Tíminn - 08.01.1994, Síða 2
2
Laugardagur 8. januar 1994
Albert Guömundsson, fyrrverandi sendiherra, segist hafa mikinn
áhuga á ab hefja þátttöku í stjórnmálum aö nýju:
„Ég hef ýmislegt
a ö segja þegar
ég fer af stað"
Albert guðmundsson,
fyrrum sendiherra, seg-
ist hafa mikinn áhuga á
aö hefja þátttöku í stjómmál-
um ab nýju. Hann segir brýn
verkefni óleyst hjá Reykjavík-
urborg, t.d. í málefnum aldr-
abra og fatlabra. Hann segir
aö gríöarleg afturför hafi átt
sér staö í fjármálum borgar-
innar frá því aö hann hvarf úr
borgarstjóm. „Þaö er því ým-
islegt sem ég hef aö segja viö
fólk, þegar ég fer af staö," seg-
ir Albert.
Ég hef áhuga á ab
hefja þátttöku í
stjómmálum aö nýju
Fréttir hafa borist af því að
margir hafi skorað á Albert að
fara í framboö í borgarstjómar-
kosningunum í vor og m.a. séu
undirskriftalistar famir af stað
Aibert til stuönings. Þessar frétt-
ir vom bomar undir Albert.
„Jú, þaö hefur æöioft veriö haft
samband viö mig. Þaö höföu
allmargir samband viö mig
meöan ég var úti og hvöttu mig
til aö hefja þátttöku í stjómmál-
um aö nýju. Þetta hefur aukist
mjög mikiö aö undanfömu."
Hverju svarar þú fólki sem er að
hvetja þig til þátttöku í stjómmál-
um?
„Ég er ekki tilbúinn aö svara.
Þaö liggur ekkert á því. Þaö er
ekki fyrr en í maí sem kosningin
fer fram. Flokkamir era upp-
teknir í prófkjörsbaráttu og best
er aö láta þá í friöi á meðan."
Hefurþú enrtþá áhuga á þátttöku
í stjómmálum og þá borgarmálum
sérstaklega?
„Já, já, ég hef mikinn áhuga á
þjóömálum og borgarmálum
ekki síst. Ég kom nálægt þeim á
öllum þeim sviðum sem snerta
almenning, eöa litla manninn
eins og ég segi. Ég á þar viö mál-
efni aldraöra og fatlaöra, sem ég
hef mikinn áhuga fyrir. Þetta
snertir allt það mannlega líf
sem ég þekki og er alinn upp viö
í Reykjavík. Ég kynntist fátækt í
mírium uppvexti og veit hvar
skórinn kreppir hjá almenn-
ingi."
Hefur þú ekki þegar komið því
fram sem þú hefur að segja í
stjómmálum? Er þinn tími ekki
liðinn?
„Nei, þab tel ég ekki vera. Ég
hef verið sendiherra I fimm ár
og kynnst pólitík meö nýjum
hætti og öblast mikla og dýr-
mæta reynslu. Ég lít svo á að
þessa reynslu hafi ég öölast á
kostnaö þjóöarinnar og mér
finnst alveg ótækt aö menn,
sem hafa öðlast reynslu á þenn-
an hátt, hafi svo ekki vilja eða
nennu til þess aö miðla-af henni
til fólksins í landinu, þegar þess
er vænst aö þeir geri þaö."
Gríbarleg afturför
hefur átt sér stab í
fjármálum borgar-
innar
Hvemig finnst þér Sjálfstœðis-
fiokkurinn hafa staðið sig í borg-
armálunum?
„Ég get ekki dæmt um það. Ég
hef ekki komið nálægt þeim í
alllangan tíma. Ég veit bara aö
borgarsjóður Reykjavíkiu stóð
mjög vel, þegar ég var þama í
borgarstjóm og vissi hvemig
peningamál og ástandið var. Nú
skilst mér aö ástandiö sé þannig
aö í staö þess að vera meö stórar
inneignir sé borgarsjóöur kom-
inn meö stórar skuldir, bæöi
innlendar og erlendar. Það er
náttúrlega gríöarleg afturför. Og
þetta þýðir ekkert annaö en
hærri álögur á borgarbúa, sem
borgarbúar þola bara alls ekki.
Þaö er því ýmislegt sem þarf að
gera."
Þú kannski sþyrð þig hvort borg-
arsjóður hafi á undanfómum ár-
um eytt þeningum í óþarfa?
„Ja, þegar maður horfir á þær
framkvæmdir, sem hafa veriö í
gangi og era ekkert merkilegar
nema að þær era nýjar hér á
landi, þá sér maður aö það hef-
ur alltof mikil eyösla átt sér staö
á skömmum tíma. Það segir sig
sjálft, þegár borgarsjóbur
Reykjavíkur þarf aö grípa til
þess ráðs að taka stórar fúlgur aö
láni erlendis, að þá líst mér ekki
vel á stööuna."
Þab á ekki ab fela
skóladrengjum stjóm
landsins
Nú ert þú orðinn sjötugur. Ert þú
það líkamlega hress að þú hafir
tök á að hella þér út í stjómmál af
fullum krafti?
„Já, já. Ef við bara lítum á
helstu þjóöarleiötoga þessarar
aldar, Churchill, Adenauer, de
Gaulle eöa aöra sem era á
toppnum. Þeir komast ekki á
toppinn fyrr en þeir hafa öölast
ákveöna reynslu. Þessa reynslu
hafa þeir yfirleitt öölast í mikilli
þátttöku í stjómmálum í sínu
heimalandi og eins og ég sagði,
þegar menn gera þaö á kostnað
þjóöarinnar þá geta þeir ekki
hlaupiö í burtu þegar þess er
vænst aö reynslan fari aö nýtast
þjóöinni.
En aö taka skóladrengi meö
prófskírteini, sem blekiö er
varla þornað á, og gera þá að
ráðandi mönnum í þjóðfélag-
inu er bara eins og aö taka bam
af bamaheimili og segja því aö
stjóma bamaheimilinu. Það er
ekki hægt aö hafa þaö áfram
þannig í stjómmálum á íslandi
aö unglingamir, sem era aö út-
skrifast úr skóla, berji nibur þá
sem era í forystu til að komast
að sjálfir. Það er ekki hægt. Þaö
veröur að fara aö stjóma þessu
þjóðfélagi af alvöra."
Ég kem til baka meb
meiri reynslu
Hvað vilt þú segja við þá stuðn-
ingsmenn þína sem vilja fá þig til
að taka þátt í stjómmálum að
nýju?
„Ég vil segja við þá að mér þyk-
ir vænt um aö fólk hafi áhuga á
aö ég komi til baka. Ég kem
miklu betur undirbúinn en þeg-
ar ég fór. Þetta segi ég þó aö ég
sé búinn aö vera tvo áratugi í
stjómmálum, bæöi sem ráö-
herra og forystumaður í Sjálf-
stæðisflokknum. Ég kem til
baka meö miklu meiri reynslu
heldur en ég haföi þegar ég fór
út úr stjórnmálum á sínum
tíma. Þaö stóö reyndar aldrei til
af minni hálfu að hætta í stjóm-
málum. Ég var flæmdur út úr
stjómmálum af mönnum sem
þótti ég kannski vera orðinn of
áhrifamikill. Það tók mig tíma
aö sanna sakleysi mitt, en ég
datt ekki dauður niður eins og
sxunir hafa kannski vænst. Þeir
áttuöu sig ekki á því ab ég hef
þann karakter aö gefast aldrei
upp."
Örlög Borgaraflokks-
ins draga ekki úr mér
kjark
Þú hefur einmitt reynslu afþví að
fara í sérframboð. Þú stofhaðir
Borgaraflokkinn á sínum tíma.
Örlög hans urðu önnur en þú hafð-
ir vcenst. Dregur saga Borgara-
flokksins ekkert úr þér kjark til að
Albert Cubmundsson, fyrrverandi sendiherra.
fara aftur af stað?
„Nei, nei, félagar mínir í Borg-
araflokknum vildu bara fara
aörar leiöir en ég. Þeir völdu
þær leibir án þess aö hafa sam-
ráö viö mig. Þeir unnu á bak við
mig sem formann í sambandi
viö þátttöku í stjóm landsins.
Þegar þeir höfðu náö þeim ár-
angri, sem þeir óskuöu eftir, í
samtölum viö stjórnina á sínum
tíma, þá var ekkert annað fyrir
mig aö gera en aö segja, ég ætla
ekki aö bregða fyrir ykkur fæti,
en ég er ekki sammála ykkur.
Því skilja nú leiðir."
Ertu ekkert hrœddur um að eitt-
hvað sviþað geti gerst aftur?
„Það verbur hver og einn að
ráða sínum örlögum. Ég veit
ekkert hvaö getur gerst í fram-
tíðinni."
Flest þessi ferbalög
til útlanda eru óþörf
Hvað hefur fimm ára reynsla í
utanríkisþjónustunni kennt þér
um samskiþti íslands við aðrar
þjóðir?
„Öll þessi feröalög, sem farin
era á vegum þess opinbera á alls
konar fundi erlendis sem kosta
mikið í dagpeningum og ferða-
kostnaði, era mörg hver algjör-
lega ónauösynleg, sérstaklega
þar sem sendiráö meö starfs-
fólki er á staðnum. Það er ekkert
vit í því aö vera að senda dýrt
fólk aö heiman í hópum. Síðan
sitja þessir fulltrúar þegjandi og
gera ekkert annað en að taka
meö sér fundabókanir heim, ef
þær era þá tilbúnar. Oftast nær
era þær sendar heim í pósti.
Flestir af þessum fundiun, sem
ég hef setið hjá alþjóöastofnun-
um, fara í að ræða um dagskrá
síðasta fundar og um dagskrá
væntanlegs fundar; jafnvel fara
fundimir í að búa til fundar-
geröir fyrir fundi sem á að halda
eftir eitt eða tvö ár."
Þannig að það gerist oft ekki
margt á þessum fundum?
„Þaö gerist bara þaö að við eyð-
um stóram hluta af þjóðarfram-
leiðslunni í svona óþarfa, í staö
þess aö hugsa um velmegun
fólksins í landinu. Mikiö af
þessum kostnaöi er greiddur
með erlendum lántökum af
okkar háifu.
Þaö er því ýmislegt sem ég hef
að segja við fólk, þegar ég fer af
staö," sagöi Albert aö lokiun.
-EÓ
Frjalst framsal
verði takmarkað
Forystumenn sjómanna af-
hentu í gær Ólafi Davíössyni,
ráöuneytisstjóra í forsætis-
ráöuneytinu, tillögur í þrem-
ur liöum sem miöa aö því aö
útiloka kvótabrask.
Fyrsta krafa sjómanna lýtur að
breytingum á lögum um stjóm
fiskveiða sem miöast við ab tak-
marka heimildir til framsals
veiöikvóta. Þessar breytingar
lúta fyrst og fremst aö því aö
fella niður heimild í umrædd-
um lögum, sem leyfir framsal
og tilfærslu á aflahlutdeild og
aflamarki fiskiskipa, meö und-
antekningu um jöfn skipti á
milli skipa, tilflutning afla-
heimildar meö skipi þegar um
sölu er að ræba og þegar fiski-
skip er tekiö úr rekstri og fram-
sal á aflahlutdeild með ákveön-
um skilyrbum.
Einnig leggja samtökin til að
viðeigandi breytingar veröi
gerðar á lögunum sem tryggi ab
leyfður heildarafli veiðist inn-
an fiskveiðiársins í kvóta-
bundnum tegundum.
Þá leggja samtök sjómanna til
að útgerðarmenn skuli sjá til
þess aö afli sé seldur á löggild-
um uppboðs- og fjarskipta-
markaöi. Sé afli hinsvegar ekki
seldur á markaöi, skuli verð
einstakra tegunda á aflanum
vera ákveöinn hundraöshluti af
meðalveröi markaöa innan-
lands.
Sömuleiðis fara sjómenn fram
á nýja lagasetningu sem miðast
við aö tryggja betur réttarstöðu
sjómanna. I því sambandi vísa
sjómenn til samþykktar Al-
þjóöa vinnumálastofnunarinn-
ar, ILO, frá júní 1982 um réttar-
stöðu launafólks vegna upp-
sagnar úr starfi o.fl.
A miðstjórnarfundi ASÍ í vik-
unni var ítrekaöur stuöningur
við sjómannasamtökin í deilu
þeirra viö útvesgmenn vegna
þátttöku sjómanna í kvóta-
kaupum. Jafnframt tekur mib-
stjómin undir þau sjónarmið
sjómanna, sem leið til lausnar á
kjaradeilunni, aö allur afli veröi
seldur á fiskmarkaöi innan-
lands.
-grh