann enn einni
rós í hnappagatið á sínum ferli. Per-
sónan er gamall hershöfðingi sem
lifir í minningunni, eins og Pat.
Hann er leikinn af Jóhannesi Kjart-
anssyni, en hann tjáir vel þennan
uppgjafahermann sem hefur sitt lifi-
brauð af heldur vafasömum rekstri,
ásamt konu sinni Meg, en hana hirti
hann af götunni einn sunnudags-
morgun. Halla Sverrisdóttir skilar
því hlutverki prýðilega, ekki síður en
hin gustmikla Gilchrist, sértrúar-
boðberinn og tvískinningurinn, en
þar fer á kostum Brynja Aðalsteins-
dóttir.
Hafsteinn Gíslason áréttaði í hlut-
verki Leslies, gíslsins, fjölhæfni sína
á sviðinu, þróttmikill og lifir sig vel
inn í sálarástand unga hermannsins.
Jón Sigurðsson sem hinn skrítni
Mulledy, Ingólfur Ámason og Ómar
Ólafsson, bráðsmellnir í hommahlut-
verkunum, Gerður Pétursdóttir sem
Roopen, rússneski sjómaðurinn Mar-
ínó Már Magnússon, varðmaðurinn
Gísli B. Gunnarsson, áttu sinn stóra
þátt í góðum heildarsvip sýningar-
innar. - Nýlegu andlitin hjá LK vöktu
athygli. Vigdís Jóhannsdóttir sem
Teresa þjónustustúlka, blíð og inni-
leg; Birgir Sanders, IRA-offiser, kraft-
mikill og ákveðinn; Margrét Örlygs-
dóttir, Colette, eggjandi og tælandi.
Gróa Hreinsdóttir lék Kötu og sá
um hljóðfæraleikinn á kránni og
kunni sannarlega sitt fag.
Leikfélag Keflavíkur er greinilega
að festa rætur í menningarlífi Suður-
nesja og vonandi vex það og dafnar á
komandi árum. Sá hópur, sem núna
heldur uppi merki LK, hefur safnað
dýrmætri reynslu á stuttum tíma og
náð þeim árangri, að maður finnur
lítinn mun á þessu leikhúsi og þeim
sem hafa atvinnumenn á sínum
snærum. Suðumesjamenn, sem
stunda leikhús, ættu því ekki að leita
langt yfir skammt, heldur bregða sér
í Félagsbíó eina kvöldstund og horfa
á Gísl. Það svíkur engan.
Magnús Gíslason
Úr leikrítinu Gisl, sem Leikfélag
Keflavíkur sýnir um þessar
mundir. Leikararnir eru, taldir frá
vinstri: Vigdís Jóhannsdóttir,
Ómar Ólafsson, Jón Sigurösson,
Margrét Örlygsdóttir og Halla
Sverrisdóttir.
Kohl í slóð Hitlers
Þýskaland er fyrir löngu orðið vold-
ugasta ríkið í EB. Þar var að verki
þýskur agi og skipulag, samfara eðl-
islægum dugnaði þjóðarinnar. Sum-
ir eru farnir að óttast veldi Þjóð-
verja. Sem dæmi um það má nefna
hik Breta innan EB og skelegga af-
stöðu frú Thatcher. Mitterrand telur
sig óhultan í skjóli kjarnorkuvopna
sem land hans ræður yfir. Raddir
heyrðust um það við sameiningu
þýsku ríkj-
anna tveggja
að þar hefði
verið stigið
fyrsta skrefið
í átt til þriðju heimsstyrjaldar. Hins
vegar má ætla að Þjóðverjar geti
unnið þá lotu án vopna.
Víst er um það að Kohl fetar næst-
um óhugnanlega í spor Hitlers.
Þýskt fjármagn streymir nú inn í
Tékkóslóvakíu og er nú um 80% er-
lendrar fjárfestingar í landinu, sem
undirritaði vináttusamning við sam-
einað Þýskaland. Svipað hefúr verið
að gerast í Póllandi og bæði þessi
lönd ætla inn í EB. Danmörk er þeg-
ar gengin í EB, en Noregur, Finn-
land og Svíþjóð eru á leiðinni. Síð-
asta herbragð Þjóðverja var að
stofna ráð Eystrasaltsríkja og að-
liggjandi svæða, er starfa á með
Norðurlandaráði en án íslands. Til
þess fékkst stuðningur Dana. Norð-
urlöndin eiga að vera Þjóðverjum til
styrktar og
mótvægis
gegn lat-
nesku ríkj-
unum í EB.
Svo mælti þýski utanríkisráðherr-
ann.
Þessir viðburðir ættu ekki að
verða til þess að flýta för okkar ís-
lendinga inn í EB, eins og sumir
telja. Þvert á móti eiga þeir að vera
okkur hvatning til að fara hægt —
eða fara hvergi.
Leo