Tíminn - 09.02.1994, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 9. februar 1994
ftStiamiiOXSEl
7
Ísland-Palestína: ísraelsstjórn hefur ekki stabib
vib septembersamninginn:
Rabin hamast
enn við ab
byggja á Vest-
urbakkanum
„Ríkisstjóm Yitzhaks Rabin kvæmd ályktana Sameinuðu
er enn að auka landnám gyb-
inga á herteknu svæöunum
með hraðri uppbyggingu
íbúðarhúsa, lána- og skatta-
fyrirgreibslu til landnema og
meö því að byggja þjóðvegi
til að tengja landnemabyggö-
ir.
Nýverið var ljóstrað upp um
leyniáætlun ísraelsstjómar um
að leggja 650 km af nýjum veg-
um á Vesturbakkanum sem
eiga að tengja landnemabyggð-
ir og ísrael, en sniðganga
byggðir Palestínumanna.
Minna má á, að Vesturbakkinn
er aðeins 120 km á lengd og 70
km þar sem hann er breiðastur.
Stefna ísraelsstjómar með
þessu er að tryggja sér varanleg
yfirráð yfir palestínsku landi og
vatni."
Þetta er úr ályktun aðalfundar
Félagsins Ísland-Palestína, sem
nýlega var haldinn. Því er fagn-
að að friðarhorfur í Palestínu
hafi vænkast með samkomu-
laginu milli ísraels og Frelsis-
samtaka Palestínu, PLO, sem
undirritað var í september s.l.
„Meö þessu samkomulagi hefur
stjóm ísraels í fyrsta skipti við-
urkennt, að hún getur ekki
sniðgengið Palestínumenn og
viðurkennt lögmætan fulltrúa
þeirra, PLO."
Ja,friframt er minnt á að ísra-
elsstjóm hafi hvorki sýnt frið-
arvilja sinn í verki né stáðið við
skuldbindingamar í september-
samningunum, hvorki varð-
andi þann gífurlega fjölda pól-
itískra fanga sem enn em í
haldi né tilfærslu ísraelska hers-
ins frá palestínskum svæðum.
„Enn sitja 12.000 palestínskir
pólitískir fangar í ísraelskiun
fangelsum og fangabúðum og
ekki er útséð hvenær þeir verða
leystir úr haldi. Enn athafna
ísraelskir hermenn sig í palest-
ínskum bæjum, borgum og
flóttamannabúðum og ögra
með nærvem sinni og athöfn-
um íbúum herteknu svæðanna.
Tugir Palestínvunanna hafa
fallið fyrir skotum ísraelskra
hermanna, landnema og
dauðasveita síðan samkomu-
lagið var undirritað."
Sú ályktun er ítrekuð að var-
anlegur friður í Palestínu bygg-
ist fyrst og fremst á fram-
þjóðanna, sem yfirgnæfandi
meirihlutí abildarríkjanna hafi
stutt:
ísrael yfirgefi herteknu svæð-
in, þar með talinn austurhluta
Jerúsalem.
Tilvist ísraels og sjálfstæbs Pal-
estínuríkis verði virt.
Réttur palestínskra flótta-
manna til að snúa heim aftur
verbi virtxn. Félagið Ísland-Pal-
estína samþykktí sömuleiðis
áskomn á ríkisstjóm íslands að
hún krefjist þess að stjóm ísra-
els:
Virði ákvæði IV. Genfarsátt-
málans á herteknu svæbunum.
Leysi alla pólitíska fanga úr
haldi án tafar.
Leggi fram tímasetta áætlun
um brottför ísraelskra hersveita
og landnema frá öllum her-
teknum svæðum. - HEI
Þy rlub j örgunars veit
hersins heiðruö
Utanríkisrábherra, Jón Bald-
vin Hannibalsson, heiðraði í
síbustu viku þyrluflugbjörg-
unarsveit Bandaríkjahers á
Keflavíkurflugvelli fyrir þab
afrek að bjarga áhöfn Goð-
ans af strandstað í Vablavík í
síðasta mánuði. Athöfnin
fór fram í Borgartúni 6 og
voru skipverjar Goöans, sem
björguöust, vibstaddir.
í aftari röð frá vinstri em: Mi-
chael D. Haskins yfirmaður
Vamarliðsins, Richard B.
Cross, Gary Copsey flugmað-
ur, Matt Wells sigmaöur, John
Blumentritt flugstjóri, James
A. Sills yfirmaður björgunar-
sveitarinnar og flugstjóri, Jeff
Frembling flugvélstjóri og spil-
maður, Gary Henderson flug-
maður, Bill Payne flugvélstjóri
og spilmaður, Greg Reed sig-
maður, Jesse Goerz sigmaður,
Jón Baldvin Hannibalsson ut-
anríkisráðherra.
í fremri röð em skipbrots-
mennimir sex, sem björguðust
af Goðanum. Frá vinstri: Krist-
björn Guðlaugsson, Níels
Hansen, Sigmar Ægir Björg-
vinsson, Kristján Sveinsson,
Ómar Sigryggsson og Marijan
Marino Krajaccic.
-ÁG
Hátt í 680 manns án atvinnu á Akureyri, eba rúm 9%. Atvinnuleysib bitnar mest á ófaglœrbum:
Ómenntað fólk á sífellt
erfiðara með að fá vinnu
„Vib megum ekki gleyma því
ab íbúum á Akureyri fjölgar
um eina Hrísey á ári, eöa hátt
í 300 manns. Þetta fólk er m.a.
að koma að Háskólanum þar
sem kenna á annað hundrað
manns, annarri opinberri
þjónustu, rannsóknum og
menningu. Við getum auövit-
að ekki tekið fólkið úr skó-
verksmiðjunni og sent það
þangaö, því miöur.
Eftir sitvn ófaglærða fólkið og
vandi þess er mjög mikill. AUt
atvinnulíf í bænum stendur
frammi fyrir þeim vanda. Þetta
er ekkert flóknara en það sem er
að gerast í nágrannalöndunum
og á höfuðborgarsvæðinu. Þá
sýna aUar kannanir ab ómennt-
aö fólk á sífeUt meir í vök að
verjast á vinnumarkaði," segir
Heimir Ingimarsson, bæjarfull-
trúi og formaður atvinnumála-
nefndar Akureyrar.
Um þessar mundir em um 680
manns án atvinnu á Akureyri,
eöa rúmlega 9%, og bitnar at-
vinnuleysið einna mest á þeim
sem em ófaglæröir. Þessu til við-
bótar er búið að segja upp um
160 manns hjá Slippstöðinni-
Odda hf. og þá hefur starfs-
mönnum byggingarfyrirtækis-
ins SS-Byggir hf. verið sagt upp,
vegna fyrirsjáanlegs verkefna-
skorts. Hinsvegar er viðbúið að
eitthvað fari ab rætast úr vanda
byggingariðnaðarins, því fyrir-
hugaðar em t.d. miklar bygg-
ingarframkvæmdir við mennta-
skólann, flugstöðina, sundhöll-
ina, fjórðungssjúkrahúsiö, Odd-
eyrarskóla og dagvistunar-
heimili í Giljahverfi, svo nokk-
uð sé nefnt.
Hann segir ab bæjarstjóm og
bæjarfélagið að engum undan-
skildum hafi reynt að bregðast
við þessum vanda með öllum
Árib byrjar meb
fækkun feröamanna
Alls 5.070 útlendingar komust á
skrár Útlendingaeftirlitsins í
janúar. Athygli vekur óvenjulega
stór hópur Ungverja, eða 137
manns í þessum eina mánuði.
Þetta er há tala í samanburði við
320 allt áriö áður. En nær allir
munu þeir hafa komið í tilefni af
handboltaleik við lið Selfoss í
mánuðinum. Þrátt fyrir það vom
erlendir ferðamenn um 340 færri
(6%) nú en í janúarmánuöi í fyna
og einnig nokkm færri en í sama
mánuði fyrir tveim árum.
íslendingar, sem komu heim frá
útlöndum, vom 6.600 í mánuðin-
um, eða tæplega 200 færri en í
fyna. Raunar má segja ab fjöldi ís-
lendinga, sem snúa heim frá öbr-
um löndum, hafi breyst ótrúlega
lítiö í fjölda ára. Öll árin frá 1988,
eöa í sjö ár, hafa þeir veriö ein-
hversstabar á bilinu 6.400 og
6.600 talsins. - HEI
tiltækum ráðum. Meðal annars
hefur Akureyrarbær lagt 900
milljónir króna í atvinnulífib
frá árinu 1987, fyrir utan tapað-
ar kröfur.
„Við emm fyrstir á landinu tíl
að koma hér upp því, sem vib
köllum handíðaverkstæði. Þar á
fólki að gefast kosmr á að finna
hvað í því býr, hafi þaö fmm-
kvæði til þess sjálft," segir
Heimir.
Mennt er máttur
Hann segir þaö alveg ljóst að
við endurskoöun laga um
vinnumiðlun, sem unnið er að
um þessar mundir, muni verða
lögö alveg sérstök áhersla á það
að skapa aðstöbu fyrir fólk til
þess að takast á við þá breytingu
sem orðið hefur í atvinnulífinu.
Auk þess þarf hið opinbera að
vinna skipulega að endurhæf-
ingu og endurmennmn at-
vinnulauss fólks. Hann segir að
uppbygging atvinnulífs og
vinnumarkaður sé að breytast;
frá hinu ófaglærba yfir í hib
menntaða.
„Við þurfum ab bregbast við
þessu meb því ab mennta hib
ómenntaba fólk með einhverj-
um hætti."
Á Akureyri hefur þessi breyting
m.a. birst í því að mannaflafrek-
ar atvinnugreinar, sem þar hafa
verib í áratugi, em hreinlega að
leggjast af. „Iðnaðurinn hefur
hmnið." Afleiðingar þess koma
m.a. fram í miklu atvinnuleysi
og t.d. hefur félögum í Iðju, fé-
lagi verksmiðjufólks á Akureyri,
fækkab um helming á libnum
ámm. Að öðm leyti telur for-
maður atvinnumálanefndar að
ástand atvinnumála þar nyrðra
sé hlibstætt því sem gerist og
gengur á öbmm þéttbýlisstöð-
um á landinu.
„ Við getum ekki sagt við þetta
fólk: Ykkar tími er liðinn. Gang-
ið bara í höfnina. Á sama hátt
getum við ekki ætlast til þess ab
fólk, sem er búið að sauma skó í
40 ár, að því sé endilega fleygt í
fiskverkun."
Til marks mn þróunina á
vinnumarkabnum segir Heimir
ab t.d. Útgerðarfélag Akureyr-
inga rábi frekar vant fólk frá
öðmm byggðariögum í vinnu
heldur en óvant fólk frá Akur-
eyri. Það er mikil breytíng frá
því sem áður var, þegar fólk gat
nánast gengið út frá því sem
vísu að fá vinnu í slorinu, ef allt
annað brást.
„Það stefnir í það, sem betur
fer, að það þurfi nánast próf úr
Fiskvinnsluskólanum til að fá
vinnu í frystihúsi. Það má auð-
vitað ekki líta á fiskiðnaðinn
þannig ab hann sé einhverskon-
ar afgangs- atvinnurekstur þar
sem enginn þurfi að hugsa né
kunna neitt. Þetta em auðvitað
breytt viðhorf og þau em all-
staðar í þjóðfélaginu," segir
Heimir Ingimarsson, formabur
atvinnumálanefndar Akureyrar-
bæjar.
-grh