Tíminn - 03.11.1993, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Miðvikudagur 3. nóvember 1993
Tíminn
Ritstjóri: Þór Jónsson ábm.
Aöstoflamtstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjóri: Stefán Ásgrimsson
Útgefandi: Mótvægi hf.
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Auglýsingastjóri: Guöni Geir Einarsson
Ritstjóm og skrifstofur: Hverfisgötu 33, Reykjavik. Póstfang:
Pósthólf 5210, 125 Reykjavik. Aöalsími: 618300.
Auglýsingasími: 618322. Auglýsingafax: 618321.
Setning og umbrot: Tæknideild Tfmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaflaráskrift kr. 1400- , verð I lausasölu kr. 125,-
Grunnverö auglýsinga kr. 765,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 61-83-03
Gagnkvæmni
Alþýðubandalagið vill að athugað verði hvort ekki fari
að verða tímabært að stækka efnahagslögsögu íslands í
250 mílur. Þingmenn flokksins hafa lagt fram tillögu á
Alþingi um efnið.
Mesti sigur sem íslendingar hafa unnið í alþjóðamál-
um er staðfesting Sameinuðu þjóðanna á hafréttarsátt-
málanum. Þar er kveðið á um 200 mílna lögsögu sem þá
var ítrasta ósk íslendinga um auðlindamörkin.
Síðan hafa verið uppi raddir um að strandríkið ísland
geri enn frekari kröfur um stærri auðlindalögsögu og
má nefna hugmyndir Eyjólfs Konráðs alþingismanns
um að innlima hluta af Rockallsvæðinu í íslenska fisk-
veiðilögsögu.
í framsöguræðu um stækkun auðlindalögsögunnar
sagði fyrsti flutningsmaður eitthvað á þá leið að tíið-
inda væri að vænta um framtíðarstöðu alþjóðlegra hafs-
svæða og nýtingu þeirra. Væri því mikilvægt fyrir ís-
lendinga að hyggja vel að rétti sínum og tryggja að hefð
kæmist á veiðar á hafsvæðum eins og Smugunni í Bar-
entshafi og Flæmska hattinum undan ströndum Ný-
fundnalands.
Vel má það satt vera og mikil er trú þeirra manna á
réttlæti okkur til handa sem halda að landgrunnið nái
allt að útskerjum gamalla stórvelda og að við sköpum
okkur hefð með því að stunda veiðar á umdeildum haf-
svæðum þegar vel fiskast eftir löng friðunartímabil eins
og á Barentshafi.
Alþjóðalög segja að okkur sé heimilt að veiða í Smug-
unni og í Flæmska hattinum. En við ættum samt að
skilja að bæði Norðmenn og Rússar hafa nokkuð til síns
máls þegar þeir benda á að aflasældinni í Barentshafi er
ekki síst að þakka friðunaraðgerðum þeirra og þar
komu hvorki íslendingar né aðrar þjóðir nærri.
Litlar upplýsingar liggja fyrir um hvort miklu máli
skipti að auðlindalögsagan verði færð út um 50 mílur til
viðbótar eða hvort aflasældin muni aukast við að ná
landgrunninu öllu inn í lögsöguna.
Hitt er vert að hafa í huga að samningar við önnur ríki
eru gagnkvæmir og þeim mun stærri hafsvæði, sem við
krefjumst okkur til handa, veita öðrum fiskveiðiþjóðum
tækifæri til að nálgast okkar landhelgi.
Stundum getur verið ástæða til að staldra við og spyrja
sjálfan sig hvenær nóg sé nægilegt.
Morgunblaðið
Þar sem Morgunblaðið er þrem árum eldra en Tíminn,
stendur það nú á áttræðu. Blaðið hefur náð ótrúlegri
útbreiðslu og er upplagið heimsmet miðað við höfða-
tölu og má með nokkrum rétti halda því fram að það sé
stærsta blað í heimi.
Tíminn og Morgunblaðið hafa löngum eldað saman
grátt silfur enda lengstum verið málgögn ólíkra stjórn-
málaflokka, Nú hafa bæði blöðin losað sig við bein
flokksténgsl en teljast samt á öndverðum meiði í þjóð-
málaumræðunni. Svo verður vonandi um langa hríð
enn og er rétt að þakka Mogga gamla löng og andstæð
skoðanaskipti því oft væri Tíminn efnisrýr ef höfuðand-
stæðingsins nyti ekki við.
Morgunblaðinu er hér með óskað til hamingju með
sinn háa aldur og megi samskipti þess og Tímans verða
sem lengst.
Frjádst.óháö dagtxao
ÚIQMufélag: FRJALS FJOLMIÐLUN HF.
SQAtiwfonnaður og útQlluitfóri: SVEINN R
FMinkvJomdjstjóri og útQálustjóri HOROUR
Ritst|ó>ar. JONAS KRISTJANSSON oq ELLÍ
Aðstoóamtstjófar HAUKUR HELGASON og
Fréttastjóri: JONAS HARALOSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON oq II
Ritstjórn. sknfstofur. aoQlýsingar. MnóauQFýsa
NaðaafQreiðsla. ásLrilt ÞVERHOLTIH. 105
FAX: Auglýsingar: (91 >63 27 27 - aður de.k
GRAN NUMER AuglýsmQat. 99-6272 Aslu
AXUREYRI: STRANDG. 26 SlMI (96)2501
FAX: (96)11605
Swlning. umbrot. mynda- og |ilotuuerð
PRENTSMIÐJA FRJALSHAR fJOLMIOLUF
Prentun: ARVAKUR HF. Asknttarverð 4 méj
Verð I lausasolu virka daya 140 kr. m/vsk. -
Tímirin
HlUVMa FIUÁLU.TNDIS, UUIVMNU oe rtUOSHYGGJU
RNsfjðri: Þór Jónsaon ttom.
AðstoflafTttsljórt: Oóóuf Öiateon
FfflWa^óri: Stelðn Aaffbnsaow ;£>
Útgetandi: MótvsglM.
nraMMIÓfl Hróllur Öéváacn
m a« lirfaMur Hvafflagöto 33. Ra)*)aMk. Pðsttang
Pðatoó* 6210.125 R»y*4«vtk. AIMahM' 656300.
gjl/í.lwi.Mml: 616322. Autfjil giliir 616321.
Ina aa lankaot: Taknidaéd Thnana. Pfantu**: CXidi hf.
MðraflrvMaW k/. 1400-. varfl I la oaaaWu ta. 125,
Grunrtvarfl auglýsinga kr. 788,- pr dáiisanAnatri
Póstfax: 61-63-03
Þeir voru ótrúlega vinöamlegir
og notalegir hvor við annan þeir
ritstjórar DV og Tímans, Jónas
Kristjánsson og Þor Jónsson í sóf-
anum hjá Sigurði Valgeírssyni í
Sjónvarpinu skömmu fyrir fréttir í
gærkvöldi.
í téðan sófa hafði mönnunum
tveimur verið stefnt að því tilefni
að Mogginn er orðinn háaldraður,
eins og raunar sumir telja sig getað
séð á honum, eða 80 ára. Garri
yerður hér að lýsa því yfir, áður en
lertgra er haldið, að hann skildi
ekkert í hvað þessir tveir höfðingj-
ar, ritstjóri DV og Tímans, ættu að
fara að masa um Moggann og átti
erfitt með að ímynda sér þá deila af
rökvísi og íþrótt um hið áttræða
blað. Séríega var þetta undarlegt
hjá sjónvarpsmanninum vegna
þess að hann kvaðst hafa viljaö
hltfa Moggamönnum við því að og taidi að Moggi og DV yrðu víst
koma í þáttinn af því að þeir ættu ekki öllu stærri og væru komin
afinæli. upp í þak. Þór sagði þá að Tíminn
Sti hugsun læddist raunar að væri ekki kominn upp í neitt þak
Garra að sjónvarpsmaðurinnn og ætti langt í land með það og
hefói reynt án árangurs að ná tali af
nokkrum edrú majnni f hita afmæl-
isveislunnar í Kringlunni númer
eitt, vestur í Kringlumýri. Því fékk
Garri ekki að heyra ritstjórana tvo
fyrmefndu böðlast á þeim Matthí- Jónas, skilningurinn sjálfur upp-
asi og Styrmi fyrir það hvað Moggi málaður, taldf að Ttminn gæti farið
væri stór og þungur og í alla staði að teygja sig upp á við þótt svigrúm
mikili Þorgeirsboli í íslenskri ’ væri minna en fyrir tveimur ára-
blaðaútgáfu. Því miður. tugum þegar hartn sjáifúr stofnaði
Þáttarstjómandinn fór mildum blað.
höndum um höföingjana og byrj- Sjónvatpsmaðurinn minntist sfð-
aði á því að spyrja Jónas hvort an á virðingu biaða og bar hann
Moffiinn væri ekki konungur ís- fféttastjóra sirtn fyrir því að hún
Íenskra biaða og Jónas hélt það nú væri lítil. Þetia mál var diskúterað

...
Nilíii
en Garri fékk ekki betur séð og
heyrt en að niðurstaðan væri þver-
öfúg. Ritstjóramir hæidu t það
minnsta hvor öðrum og hámark-
inu var náð þegar Jónas trúði Þór
fyrir því að hann héidi vart vatni yf-
ir nýja óháða morgunblaðinu f
miðbænum og væri farinn að
kiippa út leiðara Tímans.
Garra fannst umræðan á ailt of
háu plani. Menn eiga ekkert að
vera í sífeliu að taka hvor undir
með öðrum þegar ðfriður býðst
Jónas átti að ásaka Þór um að vera
ungan og óreyndan, sænskmennt-
aðan æsiff éttaffamsóknarkrata. Og
Þór átti að segja Jónasi eins og er,
að hann sé að gefa út blað fyrir
ólsesa og þar að auki ekkert óháð.
■ Garri
Tíðindalaust á
fasteignamarkaði
Húseigendur í Reykjavík sam-
þykktu s.l. laugardag að eignir
þeirra væru í fullu verði og að
engin hætta væri á að þær
misstu í neinu af verðgildi á vá-
legum tímum efnahagslega séð,
svo notað sé sjónvarpsmálið sem
dynur daglega á þjóðinni og hún
mun aidrei bíða bætur.
Húseigendafélag höfuðborgar-
innar hélt umdeildan fund um
efnið, sem fasteignasalar og hús-
eigendur deildu hart um hvort
mundi hækka eða lækka verð á
fasteignum. Kvað svo rammt að
deilum um fundarboðið að hús-
eigandi og fyrrum seðlabanka-
stjóri sagði sig úr félaginu vegna
þess að hann taldi fundarboðið
eitt og útaf fyrir sig skerða verð-
gildi eigna sinna. Og hlýtur karl-
inn sá að vita hvað hann syngur,
því að seðlabankastjórar hljóta
að vita öllum öðrum betur hvað
kemur eignafólki vel og hvað illa.
Trcgðulögmálið
Fasteignasalar rembast eins og
rjúpan við staur við að halda því
fram að söluvamingur þeirra
haldi verðgildi sínu í einu og
öllu, þótt flest bendi til að svo sé
ekki.
í umræðunni er til að mynda
aldrei gerður samanburður á
fasteignaverði í Reykjavík og ná-
grenni og annars staðar á land-
inu. Samt er vitað mál að húsa-
verð úti á landi er mun lægra en
í þéttbýlinu á Innnesjum. Sölu-
tregða á nýjum sem notuðum
íbúðum er fyrir löngu kunn stað-
reynd, þótt hún sé sjaldnast við-
urkennd.
Haldið er áfram að byggja, þótt
lítil von sé til að fá kaupendur að
húsnæðinu. Ekki þarf annað en
að líta á auglýsingar um fast-
eignaviðskipti til að sjá hvar
hnífúrinn stendur í kúnni.
Framboðið er greinilega miklu
meira en eftirspumin og þarf
ekki mikið viðskiptavit til að sjá
til hvaða markaðsástands það
leiðir.
Húseigendur, fasteignasalar og
byggingaraðilar halda því stöð-
ugt fram að hér sé engin hætta á
verðhjöðnun fasteigna, eins og
orðið hefur í nágrannalöndun-
um. Þetta eru staðlausar stað-
hæfingar, rétt eins og hjá þeim
sem halda því blákalt fram að
einhver óútskýrcinlegur gmnd-
vallarmunur sé á efnahags-
ástandinu á íslandi og í Færeyj-
um.
Ef til vill má halda því fram að
verðhmn hafi ekki orðið á fast-
' Vitt og bieitt'
eignum hér á landi vegna þess
hve sölutregðan er mikií. í
mörgum sveitarfélögum hafa
fasteignir ekki hreyfst ámm
saman og telst til tíðinda ef hús
skiptir um eigendur.
Leyndarmálin
Um þetta er helst ekki rætt op-
inberlega og ef einhver bryddar á
að fasteignir seljist seint og illa
eða séu jafnvel að falla í verði, þá
rjúka braskaramir upp og reka
það allt ofan í þá eða þann sem
minnist á svo einfaldar stað-
reyndir.
Fyrirsögn fundarboðsins, sem
Húseigendafélag Reykjavíkur
sendi frá sér, varð þegar eins og
einhver fleinn í holdi fasteigna-
sala, þar sem sett var fram
spuming um hvort fasteignir
væm að falla í verði. Þetta þótti
vond spuming og skítabisniss.
Allar þær þversagnir, sem sífellt
em á lofti um fasteignamarkað-
inn, em þeim mun undarlegri
fyrir þá sök að langflestir fslend-
ingar búa í eigin íbúðum, að
minnsta kosti á pappímum. Að
byggja og selja fasteignir er mik-
ill atvinnuvegur og þeir, sem
hann stunda, halda því stöðugt
fram að eftirspurn sé mikil og
verðið hátt og fari sífellt hækk-
andi.
En nær aldrei er minnst á að í
heilu landshlutunum er hvorki
byggt né selt, af þeirri einföldu
ástæðu að engir kaupendur gefa
sig fram.
Vaxtabreytingin, sem nú er ver-
ið að gera, er tilefni rokufréttar í
Mogga um að nú þurfi að fara að
verðleggja allar fasteignir upp á
nýtt og miða við eitthvert stað-
greiðsluverð. Hér er enn einu
sinni á ferðinni einhver óskapleg
bjartsýni fyrir hönd húseigenda
og þeirra sem höndla með fast-
eignir. Spyrja má hverjir það séu
eiginlega sem em borgunar-
menn fyrir staðgreiðslu íbúða og
hvort það sé algengur viðskipta-
máti.
Annars þýðir yfirleitt ekki að
spyrja um eitt eða annað varð-
andi þann markað sem allflestir
landsmenn eiga mikið undir.
Svörin eru þvæld og flókin og yf-
irleitt á þann veg að mikil upp-
sveifla sé í viðskiptunum, þótt
ærið margir íbúðaeigendur hafi
þurft að bíða ámm saman eftir
kaupanda að eign sinni.
Samt er sagt að verðið sé á stöð-
ugri uppleið og kemur það illa
heim og saman við þekkt mark-
aðslögmál.
OÓ