Morgunblaðið - 06.07.2006, Síða 24

24 FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
EKKI BARA
KNATTSPYRNA
Frakkar eru komnir í úrslitheimsmeistarakeppninnarí knattspyrnu. Í annað
skiptið á átta árum leika þeir um
eftirsóttasta titil íþróttanna. Á
bak við sigur Frakka á Portúgöl-
um var Lilian Thuram. Hann var
maður leiksins og stjórnaði vörn
franska liðsins eins og sá sem
valdið hefur þannig að Portúgalar
fundu varla glufu. Á sunnudag
mætir hann hinum varnarjaxlin-
um í keppninni, Fabio Cannavaro,
fyrirliða Ítalíu, í úrslitaleik
keppninnar. Þeir eru þó vanari
því að vera samherjar í þéttri vörn
knattspyrnuliðsins Juventus á
Ítalíu. Enginn hefur leikið jafn
marga landsleiki með franska
landsliðinu og verði Thuram með
á sunnudag verða þeir orðnir 120.
Eins og svo margir leikmenn
franska liðsins á Thuram hins
vegar rætur utan Frakklands.
Hann fæddist á eyjunni Guade-
loupe og hugðist verða katólskur
prestur áður en hann ákvað að
leggja fyrir sig knattspyrnu.
Hann lætur heldur ekki knatt-
spyrnuna nægja. Thuram er einn-
ig í brjóstvörn baráttunnar gegn
kynþáttahatri og hefur Alþjóða-
knattspyrnusambandið, FIFA,
byggt herferð sína gegn fordóm-
um í kringum hann.
Velgengni franska landsliðsins
hefur haft áhrif á viðmótið til inn-
flytjenda í Frakklandi. Það er erf-
itt fyrir þá, sem hyggjast ala á
kynþáttahatri, að finna hljóm-
grunn fyrir eitraðan málflutning
sinn í Frakklandi um þessar
mundir. Á meðan Frakkar voru að
vandræðast í upphafi keppninnar
og komust með naumindum upp
úr sínum riðli hugðist Jean-Marie
Le Pen, leiðtogi Þjóðfylkingar-
innar, slá pólitískar keilur með því
að gagnrýna skipan landsliðsins
líkt og hann gerði fyrir átta árum.
Í íþróttadagblaðinu L’Équipe var
haft eftir honum að Frakkar
„gætu ekki séð sjálfa sig í lands-
liðinu“ og velti því fyrir sér hvort
þjálfarinn „hefði ekki ýkt hlutfall
litra leikmanna í liðinu og átt að
vera aðeins varkárari“.
Það þarf ekki að nefna marga
leikmenn franska liðsins til að
átta sig á því hversu víða þeir eiga
rætur. Leikstjórnandinn og
galdramaðurinn Zinedine Zidane
er sonur alsírskra innflytjenda,
Claude Makélélé fæddist í Kongó,
Patrick Vieira í Senegal, William
Gallas á rætur að rekja til Guade-
loupe og svo mætti halda áfram.
Þegar leikmenn, sem í raun eiga
rætur í öllum heimshornum, koma
saman til að halda merkjum
Frakklands á lofti og leggja sig
alla fram verða þeir að sameining-
arafli.
Franska liðið er ekki eitt um að
vera með leikmenn með fjöl-
breyttan uppruna innanborðs.
Aðeins einn af fimm sóknarmönn-
um þýska landsliðsins er fæddur í
Þýskalandi, David Odonkor. Fað-
ir hans er frá Gana og móðir hans
þýsk. Miroslav Klose og Lucas
Podolski fæddust í Póllandi, Oliv-
er Neuville í Sviss og Gerald
Asamoah í Gana. Mauro Camora-
nesi, miðjumaður í ítalska lands-
liðinu, er frá Argentínu og leikur í
landinu, sem afi hans og amma
fæddust í, og Deco, miðjumaður
portúgalska landsliðsins, fæddist
í Brasilíu.
Knattspyrna er leikur án landa-
mæra og yfirbragð hennar alþjóð-
legt. Iðulega minnir leikmanna-
skrá félagsliða frekar á
mælendaskrá hjá Sameinuðu
þjóðunum, en liðsmenn knatt-
spyrnuliðs. Þetta á orðið einnig
við um ýmis landslið. Kynþátta-
fordómar hafa lengi fylgt knatt-
spyrnuáhangendum. Ekki er
langt síðan áhorfendur á þýskum
knattspyrnuvöllum tóku á móti
svörtum leikmönnum með því að
veifa banönum. Samuel Eto’o,
sóknarmaður Barcelona, hugðist
ganga af velli þegar áhangendur í
Saragossa öskruðu á hann eins og
apar. En hvaða Þjóðverja dytti nú
í hug að henda „útlendingunum“
út úr liðinu? Hvaða Frakki léti sér
detta í hug að krefjast þess að það
yrði gert í franska landsliðinu?
Tokyo Sexwale er kaupsýslu-
maður frá Suður-Afríku, þar sem
næsta heimsmeistaramót í knatt-
spyrnu verður haldið, og einn af
efnaðri mönnum landsins. Hann
barðist undir merkjum Afríska
þjóðarráðsins gegn aðskilnaðar-
stefnunni í Suður-Afríku og sat 15
ár í fangelsi á Robben-eyju í tíð
apartheid-stjórnarinnar. Í liðinni
viku kom hann til Berlínar til að
tala gegn kynþáttafordómum og
kom fram á Ólympíuleikvanginum
þar sem Adolf Hitler hélt Ólymp-
íuleikana 1936. „Áhrif knatt-
spyrnunnar eru orðin meiri en
Sameinuðu þjóðanna,“ sagði
hann. Honum varð hugsað til
blökkumannsins Jesse Owens,
sem vann þrenn gullverðlaun á
leiknum, Hitler til mikillar
gremju, og sagði að fortíðin fylgdi
okkur, en framtíðin ætti síðasta
orðið. Fótboltinn getur verið
kraftbirting hnattvæðingarinnar í
sinni jákvæðustu mynd. Heimur-
inn er eins og suðupottur þar sem
öllu ægir saman og á knatt-
spyrnuvellinum í München í gær-
kvöldi sást hvaða árangri hægt er
að ná þegar ekki er hugsað um
upprunann heldur hæfileikarnir
látnir ráða för. Það á ekki bara við
í knattspyrnu.
Það ríkti sérstætt and-rúmsloft í Þýskalandi aðloknum hinum æsi-spennandi leik Þjóð-
verja og Ítala í heimsmeist-
arakeppninni í knattspyrnu á
þriðjudagskvöldið.
Á meðan þúsundir Ítala óku um
götur borganna og fögnuðu sigri
sinna manna með blaktandi fánum
og lúðrablæstri, héldu hundruð
þúsunda þýskra fótboltaunnenda
þögulir heim á leið. Þýskir fótbolta-
unnendur voru almennt daufir í
bragði og hér og þar glitraði jafnvel
stöku tár á hvarmi. Enda má segja
að þýska þjóðin hafi verið búin að
vingast við þá hugmynd að Þjóð-
verjar yrðu heimsmeistarar. Þegar
þýska landsliðið mætti til leiks á
vellinum í Dortmund voru milljónir
Þjóðverja sannfærðar um að leik-
urinn við Ítali væri einungis þrösk-
uldur sem liðið myndi komast yfir á
leið sinni til lokasigurs.
Vonbrigðin voru því mikil þegar
Ítalir skoruðu tvö mörk á síðustu
mínútum framlengds leiks, rétt í
þann mund sem þýsku þjálf-
ararnir voru að byrja að ráðgast
um, hverjir ættu að taka vítin í
vítaspyrnukeppninni.
Draumur að engu orðinn
Þessar örlagaríku mínútur þar
sem Ítalir sendu boltann tvívegis í
netið hjá Lehmann gerðu út um
glæstar vonir milljóna Þjóðverja
um að þeir ættu eftir að hreppa
heimsmeistaratitilinn. Draum-
urinn var allt í einu orðinn að
engu, fögnuðurinn og bjartsýnin
breyttust á augabragði í hreina
martröð.
„uppgötvuðu“ dásemdir Ítalíu á
18du og 19du öld. Reyndar var
sjálfur „skáldjöfurinn“ Goethe
sem átti stærstan þátt í að vekja
hrifningu landa sinna á Ítalíu.
Árið 1786 ferðaðist skáldið í
fyrsta sinn með hestvagni frá
Þýskalandi til Ítalíu. Goethe ha
dreymt um það frá bernsku að
heimsækja þetta suðræna land.
Það stafaði reyndar ekki af dálæ
á Ítölum, heldur vildi hann kom
í nána snertingu við leifar hinna
fornu „klassísku“ hámenningar
þjóðarinnar. Því er skemmst frá
að segja að Goethe varð gagnte
inn af hrifningu á landinu og skr
aði um ferðalag sitt fræga bók,
sem þykir ein af merkilegustu
reisubókum fyrri tíma, auk þess
sem hann prísaði ítalska náttúr
og frjósemi landsins í mörgum
kvæðum. Þeirra frægast er án e
lofkvæðið sem hefst á orðunum
„Kennst du das Land, wo dir
Zitronen blühen …“
Margir landar Goethes sem o
listamenn af öðrum þjóðernum
smituðust af Ítalíuhrifningu
skáldsins og um tíma var algeng
að rekast á föla og gáfulega Ger
mani á sveimi um Róm og aðrar
ítalskar borgir.
Löngu seinna, upp úr miðri s
Ef skynsemin hefði verið látin
ráða hefðu Þjóðverjar svo sem
getað átt von á því að þeir töpuðu
fyrir Ítölum.
Leikurinn á þriðjudagskvöldið
var fimmta viðureign landanna í
heimsmeistarakeppni í knatt-
spyrnu. Í öllum fyrri einvígjunum,
1962 í Chile, 1970 í Mexíkó, 1978 í
Argentínu og á Spáni 1982, lutu
Þjóðverjar í lægra haldi. Þess
vegna var fráleitt loku fyrir það
skotið að allt færi nú á sama veg
og áður.
En á slíkum stundum, þegar
heil þjóð er gagntekin af sig-
urvímu, kemst engin skynsemi
lengur að. Það var einfaldlega ekki
inni í myndinni að Ítalir myndu
ógna Ballack og félögum hans að
neinu marki, hvað þá að þeir færu
með sigur af hólmi í leiknum.
Og kannski átti flókin afstaða
Þjóðverja til Ítala sinn þátt í því að
þeir lokuðu augunum fyrir þeim
möguleika að gestirnir úr suðri
gætu mögulega haft betur á vell-
inum í Dortmund þetta kvöld.
Litrík samskipti
Það hefur gengið á ýmsu í sam-
skiptum þessara tveggja Evr-
ópuþjóða, allt frá því að þýskir rit-
höfundar og listamenn
Germönsk hryggð og
Mikil vonbrigði voru meðal þýskra knattspyrnuaðdáenda í fyrrak
Knattspyrnuævin-
týrið er liðið undir
lok fyrir aðdáendur
þýska landsliðsins.
Arthúr Björgvin
Bollason skrifar um
vonbrigði þýskra
sparkunnenda.
Ítalir eru í algjörri sigurvímu eftir aðhafa sigrað Þjóðverja, 2:0, í undan-úrslitaleiknum í Dortmund í Þýska-landi þriðjudaginn 4. júlí 2006. Ekki
var bíll úti á götu frá því að leikurinn byrj-
aði í fyrrakvöld og þar til að síðari hálfleik í
framlengdum leiknum lauk með tveggja
marka sigri Ítala. Voru mörkin skoruð á
síðustu mínútum síðari hálfleiksins. Það
varð allt vitlaust þegar þessi tvö mörk voru
skoruð og hjá okkur voru það þrír ættliðir
sem dönsuðu, æptu og öskruðu af gleði.
Nokkrir risaskjáir eru í stærstu borg-
unum á Ítalíu en í Flórens er stærsti skjár-
inn á Piazzale Michelangelo. Eftir að leikn-
um lauk þustu menn út á bílum eða
vespum, flautandi eins og þeir gátu og með
ítalska fánann út um bílgluggann eða í
hendinni á vespunni. Stóðu þessi fagn-
aðarlæti fram eftir nóttu. Flugeldum var
skotið upp í nokkrum borgum á Ítalíu.
„Auf wiedersehen“
Hér í Greve in Chianti, sem er í 33 kíló-
metra fjarlægð frá miðborg Flórens, stóð á
miða á kaffivélinni á einum bar í morgun,
5. júlí 2006, Auf wiedersehen 2:0, en hér er
Marcello L
liðsins, sagði
tíma í nótt ef
leiknum eftir
frá Viareggi
strandlengju
frést að hann
að setja bátin
Ítalía leikur
hvern leik í þ
Íslendingu
seint líða úr
los Lippi sem
Ítalía tapaði
ardalsvellinu
ir Ísland sko
á 17. mínútu
arsson 3 mín
Lippi við þes
ávallt mikið um þýska ferðamenn og vissu
þeir ekki hvaðan á þá stóð veðrið, hvort
þeir ættu að pakka niður þar sem þeim
væri vísað úr landi á Ítalíu.
Ég efast um að nokkurn tímann hafi
„auf wiedersehen“ verið sagt eins oft og í
dag hér á Ítalíu. Síðustu daga heyrðist
ekki þýska í Flórens þrátt fyrir að í Flór-
ens sé allt fullt af ferðamönnum. Ekki var
vitað hvort Þjóðverjarnir héldu sig heima í
Þýskalandi eða hvort þeir þyrðu ekki út
fyrir hússins dyr í Flórens. Það var samt
gaman að sjá í ítölsku fréttunum að Þjóð-
verjar höfðu horft með Ítölum á leikinn á
risaskjá í Róm og sást þýskur strákur
gráta þegar Þjóðverjar voru úr leik. En
það er ánægjulegt að sjá að andstæðingar í
jafnmikilvægum leik geti horft frið-
samlega á leikinn saman.
Sigurvíma á Ítalíu
Ítalir unnu frækinn sigur á
Þjóðverjum í undanúrslit-
um HM í fyrradag. Berg-
ljót Leifsdóttir Mensuali
skrifar frá Ítalíu um stemn-
inguna sem myndast hefur í
landinu.
Sigurreifir aðdáendur ítalska landsliðsins fagna árangri