Morgunblaðið - 03.05.2006, Page 12
12 MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Af hverju
eru bankarnir
að selja?
Rætt við bankastjóra
og sérfræðinga um
hlutabréfasölu bankanna
á morgun
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi greinargerð frá fulltrú-
um íbúasamtaka í samráðshópi
Sundabrautar:
„Undanfarna mánuði hefur verið
að störfum samráðshópur um út-
færslu á legu Sundabrautar sem á að
liggja frá Elliðavogi að sunnan, um
Gufunes, Geldinganes, Gunnunes og
Álfsnes, upp á Kjalarnes. Í hópnum
eru m.a. fulltrúar Íbúasamtaka Graf-
arvogs, Íbúasamtaka Laugardals-
hverfa, Reykjavíkurborgar, Vega-
gerðarinnar, Faxaflóahafna og
stjórnmálaflokka.
Verði rétt að farið við lagningu
þessa eins mesta umferðarmannvirk-
is Reykjavíkur, opnast ný og spenn-
andi sýn á þróun byggðar í höfuð-
borginni næstu árin. Geldinganes,
Gunnunes og Álfsnes eru strax orðin
ákjósanlegir valkostir íbúabyggðar.
Á hinn bóginn eru hugmyndir um
uppfyllingar í Gufunesi og Hallsveg
sem tengibraut við Vesturlandsveg
nú orðnar úreltar. Óafturkræf um-
hverfisspjöll við Gufunes, eyðilegg-
ing fjöru og fuglalífs, eru ekki lengur
nauðsynleg vegna lagningar Sunda-
brautar. Þá er Hallsvegur kominn úr
myndinni sem aðaltenging við Vest-
urlandsveg og umferðarmikil stofn-
braut í gegnum friðsælt íbúðahverfi,
sem klofið yrði í tvennt.
Hugmyndin um jarðgöng (sem
kalla má Sundagöng) þvert yfir (eða
undir) Elliðavog, vinnur nú sífellt á.
Fulltrúar íbúa í Laugardal og Graf-
arvogi, sem eru með stærstu hverfum
borgarinnar, hafa lagt þunga áherslu
á að jarðgöng yrðu könnuð til hlítar
til að vernda lífsgæði og heilsu allra
borgarbúa með minni hávaða og loft-
mengun. Kostir jarðganga eru m.a.
þeir, að þau hafa minnst óæskileg
áhrif á núverandi íbúabyggð, báta-
umferð, skipaumferð og allt nátt-
úrulíf Elliðavogs og nágrennis. Lagn-
ing nýrra, umferðarþungra
samgöngumannvirkja í grónum íbúa-
hverfum er ávallt mjög viðkvæmt
verkefni. Jarðgöng leysa flest vanda-
mál og hafa minnst áhrif á lífsgæði
íbúa í rótgrónum hverfum.
Umhverfisáhrif jarðganga eru
hverfandi miðað við aðra kosti og um-
hverfismat ætti að geta gengið hratt
fyrir sig.
Sundagöng, sem eru efst á blaði í
umræðunni nú, myndu byrja við
Áburðarverksmiðjuna í tveimur
tveggja akreina göngum undir El-
liðavog. Þau gætu greinst í þrjár áttir
sunnan megin Elliðavogs. Aðalgöng-
in myndu sveigja til vesturs og koma
upp á Sæbraut við Kirkjusand.
Slaufa kæmi til austurs sem opnaðist
á Sæbraut, sunnan Holtavegar. Þriðji
og stysti leggurinn kæmi síðan út úr
Köllunarkletti og tæki þungaumferð
frá Sundahöfn. Þannig dreifa Sunda-
göng umferð, sem kemur norðan að,
miklu betur en aðrir kostir og hindra
að allur umferðarþungi 30–50 þúsund
bíla á sólarhring lendi á einu hverfi.
Það sem skiptir tugþúsundir íbúa í
Grafarvogs- og Laugardalshverfum
mestu máli er að samþætt samfélags-
áhrif séu kjarninn í mati á umhverfis-
áhrifum og um leið arðsemisútreikn-
ingum, því íbúar telja að lífsgæðin í
hverfunum og verð eignanna séu
mikilvægir þættir í arðsemi slíkra
mannvirkja.
Meginrök fulltrúa Íbúasamtaka
Grafarvogs og Íbúasamtaka Laugar-
dalshverfa í samráðshópnum fyrir
Sundagöngum eru:
Þung og mikil umferð hverfur af
yfirborðinu
Gróin íbúahverfi verða fyrir lág-
markstruflun vegna skipulags-
breytinga og framkvæmda
Jarðrask og umferð þungra far-
artækja um íbúabyggð á fram-
kvæmdatíma er í lágmarki
Verðmætt land fer ekki til spillis
undir mannvirkið
Dreifing umferðar sunnanmegin
er hámörkuð
Illviðri, hálka, ófærð og slagveður
tefur ekki umferð um göngin
Hljóð-/hávaða- og sjónmengun
verður í lágmarki
Svifryksmengun er lágmörkuð
með þurrum göngum
Malbiksslit er minna í þurrum
göngum
Langhalli er ekki yfir 5%
Mesta dýpt ganganna er 60–65
metrar undir sjávarmáli
Þjóðvegurinn til norðurs frá
Reykjavík styttist umtalsvert
Engin þörf fyrir landfrek og mjög
dýr tengimannvirki ofanjarðar
Engin röskun á landslagi við
Sundin sem uppfyllingar og brýr
valda
Útmokstur úr göngunum er verð-
mætt fyllingarefni sem nýtist í
vegstæði við áframhaldandi
Sundabraut
Lífríkið í sundunum skaðast ekk-
ert
Skipa- og bátaumferð um sundin,
verður óhindruð
Umhverfisáhrif eru nánast engin
Samþætt samfélagsáhrif eru já-
kvæð
Arðsemi, reiknuð af umferðar-
magni, er sú hæsta af öllum göng-
um hérlendis
Að öllu samanlögðu, virðast jarð-
göng vera langbesti kosturinn við
þverun Elliðavogs
Meðfylgjandi er uppdráttur sem
Bjarni Gunnarsson, verkfræðingur
og fulltrúi íbúa í frumhönnunarteymi
samráðshóps um Sundabraut, hefur
gert. Teymið hefur einnig íhugað
aðra lausn þar sem tenging við hafn-
arsvæðið er sunnan við Klepp. Íbúar
leggja þunga áherslu á að jarðganga-
kosturinn verði skoðaður ofan í kjöl-
inn þar sem slík lausn er augljóslega
sú sem veldur minnstu tjóni á hverf-
um þeirra og raunar borginni allri,
um leið og hún þjónar mjög vel mark-
miðum sínum sem gríðarlega arðsöm
samgöngubót og yrðu þessi göng arð-
sömustu jarðgöng á landinu öllu.
Í augum íbúa var Sundabraut ekki
aðeins samgöngubót heldur einnig
ógn við lífsgæði þeirra og tilverurétt í
hverfum sínum. Með því að leggja
hana í göngum er það vandamál jarð-
að og reyndar mörg önnur leyst í leið-
inni.
Sundabraut, nýjar forsendur, ný sýn
Elísabet Gísladóttir
Gauti Kristmannsson
Guðmundur Jóhann Arason
Magnús Jónasson,
í samráðshópi um legu Sundabrautar
fyrir Íbúasamtök Grafarvogs & Íbúa-
samtök Laugardalshverfa.“
AUKNAR kröfur borgar-
anna og fjölmiðla til opin-
berrar starfsemi um upp-
lýsingar og greiðari
þjónustu og hvort og þá
hvað opinber starfsemi
geti lært af einkafyrirtækj-
um hvað þetta varðar verð-
ur umræðuefni á málþingi
sem haldið verður á Grand
hótel í Reykjavík nk. föstu-
dag, 5. maí.
Inngangsfyrirlestra
flytja Tryggvi Gunnarsson
lögfræðingur og umboðs-
maður Alþingis og Erna
Indriðadóttir MPA, verk-
efnisstjóri upplýsinga- og
samfélagsmála hjá Alcoa,
en hún er fyrrverandi
fréttamaður og var stunda-
kennari við Háskóla Ís-
lands í almannatengslum
opinberra stofnana. Þau
munu síðan taka þátt í pall-
borðsumræðum ásamt
Brynjólfi Bjarnasyni for-
stjóra Símans, Ellý Katr-
ínu Guðmundsdóttur sviðs-
stjóra Umhverfissviðs
Reykjavíkurborgar og
Gunnari Einarssyni bæjar-
stjóra í Garðabæ.
Málþinginu og um-
ræðum stýrir Magnús Pét-
ursson forstjóri Landspít-
ala – háskólasjúkrahúss.
Í fréttatilkynningu kem-
ur fram að ýmsum spurn-
ingum verði velt upp. Spurt
verður t.d. hvort opinberar
stofnanir eigi að hafa al-
mannatengslastefnu og
-starf, og í hverju það eigi
að felast. Einnig verður
spurt hvort stjórnendur
ráðuneyta, stofnana, sveit-
arfélaga líti á það sem sitt
verkefni umfram það sem
upplýsingalög setja þeim
reglur um. Líta þeir ef til
vill á þetta sem hlutverk
stjórnmálamannanna? Er
munur á ríki og sveitar-
félögum, ráðuneytum og
stofnunum? Geta opinber-
ar stofnanir lært af einka-
fyrirtækjum, íslenskum
sem alþjóðlegum, sem líta
á ofangreint sem lykilatriði
sinnar stefnu og starfsemi?
Að málþinginu standa
Stofnun stjórnsýslufræða
og Félag forstöðumanna
ríkisstofnana. Þátttöku-
gjald með morgunverði er
3.800 kr. Upplýsingar um
skráningu má finna á vef-
fanginu: www.stjornmal-
ogstjornsysla.is.
Tryggvi
Gunnarsson
Brynjólfur
Bjarnason
Erna
Indriðadóttir
Málþing um opinbera stjórnsýslu
Kröfur gerðar um
greiðari þjónustu
STÚDENTARÁÐ Háskóla Íslands
(SHÍ) og Félag stúdenta við Háskól-
ann á Akureyri (FSHA) lýsa sig
ósammála ummælum Runólfs
Ágústssonar, rektors Viðskiptahá-
skólans á Bifröst, sem hann lét falla
um fjárhagsstöðu háskóla, einkavæð-
ingu skóla og skólagjöld á nýafstað-
inni ráðstefnu um skólamál á Hólum.
Þetta kemur fram í sameiginlegri
yfirlýsingu SHÍ og FSHA.
Segja samtökin m.a. vilja að há-
skólunum sé heimilt að afla fjár með
fjölbreyttari hætti og gera þeim kleift
að njóta tekna umfram beinan kostn-
að af þjónusturannsóknum, endur-
menntun og almenningsfræðslu án
þess að til skerðingar komi á öðrum
tekjustofnum.
Ísland stendur Norður-
löndunum langt að baki
„Við teljum að Íslendingar vilji
þjóðfélag þar sem allir geta stundað
háskólanám, án þess að fjárhagslegar
aðstæður ráði því hvort fólki fari í
nám eða út á vinnumarkaðinn. Í því
sambandi má einnig benda á að Ís-
land stendur Norðurlöndunum langt
að baki varðandi fjárframlög til há-
skólastigsins með einungis 1,1% af
vergri landsframleiðslu á meðan
Norðurlöndin eru í kringum 1,7–
1,9%.
Að lokum viljum við benda Runólfi
Ágústssyni vinsamlegast á þá stað-
reynd að einkareknu háskólarnir eru í
raun „ríkisstyrktari“ en ríkisreknu
háskólarnir. Þetta hljómar eins og
þversögn en er það ekki. Viðskiptahá-
skólinn á Bifröst, eins og Háskóli Ís-
lands, fær greitt skv. reiknilíkani
menntamálaráðuneytisins, en þar
sem helmingur af skólagjaldalánum
LÍN greiðist sem styrkur frá ríkinu
er ekki hægt að segja annað en að
einkarekni háskólinn hans Runólfs sé
„ríkisstyrktari“ en ríkisháskólarnir,“
segir í yfirlýsingu SHÍ og FSHA.
Einkareknu
háskólarnir
„ríkisstyrkt-
ari“ en
ríkisháskólar
STARFSMENN neyðarbíls, sem
gegnir þýðingarmiklu hlutverki í
sjúkraflutningum veikra og slas-
aðra á höfuðborgarsvæðinu, fóru í
samtals 126 endurlífganir á ár-
unum 2004 og 2005. Af þeim sjúk-
lingum sem voru endurlífgaðir
voru 25% lifandi 30 dögum eftir
útskrift af Landspítala – háskóla-
sjúkrahúsi, en á flestum Vest-
urlöndum er 15% lifun eftir endur-
lífgun og útskrift af sjúkrahúsi
talinn góður árangur.
Meðalaldur þeirra sem voru
endurlífgaðir var 63 ár. Karlar
voru 74% endurlífgaðra. Áður en
neyðarbílinn kom á staðinn höfðu
aðstandendur eða nærstaddir
reynt grunnendurlífgun í 62% til-
vika.
Í neyðarbílnum er læknir frá
slysa- og bráðasviði LSH sem og
starfsmenn Slökkviliðs höfuðborg-
arsvæðisins. Þetta fólk er þraut-
þjálfað, segir í ársskýrslu LSH,
sem m.a. hefur skilað sérlega góð-
um árangri í endurlífgun sjúk-
linga utan spítalans.
Góður árangur í endurlífgun