Tíminn - 15.06.1994, Blaðsíða 3
Mi&vikudagur 15. júní 1994
3
Fjármálaráöuneytiö hefur fundiö út aö niöurskuröur ríkisútgjalda er leiöin til aö lcekka vextina og draga úr atvinnu-
leysinu:
„Hlýtur ab kosta svita og
tár þegar skera þarf niður"
I fjármálará&uneytinu hafa
menn nú fundiö út, aö öfugt
vi& þaö sem flestir hafa hald-
i& fram, þá sé niöurskuröur
ríkisútgjalda einmitt lei&in til
þess a& örva atvinnulífiö,
skapa fleiri störf og snarlækka
vexti á næstu árum.
Fjármálará&herra kynnti í gær
skýrslu um þetta efni fyrir ríkis-
stjórninni og síöan fréttamönn-
um. Hann sagöi ekki liggja fyrir
nákvæmar tillögur um hvar
yröi skorið. Og hann efast held-
ur ekki um aö þaö hljóti aö
„kosta svita og tár" þegar aö því
kemur aö skera niður. En veröi
ekki gripiö til aöhaldsaögerða í
ríkisfjármálum, muni hallinn á
ríkissjóði tvöfaldast á næstu
fjórum árum, skuldir ríkisins
aukast um þriðjung, raunvextir
hækka í 7% (í stað þess
að lækka í 3,5%) og atvinnu-
leysi veröa a.m.k. 6% næstu ár-
in.
Varðandi niöurskuröinn verö-
ur fyrst og fremst Iögö áhersla á
aö lækka samneysluútgjöld um
3-4% aö raungildi til ársins
1998, m.a. meö því „aö þeir
sem njóta þjónustunnar taki
meiri þátt í kostnaöi henni
samfara" [án skattalækkunar
þar á mótij. í ööru lagi er ráö-
gert aö lækka framlög til ein-
staklinga, fyrirtækja og samtaka
um 3% aö raungildi frá fjárlög-
um 1994. Þyngst vegi þar lækk-
un á framlögum til landbúnaö-
ar og almannatrygginga, en
einnig eru nefnd framlög til
LÍN og sveitarfélaga. Og í þriöja
lagi er gert ráö fyrir fimmtungs
samdrætti í fjárfestingu frá fjár-
lögum 1994.
Umrædd skýrsla er niöurstaöa
sérstaks vinnuhóps fjármála-
ráöuneytisins sem fjármálaráö-
herra fól fyrr á þessu ári aö
leggja drög aö og halda utan
um gerö áætlunar í ríkisf jármál-
um til næstu fjögurra ára.
í skýrslunni eru skoöuö tvö
dæmi: Annars vegar svonefnt
„halladæmi", sem byggir á
framreikningi útgjalda og tekna
á grunni gildandi laga, reglna,
samninga og ákvaröana. Hins
vegar er stillt upp tilbúnu „jafn-
aðardæmi", þar sem gert er ráð
fyrir aö jafnvægi náist í ríkisfjár-
málum áriö 1998 og skulda-
söfnun ríkisins veröi stöðvuð. í
báöum dæmunum er byggt á
mati Þjóðhagsstofnunar á efna-
hagshorfum næstu fjögur ár, að
teknu tilliti til mismunandi
þróunar í ríkisfjármálum.
í „halladæminu" er taliö aö
raunvextir fari hækkandi, upp í
7% a.m.k.. Og jafnvel ennþá
meira aö mati Seölabankans. í
„jafnaðardæminu", þ.e. með
jafnvægi í ríkisfjármálum og
stöövun skuldasöfnunar, verö-
ur niðurstaðan hins vegar sú aö
raunvextir lækki verulega frá
því sem nú er, eða í 3,5%.
Og það er einmitt vaxtalækk-
unin sem fjármálaráöherra segir
grundvöll alls bata í efnahags-
málum og atvinnulífi. Vaxta-
lækkunin í „jafnaöardæminu"
leiði til aukinna fjárfestinga fyr-
irtækja og einstaklinga. At-
vinnuleysi fer niður fyrir 5%.
og almenn eftirspurn eykst án
þess aö stööugleika í verölagi og
gengi veröi stofnað í hættu.
Fjármálaráðherra segir næsta
skrefið veröa það aö vinna að
frekari útfærslu þessara hug-
mynda eöa annarra sem skili
svipaöri niöurstööu. ■
Alþjóöasamtök foreldrafélaga krabbameinssjúkra
Megintilgangurinn
ab mibla reynslu
Stofnun Alþjó&asamtaka for-
eldrafélaga krabbameins-
sjúkra barna var ákve&in á
fundi í Valencia á Spáni fyrir
skömmu. Nítján félög í sextán
löndun Evrópu og Ameríku
stóöu a& ákvöröuninni. Und-
irbúningur hefur sta&i& í tvö
ár. Enska er opinbert tungu-
mál samtakanna (The inter-
national Confederation of
Childhood Cancér Parent
Organizations).
Megintilgangurinn, aö sögn
samtakanna, er aö stuðla aö því
aö foreldrar karabbameins-
sjúkra barna geti skipst á skoö-
unum og miðlaö reynslu sín í
milli og jafnframt aö styöja fé-
lögin á alþjóðavettvangi. Sam-
tökin hyggjast líka stuöla að
stofnun foreldrafélaga í lönd-
um þar sem engin slík félög
starfa.
Styrktarfélag krabbameins-
sjúkra barna í Svíþjóö hefur tek-
iö að sér aö sjá um skrifstofu-
hald fyrir samtökin fyrsta áriö.
Foreldrafélög krabbameins-
sjúkra barna þurfa að sækja um
aðild aö samtökunum. Sú aöild
getur verið ferns konar: Aðild-
arfélög, aðildarlönd, aukafélag-
ar og heiöursfélagar.
Þing, sem einn fulltrúi frá
hverju aðildarlandi situr, fer
meö stjórn nýju samtakanna.
Framkvæmdanefnd hefur verið
skipuö til að sjá um fram-
kvæmdir á milli þingfunda.
Formaöur hennar er Jesús M.
Gonzáles Marin frá Spáni. ■
Þorgeir Baldursson, forstjóri Odda, afhendir Sigrúnu Arnadóttur, fram-
kvœmdastjóra RKi, og Sigríbi Guömundsdóttur, yfirmanni alþjóöastarfs
RKÍ, framlag fyrirtcekisins ísöfnunina „Þau eru á þínum vegum".
Höfbingleg gjöf
„Okkur er þaö sönn ánægja aö
gefa þessa peninga í söfnun
Rauða krossins. Við vitum aö
sendifulltrúar Rauða krossins
vinna þarft verk í þágu fólks, sem
sannarlega er hjálparþurfi. Þjóðin
getur verið stolt af þeim," sagöi
Þorgeir Baldursson, forstjóri
Prentsmiöjunnar Odda, þegar
hann færöi Sigrúnu Árnadóttur,
framkvæmdastjóra RKÍ, 250.000
króna ávísun í söfnunina „Þau
eru á þínum vegum", sem er í
þann mund að ljúka.
Alls hafa safnast um fjórar millj-
ónir króna í söfnuninni, sem
hófst fyrir rúmum mánuöi. Hún
fór þannig fram að bréf meö
áföstum gíróseðli var sent inn á
heimili landsmanna. í bréfinu var
leitað eftir stuöningi viö Verald-
arvakt Rauöa kross íslands, en
vaktina standa svokallaðir sendi-
fulltrúar, um 50 manns úr ýms-
um starfsgreinum, sem eru reiðu-
búnir að fara utan til hjálparstarfa
með stuttum fyrirvara. Árlega
sendir RKÍ á þriöja tug sendifull-
trúa utan og þeir hafa starfaö í
30 löndum.
Rauöi kross íslands þakkar
stuðninginn. ■
Mynd: Vigdís Finnbogadóttir óskar Ágústi Þór Árnasyni til hamingju meö bókina. Guöjón Magnússon fylgist meö.
Tímamynd CS
Islensk kennslubók um
mannréttindi komin út
Fyrsta íslenska kennslubókin
um alþjóðleg mannréttindi er
komin út. Bókin sem ber heitið
Mannréttindi er skrifuö af Ág-
ústi Þór Árnasyni blaðamanni
og gefin út á vegum Rauöa kross
íslands.
Bókin er ætluð nemendum í
efri bekkjum grunnskóla og
fylgja henni verkefnahefti fyrir
hvern árgang. Rauði krossinn
telur aö kennsla í mannréttind-
um stuðli aö betra mannlífi.
Markmiö hennar eru að auka
skilning, umburðarlyndi og vin-
áttu milli þjóöa, kynþátta og
trúarhópa og stuðla þar meö að
friöi í heiminum.
Rauði krossinnn segir að um-
ræöan um mannréttindamál
hafi veriö fremur lítil á íslandi
til þessa. Á málþingi RKÍ um
mannréttindi og Genfarsátt-
málana um alþjóðleg mannúö-
arlög, sem haldiö var fyrir
þremur árum, hafi m.a. verið
rætt um aö ekki væri til heild-
stætt rit um mannréttindi í
landinu og aö tímabært væri aö
ráöa bót á því. í framhaldi af því
boöaöi RKI til fundar með full-
trúum ýmissa samtaka og stofn-
ana og niðurstaðan varð sú að
Ágúst Þór Árnason fréttamaður,
sem nam við Die Freie Univers-
itat í Berlín, var fenginn til aö
skrifa bókina. Námsgagnastofn-
un mun dreifa bókinni og verk-
efnaheftum. ■
Borgarráö:
Allir meb í ab
breyta strætó
Borgarráö samþykkti meö öll-
um atkvaeöum á fundi sínum
í gær a& breyta Strætisvögn-
um Reykjavíkur hf. aftur í
borgarstofnun og slíta hluta-
félaginu. Borgarráö leggur til
viö borgarstjórn a& kjósa
fimm menn og jafnmarga til
vara í a&al- og varastjóm SVR
á fundi sínum á morgun.
Borgarráösfulltrúar Sjálfstæð-
isflokksins óskuðu bókaö á
fundinum aö þeir féllust á til-
löguna meö vísan til umsagnar
Hjörleifs B. Kvaran, fram-
kvæmdastjóra lögfræöi- og
stjórnsýsludeildar, sem gjörö
var aö beiðni fyrri borgarstjóra.
Fulltrúar Reykjavíkurlistans
létu bóka eftirfarandi. „Við full-
trúar Reykjavíkurlistans fögn-
um því aö fulltrúar Sjálfstæöis-
flokksins skuli hafa séð aö sér
og snúiö af braut einkavæöing-
arstefnu sinnar sem mörkuð
var með eftirminnilegum hætti
fyrir ári. Nú fer í gang flókiö
ferli meb tilheyrandi kostnaði
sem betra heföi veriö aö losna
viö." ■