Tíminn - 27.07.1993, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 27. júlí 1993
Tíminn ...Hvað nema fyllirí?
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU Garri er farinn að undirbúa síg und- eða því að unglingar drekki sig flulla var Garri orðinn bólusettur við útí- ir verslunarmannahelgina en hann en óskar þeim þess þó að þeir láti hátíðum, sveitaböllum og öllu þessu
Útgefandi: Tfminn hf. Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson þá beri honum skylda til þess að að þeir haldi sönsum og rænu svona staði þar sem stóð fólks hefur íeggjast í ferðal% setjast upp í bif- nokkum veginn og skaði ekki sjálfa brennivín og graðh&stamúsík um Fpift pitthvprf ílf <id píta t>p« wma fiarri hftnH
Ritsfjóri: Jón Kristjánsson ábm. Aöstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson Fréttastjórar Birgir Guðmundsson Stefán Ásgrimsson á land. Það mun Garri því trúlega jafnöldrum sínum raunar einnig Þegar Garri hlustar á auglýsinga- geraumhelgina. sem og öðrum Iandsmönnum. texta um útihátíðir sem nú eru Garri er orðinn nokkuð framorðinn Garri getur þó ekki að því gert að gjarnan sungnir við straumlínulag- svona aldurslega séð og er búinn að undrast. á hyersu lífseig þessi langa aðan undirleik tölvuhljóðfeera þá
Skrifstofur: Lynghálsi 9, 110 Reykjavlk Sfml: 686300. Auglýslngasfml: 680001. Kvöldsfmar: Áskríft og dreifing 686300, ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387. Setnlng og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf. fara í gegnum mörg stig versiunar- hefð hópfýlliría sem kallast útíhátíð- finnur hann hvað iítíð hefur breyst: mannahelgar- og hvítasunnu- og ir og ferðahelgar, ætlar að veröa. Enn er verið að fá ungt fóik til að útíhátíðahugarfars og kominn á það Garri var merkilegt nokk eitt sinn hrúgast saman í einhverjum skóg- þroskastig að eigin mati, að nú hæfi ungur og stundaði útihátíðir, sveita- um eða eyjum tíl þess að tjalda og það honum ekki lengur að veltast böll og aðra slíka mannfagnaði af djamma og utiveran er dásömuð,
Mánaðaráskrift kr. 1368,-, verð 1 lausasölu kr. 125,- Grunnverð auglýsinga kr. 765,- pr. dálksentimetri Póstfax: 68-76-91 fullur um í rigningu og drullu með miklu fctppi og minnist þess ekki að sem ög og rómantíkin sem kviknar í hokkuiu í beltinu, heldur í hæsta f— —^ skjóli tjalianna og dalsins þótt allir lagi að mæta á slík gleöiþing til þcss fiARRI Vltj að útiveran hja fjölda ungmenna eins að horfa á með hneykslan á fc ********* ) hcfur alla tfð falist t þv’t að þeir ráfi framferöi unga íslands og býsnast yf- um meðvitundarlitlir eða liggi af-
Hvert er hlutverk
Seðlabankans í
vaxtamálum?
í kjölfar gengisfellingarinnar í byrjun júní hafa
orðið umtalsverðar verðhækkanir og vaxtahækk-
anir. Ljóst mun vera að verslunareigendur munu
hafa tekið við sér miklu fyrr nú, en þegar gengið
var fellt í nóvember, og hækkað verð á vöru sinni.
Vaxtahækkunarskriða er komin af stað undir þeirri
yfirskrift að nú þurfi að hækka duglega vexti til
þess að hægt sé að lækka þá duglega aftur í sept-
ember.
Það vekur sérstaka athygli að viðskiptaráðherra
hefur tekið upp vörn fyrir verslunina og seðla-
bankastjóri hefur gengið fram fyrir skjöldu í vaxta-
málunum og sagt þar allt vera í sóma.
Forsætisráðherra og viðskiptaráðherra hyggjast
þó ræða þróun vaxtamálanna við forráðamenn
bankanna og segist viðskiptaráðherra gera sér von-
ir um að þær viðræður leiði til lækkunar raun-
vaxta.
Venjulega er það viðkvæðið þegar vaxtahækkanir
verða að það séu ríkisfjármálin og ásókn ríkissjóðs
í lánsfé sé orsök vaxtahækkana. Því er ekki til að
dreifa í þessu tilfelli, því vextir á ríkisverðbréfum á
fjármagnsmarkaði hafa lækkað síðustu vikur. Það
er því alveg ljóst að vextir eru of háir hérlendis og
það hefur afar neikvæð áhrif á afkomu fyrirtækj-
anna, sem mörg eru mjög skuldsett. Vaxta- og
verðhækkanir, sem ekki er hægt að halda í skefj-
um, eyða í raun ávinningnum af gengisfellingunni,
svo verr er af stað farið en heima setið.
Forsvarsmenn bankanna verja sig með því að
vöxtur verðbólgunnar krefjist vaxtahækkunar og
nauðsynlegt sé að bregðast skjótt við. Inn í þennan
rökstuðning vantar hver verðbólguvaldur þessar
vaxtahækkanir eru í raun og hver sá vítahringur er
sem settur er af stað með þessum snöggu vaxta-
hækkunum.
Vaxtaákvarðanir eru frjálsar hér á landi og mark-
aðslögmál ráða miklu um þær ákvarðanir. Þetta
breytir því þó ekki að stjórnvöld á hverjum tíma
hafa möguleika á því að hafa áhrif á vaxtaþróunina.
Tæki til þess er Seðlabankinn. Með kaupum á verð-
bréfum getur hann haft áhrif á markaðinn í þá veru
að auka eftirspurn, sem leiðir til lægri vaxta. Hins
vegar hefur seðlabankastjóri látið svo um mælt að
allt sé í sómanum í vaxtamálum, þannig að aðgerða
er vart að vænta þaðan. Leikmenn, sem fylgjast
með fréttum, heyra þó mjög oft af aðgerðum seðla-
banka annarra þjóða til þess að hafa áhrif á eftir-
spurn t.d. eftir ákveðnum gjaldmiðlum. Hérlendis
hefur aðeins verið tekið upp frelsi í vaxtaákvörðun-
um án þess að hyggja að afleiðingunum eða nota
þau stjórntæki sem fyrir hendi eru. Afleiðingin er
hærri raunvextir en í nágrannalöndunum, raun-
vextir sem atvinnulífið stendur ekki undir. Þetta er
vítahringurinn, sem leiðir síðan til meiri afskrifta
bankanna og beinnar þátttöku í atvinnurekstri til
þess að reyna að tryggja hagsmuni sína.
ir hversu langt það sé leitt og hafi lít-
ið af foreldrum sínum lært.
Veður hafá upp á síðkastið gerst all
góð uppi á Lynghálsjðkli þar sem
Garri situr löngum stundum og ritar
heimsósornatexta sinn. Þó að góð
veður séu oft æði hörð þeim sem
inni verða að sitja, þá á Garri ósköp
erfitt með að vera í fylu í dag þótt
sjálfsagt séu tilethin næg.
Þess vegna getur Garri varla fengið
af sér að vera í fylu yfir því að fólk
ferðist um verslunarmannahelgina
þeir hafi verið neitt sérlega skemmti-
legir, nema þá helst áður en lagt var
af stað. Þá hlakkaði Garri ákaflega til
en sjáif skemmtunin náði ekki alltaf
upp ívæntingamar.
Samt var nú haldið áfram árum
saman að puða í því að fara í Húsafelt
og á þjóðhátíð og í ÞjórsárdaJ og
hvar það annars var sem staðhæft
var í auglýsingum að aðalfjörið væri
- með Hljómum og Mánum og
Geislum og Blossum og Tempó og
Tilveru og hvað þetta allt hét og loks
velta af áfengisdrykkju milli þúfria.
Þá viðgengst oftar en ekki kynferðis-
legt oflbeldi við þessar aðstaeður eins
og samtök, svo sem Stígamót o.fll.
hafamargbentá.
Garra þætti betra aö unglingar
væru eilíúð sjálfstæðari en þeir oft
eru og tækju ekki þátt f athæfi eða
þesslags samkomuhaldi sem þeir
innst inni vita að ekki er sæmandi
siðuðu fólki og að það sé engin kvöð
á þeim að feta í sama foraðið og fbr-
eldrar þeirra kannski gerðu. Garri
Ragnarök iðnaðarins
Eins og alþjóð er kunnugt stend-
ur íslenskur iðnaður með miklum
blóma. Ullar- og skinnaiðnaður er
öflugri en nokkru sinni fyrr, se-
ments- og steinsteypuiðnaður er í
uppsveiflu og niðursuðuiðnaður-
inn ræður ekkert við pantanimar
sem honum berst erlendis frá.
Sultugerð og átöppun vatns til út-
flutnings veita björg í bú og fata-
iðnaðurinn annar ekki eftirspum,
fremur en mublugerðin. Svona
má lengi telja enda em iðn- og
framleiðslugreinamar í mikilli
uppsveiflu og er þar vaxtarbroddur
athafnalífs og atvinnutækifæra
framtíðarinnar.
Heimamarkaður fyrir íslenskar
iðnaðarvörur er mikill og góður
og fer vaxandi og stuðlar enn
fremur að þróttmikilli framleiðslu
innanlands og þar með almennri
velmegun.
Þau öfugmæli sem hér er hrúgað
upp ættu að falla vel í kramið með-
al forystusauða í Félagi íslenskra
iðnrekenda. Að minnsta kosti ættu
þau að falla vel að hugmyndafræði
framkvæmdastjóra samtakanna,
sem tekist hefur að setja saman
einhverja mestu furðuritsmíð sem
Morgunblaðið hefur talið hæfa til
birtingar fram til þessa.
Uppgangur eöa nið-
urgangur
Sveinn Hannesson velur þessu
hugarfóstri sínu heitið Heims-
endafrétt Tímans og leggur út af
frétt og leiðara í blaðinu og er
fréttin um að aðeins þriðjungur af
innkaupum heimila sé innlendar
vörur og leiðari þar sem lýst er yf-
ir áhyggjum af því að íslenskur
iðnaður sé á niðurleið.
Hvort uppgangur eða niðurgang-
ur íslensks iðnaðar gefi tilefni til
ragnaraka á heimsvísu hlýtur að
vera mat framkvæmdastjóra Fé-
lags íslenskra iðnrekenda og þá
hugdettu hlýtur hann að hafa úr
öðrum heimildum en Tímanum,
því svo stórum augum hefur blað-
ið aldrei litið á hlutverk íslenskra
atvinnuvega samanlagðra þótt
þjóðemiskenndin hafi á stundum
verið túlkuð þar á hæstu nótum.
Framkvæmdastjórinn hengir
sjálfan sig í útlistunum á mæli-
tækni sem hann segir Tímann
misnota til að sýna fram á minnk-
. Heimsendafrétt Tímans
i „Bn við skulum ckki_
rklii iicki lil *Á jiút'U mark»ds „Kn víð skulum ckki
'ftir Svcin Hatmesson hlultoM Uin þcu* s. pr i brff. s^eiia skuldimu af eigin
STffi.,5S.“J5S S&- óstjórn á frívcrslun._
un. nikviemleg* sómun>niog hjón^ Fáar þjÓðlT CIga meira
uslu sé *ð nt-Aj M rinuru j:r því en við Islend-
lil snnirs. Vlsilils (rtmfrrslu- _ eUkÍ VCfðÍ
koslntðsr mselir /.ri ekh bteyUngtr | ngar að CKKI Ver
i hlulísJli innlendr* og erlendn þorfið af braut IrjalS-
v*r* I innksupum heúnO*-‘ð,s { miHÍríkjavÍð-
I61ur tekur Tlminn »vo og breyur '
r ckki u|H<>rva,'d' (rvltrn
Inunu.n 15. júli «1. »en' Urtúl
■ undir fvri-tóKTÚnni Innlendsr vórur
I sðeins v, x! 6llum innluupum h«m-
" l llrnni cr íWm fylel etUr 1 le*»-
■ ,rm 17. júli undir fyriraögninm Iðn
I sðurinn i niðurieið. 1 Mdum Ulvúr-
1 T þar fjallað um mmnkandi
I hlul iðnaðar af hcUdarinnkaupum
I hcimOanna undanfarin rimm krog
1 vitnað til neyalukönnunar Hagatnf-
Unrír*Uinni aegir .lnnlcndar vðrur
■ cru aðeins orínar lilið brot og sloð-
1 Ugt minnkandi. if innkaupum to-
■ lenskra hcimila. öðnjm en matvaS-
- Kjaminn i fríttinm cr þesu
a (samUgning * ibyrgö
„,,ur uc Urj-hki*r
kUm#<****mV
1 -m. V.r.hl
frítt um minnkandi markaðaWut-
deQd innlendrar framleiðriu! Ein
hvcm Uma befði \*U* _nu þðU
.kryddandarblaðamennska *‘
***TOkum^d*mi U1 tkýringar. Af
kottnaðariiðunum i tónumu hðr að
framan aker etnn liðunnn a.g úr
hvað haekkun varðar cn Þ*9 cr
inn Bni. benain og varahlutir sem
hækkar úr 17.7X *f vömkaupum
alU I 2S.7X xm er 33.9X hjekkun
Hér kemur ugglaust hvort tveggja
liJ. aukin bflaetgn og aukm akatt
lagning- Þar sem biUr. bensin og
nTstir varahluUr eni mnflutur vör-
ur eykst IJutur þeirra og hlutur
innlendrar vðrn ninnkar Jafnvel
bótt ekkert annað haf. gcrst og ali
; v aðrar córur va-ru scldar i
andi hlutdeild íslensks iðnaðar á
markaði og lætur eins og að blaða-
menn séu að hlakka yfir þeim til-
búnu ógöngum sem þeir séu að
koma íslenskri iðnaðarframleiðslu
í.
Svo er sullumbullað um að Tím-
inn sé á móti fríverslun og kenni
henni um ímyndaðar ófarir iðnað-
arins og að blaðið sé á móti hvatn-
ingarorðum um að keypt sé ís-
lenskt og telji þær ekki hafa komið
að notum.
Kryddsfldar. .hvað?
Hér er ekki gerð tilraun til að elta
ólar við þann rugling sem hafður
er í frammi í nafni öflugra lands-
samtaka og mikilvægra. Enda er
það ekki hægt þar sem ekki er
skiptum.**

vóru llta blaöamaóunnn HEl og leið-
arahöfundur Tlmans i acm fréttnae-
man ösigur blensks »n*öar.
Ef ihugi er fyrir að fyJO»««
markaðshlutdeild -nnlendrar frem-
lciöslu eins og við hji Ftl höfum. -------------
þí mi benda i að sllkar upplys- Sveum Ha.
ingar cru unnar af »*«"«■ ‘
umvinnu við ^ (cngii n6g ,f umkeppn. þau nim
-■«?r2;SíSSE51x u i* ■»
idcnikan iðnað en ---------- 1
lciðarahöfjndurinn fer *ð
~Búvörur i vcrðiagsgnind
jr IS.3X I 9.0X scm cr 32.3X
Vitt og breitt
nokkur leið að koma auga á neins
konar tilgang með tilskrifinu ann-
an en þann að láta Mogga birta
mynd af sér, sem út af fyrir sig er
ærin ástæða til að setja nokkur orð
á blað um illskuna í þeim Tíma-
mönnum.
Ef einhverjir lesendur „kryddsfld-
arblaðsins" sem ekki sjá Tímann,
hafa lesið heimsendagrein Sveins
framkvæmdastjóra til enda, hljóta
þeir að spyrja sjálfa sig hvers kon-
ar „kryddsfldarblaðamennska“ það
sé sem hann þykist vera að svara.
En trúlega verða þeir engu nær
þótt þeir fari að lesa títtnefnda
grein og leiðara sem vísað er til í
Moggagreininni um hvað maður-
inn er að skrifa.
Hann segir sjálfur að margar
ástæður séu til þess að stöðva vöxt
og viðgang íslensks iðnaðar og er
enginn að mótmæla því. En þegar
Tíminn heldur því fram að vegur
íslenskrar framleiðsluvöru fari síst
vaxandi, umhverfist framkvæmda-
stjórinn og ber blaðinu í brýn allar
vammir og skammir og segir það
allt lygi og misskilning. Svo bítur
hann höfuðið af skömminni með
því að væna blaðið um að lítils-
virða þá sem vilja hag iðnaðarins
sem mestan og bestan.
Ef Sveinn Hannesson, fram-
kvæmdastjóri Félags íslenskra
iðnrekenda, ber hag iðnaðarins
fyrir brjósi ætti hann að láta af
asnaspörkum eins og þeim sem
hann býður moggalesendum upp á
og hér er tæpt á. Ef málsvarar ís-
lensks iðnaðar eru ekki beysnari
en þetta er þar kannski ftindin
veigamesta skýringin á niðurgangi
iðnaðarframleiðslunnar.
fslenskur iðnaður er þar á vegi
staddur að honum veitir síst af því
að um hann sé slegin skjaldborg
allra þeirra afla sem vilja veg hans
sem mestan og það verður ekki
gert með útúrsnúningum og rö-
kvillum þeirra sem þiggja laun fyr-
ir að gæta hagsmuna hans.
Megi Sveinn Hannesson sofa rótt
fyrir skrifum Tímans um íslenskan
iðnað og vonandi verður honum
líka svefnsamt þegar og ef hann
kynnist nokkru sinni hvemig öfl-
ugu iðnríkin hafa lag á að vemda
sína framleiðslu fyrir keppinaut-
unum í vinveittum fríverslunar-
bandalögum.
OÓ