Morgunblaðið - 08.01.2007, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 8. JANÚAR 2007 27
✝
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
BJARNI HERMANN FINNBOGASON,
Hrafnistu,
Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Kópavogskirkju fimmtudag-
inn 11. janúar kl. 13.00.
Brynhildur Bjarnadóttir, Guðmundur B. Aðalsteinsson,
Ólafur Kr. Hermannsson, Ragnheiður B. Brynjólfsdóttir,
Guðbjörg Jóna Hermannsdóttir, Gunnsteinn Sigurðsson,
Anna Sigrún Hermannsdóttir,
Kristjana M. Hermannsd. Bjordal, Jan Arild Bjordal,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
AÐALSTEINN SIGURÐSSON
fiskifræðingur,
verður jarðsunginn frá Seltjarnarneskirkju í dag,
mánudaginn 8. janúar kl. 11:00.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á Rótarý-
sjóðinn, Rótarýumdæminu á Íslandi,
Suðurlandsbraut 54, 108 Reykjavík.
Ástrún Valdimarsdóttir,
Guðný Aðalsteinsdóttir,
Magnús Þór Aðalsteinsson, Steinunn Brynjarsdóttir,
Bryndís Björnsdóttir, Magni S. Sigmarsson,
Ásdís Björnsdóttir, Guðni Már Harðarson,
Brynjar Steinn Magnússon
og langafabörn.
✝
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför mannsins
míns, föður, tengdaföður, afa og langafa,
ÁGÚSTS STEINDÓRSSONAR,
Hraunbraut 26,
Kópavogi.
Sigríður Friðsemd Sigurðardóttir,
börn, tengdabörn,
barnabörn og langafabarn.
✝ Lilja Jónsdóttirfæddist í Holti í
Álftaveri hinn 5.
maí 1907. Hún lést
á heimili sínu,
hjúkrunarheim-
ilinu Holtsbúð,
Garðabæ, fimmtu-
daginn 28. desem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar Lilju
voru Jón Sverr-
isson bóndi, f. á
Nýjabæ í Með-
allandi 1871, d.
1968, og Sólveig
Jónína Magnúsdóttir húsfreyja,
f. í Fagradal í Mýrdal 1879, d.
1955. Systkini Lilju eru: Sig-
urður, f. 1898, d. 1962, Sverrir
Magnús, f. 1900, d. 1927, Elías
Theodór, f. 1901, d. 1959, Einar,
f. 1903, d. 1927, Sólveig Magn-
ea, f. 1904, d. 1984, Sigurjón, f.
1906, d. 1979, Ingibjörg, f. 1908,
d. 1993, Aðalheiður Svanhvít, f.
1910, d. 1946, Böðvar, f. 1911, d.
1997, Kjartan, f. 1914, d. 2004,
Rannveig, f. 1915, d. 2002,
Svanhildur, f. 1915, d. 2006,
Karl, f. 1919, og Matthildur, f.
1921, d. 2002.
Árið 1908 var Lilja var tekin í
fóstur af hjónunum Sigurveigu
Sigurðardóttur, f.
1863, d. 1946, og
Jóni Brynjólfssyni
bónda á Þykkva-
bæjarklaustri í
Álftaveri, f. 1861,
d. 1948. Lilja flutti
til Reykjavíkur
1918 og bjó lengst
af á Laufásvegi 34
hjá uppeldissystur
sinni Rannveigu
Jónsdóttur og eig-
inmanni hennar
Eiríki Ormssyni.
Árið 1974 fluttist
Lilja á Ásvallagötu 40 þar sem
hún bjó til 1995 er hún flutti á
hjúkrunarheimilið Klausturhóla
á Kirkjubæjarklaustri. Þar bjó
hún til ársins 2000 er hún flutti
á hjúkrunarheimilið Holtsbúð í
Garðabæ þar sem hún lést.
Lilja hóf nám í hárgreiðslu hjá
frú Kristólínu Kragh 1934 og
lauk sveinsprófi þaðan 1937.
Starfaði hún hjá frú Kragh til
1942, en starfrækti síðan hár-
greiðslustofu undir því nafni,
ásamt Helgu Sigurðardóttur til
1953.
Útför Lilju verður gerð frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag
og hefst athöfnin klukkan 13.
Um Lilju segir á bls. 51 í bók
Björns Magnússonar, Vestur
Skaftfellingar 1703–1966, að hún
hafi verið „tökubarn á Þykkvabæj-
arklaustri“. Þá bjuggu þar hjónin
Sigurveig Sigurðardóttir og Jón
Brynjólfsson, amma og afi und-
irritaðs. Amma, sem tók á móti
Lilju vorið 1907, var aftur kölluð
til rúmu ári síðar, en þá fæddist
hjónunum á Holti annað meybarn.
Þegar Sigurveig reið frá Holti að
Þykkvabæjarklaustri hafði hún
Lilju með sér, 16 mánaða gamla.
Amma Sigurveig reið ávallt í söðli
og tel ég að vel hafi farið um Lilju
litlu í þessari fyrstu ferð hennar
liggjandi í kjöltu ljósu sinnar. Alla
tíð síðar var Þykkvabæjarklaustrið
heimili hennar og Sigurveig og Jón
gengu henni í móður- og föðurstað.
Kötlugosið 1918 var Lilju ávallt
mjög minnistætt, eins og öllum
sem það lifðu, þá var hún 11 ára og
stödd hjá Hildi uppeldissystur
sinni að Hlíð í Skaftártungu. Til
viðbótar við þá ógn sem að steðjaði
vegna mikils öskufalls voru bæirn-
ir umflotnir og myrkur á miðjum
degi. Þá bættist við óvissa og ótti
um afdrif rekstrarmanna, sem vit-
að var að voru á Mýrdalssandi með
sláturfé á leið til Víkur. Einn þess-
ara manna, sem ráku fé úr Álfta-
veri, var Sigurður Jónsson, bónda-
sonur á Klaustri og uppeldisbróðir
Lilju. Leið langur tími þar til vitn-
eskja barst um að þeir hefðu náð
upp í Hjörleifshöfða, heilir á húfi.
Barnæskan á Klaustri í hópi
samvalins fólks hefur liðið í starfi
og leik, þó örugglega frekar í
starfi. Lífið á Klaustri hafði víst
ekki tekið neinum stórum breyt-
ingum frá æskuárum Lilju til þess
er ég upplifði, ungur drengur í
sumarleyfum, sem liðu alltof fljótt.
Staðið var við slátt frá morgni til
kvölds, en Jón afi var þó óspar á
að setja undir okkur unglingana
hesta til að fara á niður á fjörur –
ef tími gafst til. En menn komu
ekki nema einu sinni með skjálf-
andi og kófsveitta hesta úr slíkri
ferð! Að lokinni hefðbundinni
skólagöngu lauk Lilja námi í hár-
greiðslu hjá Kristólínu Kragh. Í
náminu hjá frú Kragh kynntist
hún Helgu Sigurðardóttur, sem
varð vinkona hennar alla ævi. Þeg-
ar frú Kragh lauk starfsferli sínum
keyptu þær stöllur snyrtistofu
hennar og ráku hana saman í óað-
finnanlegu samstarfi. Þórhildi
dóttir Helgu, sem fylgdist með
Lilju til hinsta dags, færi ég sér-
stakar þakkir. Ennfremur vil ég
þakka starfsfólki hjúkrunarheim-
ilanna Klausturhóla á Kirkjubæj-
arklaustri og Holtsbúðar í Garða-
bæ einstaklega hlýja og nærgætna
umönnun.
Lilja var góð kona með sérstak-
lega stórt hjarta. Hún trúlofaðist
ung að árum unnusta sínum, Raf-
nkeli Bjarnasyni loftskeytamanni,
sem var tveimur árum eldri en
Lilja. Það átti þó ekki að liggja
fyrir Lilju að njóta samverunnar
og lífsins með unnusta sínum.
Hann andaðist á sviplegan hátt 8.
júní 1931. Hennar stóra hjarta tók
í staðinn mig og aðra óbeina ætt-
menn að sér, spillti okkur með ör-
læti sínu, fórnfýsi og góðvilja. Þeg-
ar amma mín og afi fluttust í hárri
elli að Skeggjastöðum í Mosfells-
sveit, ásamt Hildi dóttur sinni og
Sveini tengdasyni, voru þau um-
vafin umhyggju dætra sinna og lét
Lilja sannarlega ekki sinn hlut eft-
ir liggja. Lilja hefur allt mitt líf
verið óaðskiljanlegur hluti fjöl-
skyldunnar og mun svo vera um
ókomna tíð í minningunni. Að lok-
um þakka ég henni samfylgdina og
þær fögru bænir, sem fylgdu mér
hvar sem ég var staddur.
Blessuð sé minning hennar.
Karl Eiríksson.
Lilja, uppeldissystir hennar
ömmu, hefur fylgt mér lengur en
ég man. Hún bjó lengst af hjá
ömmu og afa á Laufásvegi og
skammaðist svolítið í pabba þegar
ég fæddist þar í kjallaranum – að
hann skyldi hafa gert konunni
sinni þetta. Lilja tengdi mig meira
en nokkur annar við stórfjölskyldu
mína, gengnar kynslóðir og liðna
atburði. Hún bar endalaust um-
hyggju fyrir mér og mínum. Hún
sagði mér frá lífinu í Álftaverinu,
frá langömmu, langafa, ömmu og
ömmusystrum mínum og líka litlu
systkinum mínum, sem dóu svo
ung. Það er næstum ótrúlegt að
hafa átt svo nána vinkonu sem
þekkti svo vel fólkið mitt frá því á
þarsíðustu öld, en hún hafði mjög
gott minni fram á síðasta dag.
Hún hjálpaði ömmu og afa að
gæta bús, barna og barnabarna
þeirra langt fram yfir sjötugt.
Á jólum var Lilja alltaf fastur
punktur í tilverunni, fyrst hjá
ömmu og afa, svo hjá mömmu og
pabba, síðan hjá mér á Klaustri og
svo aftur í Reykjavík.
Ég man hvað það var gaman að
fá að gramsa í hárgreiðsludótinu
hennar uppi á lofti hjá ömmu og
afa. Ég man líka vel eftir lyktinni
af sviðnu hári þegar ég var búin að
hafa krullujárnið aðeins of lengi á
eldavélinni. Og hvað mér brá þeg-
ar ég sá Lilju vera að fá sér kók og
sígarettu inni í sjoppu á Óðin-
storgi, en þá var ég smástelpa að
skottast í Þingholtunum og hefði
aldrei trúað slíkum syndum upp á
Lilju.
Gott dæmi um kraftinn og dugn-
aðinn í Lilju er þegar við skrupp-
um eitt sinn í bíltúr heim að
Þykkvabæjarklaustri. Þá var hún
komin vel yfir nírætt. Hún talaði
um hvað sér fyndist fjallasýnin fal-
legri úr Álftaveri en af Síðunni.
Hana langaði til að fara inn í kirkj-
una á Þykkvabæjarklaustri, en til
þess þurftum við að klofa snjó-
skafla langt upp á læri og við lét-
um bara slag standa – stelpurnar.
Lilja var svolítið eins og amman í
skáldsögunni „Hús andanna“ eftir
Isabel Allende, sveimandi yfir og
allt um kring í ruggustólnum sín-
um og vissi miklu meira um menn
og málefni en mann grunaði,
hvernig sem stóð nú á því. Ég
reyndi oftast að láta hana vita
strax þegar eitthvað var um að
vera í fjölskyldunni því mig langaði
að hún fengi slík tíðindi frá „fyrstu
hendi“ en það var nú ekki alltaf
þörf á því. Það hvarflaði oft að mér
þegar ég var í einhverju basli að
það væri fullmikið að leggja á hana
Lilju, en hún var bara meira fyrir
aðra en sig. Ótrúleg kona sem upp-
lifði ótrúlegar breytingar og vann
úr öllu með sjálfri sér – óhögguð.
Það er ómetanlegt að hafa átt
Lilju að, mikið held ég að það gæti
verið gott í darraðardansi nú-
tímans að eiga til fleiri Liljur,
svona alltumvefjandi eins og hún
Lilja mín var.
Ég vil þakka starfsfólki Klaust-
urhóla og Holtsbúðar hjartanlega
fyrir að koma fram við Lilju eins
og hún kom fram við aðra, það er
ekki hægt að gera betur.
Að lokum þakka ég Lilju
fölskvalausa vináttu.
Þóra Karlsdóttir.
Ástkær vinkona mín, Lilja Jóns-
dóttir hárgreiðslumeistari, er látin
á hundraðasta aldursári.
Lilja kynntist móður minni,
Helgu Sigurðardóttur hárgreiðslu-
meistara, þegar þær unnu saman á
hárgreiðslustofu Kristolínu Krag
um miðbik síðustu aldar. Lilja og
móðir mín ráku síðan saman hár-
greiðslustofu með sama nafni um
árabil eða þar til ég kom í heiminn
árið 1953 en í þá daga var ekki
eins algengt og nú að konur ynnu
úti ásamt því að eiga börn og halda
heimili. Þrátt fyrir 12 ára aldurs-
mun höfðu þessar tvær sómakonur
stofnað til vinskapar sem byggðist
á gagnkvæmri umhyggju og
trausti og hélst sá vinskapur þar
til móðir mín lést 30. ágúst 2004.
Þó svo að þær byggju ekki alltaf
nálægt hvor annarri og gætu þar
af leiðandi ekki hist eins oft og
þær vildu töluðu þær daglega sam-
an í síma og stundum jafnvel tvisv-
ar á dag.
Vegna heilsubrests flutti Lilja
tímabundið austur á Kirkjubæjar-
klaustur árið 1995 þar sem hún
dvaldi til ársins 2000 í umsjá góðr-
ar vinkonu sinnar, Þóru Karlsdótt-
ur. Þegar Lilja var flutt af Ásvalla-
götunni og leiðir vinkvennanna
skildu um stund stakk ég upp á því
við móður mína að hún færi í fönd-
ur fyrir aldraða þar sem vel gæti
verið að hún hitti konur á svip-
uðum aldri og gæti spjallað við
þær um liðna tíma. Þessari uppá-
stungu minni tók móðir mín fálega
og svaraði á þá leið að það væri
búið að taka vinkonu hennar frá
henni og hún hefði nú ekki hugsað
sér að eignast aðrar vinkonur. Svo
mörg voru þau orð. Andlát móður
minnar gekk mjög nærri Lilju og
kom ég ekki svo til hennar eftir
það að hún segði mér ekki hversu
sárt hún saknaði Helgu vinkonu
sinnar. Af framangreindu má ljóst
vera að Lilja, eða Lía eins og ég
kallaði hana frá fyrstu tíð, var stór
hluti af lífi mínu.
Minningarnar um þessa elsku-
legu og sterku konu sem hafði
fengið sinn skerf af sorg og gleði á
lífsleiðinni koma upp í hugann.
Litlar hendur smástúlku eru um-
vafðar stórum mjúkum höndum,
volgt vatnið bunar úr krananum,
sápan freyðir, litla stúlkan finnur
fyrir umhyggju og ástúð mann-
eskjunnar sem er að þvo henni,
manneskjunnar sem er vakin og
sofin yfir velferð hennar á lífsleið-
inni, í bernskunni, á unglingsárun-
um og á fullorðinsárunum. Konuf-
undir, sem haldnir eru a.m.k. einu
sinni á ári, allt svo spennandi og
leyndardómsfullt, bara við þrjár,
ég, mamma og Lía. Við erum að
fara í leikhús, ég í bláum flauel-
skjól með svanafjöðrum um háls-
inn og í nælonsokkum. Þvílíkt og
annað eins, ég er bara níu ára en
fæ að vera í nælonsokkum af því
að ég er að fara á konufund. Svo
kaupum við konfekt í sjoppunni, og
það brakar í pokanum. Ég skil
reyndar ekki til fullnustu allt sem
fyrir augun ber en það skiptir
heldur ekki eins miklu máli og
nælonsokkarnir og brakandi kon-
fektpokinn. Ég held samt að það
séu Fjalla-Eyvindur og Halla sem
hlaupa um fjalirnar í Iðnó, þar sem
mamma og Lía unnu einu sinni við
að greiða leikurunum. Og þær
hvísla að mér sögum um það sem
gerðist baksviðs og það er ekki síð-
ur spennandi en það sem fram fer
á fjölunum. Við förum líka saman
að skoða málverk, risastórar
myndir í öllum regnbogans litum,
með alls konar skrýtnum formum
eftir Svavar Guðna, Þorvald Skúla,
Kjarval og ýmsa aðra listamenn. Á
eftir förum við á Hressó og þar
fáum við okkur súkkulaði með
rjóma. Ég fæ líka stundum að fara
í heimsókn í risastóra húsið á
Laufásveginum þar sem Lía á
heima. Það brakar í stiganum þeg-
ar hún leiðir mig upp á loftið inn í
herbergið sitt sem er fullt af
leyndardómum. Inn af herberginu
er lítil kompa og þar er nú aldeilis
hægt að gramsa því kompan er full
af krullujárnum og permanent-
rúllum, bylgjuklemmum, glösum
með allskyns vökvum, glærum og
bleikum. Svo fer ég með henni nið-
ur í stofu og fæ gott í munninn hjá
henni Rannveigu, sem á tvo stóra
postulínshunda sem stara svar-
teygir og sviplausir á mig ofan af
borðstofuskenknum, þangað til ég
er við það að beygja af. Það er þó
allt í lagi því Lía huggar mig og
segir mér að þeir séu úr postulíni.
Lía var rómantísk, hafði næmt
fegurðarskyn og mikinn áhuga á
listum og menningu. Hún hafði
gaman af því að punta sig upp til
að fara í leikhús og á málverkasýn-
ingar. Auk þess hafði hún áhuga á
fagurbókmenntum og ljóðum og
voru ljóð Tómasar Guðmundssonar
og Davíðs Stefánssonar í miklu
uppáhaldi hjá henni. Lía ann
miðbæ gömlu Reykjavíkur og hafði
unun af því að ganga um Þingholt-
in, niður að Tjörn og kunni vel við
sig í Hljómskálagarðinum þar sem
hún fann frið og ró í náttúrulegu
umhverfi borgarinnar.
Lía hefur verið hluti af fjöl-
skyldu minni frá því ég man eftir
mér og tekið þátt í sorgum okkar
og gleði. Hlédræg og hæglát var
hún ávallt reiðubúin að gefa góð
ráð og rétta fram hjálparhönd. Lía
hefur verið mér allt í senn, vin-
kona, móðir og amma. Hún hefur
fylgst með uppvexti mínum og
barnanna minna og gefið mér allt
sem hún átti að gefa og það var
mikið. Ég er forsjóninni að eilífu
þakklát fyrir að hafa fengið að
vera samferða henni í gegnum líf-
ið. Megi minningin um góða og
elskulega konu lifa.
Þórhildur Lárusdóttir.
Lilja Jónsdóttir