Tíminn - 11.08.1995, Page 5

Föstudagur 11. ágúst 1995
5
Stórefnileg söngkona
Þess sáust fá merki á glæsilegum
einsöngstónleikum Aubar Gunn-
arsdóttur sópransöngkonu og
Ingibjargar Þorsteinsdóttur pí-
anóleikara að Auður sé ennþá í
námi. Því hún var örugg og „afs-
löppuð" í framkomu og söng afar
fallega og af mikilli kunnáttu.
Efnisskráin spannaði talsvert svið
tónlistar og túlkunar — létta ást-
arsöngva eftir Haydn, dramatíska
ástarsöngva eftir Brahms, nú-
tímalegan tónkveðskap Albans
Berg (þrjú lög úr Sieben Fruhe Lie-
der og Richard Strauss. Og að auki
safn íslenskra laga eftir Jórunni
Viðar, Sigfús Einarsson og Sig-
valda Kaldalóns, en hreint ekki
þau alþekktustu eingöngu. í lokin
tóku þær stöllur þrjú aukalög,
m.a. Biðilsdans eftir Loft Guð-
mundsson: „Viljirðu ekki elska
mig, ofurlítið grand."
Eg held Auður hljóti að vera
Auöur Curmarsdóttir og Ingibjörg Þorsteinsdóttir.
leg og jöfn, textameðferö óvenju-
lega gób — og fyrir sópran af-
burðagóð — og túlkun hennar á
lagi og ljóði hófstillt en áhrifa-
mikil, Aubur er nú langt komin í
framhaldsnámi við Ljóða- og
TONLIST
með meiri efnum sem hér hafa
komib fram um hríð, röddin fal-
óperudeild tónlistarháskólans í
Stuttgart, en áður lauk hún námi
við Söngskólann undir leiösögn
Ólafar Kolbrúnar Harðardóttur. Á
tónleikunum nú flutti Auður ein-
göngu ljóðasöng, en í skóla sín-
um í Þýskalandi hefur hún sungib
ýmis óperuhlutverk; vonandi og
vafalaust eigum við eftir að heyra
hana og sjá á íslenskum óperu-
fjölum áður en langt um líður.
Samvinna þeirra Auðar og Ingi-
bjargar var með miklum ágætum
og hallaðist hvergi á um jafnvægi
söngraddar og píanóraddar eða
önnur mikilvæg atriði samleiks.
Tónleikarnir á fimmtudaginn 3.
ágúst voru liður í röð sumartón-
leika í listasafni Sigurjóns Ólafs-
sonar, og voru endurteknir — fyr-
ir fullu húsi — vegna mikillar ab-
sóknar á fyrri tónleikana 1. ágúst.
Mjög glæsilegir og ánægjulegir
tónleikar. Sig St.
I sama knérunn
Um mánaðamótin bárust fast-
eignaeigendum í Reykjavík síð-
ustu greiðsluseðlar fasteigna-
gjalda yfirstandandi árs. Fast-
eignagjöldin sjálf hafa ekki hækk-
að frá fyrra ári, en bætt hefur
verið á nýjum gjöldum sem inn-
heimt eru um leið og þau.
Þarna er um að ræða holræsa-
gjaldið margfræga og álag á við-
lagatryggingu fyrir ofanflóðasjób.
Um þessar mundir er síðari
hluti annars nýlegs skatts, bif-
reibagjalda, einnig til innheimtu,
svo fólk hefur nóg að greiða.
Auðvitað verður engin samfé-
lagsþjónusta rekin án þess að til
hennar sé aflab fjár. Það er hins
vegar ekki sama með hvaða hætti
þess fjár er aflað. En þótt menn
séu ef til vill ekki sáttir við skatt-
lagninguna, er það hlutverk
stjórnmálamannanna að sjá svo
til að ósættið verbi sem minnst.
Vinur minn sýndi mér greiðslu-
seðlana sína um daginn og var
greinilega brugbið.
„Þetta er hrein eignaupptaka,"
sagði hann, „og af því að húsið
mitt er nýlegt og því hátt metið,
borga ég miklu meira en aðrir
sem búa í jafn góðu eldra hús-
næði."
Hin nýja skattlagning sem
beinist ab eignum borgaranna er
vissulega umhugsunarefni, eink-
um vegna þess að á undanförnum
árum hafa þau sjónarmið fengib
aukinn hljómgrunn að eftir
megni skuli skattlagningu háttab
þannig að sá greiði fyrir sem
þjónustu nýtur.
Er það til dæmis ekki einmitt
svo, aö gömlu, lágt metnu eign-
irnar þurfi meiri endurnýjun hol-
ræsa en húsin í nýju hverfunum,
þar sem götur hafa nýlega verið
lagðar og holræsin um leið? Er þá
eðlilegt að miða holræsaskattinn
við fasteignamat? Er ekki einmitt
Frá
mínum
bæjar-
dyrum
LEÓ E. LÖVEÍ
nýbúið að borga gatnagerbar-
gjöldin og þar með holræsin?
Og svo er það bílaskatturinn.
Vissulega er eðlilegt að á umferö-
ina séu lögð gjöld vegna vega-
framkvæmda, löggæslu og þess
mikla kostnaöar sem heilbrigðis-
kerfið hefur af umferðar- slysum.
Maður hélt bara að bensínskatt-
arnir nægðu til fyrr- greindra
þarfa og vel það.
Mér finnst það vera merki um
vissa uppgjöf stjórnmálamanna
að höggva sífellt í sama knérunn
þegar afla þarf fjár. Uppgjöfin
verður svo enn augljósari þegar
því er velt fyrir sér að í stað þess
að afla fjár mætti hugsa sér að
spara og eyða hægar, fresta fram-
kvæmdum þar til efni leyfa.
Það er auðvitað mjög þægilegt
að innheimta abeins skatta af
skráðum eignum eins og fasteign-
um og bílum. Gjöldunum fylgir
réttur til að selja eignirnar á
nauðungaruppboði ef vanskil
verba og áður en veðhafar fá
nokkuö af andvirði þeirra, verður
að vera búið að skila opinberum
gjöidum.
Skattlagning af þessum toga er
á rangri leið.
Eða endar þetta með því að ein-
ungis verði lagðir skattar á eignir?
Stöndum vib þá einn daginn
frammi fyrir því ab enginn vilji
eiga fasteignir eða bíla eða aðrar
þær eignir sem stjórnmálamenn
telji léttast að leggja á skatta? ■
Herbum refsingar vegna
umferðalagabrota
Þá er mesta umferðarhelgi ársins,
verslunarmannahelgin, afstaðin.
Eins og vant er, krafðist hún
sinna fórna. Hér verður ekki farið
út í einstaka þætti þeirra, en
mörg eru sárin, sem um þarf að
binda, bæbi andleg og líkamleg.
Óhjákvæmilega hvarflar hug-
urinn að helsta slysavaldi um-
ferðarinnar, þ.e.a.s. glannaakstri
unglinga. í þarfri grein Ragn-
heiðar Davíðsdóttur í Morgun-
blabinu, 3. ágúst s.l., kemur
fram, að í 85% slysatilfella, eru
slysavaldarnir unglingar á aldrin-
um 17 ára til tvítugs. Þolendurn-
ir eru oftast á sama aldri.
Nær alltaf verða slys þessi
vegna hraðaksturs og þess, að
ökumenn og farþegar nota ekki
bílbelti. Þess eru jafnvel ófá
dæmi, eins og fram kemur í grein
Ragnheiðar, að foreldrar spenna
ekki beltin utan um börn sín.
Á sama tíma og þetta gerist,
hlutfallslega mun oftar en í ná-
grannalöndum okkar, er um-
ferðalögreglan í fjársvelti. Vera
má, að slíkt spari dómsmálaráðu-
neytinu einhverjar krónur. En
þeir peningar glatast margfald-
lega í gegnum heilbrigöiskerfið.
Að nú ekki sé talað um þann
harmleik, þegar fólk deyr í blóma
lífsins eða örkumlast, oft bæði
andlega og líkamlega.
Fræðsla er að vísu góbra gjalda
verb. En reynslan sýnir, að hér
dugir hún ekki til, ein og sér.
Fólk verður að finna pyngjuna
léttast, ef það hættir eigin lífi og
annarra með gáleysi í umferð-
inni. T.d. mætti hugsa sér, aö við
fyrsta brot, kostaði það menn
2000 krónur á hvern kílómetra,
sem ekið væri umfram hámarks-
hraða, 4000 krónur við annað
brot og 8000 krónur við þribja
brot, auk ökuleyfissviptingar í
svo sem eins og þrjú ár. Eftir
þriðja brot, mætti svo auk sekta,
eignaupptöku ökutækis og ævi-
langrar ökuleyfissviptingar, fara
ab huga að fangelsisdómum.
Vib skulum í þessu sambandi
gera okkur það ljóst, ab maður
sem ekur t.d. í gegnum íbúðar-
hverfi á, segjum 100 km hraða á
klukkustund, eins og ég hef marg-
sinnis orðið vitni að, er ekki aö-
SPJALL
PJETUR
HAFSTEIN
LÁRUSSON
eins glanni. Hann nálgast það ab
vera morðingi, sem lætur sig einu
gilda, hvert fórnarlambib er.
Ef mig ekki misminnir, er sekt-
in við því ab nota ekki bílbelti,
5000 krónur. Hana þyrfti að tí-
falda. Og fólk, sem stabið er að
því, ab spenna ekki börnin í ör-
yggisbelti, ætti, ekki síðar en við
annað brot, að svipta forræði yfir
börnunum, a.m.k. tímabundið.
Þab á einfaldlega ekki að líba
það, að börn séu lemstruð og
jafnvel drepin, vegna heimsku
foreldranna.
Ég er sannfærður um, að ef
refsingar sem þessar yrbu lög-
leiddar og lögreglunni yrði um
leið gert fjárhagslega kleift, að
sinna eftirlitsskyldu sinni,
mundi umferðarslysum stór-
fækka. Fjárhagslegur hagnaður
þjóðfélagsins yrði margfaldur á
við kostnað, bæbi í gegnum heil-
brigðis- og tryggingakerfið, sem
og með ýmsum öðrum hætti. Og
þeir yrðu margir, sem lifa mundu
lengra og hamingjuríkara lífi fyr-
ir vikið.
Og þá má ekki gleyma ölvuna-
rakstri. Hverskonar þjóbfélag er
það eiginlega, sem fyrirlítur
róna, sem ráfa um stræti og torg,
engum til tjóns, nema sjálfum
sér, en tekur um leið með silki-
hönskum á fábjánum og glæpa-
mönnum, sem ýmist eru nægi-
lega heimskir eða forhertir, til að
aka sauðdrukknir innan um fólk,
sem á sér einskis ills von? Er ekki
orðið tímabærf, ab slíkir menn
séu annað hvort sendir aftur í
barnaskóla og þá vitanlega í sér-
kennslu ætlaða idjótum, eba að
þeir séu geymdir bak við lás og
slá, jafnvel þótt glópalánið hafi
forbab þeim frá manndrápum?
.
FOSTUDAGS
PISTILL
GYÐJAN OG UXINN
Uxahátíðin á Kirkjubæjarklaustri
hefur vakið margan til umhugsun-
ar um íslenska tónlist. Ekki bara
um ab gybjan Björk Guðmunds-
dóttir leggur nú stóran part af
heiminum ab fótum sér heldur
ekki síbur um gróskuna hér heima
á íslandi. Margt hefur sjálfsagt
lagst á eitt til ab sá í þann jarbveg
sem nú er upp skorinn. Bestan
ávöxt hefur þó borið ab yfirvöld
slökubu til á þrem svibum og
le>rfbu fólkinu ab rába sjálft:
f fyrsta lagi ákvörbun gamla
vinstri meirihlutans í borgarstjórn
Reykjavíkur frá 1978 til 1982 ab
slaka á kröfum til aðbúnaðar veit-
ingahúsa. Fyrir þann tíma fengu
menn ekki vínveitingaleyfi nema
innrétta tugmilljóna eldhús og
bjóba gestum upp á sinfóníu-
hljómsveit og blandaban kór.
Borgarstjórnin gerbi fólki kleift ab
opna litla vínveitingastabi án par-
ketlagningar og Persíuteppa. Þar
óx vísir ab kaffihúsa- og kráarlífi í
borginni hvar trúbadorar, dúettar,
tríó og þess háttar númer fengu ab
troba upp.
Annab skref í sömu átt var
ákvörbun Alþingis ab leyfa brugg-
un og sölu á sterku öli^ftir áratuga
smygl og heimabrugg. Þá óx vibur
af vísi og blómlegt pöbbalíf hefur
þróast síðan um allt land og út-
hverfi Reykjavíkur. Bjórnum fylgir
ný íþrótt hjá alþýbu manna ab
blanda gebi yfir ölkollu og njóta
góðrar tónlistar án þess ab drekka
frá sér ráð og rænu.
í þribja lagi lyfti frelsi manna til
ab reka útvarpsstöbvar Grettistaki
fyrir innlenda tónlist. Nýir heimar
opnubust og nú ösla íslenskir
popparar um Ijósvakann á mörg-
um stöbvum eftir endilöngum Ijós-
vakanum allan sólarhringinn árib
um kring. jafnframt hljóta tónlist-
armenn og uppátæki þeirra um-
fjöllun og auglýsingu hjá Ijósvík-
ingum svo fólk fréttir rakleibis af
gjiggum þeirra og er meb á nót-
unum.
Ótalinn er þó stærsti þátturinn í
tónlistarvorinu en þab eru hæfileik-
ar og vilji og geta hljómlistarfólks-
ins ab leggja sig fram í starfi og
leik.
Fyrir bragbib eiga íslendingar
ekki bara gybjuna Björk á ferb og
flugi um Vesturheim meb vibkomu
á Uxanum heldur líka ótalinn
fjölda af frambærilegu fólki á öll-
um svibum tónlistar og skemmt-
anahalds. Hvert stórvirkib á fætur
öbru er sett á fjalirnar í borginni
og gamlir kunningjar á borb vib
Hárib, Súperstar og Rokkí Horror
eru aftur orbnir heimilisvinir hjá
nýrri kynslób íslendinga.
Pistilhöfundur velkist ekki í vafa
um ab frelsib er í lykilhlutverki á
tónlistarvori. En betur má ef duga
skal. Þjóbfélagib er heltekib af op-
inberum mötuneytum og veitinga-
menn fá ólögmæta og óréttláta
samkeppni. Lausnin er ab afhenda
öllum ríkisstarfsmönnum sem tök
eru á matarmiba sem gilda í veit-
ingahúsum landsins. Leggja nibur
mötuneytin og spara peninga meb
því ab nota dýrmætt húsnæbib
undir annab.
Veitingarekstur landsins fengi
nýja blóbgjöf sem kæmi öllum til
góba og ekki síst íslensku tónlistar-
fólki.